درخت حوزه‌های تخصصی

مدیران ارشد آژانس تبلیغاتی اگیلوی هنوز هم به همان شعار دیوید اُگیلوی (نابغه ی بزرگ تبلیغات) وفادارند که گفت: یا می فروشیم یا دیگران می فروشند. اگر اجازه دهیم رقیبان بفروشند، باید از این کسب وکار خداحافظی کنیم. این گفته ی میلز یانگ، 54 ساله، رئیس آژانس تبلیغاتی اگیلوی است که در گفت وگویی، دیدگاههای این شرکت برتر تبلیغاتی را عنوان می کند. همچنین از اقدامات خود و همکارانش می گوید که توانستند در 3 سال به بهترین شرکت تبلیغاتی جهان تبدیل شوند. پس از آن گفت وگو با با لو آورسانو، مدیر ارشد اجرایی و مدیر عملیات اوگیلوی در نیویورک را می خوانید که در مجموع هم حاوی تجربیات کارهای جدید است، و هم راهنمای فوق العاده خوبی برای شرکتهای تبلیغاتی و کارگزاران تبلیغاتی است.

پژوهش حاضر، به بررسی نحوه تفسیر و رمزگشایی سریال «کلاه پهلوی» در بین زنان پرداخته است. برای این منظور، ابتدا پنج گروه از زنان شهر تهران، به روش غیراحتمالی و هدفمند، به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند و سپس، با استفاده از روش مصاحبه گروهی متمرکز، خوانش های آنان از این مجموعه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تفاوت هایی در واکنش مخاطبان به این سریال وجود دارد و آنان دریافت کنندگان منفعل پیام های موجود در سریال نیستند. زنان بسته به ویژگی ها و شرایط زندگی خود به منابع اطلاعاتی و گفتمانی گوناگونی دسترسی دارند و به نحو متفاوتی با پیام های تلویزیونی مواجه می شوند؛ چنانکه برخی از شرکت کنندگان، گفتمان سنت گرایی را پیام مرجح سریال دانسته اند و در چارچوب آن به بحث و گفتگو پرداخته اند و تعدادی نیز بر اساس تجارب خود، بعضی از مؤلفه های هر دو گفتمان سنت گرایی و تجددگرایی را پذیرفته اند و برخی را مورد چالش و انتقاد قرار داده اند.تجددگرایی، خوانش مرجح، رمزگذاری، سنت گرایی، گروه متمرکز، گفتمان

این مقاله بر آن است تا تصویرهای گوناگون عمده ای را که از شهر در طول تاریخ سینمای ایران در فیلم های ایرانی بر پرده رفته است، در مرحله اول شناسایی وطبقه بندی و در مرحله دوم تبیین کند یعنی ارتباط آن ها را باتحولاتی که درکالبد و حیات اجتماعی شهرها پدیدار شده اند، توضیح دهد. در فیلم هایی که روایت فیلم در شهر روی می دهد، دوربین به اجبار بافت یک شهر را در زمان ساخت آن فیلم (همان گونه که هست) به نمایش درمی-آورد، اما در عین حال فیلمساز، همچون هنرمند می تواند با انتخاب زاویه دوربین، فاصله از سوژه، حرکت دوربین، رنگ، ریتم، صدا، تدوین و سایر عناصر سازندة هنر ترکیبی سینما، شهر را آن گونه که او می بیند به مخاطب نشان دهد. پس تصویر شهر فقط عکسی از واقعیت شهر نیست، بلکه مثل هر تصویر هنری دیگر شهری است که هنرمند دریافته است. افزون بر این، همان طور که از جامعه شناسی هنر دریافته ایم، این تصویر یک محصول فردی و برداشتی انتزاعی از شهر نیست، بلکه فیلمساز، خودآگاه یا ناخودآگاه، بخشی از روح و معنای زمانه و جامعه خود را باز می تاباند و به همین جهت دریافت او از شهر جزیی از میراث شناخت جامعه شناسانة شهر است. روش ما در این پژوهش ساختارگرایی نکوینی مبتنی بر دیدگاه لوسین گلدمن است. در این روش ابتدا کوشیده شده تا ساختار مشترک فیلم های دربرگیرنده هریک از تصاویری که از شهر در فیلم های ایرانی درطول تاریخ این سینما، دیده شده است استخراج شود. روش ما برای این کار نشانه شناسی بوده است. در مرحله بعد این ساختارها با ساختار اجتماعی وتحولات آن مقایسه شده اند، تا معانی اجتماعی تصویرها کشف شوند، و از آنجا که از دیدگاه گلدمن، آفریننده اصلی آثارهنری نه مولف، بلکه گروه اجتماعی است که این جهان بینی درون آن شکل گرفته است؛ کوشیده ایم تا میان تصویرهایی که از شهر ارائه شده و نقش و جهان بینی طبقات واقشاراجتماعی پلی زده شود و روشن شود که این تصویرها محصول نگاه کدام گروه ها و طبقات اجتماعی به جامعه است؟ بر اساس آن چه دربالا آمد، کاوشی در فیلم های سینمایی ایرانی در طول تاریخ نزدیک به یک قرن آن، نشان می دهد که به طورکلی درهرکدام از دوره های پیش وپس از انقلاب چهار تصویر مشخص و متمایز از شهر در فیلم ها مشاهده شده اند (جمعاً هشت تصویر). اما نکته بدیع این است که آنچه از بررسی تصویرهای شهر در تاریخ سینمای ایران روشن می شود، غلبه تأمل برانگیز فیلم هایی است که در آن ها شهر، نه به عنوان فضایی زیبا و دل-نشین، شاد و امیدبخش، روان و با هویت، زنده و با اصالت؛ بلکه به مثابه مکانی خطرناک، فریبنده، مرگبار، سراب گونه، وحشت انگیز و حسرت بار بازنمایی شده است. به نظر می رسد این دید منفی، ارتباط زیادی با جابه-جایی های وسیع جمعیتی، گسترش سریع شهرها، انقلاب، موج مهاجرت ها و... دارد که منجر به بی ثباتی زندگی در شهرها شده است. به بیان دیگر می توان گفت که در این سال ها شهرنشینان با شهر به تفاهم نرسیده اند.

هدف پژوهش حاضر تحلیل وضعیت کنش ارتباطی در کافه های تهران است. این پژوهش از نوع کیفی و به شیوه مصاحبه نیمه ساخت یافته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه افراد کافه رو تهران است. به منظور انتخاب نمونه از روش غیر احتمالی نمونه گیری هدفمند استفاده شد. حجم نمونه مورد استفاده برای انجام مصاحبه 30 نفر می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش کد گذاری و تفسیر کد های بدست آمده، استفاده شد. نتایج حاکی از آن استالگوی های کنش ارتباطی افراد در کافه های تهران از الگوی کنش ارتباطی هابرماس پیروی نمی کند. در حقیقت کنش ارتباطی افراد بیشتر بر مبنای احساسات، سنت، قومیت و روابط دوستی بود و بسته به نوع مساله مورد بحث، نوع کنش فرق می کرد. در این رابطه به نظر می رسد که این امر در سطح کلان منجر به دو یا چند دستگی شدید در جامعه و بین اقوام و گروه های مختلف می شودکه این امرباعثبه وجود آمدن فضای تشنج در بین اقشار مختلف می شود.در این شرایط افکار موافق و مخالف وضع موجود چندان به چالش کشیده نمی شود و این امر می تواند منجر به تعارض، درگیری و ستیزبین طبقات مختلف در خوشبینانه ترین حالت و در بدترین حالت منجر به سرکوب و حذف یکی از طرفین شود.

هدف پژوهش حاضر، مقایسه اعتماد میان فردی در بینندگان شبکه های ماهواره ای و رسانه ملی در زنان 35 20ساله شهرستان ابرکوه بوده است. این مطالعه از نوع علی مقایسه ای بوده و در سال 1393 روی 140 زن بیننده شبکه های ماهواره ای و رسانه ملی انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین آزمودنی های بیننده شبکه های ماهواره ای و رسانه ملی در دو بعد قابلیت اعتماد و وفاداری، تفاوت معناداری وجود دارد و در بعد پیش بینی پذیری، هر دو گروه نسبت به هم برابر هستند و تفاوتی ندارند. با توجه به یافته های به دست آمده از پژوهش به نظر می رسد بینندگان ماهواره نسبت به افرادی که رسانه ملی را تماشا می کنند، از اعتماد میان فردی پایین تری برخوردارند. هر چند متغیرهای دیگری همچون سن، جنس، تحصیلات، شغل و ... نیز می تواند بر اعتماد افراد تأثیرگذار باشد، این یافته نشان دهنده آن است که پدیده نوظهور ماهواره می تواند تأثیرات مخربی بر مخاطبان خود داشته باشد.

مدیران همواره می پرسند: چگونه می توان پس از طراحی و ساخت تبلیغ که از سوی کارگزاران تبلیغات پایان می یابد، آن را ارزیابی کرد؟ علاقه مندی مدیران در آن است که بتوانند فهرست وار دلایلی را برشمارند تا کاستیهای تبلیغ را کارگزاران تبلیغات بپذیرند و درصدد رفع آن برآیند. متن حاضر، 10 معیار را فهرست بندی کرده به همراه توضیحات لازم تقدیم مدیرانی می کند که دوست دارند با دلایل و شواهد محکم، تبلیغی را بپذیرند یا آن را رد کنند.

رسانه های جمعی بویژه شبکه های تلویزیون ماهوارهای، نقش مهمی در رشد جنبه های گوناگون زندگی افراد بویژه نوجوانان ایفا میکنند. پژوهش حاضر، با هدف مطالعه تجربیات مادران از اثرات ماهواره بر روی نوجوانان انجام شده است. این مطالعه به شیوه کیفی و به روش پدیدارشناسی با نمونه گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه نیمه سازمان یافته انجام پذیرفته است. مصاحبه ها پس از ضبط، سپس به صورت کتبی اجرا و به روش پیشنهادی اسمیت (1995) تجزیه و تحلیل شده اند. یافته های حاصل از تجربیات مادران در 5 مضمون اصلی «انگیزش کاربران ماهواره»، «کارکردهای مثبت»، «کارکردهای منفی»، «تغییر سبک زندگی» و «راهحل های پیشنهادی» و چندین مضمون فرعی بیان شده است. این یافته ها میتوانند تصویری روشن از تجربه مادران در خصوص اثرات ماهواره بر روی نوجوان ارائه دهند.

رروند توسعه فن آوری اطلاعات در موسسات آموزش عالی قابل ملاحظه بوده است. در ایران نیز با درک چنین ضرورتی گام های مثبتی در این زمینه برداشته شده اما همچنین چالش هایی گریبانگیر آموزش عالی کشور بوده است. این پژوهش، ضمن بررسی وضعیت توسعه فن آوری اطلاعات در نظام های آموزش عالی جهان، هدف اصلی خود را تشریح این چالش ها در دو بعد فرهنگی-اجتماعی ونیروی انسانی قرار داده است. جامعه آماری، اساتید شاغل در دانشگاههای دولتی کشور بود. شش دانشگاه کردستان، شیراز، علامه طباطبائی، تهران، صنعتی شریف و اصفهان به صورت تصادفی عنوان نمونه آماری برگزیده شد. ابزار جمع آوری داده نیز پرسشنامه محقق ساخته بود. نتایج نشان داد در بعد فرهنگی- اجتماعی، بالا بودن نسبت دانشجو به رایانه های موجود، ضعف روحیه جستجوگری دانشجویان، و ضعف زبان انگلیسی دانشجویان و اساتید از جمله چالش های مهم بود. در بعد نیروی انسانی نیز ناتوانی دانشجویان و اساتید در چگونگی دسترسی به اطلاعات موجود در پایگاههای اطلاعاتی یک چالش مهم عنوان شد.

فیلم مستند از ابتدای پیدایش، ادعای پیوند با جهان واقع و روایت درباره ی آن را داشته است. این روایت که محصول بازنمایی جهان واقع است، به شیوه های گوناگونی رخ می دهد. اما در شیوه ی شاعرانه، آیا بازنمایی، روایت بی واسطه واقعیت است؟ کدام ویژگی نسبت «شاعرانه بودن» را به این شیوه اطلاق می کند؟ بی گمان «تخیل» و «تجسم ذهنیت» مستندساز در روایت و بازنمایی شاعرانه ی موضوع مستند، نقش به سزایی را ایفا می کند. هر اثر هنری دارای نشانه هایی هم از «دنیای واقعی» و هم «جهان متن» است. برای پی بردن به جایگاه بیان شاعرانه و تبیین حوزه ی کارکردی آن در مستند شاعرانه، ابتدا باید تعریفی از شعر بدهیم و حدود و ثغور آن را مشخص کنیم. این پژوهش به روش تحقیق اسنادی-کتابخانه ای صورت گرفته است. دسته بندی ویژگی ها و شاخصه های زیبایی شناسانه و تکنیکی، بیان شاعرانه در فیلم های مستند، ترسیم ظرفیت های بیانی این شیوه در ساخت مستندهای تلویزیونی مطابق با فرهنگ ایرانی-اسلامی و ظرفیت های بیانی آن در قالب برنامه های آیینی، حماسی و مذهبی در گاه شمار مناسبتی برنامه های سیمای جمهوری اسلامی ایران، از اهداف این تحقیق به شمار می رود. پس از تحلیل موارد نمونه ، ویژگی های مستند شاعرانه مانند تجربه گرایی در کل ساختار فیلم، فضاسازی شاعرانه در نوع روایت، موسیقی، صداگذاری، نورپردازی، صحنه پردازی و تدوین پویا به دست آمد. از میان شیوه های متنوعی که برای ساخت فیلم مستند به کار می رود، تلویزیون می تواند بزرگ ترین جایگاه کاربرد بیان شاعرانه در مستند باشد و از ظرفیت های این شیوه بهره برداری کند. به نظر می رسد پژوهش در زمینه ی شیوه ی بیان شاعرانه در فیلم مستند می تواند موجب رسیدن به درک روشن تری از جایگاه فیلم مستند شاعرانه با توجه به تحولات تکنیکی و گونه ای امروز تلویزیون، به دست دهد و علاقه ی فیلم سازان مستند را به این زمینه ی خاص بیشتر کند.

اینترنت یکی از با نفوذ ترین فناوری های جدید ارتباطی است که همه ابعاد زندگی بشر را تحت تأثیر عظمت و نفوذ خود قرار داده است. سؤالی که در این مقاله در پی پاسخگویی به آن هستیم، این است که اصولاً در تحقق دستیابی به توسعه سیاسی، اینترنت چه جایگاهی دارد؟ به عبارت دیگر، آیا ارتباطات رایانه ای در اینترنت می تواند زمینه توسعه سیاسی را فراهم سازد؟ در این پژوهش از روش اسنادی کتابخانه ای استفاده شده است. صاحبنظران علوم سیاسی معتقدند که اینترنت در بعد توسعه سیاسی آثار مثبتی مانند انتشار و کسب آزادانه اطلاعات، تأثیر گسترده بر افکار عمومی و جهت دهی به آن، اصلاحات ساختاری کلی و جزئی در جوامع، دموکراسی الکترونیکی، ساماندهی انتخابات و ... به دنبال داشته است. در مجموع می توان دریافت که اینترنت با توجه به ویژگی هایی چون تعاملی بودن، همزمان بودن ارتباط، همه جایی بودن، فقدان کنترل مرکزی، فقدان مالکیت بر شبکه و سانسورگریزی، می تواند فضای مساعدی برای احیای ابعاد از دست رفته مشارکت سیاسی و دموکراسی را فراهم آورد و به این ترتیب، بستری مناسب برای گسترش مشارکت سیاسی به شمار می رود.

در مقاله حاضر، به این موضوع پرداخته می شود که چطور با وجود دور بودن فضای فرهنگی سریال های اخیر ماهواره ای از جامعه ایران، مخاطبان آنها توانسته اند در بسیاری از موارد با این سریال ها ارتباط نزدیک و حس همجواری برقرار کنند. در این پژوهش، با تقسیم افراد به سه گروه شمال شهر تهران، جنوب تهران (حومه) و روستا، هفده نفر از میان جوانان استان تهران به شیوه نمونه گیری تدریجی انتخاب شده اند و مورد مصاحبه های گروهی متمرکز قرار گرفته اند. نتایج حاصل از مصاحبه نشان می دهد که دو گروه با عقایدی از دو قطب مخالف، رو به روی هم قرار داشتند: مصاحبه شوندگان گروه شهری و مصاحبه شوندگان گروه روستایی. گروه حومه هم تقریباً جایی در بین این دو گروه، و البته متمایل به سمت دیدگاه های شمال شهری ها، قرار گرفته بودند. مصاحبه شوندگان متعلق به گروه شمال شهر بیشتر بر مشابهت های محیطی و فرهنگی خود با مضامین این سریال ها تکیه داشتند و نوعی همجواری ارزشی و ظاهری با این سریال ها نشان می دادند همجواری ملی و محلی. اما افراد متعلق به گروه روستایی بیشتر به تضاد فرهنگی و محیطی خود با این سریال ها اشاره می کردند و احساس همجواری آنها فقط به لحاظ ژانری بود.

سرمایه اجتماعی، دلالت بر مجموعه روابط، شبکه ها، تعامل ها، انجمن ها و مؤسسه هایی دارد که به واسطه هنجارها و ارزش های مشترک شکل گرفته و موجب گرمی اجتماع انسانی شده و کنش متقابل اجتماعی را تسهیل می کند. برخی از صاحب نظران رسانه های جمعی، از آن به عنوان ابزارهای اشاعه «سرمایه اجتماعی» یاد می کنند. بر این اساس اهداف این مقاله عبارت اند از: بررسی میزان و تأثیر استفاده از تلویزیون و اینترنت بر سرمایه اجتماعی افراد و ابعاد کیفیت (اعتماد و معامله متقابل) و ساختار شبکه (رسمی/ غیر رسمی و اندازه و ظرفیت شبکه). رویکرد نوشتار حاضر، رابطه ای علَی با روش پیمایشی در بین391 شهروند تهرانی است. سنجش متغیر سرمایه اجتماعی با الهام از مدل استون پس از بومی سازی و متغیر مصرف رسانه ای، از طریق میزان ساعت صرف شده برای استفاده از تلویزیون و اینترنت صورت گرفته است. برخی از یافته های بررسی حاضر بر اساس آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که میزان زمان صرف شده برای تماشای تلویزیون و استفاده از اینترنت، با سرمایه اجتماعی، رابطه مثبت و معنادار دارد که در بررسی علّی توسط آزمون رگرسیون، از بین دو متغیر مذکور، بیشترین تأثیر مربوط به میزان زمان صرف شده برای استفاده از اینترنت است.

این پژوهش تاریخی تفسیری از طریق جمع آوری و طبقه بندی نمونه های تصویری مربوط به دهه های 60، 70 و 80 سعی دارد به این پرسش پژوهش پاسخ گوید که «آیا بین رسانه ها و الگوی فرهنگی پوشاک جامعه در هر مقطع زمانی ارتباط معناداری وجوددارد؟» اگر مد را به عنوان ابزاری قدرتمند برای انتشار فرهنگ به خصوص در بین جوانان قلمداد کنیم، در جامعه، بین مد و رسانه نوعی گفت وگوی فرهنگی بروز می کند. با افزایش تنوّع و تکثیر رسانه ها، انتخاب الگوی پوشاک افراد که نوعی رسانه هویتی آنان محسوب می شود تابع عوامل متنوّع تر و پیچیده تری می گردد، به طوری که دیگر کنترل آن توسط یک قدرت صاحب رسانه امکان پذیر نیست، بلکه برآیند جهت گیری رسانه ها با بی شمار اشکال گوناگون است که جهت گیری مد را رقم می زند. این پژوهش با بررسی روند تغییر رسانه ها، اهمیت امکان دخالت آگاهانه را در شکل دهی به جریان مد در جهت ارتقای فرهنگ عمومی نشان می دهد.

رسالت مطبوعات هدف و ارزشی است که مطبوعات باید بدان برسند. ما بر این باوریم که رسالت مطبوعات امری ذاتی نیست بلکه حاصل نظام ارزشی حاکم در هرجامعه می باشد. اسناد بین المللی و منطقه ای حقوق بشر هم بر این ادعا صحه می گذارند. برای اولین بار در سال 1364 با درنظر گرفتن فصلی جداگانه از قوانین رسانه ای کشور، از این نظریه پیروی کرده و با توجه به ارزش های دینی و انقلابی حاکم بر جامعه، مواردی را به عنوان رسالت مطبوعات در نظر گرفته است که این خود یکی از تاثیرات انقلاب اسلامی بر مطبوعات می باشد. در این مقاله تلاش شده است تا به این سئوالات پاسخ داده شود که رسالت مطبوعات به چه معناست ؟ آیا امری ذاتی است یا عارضی؟ نظام حقوقی حاکم بر رسالت مطبوعات در قوانین ایران و اسناد حقوقی بین المللی چگونه است؟

نظر به امکان ارسال پیامک های متنوعِ وابسته به ادبیات به وسیله تلفن همراه و به جهت وجود طیف گسترده آثار ادبی در انواع غنایی و تعلیمی، مقاله حاضر می کوشد با هدف بررسی چگونگی شکل گیری انواع مذکور در پیامک های ارسالی، با روش تحلیل محتوا، به این پرسش پاسخ گوید که کمّیت و کیفیت پیامک ها در انواع غنایی و تعلیمی چگونه است؟ جامعه آماری 16 هزار و 327 پیامک است که در آن، نوع غنایی به هفت زیرمقوله تقسیم شده، نوع عاشقانه به علت نمایش واکنش فرهنگی ادبی به نیازهای اجتماعی و برطرف کردن حس انزوای کاربران، بیشترین میزان توجه را دربرداشته؛ نوع تعلیمی به 10 زیرمقوله تقسیم شده کهپند و آموزش به اعتبار کتابت از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است. با توجه به تعامل سنخی دو نوع مذکور، نوع ترکیبی غنایی تعلیمی نیز از میان پیامک ها استخراج شده است.