فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۵۲۱ تا ۱٬۵۴۰ مورد از کل ۶٬۷۰۴ مورد.
حوزه های تخصصی:
وجود انحرافات فرهنگی و بدعت های دینی در عصر امویان، لزوم بازنگری در فرهنگ اسلامی به ویژه فرهنگ مذهب تشیع را فزونی بخشیده بود. مناسب ترین شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مختص عصر امامین صادقین‘ بود که فرصتی مناسب برای انجام فعالیت های فرهنگی را فراهم آورد. امام صادق(ع) از بسترها و زمینه های موجود عصر خویش بهره جست و توانست با انجام فعالیت های فرهنگی گسترده، نظام فرهنگی جامعه شیعه را طراحی و مدیریت نماید. هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که مهم ترین پیامدها و نتایج مهندسی فرهنگی امام صادق(ع) چه بود؟ با بررسی منابع و گردآوری و پردازش اطلاعات به شیوه توصیفی ـ تحلیلی نتایج ذیل حاصل شد:
مهم ترین دستاوردهای تلاش و فعالیت امام صادق(ع)، توسعه تشیع، نظام مند شدن عقاید و باورها، شکل گیری تشکیلات سیاسی، پویایی فقه شیعی و شکل گیری نظام آموزشی منسجم می باشد. در واقع مهندسی فرهنگی امام صادق(ع) از طرفی موجبات شکل گیری ساختار فرهنگی شیعه و از طرف دیگر زمینه های پویایی فرهنگ و تمدن اسلامی را فراهم آورد.
«سبک زندگی» در آینه سیره نبوی
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره حضرت محمد(ص)
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه اخلاق
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و خانواده
سیره پیشوایان دین(ع) و به خصوص سیره نبیِ مکرّم اسلام(ص)، ترسیم کننده شیوه های زندگی، در صحنه های گوناگون حیات بشری است؛ ضمن آنکه یگانه راه و روش و برنامه دقیق، برای زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان و آحاد بشر است. بنابراین سیره پیامبر اکرم(ص)، به پشتوانه آیه شریفه «لَقَدکانَ لکُم فی رسول َالله اُسوَهحَسنه» (احزاب، 23)، به عنوان الگوی عملی اسلام، نقطه مرکزی ارائه شیوه و سبک زندگی و الگوهای رفتاری حیات آدمی، در حوزه های مختلف آن است. مقاله حاضر با نگاه توصیفی می کوشد تا با مروری اجمالی، اثبات کند که می توان از پیوندی آشکار و استوار بین آموزه های سیره نبوی و سبک زندگی سخن گفت. نمی توان ادعا کرد همه الگوهای رفتاری ضروری، برای «سبک زندگی اسلامی»، به صورت کامل و آماده الگو برداری در سیره نبوی موجود است؛ امّا وجود چارچوب های اصیل و ساختاری سبک زندگی در آن انکار کردنی نیست. بدیهی است نگاه تجویزی به سیره نبوی و ارائه الگوهای رفتاری تامّ و تمام، در حوزه های مختلف زندگی بشری، برای ارائه سبک زندگی اسلامی، در گرو رویکرد کل نگر و فقاهت حکومتی در پروسه اجتهاد و استنباط است.
فرقه اسماعیلیه و پژوهش تطبیقی منابع رجالی امامیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فرقه اسماعیلیه (یکی از پویاترین فرق اسلامی) همواره از دل مشغولی های مورخان، به ویژه پژوهشگران تاریخ اسلام در غرب بوده و هست. اندیشه و آرمان نخستین نظریه پردازان این فرقه، از جهات متعددی مورد کاوش قرار گرفته است. در این میان، کتب رجالی امامیه، با نگاهی واقع گرایانه، زوایای انشقاق در شیعه امامیه طی قرون دوم و سوم هجری را به خوبی پی گرفته اند. این مقاله به این پرسش پاسخ می دهد که منابع شیعه امامیه (= معاجم رجال طوسی، نجاشی، کشی، و ...) به موضوع پیدایش این فرقه چگونه نگاه می کنند؟ روش تحقیق در این نوشتار، بر اساس مقایسه و تطبیق منابع اصلی رجالی امامیه با دیگر مآخذ اهل سنت است. این پژوهش معلوم می کند که در خصوص شخصیت اسماعیل دو نوع نگرش وجود دارد: 1- نگرش اهل سنت و اخیراً پژوهشگران غربی که اسماعیل را فردی منحرف از لحاظ اخلاقی معرفی کرده اند؛ 2- نگرش امامیه که در کتب معاجم رجال منعکس شده و بر برائت اسماعیل دلالت دارد. و از جمع بندی نهایی اطلاعات مندرج در منابع امامی نتیجه می شود که ابوالخطاب فردی مذموم و غالی بوده، اما میمون قداح و پسرش عبدالله، با نظر به تعداد افراد موسوم به نام آنان، از اصحاب امام صادق (ع) و اشخاصی معتبر بوده اند.
بررسی نقش تشیع در قیام طاهر ذوالیمینین علیه خلیفه عباسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
رابطه میان امیران سلسله طاهری و خلفای عباسی، رابطه محکم و نزدیکی بوده است؛ بر همین اساس آنها را سنی مذهب می دانند؛ اما پیدایش سلسله، با این نگاه در تناقض است؛ زیرا مؤسس آن، طاهر ذوالیمینین، نخستین امیر یا حکمرانی است که به مخالفت با خلیفه ای که از او منشور گرفته بود، برخاست؛ البته بعد از این عصیان، همچنان حکومت در دست فرزندان وی باقی ماند و او مؤسس نخستین سلسله مستقل ایرانی شناخته شد.
ایجاز روایات مربوط به وی در منابع، شناخت ماهیت اقدام وی و انگیزه های او را در هاله ای از ابهام قرار داده است. تا کنون محققان بسیاری به مطالعه درباره طاهر و قیام وی پرداخته اند، اما کسی به تاثیر تشیع در قیام طاهر اشاره نکرده است. در این نوشتار سعی شده است با مطالعه و بررسی عقاید مذهبی طاهر و ارائه قرائن و شواهد کافی، شیعه مذهب بودن وی را بررسی نموده، در پی آن تاثیر این اعتقاد مذهبی را در عصیان طاهر علیه خلیفه، جستجو کنیم و آن را مورد ارزیابی قرار دهیم.
اهداف مشترک عاشورای حسینی و قیام مهدوی در روایات
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، بیان اهداف مشترک عاشورای حسینی و قیام مهدوی در رهیافت روایی است. مقصود از رابطه ی عاشورا و مهدویت، پیوندی است که میان این دو عنصر اساسی در هدف وجود دارد، که با عنصر «غدیر» هویت مکتب امامت را می سازند. روش این تحقیق، توصیفی تحلیلی است، که با بهره گیری از روایات و ادعیه(دعای ندبه، زیارت عاشورا و زیارت ناحیه ی مقدسه) در صدد پاسخ به سؤال اصلی تحقیق است. قیام جهانی مهدی موعود(عج)، مکمل حرکت اصلاحی امام حسین(ع) است که دارای اهداف مشترکی از جمله: اصلاح جامعه، تحقق عدالت اجتماعی و مبارزه با طاغوت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، محو جاهلیت اموی و بدعت های مکتب خلافت، برپایی حکومت اسلامی، عدم بیعت با طاغوت، امر به معروف و نهی از منکر و انتقام از خون مطهر مظلوم کربلا(ع) و همه مستضعفان جهان
تجارت سرزمین هاى شرقى در سدههاى نخستین اسلامى(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
کاووشی در نماز شب پیامبر اکرم (ص)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله به حکم نماز شب بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) می پردازد. با توجه به آیات قرآن و روایات وارده از طریق شیعه و اهل سنت و نیز گفتار مفسران و فقهای شیعه و اهل سنت درباره نماز شب رسول خدا(صلی الله علیه وآله ) سه فرض را به این شرح می توان بیان کرد:
فرض اول: نماز شب از ابتدا بر پیامبر (صلی الله علیه وآله) مستحب بوده و برای آن چهار دلیل ذکر شده که ضعیف است.
فرض دوم: نماز شب در آغاز بر پیامبر (صلی الله علیه وآله) و یارانش واجب بوده است و بعد وجوب آن نسخ گردیده و به حالت استحباب باقی مانده است. برای این فرض نیز چهار دلیل بیان شده است که از قوت کافی برخوردار نیست.
فرض سوم: از ابتدا بر آن حضرت واجب شده است و تا آخر وجوب آن باقی مانده است که مشروح دلایل این نظر را باید در متن مقاله جستجو کرد.
سیره نبوی از دیدگاه امام خمینی
منبع:
حضور ۱۳۷۴ شماره ۱۲
نقد و تحلیل رویکردهای حج امام حسین (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
برای برخی از تاریخ نویسان و سیره نویسان مسلم است که امام حسین (ع) حج خود را به عمره مفرده تبدیل کرده و مکه را به سوی عراق ترک کردند و این نظریه به عنوان نظریه ای مشهور میان آنان متداول شده است. در این جستار، برای بررسی این مساله، به روایات وارده در جوامع روایی پرداخته شده است؛ از تتبع در نقل های تاریخی و از استناد به روایات صحیح این نتیجه حاصل می آید که امام حسین (ع) با عمره مفرده وارد مکه شده و با عمره مفرده ماه ذی الحجه از مکه خارج گردیده اند. آن حضرت، از میقات شجره یا میقات های دیگر، محرم به احرام عمر? تمتع نشده بود تا برای خروج از احرام، نیت حج یا عمره تمتع خود را از باب حکم مصدود، به عمر? مفرده مبدل ساخته باشند.
نوگرایی و آموزش و پرورش در جهان اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله به بررسی نوگرایی در جوامع اسلامی و آموزش و پرورش آنها می پردازد. در دو سده اخیر نوگرایی تمامی ابعاد زندگی مسلمانان را تحت تأثیر قرار داده است. یکی از نتایج این نوگرایی بحران هویت بود. در رویارویی با نوگرایی، سنت گرایان آن را نفی نمودند، در حالی که نسل های جوان به صورت افراطی به آن روی آوردند. اینک ما می دانیم که هیچ یک از این دو رویکرد نمیتواند مناسب باشد. رویکرد سومی نیز در جهان اسلام به وجود آمد که خواهان تلفیق میان جنبه های مثبت تمدن مدرن با ارزش های اسلامی بود. در حال حاضر یکی از مهمترین وظایف نظام آموزشی در جوامع اسلامی حل مشکل هویت است. برای اناجم این کار، مدارس ما باید سه کار را انجام دهند: الف) جنبه های مثبت و منفی نو گرایی را معرفی نمایند، ب) شناختی درست و پویا از میراث اسلامی ارائه کنند، ج) الگوی اسلامی مناسبی را فراهم سازند که نیازهای انسان مدرن را برآورد. این مقاله با تأکید بر رویکرد سوّم به بررسی سیمای کلّی نظامهای آموزشی جوامع اسلامی در دوران مدرن می پردازد.
دیپلماسی حکومت پیامبر اکرم (ص)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله مولف سعی دارد تا با ورود به فضای سیاسی حاکم بر اولین حکومت اسلامی، در قالب ساختار و واژگان علوم سیاسی، دیپلماسی حکومت پیامبر(ص) را بررسی کند. برای این منظور پس از نقد تعاریف موجود از دیپلماسی در علم سیاست، مولف اقدام به ارائه تعریفی تازه نموده و سیره عملی و نظری پیامبر(ص) را با توجه به آن ساختار و قالب مورد بررسی مجدد قرار داده تا در نهایت دیپلماسی حکومت پیامبر(ص) برای خواننده توضیح داده شود. درک روابط قدرت در عصر پیامبر(ص) اولویت نخست پس از آن گونه شناسی دیپلمات ها صورت پذیرفته و با توجه به معیارهای چهارگانه مطرح، انواع دیپلمات ها معرفی شده اند. و برخی ویژگی های دیپلمات ها چون التزام اخلاقی، مقبولیت مردمی، علم و آگاهی، زبان دانی و سخنوری و بالاخره حسن ظاهر به عنوان مهمترین شاخص ها مورد بررسی قرار گرفته است. درادامه وظایف پنجگانه ی انواع دیپلمات ها مطابق با نیازهای آن عصر تعریف شده است.
فصل مهم این مقاله را «روش های دیپلماتیک» تشکیل می دهد. در این فصل روش های مسالمت آمیز و نظامی معرفی گردیده است است. مکاتبه، مذاکره، امان، عفو و بخشش، ترغیب، گسترش روابط، تظاهر، وقت کشی، میانجیگری، جلوگیری از تشنج و بالاخره استفاده ی بهینه از شرایط تحمیلی مهمترین روش های دیپلماتیک هستند در ذیل مقاله ی روش های مسالمت آمیز طرح شده اند. دسته دوم از روش ها نیز دربرگیرنده موارد ذیل می باشد: ارهاب، سرکوب، تشکیل گروه فشار نظامی و صلح تاکتیکی.
در ادامه دو موضوع مهم حقوق دیپلمات ها و مصونیت های دیپلمایتک مورد بحث قرار گرفته و همخوانی آن با عرف سیاسی بررسی شده و در نهایت نیز نامه های پیامیر(ص) مورد تحلیل قرار گرفته اند و ظرافت های دیپلماتیک آنها استخراج شده است.
در مجموع مقاله حاضر ضمن ارائه ی تصویری کلی از دیپلماسی اسلامی، راه را برای محققان و منتقدان، جهت تأمل در این بحث بسیار مهم می گشاید.
هزار گوهر از گفتار پیامبر(ص)
منبع:
فرهنگ کوثر ۱۳۸۰ شماره ۵۰
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره حضرت محمد(ص)
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات منابع و نسخ حدیثی
کتابشناسى حضرت ابالفضل العباس علیه السلام
حوزه های تخصصی: