درخت حوزه‌های تخصصی

امروز بخش بندی بازار همگام با بسیاری از علوم دیگر به سوی برآوردن نیازهای منحصربه فرد انسان ها در حرکت است. در بازار سلامت نیز شیوه های تشخیصی و درمانی شخصی بیش از پیش به کار گرفته می شود. این امر در حالی است که یکی از ارکان اصلی این بازار یعنی بازار دارو هنوز در زمینه بخش بندی بازار نسبت به کالاها و خدمات دیگر چندان پیشرفته نیست. با توجه به پیچیدگی این بازار ضروری است با بهره گیری از ابزاری متناسب که قدرت غلبه بر این پیچیدگی را داشته باشد، نسبت به بخش بندی این بازار اقدام شود. هدف این مقاله استفاده از رویکردی مبتنی بر شبکه های عصبی است که براساس معیارهای چندگانه به گونه ای اثربخش به بخش بندی بازار دارو در ایران بپردازد. برای این منظور با توجه به بافت داده ها از میان معماری های ممکن برای شبکه SOM معماری با بالاترین کیفیت برای بخش بندی بازار دارو برگزیده شد. همچنین عملکرد مدل با مقایسهی نتایج آن با نتایج حاصل از بخش بندی داده ها با یک روش خوشه بندی کلاسیک (k- میانگین) مورد سنجش قرار گرفت.

حسابداری بازاریابی شاید واژهی کاملاً دقیق و علمی نباشد، اما در پی آن است تا فعالیتهای بازاریابی بویژه بخشهای پنهان آن را مورد سنجش قرار دهد. حسابداری از اساس، فعالیتها را به عدد و رقم، هزینه و درآمد، و سود و زیان تبدیل میکند. این در حالی است که در بخشهای خاصی از بازاریابی نظیر تبلیغات، پیشبرد فروش، سمپلینگ، و مرچندایزینگ، هزینه ها کاملاً آشکار است اما نتایج، درآمدها، سود و زیان وضوح چندانی ندارد یا محاسبهی آن با دشواریهای زیادی روبه رو است. مدیران همواره تمایل دارند در قبال پرداخت هزینه های تبلیغات رادیو - تلویزیونی، بیلبورد، اتوبوس آگهی، مطبوعات و آگهینامه ها، از نتیجهی ریالی بازگشت سرمایهی این فعالیتها به صورت جداگانه آگاه شوند. پرسشی که پاسخگویی به آن میتواند تصمیم مدیران را آسانتر سازد. خوشبختانه با پیشرفت علوم و مطالعات میان رشته ای، ظرفیت بازاریابی برای پذیرش دیدگاههای گوناگون گسترش بیشتری یافته است و این در عمل میتواند برخی از پرسشهای پدید آمده را پاسخگو باشد. اثر حاضر نیز در پی چنین کوششی است تا محاسباتی را در اختیار مدیران بویژه مدیران حسابداری و مدیران مالی قرار دهد که نتیجهی ریالی بازگشت سرمایه را در فعالیتهای تبلیغاتی منعکس سازد. شایستهی یادآوری است توسعه مهندسی بازار تمایل دارد تا به بازتاب این نوع موضوعات بیشتر بپردازد، با این امید که عزم مدیران را برای تصمیم گیری در فعالیتهای بازاریابی بویژه در بخشهای پنهان آن نظیر تبلیغات، روابط عمومی تجاری، و... راسخ سازد.

با مروری بر یافته های پیشین با این مساله اصلی مواجه هستیم که بنگاه­های کوچک و متوسط از چه الگو یا شیوه هایی به منظور سازماندهی عناصر آمیخته بازاریابی خود بهره میگیرند؟ از اینرو هدف مطالعه حاضر آن است تا با کنکاشی نوپردازانه و ایجاد همگرایی مؤثر بین دو حوزه بازاریابی و الزامات بنگاه­های کوچک و متوسط به تبیین چگونگی و چیستی آمیخته بازاریابی و اجزای سازنده را در بنگاه های کوچک و متوسط تشریح کند. در این بررسی دو گونه نوآوری صورت گرفته است؛ یکی مشارکت نظری و توسعه مرزهای دانش بازاریابی در بنگا­ه­های کوچک و متوسط و دیگری مشارکت عملی و الگوشناسی فعالیت های بازاریابی فعالان این قبیل بنگاه­ها با بهره گیری از رویکرد کیفی و راهبرد پژوهش موردی اکتشافی مرکب. نتایج بررسی نشان داد که مؤلفه­های آمیخته بازاریابی در بنگاه­های کوچک و متوسط شامل 5 عنصر اصلی (فرد(مدیر/ مالک)، محصول، قیمت، مکان، ترفیع) و 49 جز تشکیل دهنده است که عنصر اول در روند اجرای مطالعه به عنوان یک عنصر جدید استخراج و به موارد متداول اضافه شد. البته محتوای سایر عناصر نیز متفاوت از عناصر مرسوم است. در ضمن این فرضیه تقویت شد که آمیخته بازاریابی در بنگاه­های کوچک و متوسط در بنگاه های مورد بررسی متفاوت با آمیخته بازاریابی مرسوم و شامل پنج عنصر شخص، قیمت، مکان، ترفیع و محصول است.

پنج روش از مجموعه روشهای ارزیابی اثربخشی تبلیغات در شماره ی پیشین نشریه توسعه مهندسی بازار (سال چهارم، شماره 14، تابستان 1389) درج شد. در این شماره با 5 روش دیگر از روشهای ارزیابی اثربخشی تبلیغات آشنا خواهیم شد که عبارتند از: • آزمونهای ارتباطی • گروه کانون • آزمونهای روانشناختی یا فیزیولوژیکی • آزمونهای قاب به قاب • آزمونهای درون بازار در پایان، به تعدادی از مدلهای سلسله مراتب اثرات اشاره شده است که عبارتند از: • مدل آیدا، (AIDA) • تکنیک کریسپ (PRCB) • مدل لاویج و استینر • تکنیک های ترکیبی گفتنی آنکه ارزیابی اثربخشی تبلیغات سبب خواهد شد تا شرکتها،مؤسسات و اشخاص حقیقی و حقوقی بدانند در صورت عدم بازگشت سرمایه در فعالیتهای تبلیغاتی،هدفها و نتایج مغفول خواهد ماند. این در حالی است که فعالیتهای تبلیغاتی به مانند هر فعالیت دیگر مستلزم نتایج عینی، قابل سنجش و ارزیابی است؛ در غیر این صورت ره به جایی نخواهد برد.

امروزه زبان به عنوان یکی از مهمترین مشخصه های انسانی در بیشتر رشته های علمی نقش آفرینی میکند. نقش زبان در حوزهی روانشناسی، سیاست، جامعه شناسی، اقتصاد، بازرگانی و غیره باعث به وجود آمدن زمینه های تحقیقاتی جدید بسیاری شده است که از سویی به عنوان حلقهی اتصال علوم مختلف به یکدیگر موجب نزدیکتر شدن محققان رشته های مختلف به هم شده است و از سویی دیگر زمینهی به وجود آمدن تئوریهای جدید را فراهم کرده است. یکی از زمینه های تحقیقاتی که بتازگی توجه بسیاری از محققان جامعه شناسی زبان را به خود معطوف ساخته است، چشم اندازهای زبانی1 و رابطهی آن با بازاریابی و بویژه تبلیغات است. تصویب قوانینی در این خصوص در بعضی از کشورها (مانند قانون 101 ایالت کبک کانادا مبنی بر ضرورت استفاده از زبان فرانسه در چشم اندازهای زبانی2)، اهمیت این موضوع را میرساند، بدین رو در این مقاله ابتدا تعریفی از چشم اندازهای زبانی، و سپس نظریه هایی در مورد رابطهی تبلیغات و چشم اندازهای زبانی ارائه خواهد شد. در نهایت پیشنهادهایی در مورد بهکارگیری زبان در تبلیغات ارائه میشود.

مدل پذیرش تکنولوژی(TAM) یا مدل دیویس برای توصیف رفتار افراد در ارتباط با سیستم های اطلاعاتی به کار برده می شود. پژوهش حاضر سعی نموده تا با الهام از مدل پذیرش تکنولوژی و مدل فرآیند انطباق، مدلی پیشنهادی مطرح نماید. بر این اساس، مدل پژوهش در شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران مورد آزمون قرار گرفته است. به این منظور، داده های مورد نیاز از350 نفر از کاربران سیستم اطلاعات مدیریت پروژه(ساپ) به کار گرفته شده در شرکت مذکور جمع آوری سپس برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها توسط نرم افزار لیزرل بیانگر تاثیر عمیق عوامل شخصیتی بر شکل گیری باور افراد در پذیرش یک سیستم اطلاعاتی جدید و نقش مهم خصوصیت «مفید بودن» سیستم در شکل گیری باور بود. همچنین، مشخص شد که کاربران به هنگام ارزیابی یک سیستم جدید بیشتر جنبه ها و پیامدهای منفی آن را درک کرده و احساس تهدید می کنند. درنتیجه استراتژی هایی انتخاب می شود که با وجود این که تاثیر کمی بر افزایش کارایی و اثربخشی عملکرد کاربران دارد، به کاهش آثار منفی ناشی از ورود سیستم جدید و بهبود ارزیابی مجدد کاربران از سیستم منجر خواهد شد.

شاید به بهانهی اینکه زمان آن رسیده است تا یک محیط کاری جدیدی داشته باشیم، لازم باشد به یک بازنگری در تمامی سطوح سازمان دست بزنیم. روی سخن با رهبران کسب و کارهایی است که میخواهند بهترین نیروهایشان را حفظ کنند و به بیشترین بهره وری در سازمانشان برسند. 1- چرا افراد توانمند باید علاقه مند همکاری با ما باشند؟ بهترین رهبران بخوبی میدانند که افراد بااستعداد صرفاً با پول به حرکت درنمیآیند. این افراد به پروژه هایی احتیاج دارند تا هیجان کافی را برای آنها فراهم آورد. آنها دوست دارند بخشی از یک چیز بزرگتر از خودشان باشند. این وظیفهی رهبران است تا در محیط کسب وکار افراد را باانگیزه و مصمم نگه دارند. 2- آیا میتوانیم افراد توانمند را با نگاه اول تشخیص بدهیم؟ وقتی شرکت یا دپارتمان خود را به افراد مناسب تجهیز کردیم، آنگاه رهبر مناسب بودن دیگر کار چندان سختی نخواهد بود. براستی یکی از پرچالش ترین، و وقتگیرترین موضوعات برای رهبران، پاسخ به این پرسش است که چه کسی مناسب کدام شغل در سازمان است. وقتی زمان ارزیابی استعدادها میرسد، ویژگیهای شخص پابه پای تخصص او قابل بررسی می شود. آیا میدانیم چه ویژگی افراد باعث شده است تا در تیم به ستاره تبدیل شوند و چگونه میتوان افراد بیشتری با این ویژگیها یافت؟ 3- آیا افراد توانمندی در این حوزهی کاری وجود دارد که به دنبال کارکردن با ما نباشند؟ این یک بصیرت و شمّ عمومی است که همه آن را فراموش کرده ایم: بااستعدادترین افراد دوست دارند به کارهایی مشغول شوند که دوست دارند، با افرادی که از همکاری با آنها لذت ببرند، و پروژه هایی که آنها را به چالش بکشاند. نکته اینجا است که بایستی از بین این همه به اصطلاح جویای کار منفعل، افراد مناسب خودمان را پیدا کنیم. این افراد ممکن است خارج از سازمان ما باشند، یا شاید در دیگر بخشهای سازمان به کار اشتغال داشته باشند، اما واقعیت این است که آنها برای ما کار نخواهند کرد مگر آنکه شدیداً تلاش کنیم آنها متقاعد شوند با ما پیوند بخورند. 4- آیا توان آموزش افراد بااستعداد و توانمند را داریم تا به آنها یاد دهیم تیم و شرکت ما چگونه کار میکند و برنده میشود؟ حتی افرادی که کارهای نیازمند بیشترین تمرکز فردی (برنامه نویسهای نرم افزاری، طراحان گرافیکی، نخبه ها و تئوریسینهای بازاریابی) را انجام میدهند هم اگر از نحوهی عملکرد کل سازمان بیاطلاع باشند، قادر به ارائهی بهترین کارایی و اثربخشی خود نخواهند بود. این موضوع تا اندازه ای به آگاهی از گزارشهای مالی مربوط میشود: آیا همهی افراد میتوانند یاد بگیرند چگونه مانند یک معامله گر فکر کنند؟ البته این موضوع اساساً به درک مشترک بازمیگردد و اینکه آیا افراد باهوش سازمان میتوانند دیگر کارکنان مجموعه را با واقعیتهای اداره و مدیریت آن کسب وکار آشنا کنند؟ 5- آیا به همان اندازه که به دیگران سخت میگیریم، خودمان را هم مورد مؤاخذه قرار میدهیم؟ جای تریدی نیست که افراد مستعد و بلندپرواز دارای انتظارات بالایی برای خودشان، تیم یا شرکتشان، و همکارانشان هستند. به همین علت هم هست که در کارشان اینقدر سختگیرند. تست نهایی برای افرادی که در جایگاه بالاتری قرار دارند این است که آیا آنها همان ارزشها ، نگرشها، و طرز تفکری که میخواهند شاهد آن در دیگر افراد تحت مدیریت خود باشند را از خود بروز میدهند؟ به عبارت دیگر اگر خودمان را برای کار کردن به ما پیشنهاد بدهند، آیا آن را قبول میکنیم؟

روایت""، تازه ترین چارچوب ارزیابی برای بررسی برندهای دنیا است که صاحبنظران با خلا قیتی وافر، در جستجوی چنین تفسیری از برندها هستند. اثر حاضر با هوشمندی درخور به بررسی ""روایت"" نایک و آدیداس پرداخته است. نخست هر یک از لوگوهای آدیداس و نایک را جزء به جزء وارسی میکند و سپس بر فراز این نشانه شناسی، کلّیت و یکپارچگی لوگوی آدیداس و نایک را مدنظر قرار میدهد. تیزبینی مؤلف این اثر آنجا ستودنی است که بر پایهی یک نظریهی نافذ، ""انسانها با برندها درمان میشوند""، شخصیت انسانهایی که نایک را برمیگزینند از شخصیت انسانهایی که آدیداس را برمیگزینند، کاملا ً تفکیک میکند؛ نگاهی که برای مالکان برندها و نیز کلینیکهای روانشناسی، هم کاربردی و هم سودزا است.

سرمایه گذاران همواره تمایل دارند تا ازمیزان موفقیت مدیران در به کارگیری از سرمایه ی آن-ها آگاهی یابند. ایجاد ارزش و افزایش ثروت سهامداران در بلندمدت از مهم ترین اهداف شرکت ها محسوب می شود و سیستم های ارزیابی عملکرد ابزارهایی مفید برای ارزیابی عملکرد مدیران به شمار می رود. در پژوهش حاضر ارتباط دو دسته معیارهای ارزیابی عملکرد سنتی (بازده حقوق صاحبان سهام، بازده دارایی وسود هر سهم) و معیار ارزیابی عملکرد مبتنی برارزش (ارزش افزوده اقتصادی) با ارزش افزوده بازار شرکت ها در فاصله ی زمانی 1385-1379 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که ارتباط معناداری بین ارزش افزوده اقتصادی و نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و ارزش افزوده بازار شرکت ها وجود دارد، اما بین نرخ بازده دارایی ها و سود هر سهم و ارزش افزوده بازار رابطه ی معناداری وجود ندارد.