فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۰۱ تا ۴۲۰ مورد از کل ۷۱۱ مورد.
۴۰۱.

آیا تبیین‏هاى تاریخى متفاوت‏اند؟

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۵
نیکولاس رشر، استاد فلسفه و مدیر مرکز فلسفه‏ى علم در دانشگاه پیتربورگ آمریکاست و در زمینه‏ى منطق، فلسفه‏ى علم و تاریخ فلسفه، کتب و مقاله‏هاى بسیارى نوشته است . وى در مقاله‏ى حاضر، الگوى تبیین در علم تاریخ را مى‏کاود و تمایزات و تشابهات الگوى تبیین علم تاریخ با علوم اجتماعى و علوم طبیعى را آشکار مى‏سازد . این مقاله با ارائه‏ى بحثى روشن و دقیق در مورد علوم مصرفى، نه‏تنها بر تاریخ پرتو مى‏افکند، بلکه خواننده‏ى آزموده مى‏تواند با استفاده از اصول و مباحث مطروحه در این زمینه، به توضیح و تبیین نسبت علوم مصرفى دیگر با علوم تولیدى توفیق یابد و بدین‏ترتیب با یکى از مدخل‏هاى ارتباط علوم مختلف به خوبى آشنا خواهد شد .
۴۰۴.

سیره ائمه: در مراسم و مواسم دینی؛ بررسی سبک زندگی امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام در ماه رمضان(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: سبک زندگی آداب مراسم مذهبی ماه رمضان سیره اهل بیت: امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات شخصیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
تعداد بازدید : ۱۱۷۹ تعداد دانلود : ۹۷۳
مراسم و موسم های اجتماعی جلوه ای از آداب، رسوم، تاریخ، فرهنگ و دیگر مؤلفه های فکری و مذهبی یک جامعه هستند. یکی از نکاتی که موجب اهمیت بررسی تاریخی مراسم و مواسم دینی می شود واکاوی اصالت و بدعت گرایی در شعائر و نمادهای دینی است؛ زیرا امکان دارد برخی با رویکردی نص گرایانه به مخالفت با هر نماد و آیین نوپیدای تصریح نشده از سوی معصومان: بپردازند و برخی دیگر با استناد به کلیات و نکته های عمومی دلایل، دست خود را در ابداع آیین های خودساخته منسوب به دین، باز ببینند. بر اساس درک چنین ضرورتی، این مقاله می کوشد با این فرض که مواسم و مراسم دینی، یکی از منابع مهم تقویت باورهای دینی است، رفتار امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام را در محدوده زمانی ماه رمضان به عنوان یک مناسبت و موسم دینی در سه محور اصلی سیرة شخصی، سیرة اجتماعی و سیرة سیاسی بررسی کند. سیرة شخصی امیرالمؤمنین علیه السلام نشان دهندة اهتمام به نظافت، آراستگی، بهداشت، سلامت، خضوع، خلوص، خیرخواهی، اعتدال و هدف گذاری معنوی در زندگی مادی است. سیرة اجتماعی آن حضرت، آموزه هایی مانند همگرایی و تعامل، اهتمام به تبلیغ و مسئولیت اجتماعی، توجه به مساجد به عنوان یک نهاد مؤثر اجتماعی سیاسی، جانمایی شعائر مذهبی در حقوق اجتماعی، تأکید بر نتایج اعتقادی و عرفانی و اخلاقی تکالیف دینی، مبارزه با بدعت ها و توجه به جنبه های اقتصادی شعائر مذهبی را نشان می دهد. توجه به جهاد، مسئولیت پذیری سیاسی و استفاده از عوامل و محرک های معنوی در تدابیر سیاسی در سیرة سیاسی آن حضرت علیه السلام جایگاه ویژه ای دارند.
۴۰۶.

بکتاشیه و آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: قبرستان قتلگاه تکیه و دراویش بکتاشیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۷ تعداد دانلود : ۷۷۲
در زاویة شمالی حرم مطهر امام رضا- علیه السلام -که اکنون صحن و باغ رضوان است، تا عصر رضاشاهپهلوی، گورستان قدیمی وسیعی وجود داشت که به نام قبرستان قتلگاه یا غسلگاه معروف بود. در وسط این گورستان، خانه ای قرار داشت که به تکیة بکتاشی ها موسوم بود و در آن دراویش متصوفه بکتاشیه زندگی می کردند و از آستان قدس رضوی مستمری می گرفتند. مقالة پیش رو، واکاوی سابقه تاریخی این تکیه و دروایش آن است.
۴۰۹.

بازشناخت نقش های سیاسی اجتماعی بانو حُدَیث، همسر امام هادی(ع)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: تاریخ تشیع امام هادی (ع) امام عسکری (ع) بانو حُدَیث زنان اهل بیت (ع) نقش های زنان عصر دوم عباسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات شخصیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
تعداد بازدید : ۱۱۷۶ تعداد دانلود : ۵۹۹
نقش همسران اهل بیت(ع) به دلیل جایگاه اجتماعی و پیوستگی آنان با امامان(ع)، یکی از نقش های کلیدی در تاریخ اهل بیت(ع) است. نقش سیاسی اجتماعی بانو حُدَیث، همسر امام هادی(ع)، به سبب شرایط ویژه عصر امامت امام هادی(ع)، امام عسکری(ع) و امام زمان(ع) (عج)، از جمله موضوعات مهمی است که بازشناخت آن، افزون بر گشودن صفحه هایی نو در تاریخ اسلام، موجب شناساندن بانوان ناشناخته، ولی تأثیرگذار خواهد بود. تحقیق حاضر، با رویکرد تاریخی در صدد تبیین نقش های سیاسی و اجتماعی همسر امام هادی(ع) با توجه به شرایط تاریخی زمانه حیات اوست که با استفاده از منابع تاریخ عمومی و تاریخ اهل بیت(ع) و بخش های مغفول مانده در منابع، سامان یافته است. بر اساس یافته های این تحقیق، تحمل دشواری های ناشی از فشارهای روانی و سیاسی دستگاه خلافت عباسی و نیز مدیریت بحران درون خانوادگی برآمده از تزاحم و تنوع آرای فرزندان امام هادی(ع)، از جمله نقش های بانو حُدَیث در عصر امام هادی(ع) بود. در عصر امام عسکری(ع) نیز با توجه به جدی ترشدن مسئله امامت دوازده امام، افزایش فعالیت های ضدّ شیعی خلفای عباسی و کارگزاران آنها، ایجاد محدویت برای اصحاب و سفیران امام و نیز تنگ شدن دایره ارتباطات امام و شیعیان، نقش بانوان در این دوره برجسته می شود. بارزترین نقش های سیاسی و اجتماعی بانو حُدَیث در این دوره را می توان همکاری برای رفع تحیر از جامعه شیعی و برنامه ریزی برای حفظ باورهای مکتب اهل بیت(ع) و حفظ جان امام زمان(ع) به شمار آورد
۴۱۲.

ابوطالب علیه السلام برگزیده ای ناشناخته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حمزه سیدالشهداء ابوطالب اهل بیت: برگزیدگان الهی عبدالمطلب جعفر طیار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات شخصیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره‌ حضرت محمد(ص)
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
تعداد بازدید : ۱۱۷۰ تعداد دانلود : ۵۳۴
پیامبر اکرم، حضرت صدیقه کبری و امامان دوازده گانه شیعه:، از جانب خداوند متعال برگزیده شده اند. این موضوع از دیرباز برای شیعیان حقیقتی روشن بوده است. دومین گروه برگزیده، گروه دیگری از برگزیدگان الهی اند که در رتبة بعدی جای دارند. این نوشتار به معرفی این افراد و جایگاه ایشان می پردازد. جناب عبدالمطلب، ابوطالب، حمزه سید الشهداء، جعفر طیار: نمونه هایی از افراد این برگزیدگان ناشناخته هستند.
۴۱۵.

تأثیر خاندان محمد بن حنفیه در شکوفایی علوم نقلی و عقلی از قرن اول هجری تا پایان عصر عباسی(656ه.ق)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: علوم عقلی عصر عباسی علوم نقلی خاندان محمد بن حنفیه تاریخ تمدن اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات شخصیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ اسلام تاریخ تمدن اسلامی
تعداد بازدید : ۱۱۶۴ تعداد دانلود : ۸۵۹
خاندان ابن حنفیه در روند شکل گیری، رشد و توسعه افکار و اندیشه های علمی گستره تاریخ اسلامنقش مهمی داشته است. به گونه ای که نوع فعالیت علمی و نحوه عملکرد آنان، یکی از عوامل مهم و تأثیر گذار در گسترش علوم مختلف نقلی و عقلی و انتقال آنها به نسل های بعدبوده است. در این پژوهش که با تکیه بر روش های کمی انجام گرفته است، پس از بررسی عملکرد علمی شخصیت های شاخص خاندان ابن حنفیه، اطلاعات و داده های به دست آمده از منابع معتبر رجالی، تاریخی، روایی، انساب و طبقات به صورت کمی ارائه می شود. دست آورد حاصل از این پژوهش در بردارنده این واقعیت است که به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه مسلمانان، رویکردعلمی این خاندان تا پایان عصر عباسی(656ه . ق) به علوم نقلی بیش از علوم عقلی بوده است و ایشان با ترویج و تکامل علوم در سرزمین های مختلف و پایه ریزی نظام های علمی و آموزشی مورد نیاز جامعه مسلمانان در رشد و شکوفایی علم و دانش، تأثیر بسزایی داشتند.
۴۱۷.

قیام عاشورا

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات کلیات و فلسفه‌ تاریخ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ کربلا
تعداد بازدید : ۱۱۵۸ تعداد دانلود : ۳۳۵۰
عاشورا یک اتفاق ساده و جنگ معمولی نیست. تاریخ آکنده از جنگ های بسیار است. میلیون ها نفر در آن جنگ ها کشته شده اند. خانه ها و شهرها ویران شده، حتی گاه شهری را با همه ساکنانش سوزانده اند. اما کم تر اتفاق افتاده که حادثه ای مثل عاشورا به یک حماسه و فرهنگ تبدیل شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان