درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۳۰۱ تا ۱٬۳۲۰ مورد از کل ۸٬۶۶۷ مورد.
۱۳۰۱.

ضمان درک در ترازوی ارزیابی اخلاقی با محوریت ارا وحدت رویه دیوان عالی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلید واژه ها: ضمان درک ثمن ارزش پول جبران خسارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۳۳۳
سازکار پیش بینی شده ازنظرحقوقی واخلاقی در قانون مدنی در خصوص ضمان درک بایع نسبت به رد ثمن، از منظر اقتصادی قسمت زیادی از خسارت ها را غیر قابل جبران می گذارد. علی الخصوص خسارت های اخلاقی وحقوقی ناشی از تفاوت قیمت مبیع. رای وحدت رویه شماره 733 در حالی که همین سوال را پیش رو داشته آن را با خسارت ناشی از کاهش ارزش پول یکی دیده است. با این حال هنوز سرنوشت امکان اخذ خسارت ناشی از تفاوت قیمت مبیع مبهم است. راه حل هایی پیشنهاد شده از سوی حقوقدانان برای جبران این زیان، ضمان درک را از شکل اصلی خود بیرون می آورد. بنظر می رسد با مطالعه دقیق ماهیت پول امروزی به عنوان کالایی مبادله ای نه مصرفی نه تنها می توان تکلیف این خسارت را روشن ساخت، بلکه ضمان درک را در تطبیق با مفهوم جدید پول باز تعریف کرد.
۱۳۰۲.

تأثیر برنامه فلسفه برای کودکان (فبک) بر نگرش اخلاقی دانش آموزان و تبیین مؤلفه های آن ازمنظر قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۳ 113 - 143

کلید واژه ها: فلسفه برای کودکان نگرش نگرش اخلاقی قرآن دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۲ تعداد دانلود : ۶۲۵
هدف پژوهش حاضر، مطالعه تأثیر برنامه فلسفه برای کودکان (فبک) بر نگرش اخلاقی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی و تبیین مؤلفه های آن ازمنظر قرآن است که مؤلفه های نگرش اخلاقی ازجمله: رفتار و گفتار مستدل و منطقی، روحیه احترام به ارزش های اخلاقی اجتماعی، احترام به دیگران و عزت نفس را مورد مطالعه قرار می دهد. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ روش نیمه آزمایشی است که به شیوه آمیخته انجام شده است (بخشی از پژوهش به صورت کمّی و بخشی دیگر به صورت کیفی به تبیین مؤلفه ها ازمنظر قرآن می پردازد). جامعه آماری پژوهش 453 نفر شامل دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهرستان رامسر بود که 86 نفر به عنوان نمونه پژوهش به روش تصادفی انتخاب شدند. 43 نفر به عنوان گروه آزمایش و 43 نفر هم به عنوان گروه گواه درنظر گرفته شدند. آزمودنی های گروه آزمایش در یک دوره 12 جلسه ای در معرض اثر متغیر مستقل قرار گرفتند و پیش آزمون و پس آزمون به عمل آمد. از پرسشنامه محقق ساخته به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه توسط 10 نفر از صاحب نظران تأیید شد و روایی معیاری  92 درصد و آلفای کرانباخ پرسشنامه 86 درصد  بود. فرضیه های پژوهش با آزمون کولموگراف- اسمیرنف  و  تحلیل کواریانس، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش بیانگر این است که برنامه فبک  بر نگرش اخلاقی دانش آموزان تأثیر داشت و بین میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش و گروه گواه، تفاوت معنی داری وجود داشت  و بر رفتار و گفتار مستدل و منطقی، روحیه احترام به ارزش های اخلاقی و اجتماعی، احترام به دیگران و عزت نفس دانش آموزان، تأثیر داشت. همچنین در آیات متعددی از قرآن به این مؤلفه ها اشاره شده و پرورش و تقویت آن در جامعه جهت همگانی کردن اخلاق کریمه مورد تأکید قرار گرفته است. باتوجه به هماهنگی مؤلفه های برنامه فلسفه برای کودکان (فبک) با مفاهیم قرآن درراستای پرورش و نگرش اخلاقی این برنامه به عنوان یک الگوی  تربیتی و تجربی موفق که به صورت کاوشگری اخلاقی اجرا می شود، مورد تأکید قرار می گیرد.
۱۳۰۳.

بازنمود آموزه های تعلیمی اخلاقی قرآن در اشعار مولوی با تکیه بر موضوع صلح و آشتی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۵ (پیاپی ۵۷) 63 - 89

کلید واژه ها: تجلیات قرآن مثنوی معنوی مولوی آموزه اخلاقی صلح و آشتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۳۳۳
بررسی آثار ادبی نشان می دهد معانی، مبانی و معارف دلنشین قرآن و حدیث همواره در سروده های شاعران و ادیبان مسلمان بازتاب داشته است. این رویکرد هم به قداست و حرمت شعر و سخنشان افزوده و هم نشانه خردورزی و دانشمندی آنان بوده است. مولوی یکی از این شاعران است؛ اثرگذاری قرآن بر اشعار مولانا طبق کتاب «قرآن و مثنوی» بهاءالدین خرمشاهی در پنج نوع تضمین، برگرفتن، اقتباس، اشاره و الهام بازنمود یافته است. در این پژوهش، بعد از شرح مختصری درباره مولانا و مثنوی معنوی، سعی شده با روش توصیفی-تحلیلی گونه ها و شیوه های اثرگذاری قرآن در مثنوی به طور مختصر تبیین شود و سپس، بازنمود آیات قرآن در اشعار مولانا با توجه به مقوله صلح و آشتی بررسی و نوع تجلی آن مشخص شود. براساس نتایج این مقاله، توصیه به صفات نیک بشری چون مدارا، بخشش، گذشت، تساهل و تسامح که زمینه ساز برقراری صلح و آشتی است، در اندیشه مولانا جایگاه خاصی دارد و برگرفته از آیات اخلاقی قرآن کریم است.
۱۳۰۴.

تحلیل جایگاه خودگردانی در سند بنیادین تحول آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۲ 161 - 185

کلید واژه ها: خودگردانی اسلام سند بنیادین تحول آموزش وپرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۴۱۶
خودگردانی، هدفی تربیتی با محوریت توانایی انتخاب و قضاوت مستقل است. این هدف در دهه های اخیر بیش از پیش مورد توجه صاحب نظران تعلیم وتربیت قرار گرفته است. ازآنجاکه تحقق این هدف در متربیان،  مواجهه هوشمندانه و مؤثر آنها با سلطه گری های پنهان و آشکار را به دنبال خواهد داشت، توجه به این هدف در نظام تعلیم وتربیت، امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. برهمین اساس و باتوجه به محوریت سند بنیادین تحول در تعلیم وتربیت کشور، پژوهش حاضر به شیوه  تحلیل کیفی محتوا و درراستای تبیین جایگاه خودگردانی فردی در این سند راهبردی شکل گرفت. بررسی ها نشان داد با وجود آنکه اشاره  مستقیمی به  خودگردانی  به عنوان هدفی تربیتی در سند بنیادین مشاهده نشده است. بااین وجود، گزاره های مرتبط با خودگردانی شامل  انتخاب گری، آزاداندیشی، اختیار، اراده، شهامت، آگاهی تعقل، بصیرت و... به وفور در سند یافت می شود. بااین وجود، تفکر انتقادی و تحلیل به عنوان اصلی ترین بستر تحقق استقلال اندیشه و خودگردانی، کم تر مورد توجه قرار گرفته است.
۱۳۰۵.

نظام و روش های تربیتی درنظرگاه اسلامی ومقارنه آن با مکتب اگزیستانسیالیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلید واژه ها: تعلیم وتربیت فلسفه تربیتی روش تربیتی اِگزیستانسیالیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۴ تعداد دانلود : ۵۰۰
پژوهش حاضربه " نظام وروش های تربیتی درنظرگاه اسلامی ومقارنه آن با مکتب اگزیستانسیالیسم "می پردازد.هدف این پژوهش نظری ،کاربردی وباروش توصیفی –تحلیلی انجام شده است.در روش شناسی اگزیستانسیالیسم، معلم تلاش می کند که متعلم را ترغیب کند تا از طریق سئوالاتی درباره ی معنی زندگی به حقیقتی شخصی دست یابد. وظیفه ی معلم آن است که برای یادگیری موقعیتی فراهم آورد که طی آن شاگردان بتوانند ذهنیت خویش را ابراز کنند. به عقیده ی اگزیستانسیالیست ها نباید فراگیر را با اغفال یا زور به یادگیری وادار کرد بلکه فراگیر باید از روی میل و رغبت خویش و روبرو شدن با یک موقعیت نامعین، خود به دنبال یادگیری برود.در این روش معلم نقش تسهیل کننده را دارد و فراگیر ازروی میل و رغبت به دنبال کشف حقیقت می رود. در مکتب تربیتی اسلام نیز بر آن تاکید شده است. لیکن طریق دسترسی به این مهم در این مکاتب با هم متفاوت است. به طور کلی در بررسی این که آیا روش های تربیتی اسلام و اگزیستانسیالیسم، هم جهت می باشد، می توان گفت که این روش ها در خصوص پرورش تفکر منطقی در فراگیران تا حدودی همسو بوده لیکن روش های تربیتی اسلام نظر به جامع نگری اسلام از نوعی جامعیت کلی تری برخوردار است. به گونه ای که اسلام با دید همه جانبه ای که به انسان دارد پرورش تمام ابعاد وجودی انسان را درنظر گرفته است.درحالی که اگزیستانسیالیسم و به طور کلی مکاتب غربی صرفاً به انسان به عنوان موجودی مادی توجه نموده اند.
۱۳۰۶.

نوستالژی در آثار ادبی دکتر علی شریعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)

کلید واژه ها: ک‍وی‍ر گفتگوهای تنهایی کودکی نوستالژی غم غربت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۲۶۹
دکتر علی شریعتی از شخصیتهای تأثیرگذار در زمینه ی سیاسی و اجتماعی و فرهنگی است که آثار ادبی قابل توجهی دارد؛ "کویر" و "گفتگوهای تنهایی" و "مقدمه ی حسین وارث آدم" از ارزشمندترین آثار ادبی دکتر شریعتی هستند که نویسنده ای تواناست که آثار ادبیش مضامین و جنبه های ادبی فراوان دارد. یکی از این جنبه های ارزشمند که در کار شاعران و نویسندگان بزرگ معاصر هم وجود دارد، محتوای نوستالژیک این آثار بزرگ ادبی و ارزشمند است. بازگشت به کودکی و عشق جوانی و حسرت روزگار زیبای گذشته و بیان خاطرات زیبای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ارزشمند، در آثار ادبی بزرگی چون کویر و گفتگوهای تنهایی، مبین احساسات و درک والا و ارزشمند و قدرت اعجازگر نویسندگی و خلاقیت ادبی دکتر علی شریعتی در آثار بزرگ ادبی اوست که در کویر و گفتگوهای تنهایی، این جلوه های بسیاز زیبا و نوستالژیک به خوبی دیده می شود و درک حقیقت و عنصر زیبا و مضامین والای ادبی آثار بزرگ ادبی دکتر علی شریعتی را به خوبی نمایان می سازد و تجلی عواطف بزرگ و عمیق انسانی در این آثار ماندگار ادبی است.
۱۳۰۷.

واکاوی مولفه های شادی در اسلام و اعتباریابی آن با هدف ایجاد و گسترش مدارس شاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال چهارم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۲) ۷-۵۲

کلید واژه ها: شادی اسلام مدرسه شاد اعتباریابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۳۱۳
مطالعه حاضر با هدف شناسایی مولفه های شادی در اسلام و اعتباریابی آن به منظور گسترش شادی در مدارس با استفاده از رویکرد ترکیبی پژوهش به انجام رسید. در مرحله کیفی پژوهش از روش تحلیل مضمون و در مرحله کمی از روش پیمایش استفاده گردید. در مرحله کیفی منابع و متون اسلامی و در مرحله کمی مدیران مدارس مقطع ابتدایی کشور به عنوان جامعه آماری پژوهش مورد مطالعه قرار گرفتند. شیوه نمونه گیری در مرحله کیفی پژوهش هدفمند و در مرحله کمی نمونه گیری تصادفی است. داده های پژوهش در مرحله کیفی از طریق تکنیک تحلیل متن و با توجه به فرایند تحلیل داده در روش تحلیل مضمون (کدکذاری، استخراج مضامین و ترسیم شبکه مضامین) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و در مرحله کمی به منظور اعتباریابی ابزار سنجش از رویکرد تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. به منظور اعتباریابی داده ها در مرحله کیفی پژوهش از دو روش توصیف غنی و ثبت سوابق ممیزی و کدگذاران مستقل و در مرحله کمی از روش اعتبار محتوا (صوری و نسبت روایی محتوا) و اعتبار سازه استفاده گردید. یافته های پژوهش در مرحله کیفی نشان دهنده این است مفهوم شادی در اسلام در قالب سه مضمون فراگیر بینش معطوف به شادی (بینش الهی، متافیزیکی و مادی)، زیست معطوف به شادی (زیست مادی و معنوی) و کنش های معطوف به شادی (کنش های مناسکی، عاطفی و اجتماعی) سازمان دهی گردیدند. یافته های مرحله کمی پژوهش بیانگر این است که شاخص های اعتبار همگرا و ممیز دلالت بر اعتبار ابزار سنجش مولفه های مدرسه شاد اسلامی داشتند.
۱۳۰۸.

تبیین نظری رابطه نیت با عملکرد سازمانی از منظر اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 81 - 107

کلید واژه ها: نیت عملکرد فردی عملکرد سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۲۲۲
در متون دینی بر اهمیت نیت در ارزشمندی رفتار و عملکرد فردی و سازمانی تأکید شده است، این پژوهش با موضوع بررسی نظری رابطه نیت با عملکرد سازمانی از منظر اسلام و با هدف تحلیل و تبیین تأثیر نیت بر ارزشمندی عملکرد سازمانی بر اساس منابع دینی، آیات و روایات، انجام شده است. در این پژوهش برای گرد آوری داده ها از روش کتابخانه ای، برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش آیات قرآن از روش تفسیر موضوعی و تحلیل اسنادی، در بخش روایات نیز از روش حدیث پژوهی سه مرحله ای استفاده شده است. در ادامه با تبیین شرایط نیت صحیح از منظر اسلام، نتیجه گرفته شده که تأثیر گذاری نیت بر عملکرد سازمانی محصول تأثیر گذاری نیت در دو محور نفس عمل و نتیجه عمل است؛ عملکرد مطلوب سازمانی عملکردی است که علاوه بر حسن فعلی، دارای حسن فاعلی و نیت صحیح باشد.    
۱۳۰۹.

فقر جهانی و مسئولیت اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶ 7-20

کلید واژه ها: فقر جهانی مسئولیت اخلاقی عدالت قابلیت فقر طبیعی فقر تحمیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۴۲۴
فقر جهانی یکی از چالش های مهم پیش روی انسان هاست. روزانه هزاران نفر و سالانه 18 میلیون انسان در اثر فقر و مشکلات ناشی از آن، جان خود را از دست می دهند. پرسش اصلی در این خصوص این است که آیا ثروتمندان در قبال فقر، مسئولیت اخلاقی دارند یا خیر؟ این مقاله که از شیوه توصیفی تحلیلی بهره می برد، دیدگاه پیتر سینگر، جان رالز، آمارتیا سن، مارتا نوسبام و نهایتاً توماس پوگ را مورد بررسی قرار داده و نقدهای وارد بر هر یک از آنها را بیان می کند. به نظر می رسد دیدگاه هریک از آنان در اثبات مسئولیت اخلاقی در قبال فقر نیازمندان، با چالش های جدی مواجه است. در پایان، به بررسی این مسئله براساس اندیشه اسلامی پرداخته و معتقد است براساس نظام اخلاق اسلامی (عقل عملی در حکمت قدسی اسلام با لحاظ مذاق شارع) باید به لزوم و بایستگی کمک به نیازمندان غیر مسلمان غیر معاند حکم کرد.
۱۳۱۰.

تحلیلی بر معناشناسی واژگان قرآنی در حوزه تربیت؛ ترسیم شبکه معنایی آن در قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 85-102

کلید واژه ها: تربیت مؤلفه های معنایی شبکه معنایی تربیت رویکرد همزمانی حوزه های معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۴۶۶
این نوشتار، به منظور دستیابی به واژگان قرآنی حوزه تربیت و حوزه های معنایی آن، از رویکرد همزمانی استفاده کرده است. این پژوهش، به روش اسنادی و کتابخانه ای و به شیوه ای تحلیلی از نوع تحلیل معناشناسانه تدوین یافته است. لذا روش انجام این پژوهش توصیفی تحلیلی است. ازاین رو، ابتدا حوزه های معنایی تربیت در دو محور مربی و متربی بررسی و پس از استخراج واژگان کلیدی هر حوزه بر اساس نص آیات قرآن کریم، به ترسیم شبکه معنایی آن در قرآن کریم پرداخته است. در این شبکه، مشاهده می شود که برخی واژگان حوزه مربی در عین اینکه در نص آیات قرآن کریم در یک مرتبه به عنوان مربی مطرح شده اند، در مرتبه ای دیگر، در همان نصوص آیات، نقش متربی را دارند. تنها واژه «الله» است که در این شبکه، نقش ثابتی داشته و در رأس واژگان حوزه مربی خودنمایی می کند. آنچه در نهایت در این شبکه، به روشنی قابل دستیابی است، اینکه از بین واژگان حوزه مربی در قرآن کریم، توجه قرآن بر واژه «الله» است و در بین واژگان حوزه متربی، توجه بر واژه «انسان» است.
۱۳۱۱.

تبیین سیره ی تربیتی امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه با تأکید بر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۲ 27 - 53

کلید واژه ها: امام سجّاد(ع) سیره تربیتی صحیفه سجادیه سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۰ تعداد دانلود : ۴۷۴
هدف از پژوهش حاضر تبیین سیره تربیتی امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه است. برای تبیین بهتر این سیره، باید آن را در ابعاد مختلف تربیتی مورد بررسی قرار داد و از آنجا که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به عنوان سندی بالادستی در نظام تعلیم و تربیت کشور، تقسیم بندی جامعی از ابعاد تربیت آدمی نموده است، لذا سیره تربیتی امام سجاد(ع) بر اساس ابعاد این سند مورد تبیین قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر، توصیفی و به صورت تحلیل محتوای کیفی بوده، بدین صورت که ابتدا مؤلفه های سند تحول بنیادین در هریک از ساحت های شش گانه تربیتی مورد استخراج قرار گرفته و پس از اعتباربخشی توسط تعدادی از صاحب نظران، متن کامل صحیفه سجادیه با توجه به مؤلفه های ساحت های شش گانه تربیتی مورد تحلیل قرار گرفته و با استخراج مصادیق مرتبط با آنها، سیره تربیتی امام سجاد(ع) تبیین گردید. یافته ها حاکی از آن است که امام سجاد(ع) به تمام ساحت های تربیت آدمی(اعتقادی، عبادی و اخلاقی- اجتماعی و سیاسی- زیستی و بدنی- اقتصادی و حرفه ای- زیبایی شناختی و هنری- علمی و فناورانه) توجه داشته اند و از همین رو می توان سیره ی تربیتی ایشان را به عنوان اسوه ای حسنه، نه تنها در نظام تعلیم و تربیت رسمی کشور بلکه در هویت بخشی به سبک زندگی افراد جامعه، به شمار آورد.
۱۳۱۲.

شکل شناسی حماسه «رِند» و «لاشار» از نگاه اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلید واژه ها: ارزش های اخلاقی شکل شناسی بلوچ رند لاشار چاکَر گوهرام gwahrām گوهر gawhar

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۱ تعداد دانلود : ۲۶۴
شکل گیری مشهور ترین حماسه بلوچی رِِند و لاشار بر پایه و بنیان ارزش های اخلاقِ قومی و منطقه ای بوده و با حفظ آن ارزش ها ی اخلاقی است که منجر به جنگ خان و مان برانداز و فرسایشی سی ساله ای بین دو قوم رِند و لاشار می شود. حماسه مذکور بر اساس تحلیل شکل شناسی آن ، جزیی ترین مواد داستان، مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد، مواردی چون گفتار ها، کردارها ، پندار ها ، قهرمانان ، منطق داستان ، زمان و مکان ، شیوه نقل ، آرایه ها و شگرد ها. هدف نگارنده از این تحقیق، این بوده که فرهنگ، اخلاق و ادبیات بلوچی و هم چنین مشهورترین حماسه بلوچی بر اساس تحلیل شکل شناسی برای دوستداران و جویندگان ادبیات بلوچی شناخته گردد. کتاب های نسبتاً زیادی درباره ادبیات منظوم بلوچی نوشته شده ، اما تاکنون هیچ اثر قابل توجّه و مستقلی در زمینه شناساندن حماسه رِند و لاشار بر اساس شیوه شکل شناسی و از نگاه اخلاقی به تحریر در نیامده است. به یقین این نخستین اثر مستقل درباره این موضوع است که نگارنده ، در این مقاله، با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای و با شیوه ی شکل شناسی به گردآوری مطالب پرداخته است.
۱۳۱۳.

اثربخشی بسته آموزشی، پرورش مهارت های زندگی مبتنی بر مبانی اسلامی با روش فعال بر هوش اخلاقی دانش آموزان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) ۱۴۵-۱۶۲

کلید واژه ها: مهارت های زندگی اسلامی آموزش فعال نوین هوش اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۴۱۱
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بسته آموزشی پرورش مهارت های زندگی مبتنی بر مبانی اسلامی با روش فعال نوین بر هوش اخلاقی دانش آموزان دختر مقطع پنجم دبستان بود. روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی دو گروهی دو مرحله ای (پیش آزمون، پس آزمون) است. به منظور اجرای پژوهش از تمامی دانش آموزان دبستان های دخترانه شهرستان در نیمه اول سال تحصیلی 97-1396، 30 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس مبتنی بر ملاک های ورود و خروج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگذاری شدند . آزمون هوش اخلاقی بوربا (فرم والد)، به منظور اجرای پیش آزمون توسط والدین برای دانش آموزان اجرا شد. گروه آزمایش طی 16 جلسه (به صورت هفته ای دو جلسه یک ساعته) تحت آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی (توکل، تواضع و فروتنی، قناعت، شجاعت، مسئولیت پذیری، آراستگی، عزت نفس، رعایت نظم، قدرشناسی، صبر و شکیبایی، آداب معاشرت و عفو وگذشت) با شیوه های فعال با استفاده از روش های قصه گویی، ایفای نقش، بحث و گفتگو، رنگ آمیزی، بارش مغزی، شعرخوانی و اجرای نمایش مورد مطالعه قرار گرفتند. یک هفته پس از اتمام مداخله برای هر دو گروه پس آزمون اجرا شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس یک طرفه با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دوگروه آزمایش و کنترل در متغیر هوش اخلاقی (مؤلفه های وجدان، همدلی، خویشتن داری، احترام، مهربانی، بردباری و عدالت) تفاوت معناداری وجوددارد. بنابراین می توان این روش را جهت هوش افزایی اخلاقی دانش آموزان در مدارس آموزش و پرورش به کار برد.
۱۳۱۴.

بررسی حقوقی و اخلاقی چالش های ناشی از آزادی سینما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)

کلید واژه ها: سینما آزادی سینما نظم عمومی اخلاق حسنه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۳۹۲
آزادی سینما مفهومی است که از آزادی بیان برمی آید و در واقع سی نما به عنوان هنر هفتم، با شیوه ی سمعی بصری خاص خود در پی تحقق این مهم است. آزادی سینما و چالش های حقوقی و اخلاقی آن همواره یکی از چالش های دولت ها بوده است و به همین علت دولت ها برای انجام این مهم ترین وظیفه خود، دست به اقداماتی مانند مقرره گذاری فرهنگی و نظارت های پیشینی و پسینی بر سینما زده اند. از این رو مقاله حاضر که در صدد بررسی چالش های حقوقی و اخلاقی ناشی از آزادی سینما است، پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، نظم عمومی و آزادی سینما را مورد بررسی قرار خواهد داد. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این مقاله، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این مقاله، کتابخانه ای می باشد که از نوع مطالعات اسنادی داده های تحقیق گردآوری شده و با استفاده از روش تحلیل متون حقوقی مورد تحلیل و توصیف قرارگرفته است. یافته های این مطالعه، حاکی از آن است که: آزادی سینما سبب بروز چالش های حقوقی و اخلاقی فراوانی می گردد که دولت ها می توانند با مقررات گذاری و نظارت های خاص خود تا حدودی چالش های حقوقی- اخلاقی آزادی سینما را کاهش دهند.
۱۳۱۵.

بررسی عناصر اصلی در آموزش رسمی قرآن کریم دوره ابتدایی و وضعیت فعلی آن در ایران بر اساس اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت و نظرات کارشناسان ارشد و معلمان نمونه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 51-64

کلید واژه ها: آموزش رسمی قرآن کریم وضعیت فعلی دوره ابتدایی کارشناسان ارشد اسناد بالادستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۲۷۳
این تحقیق با هدف بررسی عناصر اصلی آموزش رسمی قرآن دوره ابتدایی و وضعیت فعلی آن در ایران، بر اساس اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت و نظرات کارشناسان ارشد و معلمان نمونه، با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. جامعه آماری، تمام اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت ایران و کارشناسان ارشد حوزه آموزش قرآن دوره ابتدایی و نیز کلاس های آموزش رسمی قرآن دوره ابتدایی، و نمونه آماری شامل کلاس های آموزش رسمی قرآن دوره ابتدایی استان قم بوده است. روش نمونه گیری هدفمند بوده و انتخاب افراد نمونه تا به حد اشباع نظری ادامه یافته است. روش گرد آوری داده ها نیز فیش برداری از اسناد و مصاحبه با کارشناسان ارشد این حوزه بوده است. از نتایج این تحقیق، تعیین نقش محتوای آموزشی و معلم به عنوان اصلی ترین عناصر آموزشی و فاصله نسبتاً زیاد این عناصراز استانداردها و شاخص های منتج از اسناد بالادستی و نظرات کارشناسان ارشد این حوزه است.
۱۳۱۶.

آزمون ساختار عاملی و سنجش همسانی درونی پرسشنامه عوامل آموزشی مؤثر بر تربیت دینی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) ۶۵-۸۶

کلید واژه ها: عوامل آموزشی تربیت دینی ساختار عاملی همسانی درونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۷۶
این پژوهش با هدف آزمون ساختار عاملی و سنجش همسانی درونی پرسشنامه عوامل آموزشی مؤثر بر تربیت دینی دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف بنیادی، و به لحاظ جمع آوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه منطقه 4 شهر تهران بودندکه بر طبق جدول کریسی و مورگان (1970) شامل 381 نفر تعیین شد که شیوه ی نمونه گیری تصادفی- خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی روایی مربوط به پرسشنامه از تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرم افزار SPSS16، تایید روایی پرسشنامه از مدل تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزار AMOS22 و جهت بررسی همسانی درونی پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان داد تحلیل عاملی اکتشافی به استخراج شش عامل منجر گردید که این عامل ها، مجموعاً 43/59% از واریانس کل پرسشنامه را تبیین می کنند . این عوامل عبارتند بودند از: فرهنگ سازمانی، کیفیت آموزشی، مقررات و قوانین آموزشی، کاربرد تکنولوژی آموزشی، توانایی های فردی معلمان و محتوای دروس آموزشی. شاخص های برازش مدل عاملی تأییدی پرسشنامه نشان داد مدل ارائه شده برازش مطلوبی با داده های تجربی دارد و وجود عوامل شش گانه مورد تأیید قرار گرفت. همچنین ضریب آلفای کرانباخ به میزان 76/0 نشان داد مقیاس از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است. با توجّه به برازش مدل و اعتبار بالای پرسشنامه، از آن می توان جهت مطالعه و سنجش عوامل آموزشی مؤثر بر تربیت دینی دانش آموزان استفاده کرد.
۱۳۱۷.

جایگاه حکمت عملی با تاکید بر اخلاق درفلسفه ی ابن سینا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۵)

کلید واژه ها: ابن سینا حکمت عملی عقل نظری عقل عملی اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۳ تعداد دانلود : ۳۵۷
ابن سینا ، به تبع حکمای قبل از خود، حکمت را به نظری و عملی تقسیم کرده و حکمت عملی را جزو فلسفه دانسته و غایت آن را کمال انسان و سعادت دنیا و آخرت بر شمرده است. همچنین در تبیین عقل نظری و عملی، عقل نظری را مدرک کلیات؛چه کلیات مربوط به هست ها و چه بایدها، و عقل عملی را خادم عقل نظری و مدرک جزییات مربوط به اعمال و محرک، می داند. بنابراین حکمت عملی هم که علم به حقایق کلیه ی مربوط به اعمال انسانی است، برگرفته از عقل نظری است که مبادی آن بدیهیات و ذائعات و تجربیات موثق بوده و در نتیجه قابل صدق و کذب هستند. ابن سینا در چند رساله ی مختصر به حکمت عملی پرداخته است که در مقایسه با آثار وی در زمینه حکمت نظری، قابل توجه نیست. ولی در عین حال با توجه به همین مباحث مختصر در کنار مبادی ای که وی برای حکمت عملی بیان کرد، می توان گفت که حکمت سینوی، این قابلیت را دارد که در حکمت عملی، مخصوصا اخلاق هم حرفی برای گفتن داشته باشد.
۱۳۱۸.

مفهوم شناسی تطبیقی ملکات نفسانی در آثار فلاسفه و حکمای اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلید واژه ها: ملکات حال فلسفه اسلامی نفس انسان شناسی فلسفه تصمیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷۸ تعداد دانلود : ۳۷۱
از محورهای مهم در زمینه انسان شناسی، اخلاق و فلسفه تصمیم، بحث از ملکات نفسانی است که در آن، «مفهوم شناسی و تبیین دقیق تعریف ملکه» بر سایر مسائل تقدم دارد. تفحص در آثار فلاسفه و حکمای اسلامی، بیانگر وجود اختلافاتی در تعریف «ملکه» بوده است. این پژوهش، به دنبال آن است که ابتدا تعاریف موجود از ملکه در آثار فلاسفه و حکمای اسلامی را کشف و دسته بندی نماید. سپس، ضمن بررسی تطبیقی و مقایسه ای تعاریف، به تحلیل نوع اختلاف و ترابط معنایی آنها بپردازد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی است. مبتنی بر دستاوردهای پژوهش، تعاریف موجود از ملکات در قالب شش دسته و بر مبنای این ملاک ها قابل تبیین است: 1. رسوخ، 2. سرعت زوال، 3. استقرار در موضوع، 4. امکان مفارقت، 5. ثبوت، 6. سختی زوال. طبق بررسیِ تطبیقی و مقایسه ای، این تعاریف و ملاک ها، علی رغم اختلافات، به طور کلی بی ارتباط و مباین از هم نیستند؛ بلکه نوعی ترابط معنایی بین آنها وجود دارد. ملاک ها، به پایه و غیرپایه تقسیم می شوند. برخی از این ملاک ها، هم ارزش برخی دیگر بوده و برخی به نسبت سایرین، رابطه علّی معلولی دارند. این تبیینات از ترابط معناییِ ملاک ها، منجر به یک مدل مفهومی در پژوهش شده است.
۱۳۱۹.

صلاحیت های حرفه ای مربیان تربیت دینی: ارائه چارچوبی همسو با حکمت 147 نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۵

کلید واژه ها: تربیت دینی مربی صلاحیت های حرفه ای دانش بومی حکمت 147 نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۴۰۱
عوامل زیادی در فرایند تربیت دینی مداخله می کنند، یکی از این عوامل مداخله گر، مربی است. اهمیت مربی در این فرایند به قدری است که می توان تربیت را رابطه هدف مند دوسویه مربی متربی نامید. ازاین جهت، پاسخ به این مسئله که مربی چه صلاحیت های حرفه ای باید داشته باشد تا بتواند نقش و کارکرد خود را به درستی ایفا کند؟ می تواند ما را در کسب نتیجه مطلوب از فرایند تربیت و تحقق اهداف تربیتی یاری رساند. بدین جهت، در این پژوهش با نگاه تحلیلی استنباطی و با مدنظر قراردادن حکمت 147 نهج البلاغه که دلالت هایی در این رابطه دارد، به پاسخ مسئله پژوهش پرداخته و صلاحیت های حرفه ای مربی تربیت دینی را در دو طیف علمی و عملی شناسایی کرده ایم. طیف علمی صلاحیت هایی چون "اخذ، انتقال و مراقبت" بوده و طیف عملی صلاحیت هایی مانند سلبی (استیکال، استکبار، عدم ژرف اندیشی، لذت گرایی، ثروت اندوزی) و ثبوتی (خداگرایی، معرفت یقینی، صبر و استقامت و شهامت) را دربرمی گیرد.
۱۳۲۰.

مطالعه تأ ثیر ابعاد محیط آموزشی بر میزان تغییر سرمایه روانشناختی و ارزشهای اخلاقی دانشجویان منطقه 8 دانشگاه آزاد اسلامی (با ارائه مدل ساختاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلید واژه ها: سرمایه روانشناختی محیط آموزشی ارزشیابی خوش بینی تاب آوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۳۱۰
هدف از این مطالعه، تأثیر مؤلفه های محیط آموزشی بر میزان تغییر سرمایه روانشناختی و ارزشهای اخلاقی دانشجویان منطقه 8 دتنشگاه آزاد اسلامی با ارائه مدل است.روش مطالعه از نظر هدف،کاربردی،از نظر نحوه اجرا، همبستگی از نوع توصیفی– پیمایشی میباشد. محقق ضمن بررسی ادبیات ومطالعات صورت گرفته ،مصاحبه بامتخصصان این حوزه، 7عنصر محیط آموزش عالی را استخراج و بر این اساس پرسشنامه ای تنظیم کرد.برای تعیین وضعیت موجود سرمایه روانشناختی دانشجویان از پرسشنامه استاندارد لوتانز (2007) استفاده گردید.روایی سازه پرسشنامه های محیط آموزشی باتحلیل عاملی81/0 و سرمایه روانشناختی 56/0 بدست آمد.آلفای کرونباخ،پایایی محاسبه شده پرسشنامه های محیط آموزشی را95/0 و سرمایه روانشناختی را88/0 نشان داد.جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان منطقه 8 دانشگاههای آزاداسلامی میباشدکه 400 نفر بصورت تصادفی–طبقه ای خوشه ای بعنوان نمونه انتخاب شدند. ضمنآ از تحلیل عاملی اکتشافی برای تعیین مؤلفه های مدل، آزمون T تک گروهی برای تعیین سرمایه روانشناختی دانشجویان استفاده شد.نتایج تحلیل مسیرنشان دادکه یادگیرنده مستقیما با ضریب تأثیر 44/0 بیشترین اثر را برسرمایه روانشناختی دارد و ضریب تأثیر روشهای آموزشی بدون واسطه بر این سرمایه 30/0 و تکنولوژی با ضریب 19/0 کمترین اثر مسقیم براین سرمایه رادارد.چهار بعد اهداف،روشها،ارزشیابی ویاددهنده بصورت غیر مسقیم بر میزان تغییر سرمایه روانشناختی تأثیر دارند. آمارهT،وضعیت موجود سرمایه روانشناختی را در سطح اطمینان 05/0 در ابعاد خودکارآمدی، امیدواری ،تاب آوری و خوش بینی 51/24-نشان میدهد.یعنی سرمایه روانشناختی دانشجویان در شرایط نامطلوبی قرار دارد.با استفاده از تحلیل مسیر با تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار لیزرل مدل نهایی پژوهش ارائه گردید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان