فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۲۴۱ تا ۲٬۲۶۰ مورد از کل ۳۰٬۱۶۹ مورد.
۲۲۴۱.

تحلیل فضایی معلولیت با استفاده از GIS، مطالعه ی موردی: استان اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معلولیت تحلیل فضایی GIS آمار فضایی استان اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۲
طبق آمار، در ایران یک میلیون و سیصد هزار نفر معلول وجود دارد. همچنین در استان اردبیل حدود 25738 معلول ساکن هستند. این مسئله توجه به برنامه ریزی کلان برای جامعه ی معلولان را ضروری می کند. این برنامه ریزی، مستلزم شناخت و تحلیل فضایی وضعیت معلولان در مناطق مختلف کشور است. هدف این پژوهش تحلیل دقیق تر وضعیت پراکنش فضایی معلولان و ارتباط آنها با مناطق مختلف شهرستان های اردبیل برای رسیدگی بیشتر به مشکلات دسترسی به خدمات شهری و ایجاد شرایط زندگی بهتر برای معلولان است. در این پژوهش با استفاده از تحلیل های آمار فضایی شاخص هایی چون سن، جنسیت، وضعیت سکونت، نوع و شدت معلولیت، وضعیت تاهل، تحصیلات و اشتغال تحلیل شدند. همچنین از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی ( GWR ) برای سنجش ارتباط بین میزان توسعه یافتگی و معلولیت استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که ارتباطی میان سطح توسعه یافتگی ومعلولیت در شهرستان های استان اردبیل وجود ندارد. معلولان مرد در تمام شهرستان ها بیشتر از معلولان زن هستند. معلولان استان اردبیل جوان بوده و 55/91 درصد آنها بیسواد و نزدیک به 64/96 درصد از آنها با معضل بیکاری مواجه هستند. تقریبا در تمام شهرستان های استان اردبیل (98/73)، معلولیتی از شدید تا خیلی شدید وجود دارد و از نظر انواع معلولیت، بین شهرستان های استان اردبیل نظم خاصی وجود ندارد ومعلولیت های مختلف در شهرستان های استان پراکنده شده اند.
۲۲۴۲.

بررسی روابط متقابل شهر و روستا از بعد اقتصادی (نمونه موردی شهر جیرفت و روستاهای پیرامون)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روابط متقابل شهر و روستا حوزه نفوذ شهر جیرفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۱۵۴
روابط متقابل شهر و روستا پدیده ای فضایی- مکانی و جغرافیایی است و لذا شناخت، نبین و کشف قانونمندی های حاکم بر آن در چهارچوب روابط متقابل انسان و محیط، موضوعی جغرافیایی می باشد که از اهمیت نظری و کاربردی ویژه برخوردار است. همچنین با توجه به نقش این روابط درفرایند تحولات و توسعه کانون های شهری و روستایی، علاوه بر اهمیت بررسی انواع این روابط شناخت آثار و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و فضایی- کالبدی آن بر شهر و روستا در راستایی توسعه پایدار نواحی روستایی و شهری اهمیت فراوان دارد. این پژوهش بر آن است که به روش توصیفی- تحلیلی ارتباط متقابل بین شهر جیرفت و روستاهای پیرامون آن را مورد بررسی و تجزیه وتحلیل قرار دهد. روش جمع آوری اطلاعات مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی ازجمله تکمیل پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه است. برای انجام کار از مجموع 1288 روستای شهرستان، 47 مورد را به صورت تصادفی انتخاب کرده ایم و تعداد 384 پرسشنامه بین اهالی روستا پر شده و برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های کروسکال والیس و آنوا (ANOVA)Tهمبستگی پیرسون و ویلکاکسون و آزمون دبلیو کندال استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که: جیرفت به عنوان یک شهر میانی و قطب بزرگ کشاورزی جنوب کشور و همچنین به لحاظ تجمیع امکانات، سرمایه و نیروی انسانی در منطقه ضمن تسلط و برتری در سطح ناحیه دارای ارتباط دو سویه با روستاهای پیرامون خود است. از سوی دیگر روستاهای تحت حوزه نفوذ نیز با برقراری جریانات اقتصادی و اجتماعی –فرهنگی، روابط تجاری و سرمایه گذاری در بخش های تولیدی، بازار و مسکن شهری زمینه های پویایی اقتصاد و رشد شهر جیرفت و نیز توسعه در روستای خود را ضمن «وابستگی به شهر» به طور نسبی فراهم نموده اند.
۲۲۴۳.

نقش سرمایه اجتماعی بر توسعه پایدار اقتصادی در نواحی روستایی شهرستان سیرجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد روستایی توسعه پایدار روستایی توسعه اقتصادی سرمایه اجتماعی سیرجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۱۵۱
سرمایه اجتماعی به عنوان مکمل سایر صورت های سرمایه، یکی از پیش نیازهای مهم دستیابی به توسعه پایدار به خصوص در جوامع روستایی است. توسعه و پیشرفت در روستاها مستلزم گسترش اعتماد، مشارکت و ارتباطات و انسجام در بین کشاورزان است. در این مطالعه به دلیل نقش سرمایه اجتماعی در تسهیل و تسریع توسعه پایدار، در ابتدا ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار با استفاده از گویه های مختلف در طیف 5 گزینه ای لیکرت ارزش گذاری شدند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه ای که روایی و پایایی آن مورد بررسی قرار گرفت، در بین نمونه ای از کشاورزان ساکن در روستاهای شمال شهرستان سیرجان جمع آوری شدند. پس از محاسبه شاخص سرمایه اجتماعی و شاخص توسعه پایدار، با استفاده از روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط، تأثیر سرمایه اجتماعی در کنار ویژگی های حرفه ای-اجتماعی روستاییان بر ابعاد مختلف پایداری بررسی شدند. بر طبق نتایج تحقیق شاخص سرمایه اجتماعی 57/0 و ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و نهادی توسعه پایدار به ترتیب 44/0، 51/0، 49/0 و 40/0 به دست آمدند. هم چنین نتایج نشان داد متغیر سرمایه اجتماعی بر هر چهار بعد پایداری تأثیر مثبتی دارد، اما تأثیر آن بر پایداری نهادی به لحاظ آماری معنی دار نمی باشد. از آن جایی که سرمایه اجتماعی محاسبه شده در بین کشاورزان در سطح بالایی نمی باشد، اما سبب بهبود پایداری می شود، لازم است با دقت در اجزای تشکیل دهنده ابعاد گوناگون سرمایه اجتماعی و برنامه ریزی صحیح جهت ارتقای آن و رفع نواقص موجود سطوح بالاتری از پایداری را به دست آورد و زندگی با کیفیت و توأم با رفاه بالاتری را برای کشاورزان به ارمغان آورد و جلوی مهاجرت آنان به شهرها را گرفت.
۲۲۴۴.

تخمین دمای هوای بیشینه و کمینه روزانه با استفاده از محصولات دمای سطح زمین سنجنده مادیس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دمای هوا دمای سطح زمین شاخص پوشش گیاهی ماهواره آکوا و تِرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۵۱
با توجه به اهمیت داده های هواشناسی و وجود محدودیت داده برداری در ایستگاه های زمینی، فنّ سنجش از دور می تواند نقش مهمی در تهیه این داده ها ایفا کند. هدف از این پژوهش ارزیابی کمّی دمای سطح زمین (LST) حاصل از تصاویر سنجنده مادیس، برای تخمین دمای هوای بیشینه و کمینه روزانه در حوضه آبخیز طالقان است. برای این منظور، داده های دمای هوای بیشینه و کمینه روزانه سه ایستگاه هواشناسی زمینی و مقادیر LST روز و شب و NDVI سنجنده مادیس، متعلق به دوره زمانی 2009 تا 2015، دریافت و تهیه شد. سپس با استفاده از روش رگرسیون خطی چندگانه، بین هریک از متغیرهای مؤثر و دمای هوای بیشینه و کمینه روزانه در ایستگاه های زمینی، ارتباط برقرار شد. نتایج نشان داد که بین دمای هوای بیشینه و کمینه روزانه در ایستگاه های زمینی، با LST روز و شب و NDVI حاصل از سنجنده مادیس، همبستگی معنی داری وجود دارد؛ بنابراین از این متغیر ها در روابط رگرسیونی استفاده شد. نتایج حاصل از اعتبارسنجی نشان داد روابطی که با همه متغیرهای مؤثر ایجاد شده است بیشترین صحت را دارد؛ به طوری که بهترین مدل در تخمین بیشینه دمای هوای روزانه، دارای مقادیر ، NSE و RMSE، به ترتیب 75/0، 75/0 و C ˚ 7/4+ و درمورد کمینه دمای هوای روزانه، به ترتیب 71/0، 71/0 و  C ˚ 9/2+ است؛ ازاین رو می توان با تبدیل دمای سطح زمین حاصل از تصاویر سنجنده مادیس، دمای هوا را با دقت بالا در مقیاس روزانه و ماهیانه، برای استفاده در پژوهش های گوناگون، تخمین زد.
۲۲۴۵.

بررسی نقش مراکز اجتماعی تاریخی شهری بر هویت شهرهای تاریخی (نمونه موردی شهر شیراز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: هویت شهری بازسازی شهری شیراز مراکز تاریخی مراکز اجتماعی تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۹۹
شهر پدیده ای است تاریخی که بخش چشمگیری از تاریخ مدنیت بشر در بافت های قدیمی آن تجلی می یابد که بیانگر فرهنگ، هویت نسل های گذشته است و گنجینه ای از میراث ملموس و ناملموس تاریخ سرزمین را در خود پرورانده است. مراکز اجتماعی بافت تاریخی به عنوان بخشی ازصورت ظاهری (کالبد)؛ دارای ارزش های معماری و مفاهیم متعددی هستند. که بایسته است موضوع تحقیق های دامنه دار و عمیقی جهت بازشناخت این مفاهیم و تداومشان، قرار گیرد. این مطالعه مبتنی بر رویکرد مطالعه موردی با تمرکز بر بازآفرینی شهری در مرکز تاریخی شهر شیراز است. از آنجایی که پروژه ساختی انجام نشده است، این پژوهش بیشتر بر جنبه های فیزیکی هویت شهری تمرکز خواهد کرد تا ابعاد اجتماعی آن. تحقیقات تجربی از یک کار میدانی جامع که از طریق چندین بازدید از سایت انجام شده است. این مقاله استدلال می کند که یکی از راه های بازیابی هویت شهری مراکز اجتماعی تاریخی شهری شیراز، بازگشت به ریشه های اولیه آن و تلاش برای حفظ آنها در مواجهه با محیط های نوظهور است. این پژوهش با بررسی مراکز اجتماعی تاریخی شهر شیراز، تجربه جدیدی را در ایجاد هویت شهری امروزی با الهام از گذشته مورد توجه قرار می دهد. نتایج حاصل از این بخش نشان می دهد که عناصر و مولفه های معماری بافت تاریخی شهر شیراز در شاخص تداوم دارای بیشترین نمره و میانگین هستند که معرف معنای صریح بافت تاریخی این شهر می باشد.
۲۲۴۶.

تبیین بنیان های واگرایی کشورهای اسلامی و ناکامی اندیشه وحدت اسلامی در دوره معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: جهان اسلام کشورهای اسلامی همگرایی واگرایی امت واحده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۷۶
جهان اسلام که سابقه تاریخی تمدن درخشان در چارچوب دولت یکپارچه اسلامی دارد، در دوره معاصر با فروپاشی نظام خلافت و در مواجه با مدرنیته و نظام دولت ملت، دچار تجزیه و ملی گرایی شد. در سده اخیر، برخی مصلحان و فعالان سیاسی اسلامی متأثر از آموزه «امت واحده»، اتحاد جهان اسلام را برای بازساخت و نوزایی تمدن اسلامی و مقابله با قدرت های سلطه گر غربی مطرح کردند. علیرغم برخی اقدامات انجام شده تاکنون هیچ گونه دستاورد مهمی از اتحاد و همگرایی کشورهای مسلمان مشاهده نشده است. هدف این پژوهش، بررسی ریشه ها و زمینه های اصلی واگرایی کشورهای مسلمان و پاسخ به چرایی ناکامی اندیشه وحدت اسلامی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و استفاده از داده های کتابخانه ای انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که ابهام مفهومی جهان اسلام، عدم هم تکمیلی اقتصادی کشورهای اسلامی، وابستگی به جهان خارج از اسلام، رقابت و تضادهای ایدئولوژیکی درون جهان اسلام و دخالت قدرت های فرامنطقه ای و جهانی، باعث غلبه قاطع نیروهای واگرا بر نیروهای همگرا شده است.   
۲۲۴۷.

تحلیل و ارزیابی تأثیر ساختار کالبدی - فضایی در توزیع سفرها و ترافیک شهری، مطالعه موردی: شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کاربری اراضی چیدمان فضا ترافیک شهری سفرهای شهری رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۵۸
ساختار فضایی و کالبدی شهر نقش مهمی در عملکردهای اجتماعی و رفتار شهروندان دارد و شبکه معابر به عنوان عامل پیونددهنده عناصر سازمان فضایی اهمیت زیادی در ساختار شهرها دارند. کاربری اراضی به عنوان مبدأ و مقصد، از مهم ترین عوامل ایجاد حرکت در شهر است. معابر واسط معابری هستند که لزوماً مبدأ و مقصد نمی باشند، بلکه برای رسیدن به مقصد باید از آن ها عبور نمود. چگونگی انتخاب این فضاها به وسیله عابران برای رسیدن به مقصد، با استفاده از روش چیدمان فضا تبیین می شود. نوع پژوهش حاضر کاربردی است و روش تحقیق در این پژوهش از نوع مطالعه رابطه معنادار عوامل فضایی - کالبدی شامل کاربری اراضی و متغیرهای نحوی (چیدمان فضا) با عوامل مشاهداتی شامل حجم سفرها در معابر شهری است. در این پژوهش بر اساس تئوری «چیدمان فضا» و مفهوم آن در قالب «حرکت طبیعی» در فضای شهری، پس از بررسی ساختار فضایی – کالبدی شهر رشت در سه گام اساسی، با استفاده از تحلیل گراف پارامترهای نحوی (هم پیوندی، ارتباط، کنترل و میانگین عمق) و همچنین روش رگرسیون چندگانه در نرم افزار SPSS مشخص گردید که پیکره بندی فضایی و چیدمان کاربری اراضی با رفتار سفر شهروندان رابطه مستقیم معناداری داشته و تا 75 درصد تغییرات آن را می توانند پیش بینی کنند. در این میان ضریب بتای پیکره بندی فضایی 63/0 و به مراتب بیشتر از کاربری اراضی با ضریب 34/0 است.
۲۲۴۸.

مدل سازی باقیمانده های عکسی حاصل از مثلث بندی هوایی شبکه تصاویر فتوگرامتری پهپاد و ارزیابی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کالیبراسیون دوربین دوربین غیرمتریک ناپایداری دوربین مدل دینامیکی اعوجاجات دوربین پله بین مدل ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۱۲۹
کالیبراسیون دوربین رکن مهم هر پروژه فتوگرامتری است. تاکنون مدل های اعوجاج متعددی برای کالیبراسیون دوربین متریک به کارگرفته شده است مانند مدل براون که حداکثر 12 پارامتر شامل فاصله اصلی، مختصات نقطه اصلی، اعوجاج فیزیکی عکسی شامل اعوجاجات شعاعی، اعوجاجات مماسی و ... را در یک فرآیند سرشکنی باندل، به صورت خودکالیبراسیون برآورد می نماید. این راهکار کماکان برای دوربین های ناپایدار و غیرمتریک در فتوگرامتری پهپاد نیز به کار گرفته شده که اگرچه باعث بهبود معنی داری در مختصات سه بعدی شئ ای می شود اما هنوز اعوجاجاتی به واسطه ناپایداری هندسی دوربین در مختصات عکسی باقی می ماند. این اعوجاجات باقیمانده، منجر به پارالاکس و ایجاد پله ارتفاعی بین مدل های سه بعدی در برجسته بینی می شود. در این مقاله یک روش پس پردازش برای کاهش اعوجاجات باقیمانده عکسی بعد از خودکالیبراسیون دوربین غیرمتریک در پروژه های فتوگرامتری پهپاد مطرح می گردد. روش ارائه شده مدل سازی باقیمانده های عکس به کمک یک روش اجزاء محدود است. داده های استفاده شده در این تحقیق تصاویر پهپاد فتوگرامتری اخذ شده توسط دوربین های ILCE_7RM2 و ، FC6310 ، و FC300S است. پیاده سازی الگوریتم پیشنهادی در محیط برنامه نویسی Matlab انجام شده و از نرم افزار متاشیپ [1] نیز برای پردازش اولیه استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون های انجام شده روی چند داده فتوگرامتری پهپاد با مشخصات و مقیاس های متفاوت بیانگر کاهش باقیمانده های عکسی تا 70 درصد در پس از مدل سازی و تصحیح اعوجاجات روی تصاویر است. همچنین با انجام برجسته بینی سه بعدی روی تصاویر تصحیح یافته، شاهد کاهش 60 درصدی پله بین مدل های استریو هستیم که منجر به کیفیت هندسی بالاتر تهیه مدل رقومی ارتفاعی، ارتوفتو و تهی نقشه با برجسته بینی سه بعدی می شود.
۲۲۴۹.

تحلیل فضایی- کالبدی شاخص های رشد هوشمند شهری در مناطق چهارگانه (23 محله) یاسوج براساس مدل های تصمیم گیری چند معیاره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رشد هوشمند توسعه شهری تحلیل فضایی مدل تاپسیس یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۳۰
رشد فزاینده جمعیت شهری و مهاجرت به آن باعث تغییرات بالایی در ساختارهای فضایی شهرها شده، جهت کنترل و بهبود این وضعیت، الگوهایی از جمله رشد هوشمند ارائه شده است. این الگو بر افزایش تراکم شهری، اختلاط کاربری ها و کاهش استفاده از اتومبیل تأکید دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و بهره گیری از 63 شاخص از جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و دسترسی، به بررسی وضعیت نواحی چهارگانه شهری یاسوج به لحاظ شاخص های رشد هوشمند شهری پرداخته است. در این راستا از مدل تاپسیس جهت رتبه بندی و از مدل تحلیل خوشه ای جهت سطح بندی محلات استفاده شده است. نتایج حاصل بیانگر این بود؛ تنها ناحیه یک در شهر یاسوج از شاخص های رشد هوشمند شهری برخوردار بوده و سایر نواحی واقع در شهر یاسوج (نواحی 2 تا 4) ازاین شاخص ها بی بهره هستند. به طوری که بر اساس مدل تاپسیس نواحی 3 و 4 نیمه برخ وردار و ناحیه 2 محروم می باشند. همچنین، نتایج حاصله در بررسی محلات 23گانه شهر یاسوج براساس شاخص های تلفیقی رشد هوشمند حاکی از آن است که محله 17 کاملاً برخوردار، محله 3 برخوردار، محله 22 نیمه برخوردار و سایر محلات محروم می باشند. نتایج نهایی تحلیل رگرسیونی نشان داد، شاخص های زیست محیطی و کالبدی (کاربری اراضی) در سطح 95 درصد اطمینان با متغیر وابسته (شاخص های تلفیق رشد هوشمند شهری محلات شهر یاسوج) دارای ارتباط معنی داری هستند. براساس نتایج بدست آمده درزمینه محلات با استفاده از شاخص تلفیق، توجه به الگوی رشد هوشمند شهری ضروری می باشد.  
۲۲۵۰.

تجزیه و تحلیل اثرات رشد شهر آمل بر محیط پیرامون با استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سنجش از دور سامانه اطلاعات جغرافیایی شهر آمل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۲۳
هدف از این تحقیق، بررسی تغییرات کاربری اراضی شهر آمل در بازه زمانی 1399-1364 است. بررسی تاثیر عوامل محرک در رشد شهر مشخص می کند که افزایش جمعیت و مهاجرت از روستاها به عنوان مهمترین عوامل در رشد شهر آمل می باشد. همچنین در روند شکل گیری بافت شهر آمل هسته اولیه شهر بعد از اسلام نقش اساسی داشته است. بررسی روند رشد آن بعد از پهلوی اول نشان می دهد یکی دیگر از عوامل محرک در رشد شهری آمل توسعه راه ها و پراکنش کاربری- تجاری خصوصا در اطراف راه های اصلی که خود نیز، الگو و فرم رشد شهر آمل را شکل داده است. داده های ارائه شده از تصاویر ماهواره ای به وضوح رشد شهر آمل را از سال 1364 تا 1399 مشخص می کند. منطقه ساخته شده، افزایش سالانه 15 درصد [135 هکتار در سال] را نشان می دهد. گسترش شهر در همه جهات صورت گرفته، اما در امتداد جاده اصلی به سوی روستاهای مجاور بیشتر نمایان گردیده است، مناطق تجاری/ خدماتی در امتداد آن تاسیس شده اند؛ کاهش سریع زمین های کشاورزی و مناطق گیاهی را نشان می دهد. همچنین تحت تاثیر فرآیند گسترش و رشد شهری، تغییر و تحولاتی در بخش کشاورزی هم در شهر آمل و هم در سکونتگاه های روستایی ادغام شده در شهر و بخش مرکزی شهرستان آمل صورت گرفته است.
۲۲۵۱.

واکاوی علل و پیامدهای مهاجرت معکوس به نواحی روستایی شهرستان بوئین و میاندشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهاجرت مهاجرت معکوس علل و پیامد مهاجرت نواحی روستایی بوئین و میاندشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۹
طرح مسئله: مهاجرت، پدیده مشترک همه کشورها و مهاجرت معکوس نشان دهنده مهاجرت از شهر به روستاست؛ پدیده ای که به مرور بر شدت آن افزوده شده است و پیامدهایی نیز در جامعه خواهد داشت. هدف: بررسی علل و پیامدهای محیطی-کالبدی، اقتصادی و اجتماعی مهاجرت معکوس به نواحی روستایی شهرستان بوئین و میان دشت است. روش: روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر پیمایش بوده و برای جمع آوری اطلاعات از شیوه کتابخانه ای- میدانی استفاده شده است. از 5 دهستانِ این شهرستان تعداد 5 روستا که بیشترین خانوار مهاجر معکوس را داشته اند، انتخاب شده و نمونه 290 نفری مهاجران معکوس با استفاده از روش کوکران تعیین شدند و از آنها پرسش شد. نتایج: براساس یافته های توصیفی، شاخص محیطی- کالبدی با میانگین 14/40 مهم ترین علل مهاجرت بوده است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی و ضریب مسیر علل اصلی نشان دهنده تأثیر40 درصدی علل اجتماعی، 7/41 درصدی علل اقتصادی و 2/48 درصدی علل کالبدی- محیطی بر مهاجرت معکوس است. نتایج آزمون تی مستقل برای کل متغیرهای پیامدهای مثبت و منفی مهاجرت معکوس نیز نشان از آن داشت که میانگین اثرات منفی کالبدی 86/29، اقتصادی 09/14 و اجتماعی 90/20 است. میانگین اثرات مثبت کالبدی 38/14، اقتصادی 68/24 و اجتماعی 13/30 است. در بررسی پیامدها، تغییر در چشم اندازهای طبیعی با میانگین 96/3 بیشترین تأثیر محیطی- کالبدی، ارتقای شاخص های آموزشی با میانگین 44/3 بیشترین تأثیر اجتماعی و افزایش قیمت زمین و مسکن با میانگین 45/3 بیشترین تأثیر اقتصادی است. ازنظر تفاوت فضایی- مکانی، در بین روستاهای مختلف علل کالبدی تفاوت معناداری دارند؛ اما بین عوامل اقتصادی و علل اجتماعی تفاوت معنادار نیست. پیامدهای اقتصادی نیز تفاوت معناداری بین روستاها ندارند؛ اما سایر پیامدها تفاوت دارند.
۲۲۵۲.

Analysis of the Rural Digital Literacy Policy in Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: digital Literacy Digital Policy - making Rural Policy - making Sustainable Development

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۴۳
Purpose- Nowadays, providing education in information technology and communication to the rural workforce is crucial for improving social capital and promoting sustainable development. However, inadequate policies have created a digital divide between rural and urban areas. Upgrading digital literacy is now a key goal for policymakers and planners. This research aims to analyze the digital literacy policy system in rural areas in Iran. Design/methodology/approach- The research involves an analytical method, where existing documents are reviewed. Essential information was gathered by analyzing various digital documents, including the Cyberspace Strategic Document, Digital Transformation Strategic Document, Communications and Information Technology Strategic Document in the Sixth Development Plan, Digital Transformation Roadmap of Iran, and the Performance Report of the Ministry of Communications and Information Technology. Findings- After examining the five strategic digital literacy programs of the country, it was found that the Cyberspace Strategic Document (2018-2025) did not sufficiently address rural digital skills, particularly in the agriculture sector, despite considering actions in the field of industry, business, services, human resources, culture, and lifestyle. However, other documents, such as the Digital Transformation Strategic Document, the Communications and Information Technology Strategic Document in the Sixth Development Plan, and the Performance Report of the Ministry of Communications and Information Technology (2019), emphasized various digital literacy components, including raising awareness of innovative methods for crop production, dealing with natural disasters affecting crops, employment based on capabilities, better access to electronic markets, facilitating the transfer of scientific findings to farmers, access to new electronic services (postal, educational, agricultural, banking, health), and empowering the rural workforce. However, some digital literacy components, such as facilitating crop cultivation planning for the next year, establishing major product purchase centers, and predicting weather changes, have yet to be fully considered in the country's digital programs. Practical solutions- In order to fill the existing digital divide between rural and urban areas, experts have proposed various practical solutions, including providing various digital infrastructures and tools in rural areas, increasing the population coverage of broadband internet services in rural areas, equipping agricultural service centers with digital technology facilities to transfer information to rural farmers, upgrading the literacy level of rural workers, especially rural farmers. Originality and value- Most of the studies on rural digital literacy have focused on evaluating resilience through digital literacy, and the analysis of the country's policy on rural digital literacy has received less attention from researchers. This research is innovative in this regard.
۲۲۵۳.

سنجش پایداری اجتماعی در محله های سنتی، مقایسه تطبیقی محلات سنگی، عاشوری و شکری شهر بوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایداری اجتماعی تاب آوری اجتماعی محلات سنتی شهر بوشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۵۸
معضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافت های سنتی شهرهای ایران است که می توان از آن به عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کم توجهی به این مسائل سبب شده است علی رغم اجرای برنامه ها و پروژه های مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر باشند. به همین منظور پژوهش حاضر، پیمایشی مقطعی برای تحلیل پایداری اجتماعی در سه محله سنتی سنگی، عاشوری و شکری در شهر بوشهر را دنبال نموده است. جامعه آماری شامل ساکنین این محلات است که از میان آنها، 201 نفر (76 نفر به ازای هر محله) به عنوان نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده اند. پس از پیمایش میدانی و تکمیل پرسشنامه ها، داده ها در نرم افزار SPSS وارد شده و با مدل های تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون چندمتغیره خطی مورد تحلیل قرار گرفته اند. مطابق یافته ها، 22 شاخص پایداری اجتماعی را می توان در 6 عامل «تعامل و سرمایه اجتماعی»، «کیفیت زندگی و اعتماد نهادی»، «برابری و عدالت اجتماعی»، «رضایتمندی و امنیت اجتماعی»، «سلامت اجتماعی» و «تاب آوری کالبدی» دسته بندی نمود که در مجموع، بیش از 67 درصد از واریانس پایداری اجتماعی محلات را تبیین می کنند. مدل رگرسیونی نیز نشان می دهد عوامل «تعامل و سرمایه اجتماعی»، «تاب آوری کالبدی» و «کیفیت زندگی و اعتماد نهادی» به ترتیب بیشترین تاثیر را بر رضایتمندی اهالی نسبت به محله دارند. از مقایسه وضعیت سه محله نیز چنین برمی آید که محله عاشوری بهترین وضعیت (305/1)، محله سنگی وضعیت متعادل (055/0-) و محله شکری نازل ترین وضعیت (25/1-) را به لحاظ پایداری اجتماعی داشته اند.
۲۲۵۴.

تحلیل و بررسی نقش ابعاد توسعه در شناسایی شیوه های حمل و نقل هوشمند (مورد مطالعه: شهر زاهدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه مدیریت شهری شیوه های حمل و نقل هوشمند شهر زاهدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۱۳
نقش حمل و نقل هوشمند در رسیدن به توسعه پایدار مهم و موثر است. شهرنشینی نیاز به مدیریت یکپارچه حمل و نقل هوشمند دارد که با پایداری اجتماعی، اقتصادی و زیست ومحیطی شهرها همراه باشد. در این راستا هدف پژوهش حاضر تحلیل و بررسی نقش ابعاد توسعه در شناسایی شیوه های حمل و نقل در شهر زاهدان، می یاشد. روش تحقیق حاضر با توجه به ماهیت آن از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. روش های گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه (اسنادی) و میدانی(پیمایشی) است. روش تجزیه تحلیل اطلاعات در این پژوهش مدل تصمیم گیری چند معیاری (AHP)، است. برمبنای تلفیق نتایج حاصل از بررسی ها، پیاده روی با مجموع امتیاز 0.338 به عنوان گزینه برتر شناسایی شد. پیاده روی به همراه دوچرخه سواری شیوه های حمل و نقل هوشمند غیرموتوری را تشکیل می دهند که در این جا بالاترین امتیازات را نیز از آن خود کرده اند. استفاده از اتوبوس و مینی بوس و پس از آن تاکسی که به عنوان حمل و نقل هوشمند عمومی و نیمه عمومی شناخته می شوند در درجه بعد قرار گرفته و کم ترین امتیازات نیز به شیوه های حمل و نقل هوشمند موتوری شخصی یعنی استفاده از اتومبیل شخصی و موتورسیکلت اختصاص یافته است.
۲۲۵۵.

بررسی صنعت گردشگری درکشورهای درحال توسعه (نمونه موردی مغولستان)

کلید واژه ها: گردشگری کشور های در حال توسعه مغولستان گردشگری مغولستان توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۹۸
سهم کشورهای درحال توسعه از تعداد گردشگران بین المللی وعواید حاصل از آن درمقایسه با اندازه وجمعیت آنها اندک است. علل این اختلاف فاحش بین کشورهای توسعه یافته ودر حال توسعه را می توان به موارد ذیل ربط داد : بی ثباتی سیاسی ومنازعات ،نگرانی های بهداشتی ،تسهیلات وزیر ساخت های نا مناسب ، سطوح ناکافی خدمات ،کانال های توزیع معدود ،نداشتن دانش از بازارهای بالقوه وهزینه بالای سفر به بسیاری از مکان های دوردست تر.گردشگری در کشور های در حال توسعه اتکای بیشتری به بازارهای درون منطقه ای وداخلی دارد و مسافرت گردشگران از کشورهای کمتر توسعه یافته به سایر کشورهای کمتر توسعه یافته روندی روبه رشد دارد .سیاست توسعه صنعت جهانگردی مغولستان ارتباط نزدیکی باجاذبه های فرهنگی وطبیعی خاص این کشور دارد .هدف از این تحقیق آشناکردن جهانگردان به شیوه های سنتی زندگی مغولی ومحیط زیست متمایز این کشور می باشد . این تحقیق به روش توصیفی و با استفاده از یافته های دیگر تحقیقات صورت گرفته است نتایج این تحقیق گویای حضور مغولستان درعرصه تجارت بین الملل وگردشگری است واز سوی دیگر رشد اقتصادی قابل توجهی نیز داشته است .
۲۲۵۶.

استارت آپ های گردشگری در ایران: عوامل موفقیت و شکست(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استارت آپ گردشگری موفقیت استارت آپ شکست استارت آپ تحلیل محتوای کیفی آنتروپی شانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۷۱
پژوهش حاضر با هدف تعیین مهم ترین عوامل موفقیت و شکست استارت آپ ها انجام شده است و به منظور انجام پژوهش، پس از مطالعه ادبیات و بررسی پیشینه پژوهش و استخراج عوامل موفقیت و شکست استارت آپ ها، مصاحبه ای نیمه ساختاریافته با 18 تن از صاحبان استارت آپ های گردشگری ایران انجام شد. در مرحله بعد، با استفاده از روش تجزیه وتحلیل محتوای کیفی، عوامل موفقیت و شکست این مشاغل در 10 بُعد اصلی طبقه بندی شدند. درنهایت، براساس 10 بُعد شناسایی شده، این عوامل با استفاده از روش آنتروپی شانون اولویت بندی شدند. یافته های تحقیق نشان می دهند عوامل سازمانی اولویت اول و عوامل پیش بینی ناپذیر اولویت آخر (اهمیت کمتر) را در موفقیت استارت آپ های گردشگری ایران دارند. درخصوص عوامل تأثیرگذار در شکست این کسب وکارها، اولویت اول مربوط به عوامل حقوقی-سیاسی و اولویت آخر منابع فنّاوری هستند. بنابراین، نه تنها کارآفرینان باید توجه ویژه ای به عوامل سازمانی برای ایجاد استارت آپ گردشگری خود داشته باشند، مسئولان سیاست گذار و وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باید مسیر این کسب وکارها را از طریق تصویب قوانین مناسب تسهیل کنند.
۲۲۵۷.

ارزیابی ارتباط فضایی سلامت اجتماعی بانوان مشهد و فضاهای سبز شهری؛ چه عواملی بر حضور آن ها در فضاهای سبز شهری اثرگذار است؟(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بانوان مشهد توزیع فضایی خودهمبستگی سلامت اجتماعی فضای سبز شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۱۲۳
در مقاله حاضر سه هدف دنبال می شود: بررسی چگونگی توزیع فضایی سلامت اجتماعی بانوان مشهد ؛ ارزیابی خودهمبستگی فضایی آن با فضاهای سبز شهری ؛ و تعیین عوامل اثرگذار بر حضور بانوان در فضاهای سبز شهری در ابعاد فردی و محیطی. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش ترکیبی - تبیینی است. در مرحل ه کمی، برای سنجش سلامت اجتماعی از پرسش نامه کییز استفاده شد و 670 پرسش نامه در سطح نواحی شهر مشهد تکمیل شد. در مرحله کیفی ، برای تعیین عوامل محیطی اثرگذار، 17 مصاحب ه نیمه ساختاریافته انجام گرفت. نتایج نشان داد براساس ضریب موران (ضریب 18/0)، توزیع فضایی سلامت اجتماعی خوشه ای است. خودهمبستگی فضایی سلامت اجتماعی و فضای سبز شهری با آزمون موران دومتغیره ارزیابی شد و چهار نوع خوشه در سطح مشهد تشکیل شد. در خوشه High-Low ارتباط فضایی معکوس بود. بنابراین، برای شناسایی عوامل اثرگذار بر حضور بانوان در فضاهای سبز شهری، پارک میرزاکوچک خان از این خوشه انتخاب و شعاع عملکرد آن (999 متر) مشخص شد و ساکنان این محدوده مدنظر قرار گرفتند. برای تعیین عوامل فردی از آزمون رگرسیون ترتیبی استفاده شد. نتایج نشان داد در میان متغیرهای فردی تحصیلات پایین تر و درآمد بالاتر در سطح خطای کوچک تر از 05 / 0 معنی دارند و جهت رابطه آن ها مثبت است . در حوزه عوامل محیطی نیز عوامل اثرگذار در سه بعد کالبدی - فضایی، زیباشناختی ، و ادراکی- احساسی بررسی شد. بر اساس نتایج، پیشنهادهای لازم برای ارتقای حضور بانوان در فضاهای سبز شهری و در نتیجه بهبود سلامت اجتماعی آن ها ارائه شد.
۲۲۵۸.

تحلیل پیامدهای همه گیری کرونا بر اقتصاد روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد پاندمیک کرونا ویروس کشاورزی مناطق روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۱
با توجه به اصول جغرافیای اقتصادی، قانون محدودیت ها از مهم ترین و چشم گیرترین قوانین جغرافیای اقتصادی است؛ بدین سان که گاهی محیط فیزیکی محدودیت هایی در مکان زیست موجودات زنده فراهم می آورد و زمانی نیز بستر مساعدی برای فعالیت های مختلف انسان و پرورش و تولید محصولات گوناگون تهیه می کند. از جمل ه این محدودیت ها می توان به بحران های طبیعی و انسانی مانند سیل، زلزله، آتش سوزی، خشک سالی، طوفان، بیماری های مسری، جنگ، و تحریم اشاره کرد. در طول تاریخ زندگی جوامع بشری، بیماری ها به طرق مختلف بر زندگی فردی و اجتماعی انسان ها تأثیر داشته اند. ب ُ عد اقتصادی زندگی انسان نیز از این تأثیر مستثن ا نبوده است و زمانی که این بیماری ها جنب ه همه گیری داشته باشند وسعت بحران ایجادشده نیز بسیار زیاد خواهد بود. پژوهش یادشده با هدف بررسی ت أ ثیر پاندمیک کرونا بر اقتصاد روستایی انجام شده است که از نظر هدف جز و تحقیقات کاربردی است و بر اساس ماهیت و روش تحقیق توصیفی است. جامع ه آماری موردمطالعه همه نقاط روستایی در سطح جهان است که از بین آن ها دو کشور هند و کانادا به عنوان نمونه انتخاب شده اند. نتایج حاکی از آن است که هزینه های تحمیل شده در اثر اپیدمی کرونا و همچنین کاهش تولید و عرضه در سطح داخلی و خارجی ناشی از آن می تواند اقتصاد را با تورم های بالاتر و رشدهای اقتصادی پایین تر مواجه کند؛ درواقع ، کرونا با تأثیر بر زنجیر ه تأمین، تقاضا ، و نقدینگی بر بنگاه ها و با تأثیر بر عرض ه نیروی کار، مصرف کالاها و خدمات ، و به ویژه با کاهش درآمد مصرف کنندگان و تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، گردشگری ، و صنایع دستی در کوتاه مدت و بلندمدت بر اقتصاد روستا تأثیرگذار است.
۲۲۵۹.

الگوی توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی بر مبنای رویکرد مشارکت و تسهیلگری، مطالعه موردی: کلان شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توانمندسازی سکونتگاه‎های غیررسمی مشارکت تسهیلگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۳۳
توانمندسازی با تأکید بر اقدامات اجتماعی یکی از رویکردهای تأثیرگذار در ارتقاء و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی محسوب می شود که نیازمند بهره گیری از مشارکت تمامی ذی نفعان و همچنین شکل گیری دفاتر تسهیلگری در بطن این سکونتگاه ها به منظور تحقق اهداف موردنظر به صورت واقع بینانه است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این پژوهش ارائه الگوی توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی کلان شهر تبریز بر مبنای رویکرد مشارکت و تسهیلگری می باشد. روش پژوهش در مطالعه حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی–تحلیلی بوده که برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از مدل تحلیل معادلات ساختاری در نرم افزار Amos استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش نیز شامل شهروندان سکونتگاه های غیررسمی و مدیران، مسئولان و کارشناسان مسائل شهری و همچنین نخبگان دانشگاهی بوده که حجم نمونه شهروندان بر مبنای فرمول کوکران 384 نفر و با توجه به مشخص نبودن حجم جامعه آماری مدیران و نخبگان، از فرمول کوهن در سطح اطمینان 95 درصد برای تعیین حجم نمونه استفاده شده و حجم نمونه آماری 100 نفر برآورد گردیده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بیشترین تأثیرگذاری بر تحقق رویکرد مشارکت و تسهیلگری مربوط به ظرفیت سازی نهادی با ضریب 81/0 می باشد. پس ازآن نیز هم افزایی نهادی و اجتماع گرایی به ترتیب با ضرایب 62/0 و 57/0 قرار دارند. همچنین نتایج پژوهش نشان می دهد مشارکت و تسهیلگری می تواند با تقویت سطح اعتماد و باور جامعه محلی نسبت به خود در رفع مشکلات محلی، تفویض اختیار به مردم و سازمان های غیردولتی، سازمان یافتن جامعه محلی در جهت پرداختن به مشکلات و مسائل مبتلابه خود و بهبود اعتماد مردم و مسئولان نقش اساسی در توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی کلان شهر تبریز داشته باشند.
۲۲۶۰.

سنجش میزان تاثیر سیستم حمل و نقل شهری بر ارتقاء کیفیت محیطی فضاهای شهری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: کیفیت محیطی سیستم های حمل و نقل شهری حمل و نقل پایدار تحلیل سلسله مراتبی AHP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۷۱
کیفیت محیط یک مفهوم چند بعدی است که با مفاهیمی همچون کیفیت زندگی، کیفیت مکان، ادراک و رضایت شهروندی و قابلیت زندگی، اشتراکاتی دارند در این میان یکی از ویژگیها و شاخصه های کیفیت محیط شهری، دسترسی آسان، سریع و مطمئن شهروندان به نقاط مختلف شهر و بهره مندی از امکانات و فعالیتهای گوناگون موجود در سطح شهرهاست. در این راستا امکان دسترسی، تداوم حرکت و حضور گروه های اجتماعی ویژه نظیر کودکان و سالخوردگان درنقاط مختلف فضا، وجود پارکینگ های کافی در نتیجه ارتباط مطلوب با سیستم های حمل و نقل شهری از جمله شاخص های تعیین کننده ایجاد و ارتقاء کیفیت محیطی فضاهای شهری می باشد. بر این اساس این تحقیق با هدف سنجش تاثیرات انواع شیوه های حمل و نقل شهری بر کیفیت محیطی فضاهای شهری، به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که :کدام یک از شیوه های حمل و نقل شهری بیشترین تاثیر را بر ارتقاء کیفیت محیطی فضاهای شهری دارند؟ روش تحقیق پزوهش حاضر، روش توصیفی- تحلیلی و روش تجربی- پیمایشی و شیوه ها، ابزارها و تکنیک های گردآوری داده از طریق مطالعات کتابخانه ای، مراجعه و بررسی اسناد و مدارک موجود، استفاده از پرسشنامه و تکنیک دلفی می باشد. به منظور سنجش سیستم حمل و نقل شهری از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده گردیده است. نتایج نشان می دهندکه پیاده روی در جایگاه اول و پس از آن حمل و نقل عمومی بیشترین توانایی را در ایجاد فضاهای شهری جذاب، قابل زندگی و پایدار و با کیفیت را داراست

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان