فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۲ مورد.
۱.

بررسی دیوارنوشته های شهر تهران از دیدگاه جامعه شناسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زبان شناسی جامعه شناسی زبان گفتمان رسمی دیوارنوشته گفتمان غیررسمی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی زبان شناختی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی
تعداد بازدید : ۱۹۷۶ تعداد دانلود : ۸۰۸
دیوارنویسی پدیده ای اجتماعی با پیشینه ای بس طولانی است. اما دیوارنوشته ها در دوران تمدن مدرن، در نقش یک رسانه مطرح بوده اند. در این مقاله کوشیدیم که دیوارنوشته ها را از دیدگاه زبان شناختی بررسی کنیم. در این پژوهش ویژگی های کامل 2929 دیوارنوشته از محله های گوناگون شمال، جنوب، شرق، غرب، و مرکز تهران ثبت و سپس استخراج و بررسی شده اند. پس از بررسی دیوارنوشته ها مشخص شد: نوشته های زبانی 76/92 درصد و نوشته های تصویری 23/7 درصد کل دیوارنوشته های شهر تهران را دربرمی گیرد. از کل دیوارنوشته های زبانی شهر تهران،72/9 درصد برآمده از گفتمان رسمی و 27/90 درصد برآمده از گفتمان غیررسمی است. پس از بررسی موضوع نوشته های رسمی و غیررسمی، نوشته های رسمی بیشتر محتواهای تربیتی، سیاسی و مذهبی داشتند. درحالی که در نوشته های غیررسمی، اسامی افراد با 08/25 درصد بیشترین موضوع را داشتند. در خصوص اسامی به کار رفته، اسامی مذکر بسیار بیشتر از اسامی مؤنث بودند. در مقایسه نظام نوشتاری (خط)، خط فارسی با 16/79 درصد و خط انگلیسی با 83/20 درصد کل دیوارنوشته های زبانی شهر تهران را شامل می شوند. موضوع دیوارنوشته های انگلیسی بیشتر به خودابرازی (اسامی، علایق و نفرت ها) گرایش دارند. موضوع های اجتماعی مانند تبلیغات اقتصادی، اطلاع رسانی، تربیتی و مذهبی سهم اندکی در نوشته های به خط انگلیسی دارند. درواقع دیوارنویس ها، خط انگلیسی را در نقش رمزگان ابراز خود استفاده می کنند. در مقابل، خط فارسی برای پیام رسانی اجتماعی به کار رفته است.
۲.

ارزیابی تأثیر اجتماعی تخریب پل ری در تهران و تأثیر آن بر بهبود تصمیم گیری در مدیریت شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهران ترافیک مدیریت شهری ارزیابی تأثیر اجتماعی نوسازی بافت فرسوده و پل ری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی زبان شناختی
تعداد بازدید : ۱۴۳۳ تعداد دانلود : ۱۱۰۵
مسئله این مقاله، ارزیابی تأثیر اجتماعی تصمیم برای تخریب پل ری جهت رسیدن به اهداف اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی در منطقه 12 شهر تهران است. برای ارزیابی تأثیر اجتماعی تخریب این پل، از نظریات علوم اجتماعی با تکیه بر جامعه شناسی کاربردی در چارچوب ارزیابی تأثیر اجتماعی استفاده شده است. در این پژوهش مجموعه ای از روش های پیمایشی، اسنادی و مصاحبه های کیفی برای تحلیل مسئله و ارائه راهنمایی عملی به مدیریت شهری در زمینه تخریب و یا عدم تخریب این پل، به کار گرفته شده است. نتیجه به دست آمده به کمک استدلال های مختلف نشان می دهد: تخریب پل ری مدیریت شهری را به اهدافی که مد نظر داشته نمی رساند. بر اساس چنین یافته ای، تخریب پل متوقف شده و از این منظر، یافته های پژوهش در عمل بر تصمیم گیری بهتر مدیریت شهری مؤثر بوده است. این مقاله نشان می دهد: می توان دانش اجتماعی را در خدمت بهبود وضعیت مدیریت شهری قرار داد.
۳.

بررسی زبان شناختیِ خودرونوشته های تهران و اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهران هویت اردبیل زبان شناسی جامعه شناسی زبان خودرو نویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۶ تعداد دانلود : ۷۶۸
هدف پژوهش حاضر بررسی خودرونوشته های تهران و اردبیل است. با اینکه خودرونوشته ها قابلیت این را دارند که بتوانند موضوعی برای مطالعه در علوم مختلف قرار گیرند، تاکنون مطالعه ای جامع و علمی در مورد خودرونوشته ها در ایران صورت نگرفته و فعالیت های انجام شده در این ارتباط تنها محدود به جمع آوری و دسته بندی نوشته ها شده است. در این پژوهش به این پدیده از دیدگاه علم زبان شناسی نگریسته شده است. مسائلی که در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته اند عبارتند از: بررسی نوع نماد های به کار رفته، بررسی نوع خطوط، مضامین مختلف خودرونوشته ها، بررسی تأثیر نوع خودرو بر نوشته ها، بررسی گرایش خودرونوشته ها به لحاظ هویتی و مطالعه گرایش خودرونوشته های دارای مضمون اسم خاص به جنسیت خاص. نتایج مطالعه نشان می دهد خودرونوشته های این دو شهر از میان نمادهای زبانی، تصویری و ریاضی بیشتر از نماد زبانی بهره برده اند و به لحاظ خط از میان خط های فارسی و لاتین بیشتر از خط فارسی برای نگارش استفاده شده است. در هردو شهر، نوع خودرو بر مضمون خودرونوشته ها تأثیر دارد و به لحاظ مضمون، بیشترین گرایش به مضمون مذهبی است. در هر دو شهر مورد مطالعه به لحاظ هویتی خودرونوشته ها بیشتر به سمت هویت ملی ـ اسلامی گرایش دارند. در مورد گرایش جنسیتی اسم های خاص در هر دو شهر تهران و اردبیل گرایش به جنسیت مذکر است.
۵.

نام برخی از ایلات و عشایر فارس در وقف نامه سال 701 ه ق(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸۷
در مرداد ماه 1382 قرارداری با اداره کل اوقاف و امور خیریه استان فارس منعقد کردم که تمامی بقاء متبرکه، مساجد تاریخی، حسینیه های تاریخی، مدارس علمیه و هر تاسیساتی که مربوط به اوقاف و دین اسلام و اقلیت های دینی تمامی استان فارس است، پژوهش کنم. در عمل توانستم چند نسخه قرآن مجید، چند نسخه چاپ سنگی واشیا عتیقه داخل مکان های مذهبی فوق را در محل، با نامه ای تحویل کارمند اداره اوقاف همان شهرستان که همراهم بود بدهم. در طی سه سالی که با دو منشی مشغول بررسی و پژوهش بودم، 26 وقف نامه جدید به دست آوردیم که همه را همراه نتایج پژوهش ها که مجموعا 27 جلد شد، تحویل دادم اما یکی از این وقف نامه ها از لحاظ تاریخی بسیار با اهمیت است که از روی آن عکسبرداری کردم و فتوکپی گرفتم و اینک درباره آن بحث خواهم کرد. این وقف نامه مربوط به امامزاده سید محمد روستای ساران بالا است.
۱۰.

بررسی تحولات واژگان ممنوعه در گویش لارستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: صرف و نحو واژگان ممنوعه پوفیسم گویش لاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۰۲۵
ممنوعیت های زبانی، قدرت نهفته در واژه ها است و این ممنوعیت ها در زبان روزمره سبب پدیدار شدن حسن تعبیر برای واژه های تابو گونه می گردد. هدف این مقاله بررسی و یافتن این گونه واژه ها در گروه گویش های لارستانی است؛ رویکرد مردم شناسانه به زبان، به ما کمک می کند تا واژه هایی که برای حسن تعبیر به جای واژه های تابوگونه در گروه گویش های لارستانی به کار می روند را مورد بررسی قرار دهیم
۱۳.

نظام نامگذاری غیررسمی عامه در میان جزیره نشینان قشم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۶۷
از نشانه های فرهنگی هر قوم و جامعه ای نامگذاری و شیوه نامگذاری افراد است. در بین ساحل نشینان جنوب ایران و به ویژه ساکنان جزیره قشم، شیوه نامگذاری غیررسمی ازدواج زیادی دارد. در این شیوه، اسامی به صورت رسمی به کار نمی رود و معمولا با تخفیف و یا تغییر ساختار کلمه و یا اضافه کردن پسوندهایی که نشانه لقب است همراه می باشد. در این مقاله ضمن اشاره ای به برخی از این نام ها، دلایل به کارگیری این گونه نامگذاری غیررسمی و کارکرد اجتماعی این شیوه نامگذاری در بین اهالی قشم و ساحل نشینان جنوب ایران مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد.
۱۵.

سیاست گذاری و برنامه ریزی زبانی با توجه به انسان شناسی‌(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲۲ تعداد دانلود : ۱۲۹۱
زبان قلب فرهنگ است؛ به گونه ای که دگرگونی های فرهنگی رابطه ای بسیار مستقیم با دگرگونی زبانی دارد. یافتن مکانیسم های دگرگونی زبانی با توجه به دگرگونی های فرهنگی اهمیت به سزایی دارد چرا که تاثیر بسیاری بر سیاست گذاری و برنامه ریزی فرهنگی یک کشور دارد، به عبارت دیگر سیاست گذاری و برنامه ریزی های زبانی و فرهنگی به شکلی مستقیم با یکدیگر ارتباط دارند و از آن جا که رابطه فرهنگ و توسعه نیز بر کسی پوشیده نیست، رابطه زبان با توسعه نیز آشکار می شود. فهم نظام وار و تمام گونه این ارتباط ها هدف این نوشتار است. به عبارت دیگر فهم رشد و توسعه یک کشور با توجه به زبان بایستی مورد توجه واقع شود. توسعه زبان بومی یک کشور قابل اجرا نیست و هرگونه سیاست گذاری توسعه بدون توسعه زبانی و سیاست گذاری مربوط به آن محکوم به شکست و انقطاع است. این موضوع با مطالعه رابطه زبان با جامعه و رابطه زبان با تغییرات اجتماعی قابل مطالعه و بررسی است که این نوشتار آن را دنبال کرده است.
۱۶.

توصیف فرهنگی ترانه های عروسی در قوم ترکمن(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۳۰۵
"مقاله ارایه شده گزارشی است از یک پژوهش میدانی در منطقه ترکمن صحرای ایران. منطقه مورد مطالعه به ساکنان بندر ترکمن محدود می شود. این پژوهش از تکنیک های مشاهده و مصاحبه (ساختاری - غیرساختاری) بهره جسته است. در این پژوهش یک اطلاع رسان ترکمن پژوهشگر را همیاری کرد که نقشی بسیار با ارزش برای پیداکردن افراد آگاه نسبت به فولکلور ترکمن ایفا کرد. در این پژوهش از نظریه توصیفی گیرتز برای تفسیر اطلاعات استفاده شد. نهایتا این پژوهش بر آن است تا گفتمان های زیبایی شناختی، دستوری، احساسی و هویت یابی را به ما نشان دهد"
۱۷.

دگرگونیهای صوتی و آوایی در لهجه کاشانی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹۰ تعداد دانلود : ۱۶۸۹
گفتار حاضر کوششی است در راه شناخت لهجه در راه شناخت لهجه مردم کاشان و بررسی ویژگیهای صوتی و آوایی زبان آنها که با مطالعه و تحقیق بر روی زبان مردم شهر، فراهم آمده است. نگارنده کوشیده است ضمن جمع آوری و دسته بندی پاره ای از واژه ها، ابدال مصوتها و صامتها را که یکی از عوامل عمده اختلافات صوتی و آوایی است در این زبان بررسی و تحلیل نماید. بررسی دلایل پاره ای از این اختلافات و قاعده و قانون مند ساختن آنها با استفاده از نظریات زبانشناسانه و استناد به تحولات تاریخی بعضی از واژگان به منظور استشهاد یا تایید، از دیگر مقولاتی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است...
۱۸.

پلورالیسم قومی - زبانی و هویت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲۹ تعداد دانلود : ۱۳۲۹
بررسی پدیده گوناگونی های قومی - زبانی و پیوند آن با هویت ملی هدف اصلی بحث حاضر است. نگاهی گذرا به دورنمای قومی - زبانی جهان نشان می هد که الگوی یک کشور، یک قوم و یک زبان بیشتر یک استثناست تا قاعده. تنوعات و تفاوت های قومی - زبانی در کشورهای مختلف زمینه ای است مناسب برای به وجود آمدن مسایل زبانی، اجتماعی و سیاسی گوناگون مانند انتخاب زبان های رسمی و ملی. این که کدام الگوی سیاست گذاری زبانی برای پیوند میان تعلق قومی و همبستگی ملی کارآمدتر است، مساله مورد توجه این بحث است. نگرش های تکثرگرا و وحدت گرا دو چارچوب کی سیاست گذاری برای حل مسایل زبانی هستند و الگوهای به کار گرفته شده در کشورهای مختلف معمولا در یکی از این دو چارچوب کلی قرار می گیرند. رایج ترین این الگوها در انتخاب زبان رسمی در یک کشور الگوهای تک زبانی، چندزبانی، و ترکیبی است. با بررسی نقاط قوت و ضعف هریک از این الگوها، چنین نتیجه گرفته شده است که الگوی تربیتی برای حفظ تعادل و پیوند میان احساس تعلق قومی و همبستگی و هویت ملی مناسب تر و کارآمدتر به نظر می رسد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان