درخت حوزه‌های تخصصی

" هویت ملی به‌ویژه از عصر مشروطه و دست‌کم برای جامعه و گفتمان روشنفکری معاصر ایران به یک مساله تبدیل شد. مساله‌ای که برای صادق هدایت با آن شخصیت چندگانه و متفاوت فردی و هنری که خود فرزند عصر مشروطه و در گیرودار فرهنگی چند گانه و برزخ سنت و تجدد بود می‌توانست دو وجه داشته باشد؛ یکی فردی و دیگری جمعی. خویشتن‌یابی و جست‌وجوی هویت ملی از طریق هنر و خلق اسطوره‌های هنری، از دغدغه‌های اصلیِ این نویسنده و روشنفکر معاصر ایرانی بود. این مقاله، ابعاد تلاش «هدایت» را در این زمینه مورد بررسی قرار می‌دهد و به دلایل ناکامی آن می‌پردازد، و این پرسش را که «معنی و غایت زندگی چیست؟» به‌عنوان مساله‌ای فلسفی و معناشناختی برای هدایت معرفی می‌کند که برای او حل نشده باقی مانده و همین امر کوشش هویت‌جویانه‌ هدایت را ناکام گذاشته است. "

مردم شناسی به عنوان علم فرهنگ و بررسی شیوه تعامل و تطابق بشر با محیط جایگاه ویژه ای دارد. یکی از مهمترین مباحث مردم شناسی در شناخت فرهنگ جوامع روستایی و عشایری بررسی دانش بومی آنان و بررسی شیوه انطباق آنان با محیط و طبیعت و رفع نیازهای زیستی و غیر زیستی از محیط است. دانش بومی به راه حل هایی گفته می شود که به صورت تجربی در سالیان دراز، انسان، جهت حل مشکلات خود و بر پایه تجربیات گذشتگان به دست آورده و در هر منطقه ای با توجه به شرایط ویژه در آن می تواند متفاوت باشد. ثبت و ضبط دانش بومی آن محلی و تجربیاتی که طی سالیان طولانی با آزمون و خطا بدست آمده، بوسیله مردم شناسان باعث شناخت آ نها از افکار دامداران، چوپانان و ساربانان درباره محیط اطراف آنها می شود. در این مقاله به بررسی شیوه سنتی شترداری و دانش بومی شترداران و ساربانان در مراتع شمال کشور در منطقه گمیشان و با هدف شناخت و شناسایی اطلاعات و اصطلاحات رایج آنها از شتر و شترداری پرداخته شده است. منطقه مورد بررسی جزء مراتع قشلاقی استان گلستان و شهرستان گمیشان می باشد که تقریباً در 25 کیلومتری این شهرستان واقع شده است. در این پژوهش سعی شده تا از طریق روش هایی مانند مصاحبه، مشاهده، عکسبرداری و فیلمبرداری اطلاعات لازم در زمینه شیوه شترداری با تکیه بر دانش بومی جمع آوری شود. یافته ها در این پژوهش شامل دانش بومی مربوط به چرخه با تقویم فعالیت های شترداری و ساربانی، چراگاه گله شتر، موارد مربوط به تولید مثل و زایش در شتر، دام های همراه گله، جایگاه گله در شترها، نشانه گذاری در دام و تولیدات شتر مانند شیر و فرآورده های آن، پشم و کرک و همچنین گوشت می باشد.

از منظر باستان شناسی نقش برجسته ها یکی از قابل استفاده ترین منابع مطالعه و شناخت جوامع گذشته به شمار می روند. این دسته از آثار بازتابی از عقاید، ارزش ها و رویدادهای تاریخی عصر خود و در نگاهی عمیق تر بازگوکننده شاخصه های فرهنگی،هنری،سیاسی و اجتماعی حاکم بر حکومت و جامعه ای که زاییده آن اند می باشند. علی رغم کثرت نقش برجسته های باقی مانده از ایران پیش از اسلام،که بیشتر آنها از ساسانیان برجای مانده است، پس از ورود اسلام به ایران و تحریم کشیدن نگاره های انسانی و حیوانی، هیچ نقش برجسته ای از فرمانروایان این سرزمین در فضای آزاد تا دوره قاجاریه شناسایی نشده است...