درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیای کشاورزی و کاربری اراضی برنامه ریزی و توسعه ناحیه ای

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ارزیابی مخاطرات طبیعی جغرافیای اقتصادی جغرافیای اکوتوریسم جغرافیای اوقات فراغت جغرافیای پزشکی جغرافیای تاریخی جغرافیای جمعیت جغرافیای حمل و نقل جغرافیای رفتاری و ادراک محیطی جغرافیای زمین در فضا جغرافیای سیاسی جغرافیای صنعتی جغرافیای فرهنگی جغرافیای کشاورزی و کاربری اراضی برنامه ریزی و توسعه ناحیه ای
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۶۱ تا ۴۸۰ مورد از کل ۵۰۰ مورد.
۴۶۱.

واکاوی ساختار عاملی سازه های تأثیرگذار بر پذیرش و توسعه کشت گندم دوروم در مناطق روستایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 111 - 140

کلید واژه ها: گندم دوروم تمایل پذیرش مدل سازی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۸۵
هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین عوامل تأثیرگذار بر پذیرش و توسعه کشت گندم دوروم در مناطق روستایی پنج استان فارس، خوزستان، کرمان، ایلام و تهران با استفاده از مدل معادلات ساختاری بود و برای جمع آوری اطلاعات لازم از پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه گندم کاران استان های یادشده بود. حجم نمونه آماری با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان 274 نفر تعیین شد و نمونه های آماری با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. برای تعیین میزان پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و شاخص پایایی مرکب (CR) و به منظور تعیین روایی همگرای مؤلفه ها نیز از شاخص میانگین واریانس استخراج شده (AVE) استفاده شد، که نتایج حاکی از مطلوب بودن شاخص های مورد بررسی بود. تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری با بهره گیری از نرم افزار LISREL نسخه 5/8 و SPSS نسخه 22 صورت گرفت. نتایج مطالعه مؤید تأثیر مثبت و معنی دار بین مؤلفه های تبیین کننده تأثیرگذار بر تمایل به پذیرش کشت گندم دوروم بود؛ همچنین، مدل معادلات ساختاری، در مجموع، 47 درصد از تغییرات متغیر تمایل به پذیرش کشت گندم دوروم را پیش بینی می کرد. در نهایت، انتظار می رود که نتایج پژوهش حاضر در تدوین راهکارهای ترویج و توسعه گسترده تر کشت گندم دوروم در مناطق روستایی کشور توسط مروجان مفید واقع شود.
۴۶۲.

واکاوی هویت اجتماعی جوانان روستایی با تأکید بر هویت مجازی: مطالعه موردی دهستان سررود جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 60 - 93

کلید واژه ها: دنیای مجازی دنیای واقعی جوانان روستایی هویت مجازی هویت واقعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۰۲
هویت هر شخص به آن فرد ویژگی ای می بخشد که او را از سایر افراد متمایز می سازد. افزایش استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی بین جوانان سبب شکل گیری محیطی جدید با عنوان «دنیای مجازی» و به دنبال آن، «هویت مجازی» شده است. در پژوهش حاضر، با هدف واکاوی هویت جوانان و با بهره گیری از روش های توصیفی- تحلیلی و پیمایشی، تفاوت بین هویت افراد در دو دنیای واقعی و مجازی در دهستان سررود جنوبی شهرستان بویراحمد بررسی شد. گردآوری داده های مورد نیاز از طریق روش های میدانی (پرسشنامه) و اسنادی صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل جوانان ساکن دهستان سررود جنوبی بود که از آن میان، 376 نفر در بیست سکونتگاه روستایی به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و هدفمند انتخاب شدند و مورد آزمون قرار گرفتند. ابعاد مورد بررسی در تحقیق حاضر نیز شامل هویت مذهبی، هویت خانوادگی، هویت مدرن (امروزی) و هویت قومی بود. نتایج نشان داد که بین هویت واقعی و هویت مجازی جوانان با خوداختلافی 68/0 تفاوت وجود دارد؛ همچنین، بیشترین و کمترین خوداختلافی با میانگین 85/1 و 24/0-، به ترتیب، به هویت خانوادگی و هویت امروزی برمی گردد؛ به دیگر سخن، میانگین هویت خانوادگی در دنیای واقعی بیش از دنیای مجازی و میانگین هویت امروزی در دنیای واقعی کمتر از دنیای مجازی است. همچنین، نتیجه تحلیل آزمون پیرسون نشان داد که بین همه ابعاد هویت در دو دنیای واقعی و مجازی روابط معنی دار وجود دارد؛ این همبستگی در ابعاد هویت مذهبی و خانوادگی منفی و در ابعاد هویت امروزی و هویت قومی مثبت است.
۴۶۳.

ارزیابی اثرات اعتبارات بهسازی بر تغییر الگوی مسکن روستایی (مطالعه موردی: دهستان دوست محمد شهرستان هیرمند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 1 - 30

کلید واژه ها: مسکن روستایی اعتبارات بهسازی توسعه روستایی دهستان دوست محمد هیرمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۸۸
هدف این پژوهش ارزیابی اثرات اعتبارات بهسازی بر تغییر الگوی مسکن روستایی در روستاهای دهستان دوست محمد شهرستان هیرمند است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را روستاهای دهستان دوست محمد شهرستان هیرمند تشکیل می دهد که بر طبق سرشماری سال 1395 جمعیت این دهستان 10121 نفر معادل 3257 خانوار است. این دهستان دارای 86 روستای دارای سکنه است که از این تعداد 10 روستا (12 درصد از روستاها) به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شده است. بر طبق سرشماری سال 1395 جمعیت این 10 روستا برابر با 835 خانوار (معادل 2881 نفر) است. برای انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است. انتخاب حجم نمونه بر اساس تعداد خانوارها صورت گرفته است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 263 نفر محاسبه شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای و رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بهسازی مسکن روستایی نقش مهمی در ایجاد تغییرات در اجزای مسکن روستایی برجای گذاشته است؛ به طوری که، این تغییرات را می توان در طرح و نقشه ظاهری و الگوبرداری گسترده از مساکن شهری، حذف برخی اجزای اساسی مسکن قدیم و نیز بهبود دسترسی به امکانات و خدمات زیرساختی و غیره مشاهده نمود. نتایج پژوهش نشان داد که اثرات اعتبارات بهسازی بر هر سه بعد اقتصادی (3/595)، اجتماعی (3/319) و فیزیکی- کالبدی (3/875)، بالاتر از میانگین مطلوب ارزیابی شده است که نشان دهنده تأثیرات مثبت اعتبارات بهسازی بر این ابعاد است. نتیجه ضریب تعیین آزمون رگرسیون خطی برابر با 0/855 نشان داد که بین اعتبارات بهسازی و تغییر الگوی مسکن روستایی، رابطه کاملاً معنی دار و منسجمی برقرار است. به عبارتی می توان چنین بیان کرد که اثرات اعتبارات بهسازی بر تغییر الگوی مسکن روستایی در دهستان دوست محمد چشمگیر بوده است.
۴۶۴.

امکان سنجی تشکیل انجمن های آب بران بر اساس الگوی IAD: مطالعه موردی دهستان مهربان سفلی در شهرستان کبودرآهنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 91 - 120

کلید واژه ها: انجمن آب بران روش استروم ساختار نهادی مهربان سفلی (دهستان)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۳۳
تحقیق حاضر، با هدف امکان سنجی ایجاد انجمن آب بران با استفاده از روش استروم در دهستان مهربان سفلی در شهرستان کبودرآهنگ، به روش توصیفی- تحلیلی به انجام رسید. افزون بر مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات منظم، از پرسشنامه به عنوان ابزار اصلی گردآوری داده های میدانی استفاده شد. روایی صوری پرسشنامه به تأیید استادان و متخصصان مرتبط موضوع رسید؛ و به منظور ارزیابی پایایی آن، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد، که 0/90 به دست آمد. جامعه آماری شامل 107 نفر از کشاورزان این دهستان به صورت تصادفی ساده انتخاب شد. آزمون های آماری با بهره گیری از نرم افزارهای SPSS23 صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که همه قواعد برای تشکیل انجمن آب بران ضروری است؛ اما از آن میان، هزینه- منفعت و اطلاعات ضروری ترین قواعد مورد نیاز در دهستان یادشده به شمار می روند و در حال حاضر، بستر نهادی ایجاد انجمن آب بران در این دهستان مهیا نیست. از این رو، پیشنهاد شد که با شناسایی ظرفیت های موجود در دهستان مهربان سفلی، کسب وکارهای غیرزراعی توسعه یابد تا به موازات کشاورزی، امکان ایجاد منابع گوناگون کسب درآمد فراهم شود و همچنین، آموزش هایی برای جلوگیری از حفر چاه های غیرمجاز در این دهستان در راستای حفاظت از آب های زیرزمینی و نیز تشویق کشاورزان به کشت ارقام با نیاز آبی کمتر و بهره گیری از روش های نوین آبیاری در راستای افزایش بهره وری منابع آب به آنها ارائه شود. افزون بر این، نتایج نشان داد که نگرش نسبت به انجمن آب بران با تمایل به عضویت در آن دارای رابطه ای معنی دار است؛ بنابراین، پیشنهاد شد که با برگزاری کلاس های آموزشی و ترویجی و بهره گیری از فیلم های آموزشی و رسانه های محلی نظیر رادیوی استانی و دیگر منابع اطلاعاتی در راستای ارتقای سطح آگاهی و دانش کشاورزان در زمینه مزایای مشارکت، زمینه همکاری و همیاری آنها در مدیریت منابع آب فراهم شود.
۴۶۵.

کمیّت و کیفیت آب کشاورزی و تأثیر آن بر تولیدات کشاورزی و پایداری سکونت گاه های روستایی (مورد مطالعه: دشت فیروزآباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 129 - 160

کلید واژه ها: آب تجدیدپذیر آب کشاورزی جمعیت روستایی آسیب پذیری آب مدیریت مزرعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۶۷
آ آب عامل اصلی تضمین کننده پایداری نظام های اجتماعی-اکولوژیکی موجود در مناطق خشک و نیمه خشک است. با وجود این، تغییر اقلیم و مدیریت ناپایدار منابع آب موجب بروز کم آبی در این مناطق شده است. به منظور حفظ توازن میان نیاز بخش کشاورزی به آب و ظرفیت منابع هر منطقه، بررسی رابطه بین آب، تولید و جمعیت ضروری است. لذا این پژوهش با هدف واکاوی تأثیر تغییرات کمی و کیفی آب بر تولیدات کشاورزی و جمعیت روستایی در دشت فیروزآباد فارس انجام شده است. داده های پژوهش از طریق بانک اطلاعاتی سازمان های جهاد کشاورزی و آب منطقه ای و نیز درگاه آمار ایران گردآوری شد. یافته ها نشانگر کاهش شدید ظرفیت منابع آب کشاورزی است؛ اما آسیب پذیری آب در منطقه یکسان نبوده و می توان کشاورزان را به سه گروه دارای دسترسی کم، متوسط و زیاد به آب تقسیم بندی نمود. با این حال، تحلیل سری زمانی نشان دهنده این است که ادامه روند کنونی مدیریت آب مزرعه به کاهش دسترسی هر سه گروه به آب خواهد انجامید. همچنین یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون مؤید پیوند آب و تولید کشاورزی است. به نحوی که کاهش آب کشاورزی به همراه تنزل در میزان نزولات جوی، کاهش مصرف کود و سموم شیمیایی و همچنین ضریب مکانیزاسیون به افت میزان تولید محصولات زراعی انجامیده است. از سوی دیگر، میان آب و جمعیت روستایی نیز رابطه ای انکارناپذیر وجود دارد. به نحوی که تراکم جمعیت در روستاهای دارای دسترسی زیاد به آب در طول زمان افزایش یافته است. بر مبنای یافته ها، توصیه هایی برای ارتقای بهره وری آب، تولید و حفظ توازن آب و جمعیت ارائه شده است.
۴۶۶.

تبیین اثرات شاخص های اقتصادی، اجتماعی،کالبدی و محیطی بر کیفیت زندگی از دیدگاه روستاییان با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری (مطالعه موردی: دهستان حومه شمالی، شهرستان اسلام آباد غرب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 53 - 76

کلید واژه ها: کیفیت زندگی نواحی روستایی معادلات ساختاری دهستان حومه شمالی شهرستان اسلام آباد غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۸۷
کیفیت زندگی در مناطق روستایی در راستای ماندگاری و عدم مهاجرت روستاییان بسیار با اهمیت است و سنجش آن می تواند در راستای برنامه ریزی بهتر، باارزش باشد. این امر در مناطقی که دارای تعداد زیادی روستا با جمعیت زیاد و اغلب شاغل در فعالیت های کشاورزی و دامداری هستند، از جمله روستاهای شهرستان اسلام آباد غرب، از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف از این پژوهش تأثیر شاخص های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و محیطی بر کیفیت زندگی از دیدگاه روستاییان با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع کمی و به لحاظ شیوه تحلیل توصیفی است. جامعه آماری پژوهش را 1171 سرپرست خانوار روستاهای انتخابی دهستان حومه شمالی در شهرستان اسلام آباد غرب در سال 1398 تشکیل می دهد که نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 289 نفر انتخاب شد. نوع نمونه گیری به روش طبقه ای با انتساب متناسب است. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با نظر اصلاحی استادان و کارشناسان دانشگاه و پس از انجام اصلاحات لازم در چند مرحله تأیید شد. پایایی کل پرسشنامه برابر 886/0 است. نتایج نشان داد که اعتبار اندازه گیری شده هر چهار مدل اندازه گیری بر کیفیت زندگی و نیز مدل پنج عاملی مرتبه دوم برای بررسی کیفیت زندگی قابل قبول است. در نهایت شاخص اقتصادی به میزان 93/0، شاخص محیطی به میزان 97/0، شاخص کالبدی به میزان 99/0 و شاخص اجتماعی با کمترین تأثیر به میزان 23/0 بر کیفیت زندگی تأثیر داشت. پیشنهاد می شود شاخص های اجتماعی به منظور ارتقای سطح کیفیت زندگی مورد توجه بیشتری قرار گیرد تا برآیند نهایی کیفیت زندگی بهبود یابد.
۴۶۷.

مسئله شناسی پیشرفت و امنیت در منطقه جنوب شرق کشور مبتنی بر تحلیل شبکه مسائل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 99 - 128

کلید واژه ها: مسئله.مسئله شناسی.توسعه.امنیت جنوب شرق.سیستان و بلوچستان تحلیل شبکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۰۸
نگاهی به فرازوفرودهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی استان استراتژیک سیستان و بلوچستان، نمایانگر وجود مسئله های متنوع در لایه های گوناگون آن بوده است. منطقه جنوب شرق ایران مزایای راهبردی بی نظیری همانند سواحل مکران، محصولات متنوع کشاورزی و میوه های با قابلیت صادرات، صنایع دستی روستایی و معادن غنی دارد. این پژوهش ضمن رصد و احصاء صدها مسئله در منطقه جنوب شرق، سعی دارد به این پرسش پاسخ گوید که «مسائل حیاتی تأثیرگذار بر توسعه و امنیت استان سیستان و بلوچستان مبتنی بر تحلیل شبکه مسائل چیست؟» لذا با هدف شناسایی مسائل اولویت دار استان و بررسی ریشه ها و موانع موجود، مبتنی بر یافته های حاصل از تحقیق و تتبع، به اصلی ترین راهکارهای اجرایی پرداخته شد. شواهد و قرائن در دهه های اخیر گویای سطح عمیق اثرگذاری مسائل استان بر مدار حرکت توسعه در استان بوده است. برای شناسایی مسئله ها و روش تحلیل ساختاری با هدف دسته بندی و تعیین اولویت مسائل از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. در این پژوهش با 113 نفر شامل 58 نفر از مقامات (دولتی، نظامی، انتظامی، امنیتی)، 20 فعال مدنی و بخش خصوصی و 20 استاد دانشگاه و 15 نفر از افراد شاخص قومی-مذهبی استان، مصاحبه انجام شد و تعداد 176 مسئله و ریزمسئله از جامعه هدف استخراج شد که در نهایت 88 مسئله اصلی شناسایی شد. بر اساس یافته های پژوهش تعداد 5 مسئله اولویت دار تعیین شد که عبارتند از موانع تحقق اقتصاد مقاومتی، ترسیم چهره نامناسب از استان نزد افکار عمومی، عدم وجود وفاق و همدلی بین مدیران، عدم وجود امنیت پایدار و عدم توجه به اهمیت جایگاه استان در عرصه ملی. در نهایت ضمن ترسیم مسئله در ابعاد مختلف، پیامدها و اثرات آن ذکر شده است.
۴۶۸.

اثر میانجی گری گرایش کارآفرینانه در رابطه بین سرمایه اجتماعی و عملکرد کسب وکارهای پرورش مرغ بومی در روستاهای استان سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 1 - 22

کلید واژه ها: کیفیت تعامل شبکه روابط دوجانبه نوآوری ریسک پذیری پیشگامی تعامل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۷۴
«عملکرد» به عنوان شاخص اساسی موفقیت کسب وکارها همواره مورد توجه محققان بوده و همچنین، سرمایه اجتماعی و گرایش کارآفرینانه دو عامل مهم در پیش بینی عملکرد کسب وکارهاست. البته درباره چکونگی بهره مندی کسب وکارها از تعامل بین این دو عامل دانش اندکی در دست است. از این رو، در پژوهش حاضر، نقش میانجی گرایش کارآفرینانه در رابطه بین سرمایه اجتماعی و عملکرد کسب وکارها بررسی شد. جامعه آماری پژوهش صاحبان کسب وکارهای پرورش مرغ بومی در استان سیستان و بلوچستان بودند (360N =) که از آن میان، به کمک جدول کرجسی و مورگان، 189 نفر به شیوه تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. روایی پرسشنامه به صورت روایی تشخیصی و روایی همگرا و پایایی آن به کمک ضریب پایایی ترکیبی تأیید شد. داده های جمع آوری شده با مدل سازی معادله ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزار Smart PLS تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که شبکه روابط دوگانه بیرونی و تعامل اجتماعی با کیفیت تعامل رابطه مثبت و معنی دار دارند. همچنین، یافته ها حاکی از نقش میانجی پیشگامی در رابطه بین کیفیت تعامل و عملکرد کسب وکار، نقش میانجی نوآوری در رابطه بین کیفیت تعامل و عملکرد مالی کسب وکار و نقش میانجی ریسک پذیری در رابطه بین کیفیت تعامل و عملکرد غیرمالی کسب وکارهای پرورش مرغ بومی بود. 
۴۶۹.

توسعه مدل کارآفرینی روستایی در ایران از طریق مطالعه نقش میانجی توانمندسازی روستاییان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 141 - 170

کلید واژه ها: توسعه کارآفرینی روستایی توانمندسازی شناختی توانمندسازی روان شناختی زیست بوم توسعه کارآفرینی روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۹۸
امروزه، صاحب نظران و نهادهای توسعه، کارآفرینی روستایی را مداخله ای راهبردی برای ارتقای توسعه روستایی و تسریع در روند آن می دانندکه نقشی مهم در کاهش فقر و توسعه عدالت اجتماعی و نیز ایجاد فرصت های شغلی فراوان برای روستاییان دارد. بر این اساس،  مطالعه حاضر، با هدف توسعه کارآفرینی روستایی، در پی پاسخ بدین پرسش بود که «چگونه می توان از طریق مطالعه نقش میانجی توانمندسازی روستاییان، موجب بهبود عملکرد زیست بوم و توسعه کارآفرینی در فضای روستایی کشور ایران شد؟». پژوهش کاربردی حاضر، با بهره گیری از روش کمی و راهبرد مدل سازی معادلات ساختاری، به روش حداقل مربعات جزیی با رویکرد PLS انجام شد. گردآوری داده های پژوهش از طریق تکمیل 102 پرسشنامه محقق ساخت روا و پایا با روش نمونه گیری خوشه ای در بازه زمانی 1399-1398 صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که دو جریان توانمندساز شناختی شامل توانمندسازهای فردی، گروهی و بنگاهی و جریان توانمندساز عاطفی یا روان شناختی با تأثیرپذیری از ابعادی همچون رفع موانع و بهبود محیط کسب و کار روستایی، حمایت و پشتیبانی از کسب و کارهای روستایی، طرح و برنامه روستایی، و اهداف و ارزش های کارآفرینی روستایی، می توانند منجر به توسعه کارآفرینی روستایی با شاخص هایی همچون ایجاد و یا حفظ و توسعه کسب و کارهای روستایی و یا کارآفرینی اجتماعی روستایی شوند. در پایان، بر اساس یافته های پژوهش، چند پیشنهاد کاربردی از جمله آگاهی افزایی در خصوص مؤلفه های توانمندساز در سه سطح فرد، گروه و بنگاه به کسب و کارهای روستایی، نقش آفرینی مربیان و مرشدان کسب و کارهای روستایی، نقش آفرینی های چندگانه دولت کارآفرین و نقش آفرینی کلیدی و حیاتی جوامع محلی ارائه شد.
۴۷۰.

ارزیابی ابعاد تاب آوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 1 - 22

کلید واژه ها: تاب آوری راهبردهای معیشتی کشاورزان شهرستان شازند خشکسالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۰
افزایش تاب آوری کشاورزان به منظور کاهش اثرات منفی خشکسالی بر منابع معیشتی، امری ضروری است. بهبود معیشت پایدار مردم روستایی در طی دهه های گذشته مورد توجه زیادی قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف اصلی توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. لذا هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل ابعاد تاب آوری کشاورزان و ارائه راهبردهای معیشتی در بخش مرکزی شهرستان شازند است. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز در سال 1395 از طریق تکمیل پرسشنامه از 12 روستا جمع آوری شد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای ارزیابی تاب آوری روستاهای مذکور از چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، نهادی و کالبدی-زیست محیطی بر اساس چارچوب معیشت پایدار استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد تاب آوری کشاورزان در شرایط خشکسالی در ابعاد اقتصادی و نهادی، ناپایدار و در شاخص های کالبدی-زیست محیطی و اجتماعی در وضعیت پایدار قرار دارد. نتایج حاصل از روش تحلیل خوشه ای، پنج راهبرد معیشتی برای جبران و تاب آوری کشاورزان در برابر خشکسالی شامل راهبرد اول ناظر بر کشاورزی عمقی و افزایش بهره وری، راهبردهای دوم، سوم و چهارم بر تنوع بخشی به فعالیت های غیرکشاورزی و خانگی و در نهایت راهبرد پنجم مبتنی بر تمایل به مهاجرت شناسایی و ارائه شد. در این راستا حمایت دولت از کشاورزان و ارائه تسهیلات ویژه برای آن ها در جهت کاهش آسیب پذیری کشاورزان و تنوع بخشی به فعالیت های کشاورزان پیشنهاد می شود.
۴۷۱.

تحلیل ویژگی های درگاه کسب و کار الکترونیکیB2B در میان باغداران دشت مغان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 47 - 64

کلید واژه ها: کسب وکار الکترونیکیB2B باغداران دشت مغان چارچوب 7Cs جاورسکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۸۹
مطالعه حاضر با هدف تحلیل ویژگی های درگاه کسب و کار الکترونیکیB2B در میان باغداران دشت مغان در سال 1398 انجام شد. داده های مورد نیاز مطالعه از طریق تکمیل پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد که پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ (بالاتر از مقدار 0/7) و روایی آن با استفاده از نظر کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر تمامی باغداران دشت مغان (1250=N) بود که 267 نفر از آن ها بر مبنای فرمول کوکران و با استفاده از تکنیک نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب مورد مطالعه قرار گرفتند. مطالعه حاضر در چارچوب 7Cs جاورسکی (شامل ویژگی های زمینه، ارتباطات، محتوا، سفارشی سازی، تجارت، جامعه و اتصالات) با استفاده از تکنیک تحلیل مؤلفه سلسه مراتبی به روش حداقل مربعات جزیی (PLS) صورت گرفت. نتایج نشان داد که از میان هفت ویژگی مورد مطالعه، تجارت در یک درگاه الکترونیکی از اهمیت بالاتری برخوردار است و پس از آن ویژگی هایی همچون محتوا، جامعه، سفارشی سازی، ارتباطات، زمینه و اتصالات قرار دارند. به طور کلی، باغداران در وهله اول بر خدماتی که در حین شکل گیری یک معامله ضرورت دارد، تأکید می نمایند. این خدمات می تواند شامل اعتماد بین طرفین برای فروش محصولات، وجود پشتیبانی ارسال محصول، امکان ره گیری محصولات، خدمات مربوط به امنیت فروش محصولات و مواردی از این قبیل باشند.
۴۷۲.

بررسی نقش دانش زیست محیطی در شکل گیری رفتار محیط زیست گرایانه زنان تسهیلگر روستایی سازمان جهاد کشاورزی استان قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 111 - 132

کلید واژه ها: دانش زیست محیطی رفتار محیط زیست گرایانه نظریه رفتار برنامه ریزی شده زنان تسهیلگر روستایی استان قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۹۰
علی رغم نقش مهمی که زنان تسهیلگر روستایی می توانند در توسعه پایدار محیط زیست ایفا کنند، توجه کمی به رفتارهای محیط زیست گرایانه آنان و عوامل مؤثر بر آن شده است. برای پر کردن این خلاء پژوهشی، تحقیق حاضر با اضافه کردن دانش زیست محیطی به نظریه رفتار برنامه ریزی شده، یک مدل پژوهشی برای مطالعه رفتار محیط زیست گرایانه زنان تسهیلگر روستایی تدوین کرده است. جامعه آماری این پژوهش را 120 نفر از زنان تسهیلگر سازمان جهاد کشاورزی استان قم تشکیل می دهد که به روش تمام شماری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه با نظر متخصصان و پایایی آن نیز از طریق برآورد مدل اندازه گیری و ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی و تأیید شد. نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که نگرش زیست محیطی و هنجارهای ذهنی با قصد محیط زیست گرایانه رابطه مثبت و معن ی داری دارند. همچنین رابطه بین قصد و کنترل رفتاری درک شده با رفتار محیط زیست گرایانه معنی دار بود. نتایج همچنین نشان داد که دانش زیست محیطی با نگرش زیست محیطی، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتاری درک شده و قصد محیط زیست گرایانه رابطه مثبت و معن ی داری دارند.
۴۷۳.

شناسایی مؤلفه های نهادینه سازی خدمات ترویج بازارمحور با رویکرد زنجیره ارزش برنج در مناطق روستایی مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 23 - 46

کلید واژه ها: ترویج بازارمحور زنجیره ارزش برنج تحلیل استقرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۹۰
بی توجهی به شرایط بازار و تأکید صِرف بر افزایش تولید یکی از مشکلات اساسی نظام های ترویج کشاورزی است. نهادینه کردن خدمات ترویج بازارمحور می تواند نقش مفید و مؤثری در افزایش کمیت و کیفیت تولید و بهینه سازی زنجیره ارزش محصولات با تمرکز بر رشد اشتغال، کارآفرینی و رونق اقتصادی در مناطق روستایی داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های نهادینه سازی خدمات ترویجی بازارمحور در زنجیره ارزش برنج درمناطق روستایی مازندران در سال 1398 انجام شد. گردآوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند با 29 نفر از خبرگان کشور صورت گرفت و برای تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. نتایج نشان داد که بر اساس رویکرد زنجیره ارزش برنج، فعالیت ها به دو دسته تقسیم می شوند؛ یکی، فعالیت های اولیه شامل تأمین نهاده ها، تولید، تبدیل، بازاریابی و مصرف برنج و دیگری، فعالیت های پشتیبانی شامل ارائه آموزش های مهارتی و مشاوره، تأمین منابع مالی، مدیریت منابع انسانی، وضع سیاست های حمایتی و فراهم سازی زیرساخت های لازم به ویژه در مناطق روستایی، که این دسته دوم به عنوان مؤلفه های نهادینه سازی خدمات ترویج بازارمحور در زنجیره ارزش برنج مورد شناسایی قرار گرفت.
۴۷۴.

ظرفیت های بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهری با رویکرد برنامه ریزی مشارکتی (موردمطالعه: شهرک شهید باهنر کلان شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال بیستم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۰) 225 - 197

کلید واژه ها: برنامه ریزی مشارکتی بازآفرینی بافت ناکارآمد کلان شهر مشهد شهرک شهید باهنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۸۴
بافت های  فرسوده و ناکارآمد شهری یکی از تنگناها و مسائل پیچیده ناپایداری توسعه شهری هستند و برای ارتقای کیفیت زندگی، بازآفرینی این بافت ها ضرورت دارد؛ ازاین رو، رویکرد بازآفرینی شهری با بهره گیری از ادبیات برنامه ریزی مشارکتی در پی دستیابی به جوامع پایدار شهری است. تحقیق حاضر به شناسایی ظرفیت های مشارکت شهروندی برای برنامه ریزی مشارکتی در شهرک شهید باهنر واقع در منطقه 6 کلان شهر مشهد با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی می پردازد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بود و جامعه آماری پژوهش، 33.937 نفر شهروند ساکن در شهرک شهید باهنر بود. تعداد نمونه براساس فرمول کوکران 379 نمونه تعیین شد و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج نشان می دهد، ظرفیت های مشارکت شهروندی در بافت ناکارآمد شهرک شهید باهنر شامل ابعاد نهادی، کالبدی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی است و ارتباط معناداری بین آن هاست. همچنین شدت رابطه در ابعاد اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی از همه بیشتر و برابر با 752/0 است. با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای نیز ظرفیت مشارکت شهروندی در بازآفرینی بافت ناکارآمد شهرک شهید باهنر در ابعاد نهادی، کالبدی، اجتماعی-فرهنگی و اقتصادی در وضعیت مطلوب قرار دارد. ازآنجاکه میانگین زیست محیطی برابر با 866/2 و از حد متوسط عدد 3 کمتر است، ظرفیت های مشارکت شهروندی در بازآفرینی بافت ناکارآمد شهرک شهید باهنر در بخش زیست محیطی در وضعیت پایین قرار دارد. با توجه به نتایج این پژوهش و مشخص شدن میزان ظرفیت مشارکت ساکنان شهرک شهید باهنر، شیوه اجرایی برنامه ریزی مشارکتی به منظور بازآفرینی مطلوب در بافت های  ناکارآمد شهری، از طریق فعالیت های منسجم و برنامه ریزی شده دفاتر تسهیلگری محقق می شود.  
۴۷۵.

ارزیابی رضایتمندی از کیفیت زندگی با استفاده از تکنیک های برنامه ریزی (مطالعه موردی: روستاهای بخش نارنجستان شهرستان سوادکوه شمالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 23 - 46

کلید واژه ها: کیفیت زندگی رضایتمندی روستاهای شهرستان سوادکوه شمالی نابرابری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۶۵
پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی بررسی وضعیت رضایتمندی از کیفیت زندگی در روستاهای شهرستان سوادکوه شمالی است. به منظور دستیابی به این هدف ابتدا پرسشنام ه ای که دربرگیرنده معیارها و گویه های مربوط به کیفیت زندگی بوده، تنظیم شد. روایی آن از طریق نظر کارشناسان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ (0/863) مورد سنجش قرار گرفت. سپس از طریق روش کوکران و با توجه به تعداد خانوارها (2496 خانوار) 346 پرسشنامه (حجم نمونه) جهت پاسخگویی بین سرپرستان خانوار توزیع شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده در مرحله اول وزن معیارهای پژوهش با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون و در مرحله دوم وضعیت رتبه بندی و رضایتمندی ساکنان از کیفیت زندگی با استفاده از تکنیک کوپراس مشخص شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که کیفیت زندگی 8 روستا از 15 روستای مورد مطالعه رضایتمند نیست. دو روستای فرامرزکلا و برنجستانک به ترتیب با نمرات کوپراس 42/56 و 8/43 درصد در وضعیت رضایتمندی متوسط از کیفیت زندگی قرار دارند. همچنین 20 درصد از روستاهای مورد مطالعه، یعنی سه روستای ایوک، بورخیل و بشل ضمن قرار گرفتن در رتبه های اول تا سوم با نمرات کوپراس 100، 98/56 و 92/39 درصد در وضعیت رضایتمندی کامل از کیفیت زندگی قرار دارند. بنابراین با توجه به اینکه بیشتر روستاهای مورد مطالعه در وضعیت کیفیت زندگی مناسبی قرار ندارند، لزوم برنامه ریزی و توجه جدی به این روستاها باید در اولویت قرار گیرد.
۴۷۶.

تحلیل فضایی تأثیر ابعاد هوش فرهنگی بر عملکرد زمینه ای دهیاران (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال بیستم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۱) 37 - 1

کلید واژه ها: هوش فرهنگی دهیاران مدیریت روستایی عملکرد زمینه ای شهرستان مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۶۷
توانایی افراد برای تطبیق با ارزش ها، سنت ها و آداب و رسوم متفاوت از آنچه به آن ها خو گرفته اند و کارکردن در محیط متفاوت و متنوع فرهنگی، معرف هوش فرهنگی است و آن را می توان پیش بینی کننده سازگاری فرهنگی و تصمیم گیری موفقیت آمیز در انجام دادن وظایف محول شده دانست. هوش فرهنگی قابلیت تعمیم به خرده فرهنگ های نژادی و قومی درون فرهنگ ملی را دارد؛ بنابراین مدیران محلی ازجمله دهیاران می توانند از آن در تعاملات روزمره بهره ببرند. در این مقاله تلاش شد تا میزان اثرگذاری هوش فرهنگی دهیاران بر عملکرد زمینه ای آنان در نواحی روستایی شهرستان مشهد بررسی شود. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی-تحلیلی است که بخش عمده ای از داده های آن براساس مطالعات میدانی از سطح منطقه جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 24 روستای نمونه با جمعیت 86856 نفر در قالب 23997 خانوار است که حجم نمونه با روش کوکران 229 نفر تعیین شد و به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک از بین روستاییان انتخاب شد. به این حجم نمونه، 24 دهیار، 24 نفر از اعضای شورای اسلامی روستاها و 6 نفر از کارشناسان اداری افزوده شد و درنهایت 283 پرسشنامه ت کمیل شد. یافته های مطالعه براساس نتایج به دست آمده از تحلیل ساختاری برمبنای نتایج حاصل از دیدگاه همه پاسخگویان نشان می دهد، ضریب تعیین عملکرد زمینه ای 1729/0 است؛ به عبارتی 29/17 درصد از تغییرات متغیر عملکرد زمینه ای دهیاران تحت تأثیر ابعاد هوش فرهنگی آنان است. بعد فراشناختی هوش فرهنگی با ضریب 91/5 بیشترین تأثیر مثبت و معنادار را دارد و پس از آن، بعد رفتاری هوش فرهنگی با ضریب 923/2 بر عملکرد زمینه ای دهیاران مؤثر است. در این مطالعه بین ابعاد دانش و انگیزش هوش فرهنگی و عملکرد زمینه ای دهیاران رابطه ای مشاهده نشد. در این مطالعه دهیارانی که در مقایسه با دیگران نمره هوش فرهنگی بیشتری را کسب کرده اند، توانسته اند با رفتارهای خودنظم ده در پیگیری وظایف، سخت کوشی و تسهیل بین فردی عملکرد زمینه ای بهتری را نشان دهند. در این راستا، برنامه های مربوط به تقویت هوش فرهنگی با برگزاری کارگاه های عملی توسط نهادهای دست اندرکار ازجمله بخشداری ها و نظام جامع جبران خدمات، مبتنی بر پرداخت براساس عملکرد و کارایی افراد در قالب سیستم حقوق و مزایا پیشنهاد می شود.  
۴۷۷.

سنجش ظرفیت های توسعه میان افزا در شهر سبزوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال بیستم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۰) 99 - 71

کلید واژه ها: توسعه کالبدی شهر توسعه میان افزا منطق فازی AHP سبزوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۷۵
توسعه میان افزای شهری که تأکید بر بهره گیری از ظرفیت زمین های خالی و بدون استفاده در درون نواحی ساخته شده، ساختمان های مخروبه و اراضی قهوه ای  دارد راهبردی در جهت کنترل پراکنده رویی شهری و پیامدهای مرتبط با آن است. از این رو در این پژوهش به سنجش ظرفیت های توسعه میان افزا در شهر سبزوار -که با مشکل پراکنده رویی روبروست-پرداخته شد. پژوهش حاضر از نظر رویکرد، توصیفی-تحلیلی و از نظر ماهیت، توسعه ای- کاربردی است. داده های مورد نیاز با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی گردآوری گردید. 13 معیار جهت سنجش ظرفیت های توسعه میان افزا تعیین شد و با بهره گیری از نظر متخصصان در قالب فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن و اولویت هر معیار  مشخص گردید.همچنین از مدل فازی برای تولید، استانداردسازی، فازی سازی و تلفیق لایه ها در محیط GIS استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد در شهر سبزوار،  نواحی مرکزی نسبت به نواحی حاشیه شهر، قابلیت بیشتری از نظر توسعه میان افزا دارد. با اینکه نواحی مرکزی، زمین های خالی کمتری دارد اما استقرار این زمین ها در درون بافت موجود و فاصله کمتر آن ها با اراضی ساخته شده  و همچنین عوامل دیگری  از جمله وجود ساختمان های مخروبه، قدیمی و با کیفیت پایین در بافت های فرسوده ،  دسترسی بیشتر به خدمات و امکانات شهری و... باعث شده که این نواحی قابلیت بیشتری از نظر توسعه میان افزا نسبت به نواحی حاشیه داشته باشد.در کل،  حدود 29/20 درصد مساحت شهر  سبزوار برای توسعه میان افزا کاملا مناسب ،15/13 درصد  مناسب، 33/41 درصد متوسط ، 98/ 16درصد نامناسب و  25/8 درصد کاملا نامناسب می باشد.بنابراین در شهر سبزوار ظرفیت قابل توجهی برای توسعه میان افزا وجود دارد که بهره گیری از آن می تواند به کاهش پراکنده رویی در این شهر کمک کند.  
۴۷۸.

تحلیل اثرات مگامال ها بر پایداری جوامع محلی (مطالعه موردی: شهرهای شهرستان عباس آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال بیستم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۰) 33 - 1

کلید واژه ها: پایداری مگامال ها شهرستان عباس آباد مدل ویکور فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۹۱
امروزه یکی از وجوه توسعه یافتگی شهرها، احداث مراکز تجاری بزرگ مقیاس با عنوان مال ها و مگامال هاست. در شهرستان عباس آباد، از شهرستان های ساحلی شمال کشور به دلیل رونق گردشگری، 18 مرکز تجاری بزرگ مقیاس احداث شده است که به نظر می رسد آثار گوناگونی بر ابعاد پایداری (کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) شهرهای این شهرستان گذاشته است؛ بنابراین هدف اصلی این تحقیق، تحلیل اثرات مگامال ها در شهرستان عباس آباد از دیدگاه کارشناسان و مردم است که به طور ملموس با این تأثیرات  مواجه شده اند. روش تحقیق از نوع هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی است. داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی گردآوری شد و جامعه آماری شهرهای شهرستان است که با استفاده از فرمول کوکران 386 نفر نمونه آماری تخمین زده شد و با روش تصادفی طبقه بندی شده، پرسشنامه از شهرهای شهرستان به نسبت جمعیتشان برداشت شده است. با پرسشنامه تعیین ارجحیت، وزن نهایی معیار ها به وسیله 9 کارشناس و با روش مقایسه زوجی تعیین شد و با مدل ویکور فازی، شهرهای شهرستان از نظر پایداری تحلیل شدند. نتایج درخصوص معیارهای 78 گانه تحقیق نشان داد، معیارهای درآمد، قیمت زمین و مسکن، اجاره بها و قیمت کالا و خدمات مهم ترین معیارهای سنجش پایداری هستند و اینکه شهرهای عباس آباد، کلارآباد و سلمان شهر به ترتیب با مقادیر ویکور 444/0، 450/0 و 533/0، رتبه های اول تا سوم پایداری (ناشی از ایجاد مراکز تجاری) را کسب کرده اند. همچنین میانگین پایداری کل شهرستان در حد متوسط با مقدار ویکور 475/0 ارزیابی شد که نشان می دهد مگامال ها بر پایداری شهرستان اثر گذاشته اند و میزان آن را در مقایسه با قبل از احداث مگامال ها کمتر کرده اند  
۴۷۹.

کاربرد دمای احساسی مبتنی بر تئوری نسبت طلایی در ارزیابی شرایط آسایش انسانی کلان شهرهای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال بیستم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۰) 163 - 119

کلید واژه ها: آسایش انسانی تئوری نسبت طلایی دمای احساسی کلان شهرهای ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۸۱
احساس راحتی انسان تا حد درخور توجهی به فراسنج های آب و هوایی و البته ویژگی ها جغرافیایی بستگی دارد. پژوهش های معدودی وجود دارد که نقش این دو دسته از عوامل را در کنار هم در مبحث آسایش انسانی در نظر گرفته باشند. پژوهش حاضر با این دیدگاه تلاش دارد سطوح مختلف آسایش انسانی را با استفاده از شاخص دمای احساسی مبتنی بر تئوری نسبت طلایی در کلان شهرهای ایران ارزیابی کند. پارامترهای دمای کمینه و بیشینه رطوبت کمینه و بیشینه، بارش و میانگین سرعت باد در گام زمانی روزانه برای 13 کلان شهر ایران برای دوره آماری (2020-1991) از سازمان هواشناسی کشور دریافت شد و در محاسبه شاخص «دمای احساسی» (ST) استفاده شد. این شاخص مبتنی بر «تئوری نسبت طلایی» و «دمای بهینه آسایش واقعی» (AOCT) طراحی شده است و از قابلیت های مهم آن انعطاف پذیری قابل توجه نسبت به تغییرات عرض جغرافیایی، ارتفاع و فصل است. نتایج نشان داد، همبستگی قابل توجه (0/867-) معکوس و معنادار (α>0/01) بین عرض جغرافیایی و دمای بهینه آسایش وجود دارد و این ارتباط برای پارامتر ارتفاع نیز با ضریب (0/607-) در سطح (α>0/05) معنا دار بود. شهرهای بندرعباس و اهواز بیشترین درصد فراوانی احساس حرارتی داغ و تبریز بیشترین درصد فراوانی روزهای خیلی سرد را داشتند. بیشترین توزیع ماهانه شرایط آسایش حرارتی برای شهر رشت برآورد شد. برای فصل تابستان، شهر تبریز با مجموع ۲۱ درصد شرایط آسایشی، با اختلاف، وضعیت بهتری در بین دیگر شهرها دارد؛ درحالی که اهواز، بندرعباس، کرمان و یزد هیچ موردی از هیچ یک از سطوح آسایشی را در این فصل تجربه نکرده اند. بیشترین درصد فراوانی شرایط آسایش کامل برای فصل پاییز برآورد شده است؛ به گونه ای که در ۹ مورد از ۱۳ شهر، آستانه غالب بوده است. استفاده از تمام فراسنج های اصلی آب و هوایی و امکان اعمال تصحیحات متنوع، قابلیت استفاده در گستره درخور توجهی از عرض های جغرافیایی و مناطق با ارتفاع متفاوت را برای شاخص ST فراهم آورده است.  
۴۸۰.

تحلیلی بر تاثیر توسعه صنعت مرغداری بر بهبود معیشت پایدار خانوارهای نواحی روستایی شهرستان آق قلا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 193 - 218

کلید واژه ها: صنعت مرغداری توسعه روستایی معیشت پایدار خانوارهای روستایی شهرستان آق قلا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۷۳
بهبود معیشت پایدار روستایی در سال های گذشته مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. اشتغال و توانایی تأمین هزینه های خانوار به خصوص برای ساکنان نواحی روستایی امری حیاتی بوده و ایجاد فرصت هایی برای اشتغال پایدار با دستمزد مناسب بهترین راه برای خارج کردن مردم از فقر است. این پژوهش با تحلیلی بر توسعه صنعت مرغداری بر بهبود معیشت پایدار خانوارهای روستایی شهرستان آق قلا تهیه شده است. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر پیمایش بوده و جامعه آماری آن را تمامی 675 نفر شاغل روستایی صنعت مرغداری تشکیل می دهد که 250 نفر به عنوان حجم نمونه با فرمول کوکران تعیین شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 66 متغیر است که روایی محتوایی آن توسط اساتید و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده است. به منظور تحلیل داده ها از تحلیل همبستگی کای اسکوئر، مقایسه میانگین فریدمن و ضریب همبستگی اسپیرمن بهره گرفته شد. نتایج حاصل از آزمون ها نشان داد که رابطه معنادار تا سطح اطمینان 99 درصد بین توسعه صنعت مرغداری با ابعاد معیشت پایدار وجود دارد و توسعه صنعت مرغداری باعث بهبود شاخص های معیشت پایدار شده است. ایجاد اشتغال و افزایش درآمد و کاهش مهاجرت های روستا به شهر از جمله پیامدهای مهم توسعه صنعت طیور است. لذا برای توسعه و گسترش این صنعت، حمایت از آن در جهت جذب سرمایه گذاری ها توصیه می شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان