فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۵۰۱ تا ۲٬۵۲۰ مورد از کل ۷٬۱۴۶ مورد.
حوزه های تخصصی:
دستاوردهای زبانشناسی معاصر، تفسیر ادبی قرآن کریم را وارد مرحله جدیدی کرده است. نظریه «سیستمی- نقشیِ هلیدی» در حال حاضر مورد توجه بسیاری از زبانشناسان است. هدف این نوشتار، آشنا ساختن مفسران و قرآن پژوهان با روش های جدید زبانشناسی در حوزه فهم متون دینی است. نگارنده بر اساس این نظریه و با روشی زبانشناختی، سوره عصر را تفسیر کرده و نکات جدیدی را درباره معناشناسیِ این سوره ارائه داده است. از جمله: ارتباط عاشقانه انسان با خداوند و دیگر انسان ها، بازتاب جهان گوینده، شنونده و خواننده؛ تقدیم و تاخیرِ حساب شده واژه ها؛ فراز و فرود آهنگ کلمات؛ پیوند اسرار آمیز اطلاع کهنه و نو؛ استفاده از انواع گونه های انسجام و ارتباط سلسله وار مفاهیم و معانی.
بررسی مبانی فرامتنی چند معنایی در قرآن کریم
حوزه های تخصصی:
تفسیر آیه 190-195
شرح صدر و ضیق صدر
توصیف خدا در قرآن
ارزش قلم
منبع:
بشارت ۱۳۸۷ شماره ۶۴
تأثیر اندیشه های غالیان بر برخی از مفسران اثرگرای شیعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از بزرگ ترین آفاتی که در تاریخ اسلام پدیدار گردیده و عقلانیت اسلامی را مورد تهدید جدی قرار داده و آثار زیانباری را بر متون تفسیری شیعه بر جای نهاده است، پدیده غلو و گزافه گویی است. در این میان بعضی از مفسران سده های دوم و سوم هجری نظیر محمد بن مسعود عیاشی (320ق)، علی بن ابراهیم قمی (زنده قبل از 329ق) بیش ترین تأثیرپذیری را از غالیان داشته اند. لکن مفسرانی نظیر شیخ طوسی (385-460ق) و امین الاسلام ابوعلی فضل بن حسن طبرسی (548ق) که در سده های پنجم و ششم می زیسته اند با شناخت صحیحی که از احادیث موضوعه غالیان داشته اند، از ذکر این روایات در تفاسیر خود امتناع ورزیده اند و به همین دلیل تفاسیر آنان از مقبولیت بیشتری در جهان اسلام برخوردار می-باشد. در عین حال پس از آنان مفسران دیگری چون حویزی (زنده در 1065ق) و فیض کاشانی (1091ق) به طور قابل توجهی تحت تأثیر عیاشی (320ق) و قمی (زنده قبل از 329ق)، روایاتی را در تفاسیر خود آورده اند که حکایت از غلو درباره «أهل بیت» (ع) دارد. در این مقاله ضمن اشاره به چگونگی تأثیرپذیری برخی از مفسران اثرگرای شیعی از اندیشه های غالیان، به بررسی و مقایسه آراء آنان با دیدگاه های مفسران اعتدال گرا پرداخته می شود.
امامت در قرآن از منظر محقق طوسی و فاضل قوشچی
حوزه های تخصصی:
در این نوشتار، آرای دو متکلم برجسته جهان اسلام از دو مکتب امامیه و اشاعره، در ذیل آیات امامت مقایسه و بررسی شده است.
محقق طوسی -از علمای قرن هفتم- مهم ترین اندیشه های کلامی خویش را به طور موجز در تجرید الاعتقاد آورده است. محقق قوشچی -از اشاعره قرن نهم هجری- اندیشه های اشعری خود را در شرح تجرید الاعتقاد بیان کرده است. از این رو این متن و شرح، نمایانگر منازعات دو فرقه مهم کلامی شیعه امامیه و اشاعره به شمار می آید.
در این پژوهش، چهار آیه ولایت (مائده / 55)، امامت (بقره / 124)، اولی الامر (نساء / 59) و همراهی با صادقین (توبه / 119) از منظر این دو محقق بررسی و سپس به شبهات قوشچی پاسخ داده شده است.
روایت در تفسیر تبیان(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
در رابطة با نقش روایات در تفسیر آیات جای هیچگونه تردیدی نیست. جعل و دستکاری و ضعف در برخی از روایات هم از موضوعات شناخته شدهای است که همة دانشمندان و کارشناسان علوم اسلامی بر آن اذعان دارند. علم الحدیث را بر آن پایه نهادند تا روایات و اخبار را جرح و تعدیل نموده و درست و نادرست را با آن بسنجند. فقه که با عبادات عملی و زندگی دینی مردم سر و کار داشت آن را کاربردی کرد و بخوبی هم پرورید، تا جایی که نام علمالحدیث به اصول فقه شهرت یافت؛ اما حوزة تفسیر که پایهریزی و ساماندهی اعتقادات اسلامی را عهدهدار بود، نگاه حاشیهای بر آن افکند.
تفسیر تبیان که پایهگذار تفسیر جامع و از امهات آن در میان شیعه است، به قلم انسانی که قلّههای فقاهت را درنوردیده و با سرمایهای سرشار از علوم پیشنیاز قرآن، بر ساحت تفسیر نشسته است، تدوین و نگارش یافته است؛ از این رو از جایگاه و اهمیت ویژهای در بین تفاسیر شیعه برخوردار میباشد.
بیشتر روایات تفسیری، از تفسیر تبیان به دیگر تفاسیری که پس از آن نگارش یافتهاند، منتقل شده است. مروری بر شیوههای روایتپردازی شیخ طوسی در تفسیر تبیان، شاید سرآغازی بر پژوهشهای عمیقی در این وادی گردیده و پالایش روایات تفسیری را تسریع نماید. این جستار حاوی چنین رویکردی است.
تفسیر آیه 250-252
تفسیر آیه 208-210
شهر و روستا در فرهنگ قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
در علوم جامعه شناسی و جغرافیای انسانی، سخن از ملاک های شهری و روستایی، بسیار رفته است؛ هر دانشمند و کارشناسی از زاویه ای بر آن نگریسته و متناسب با داده های خود تعریفی ارائه کرده است. در آن تعاریف، توسعه فیزیکی، میزان جمعیت، وجود نهادهای مدنی و اقتصادی و صنعتی از مهمترین شاخص های تمیز دهنده شهر از روستایند؛ اما قرآن، جدای از این ملاک ها، ملاک فرهنگ دینی و اجتماعی را مطرح می نماید که بسیار آموزنده و حائز اهمیت است. این مقاله در راستای کاوشی در مهندسی فرهنگی کلام الهی، نگاهی دارد به شهر و روستا و شهری و روستایی از منظر قرآن