فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۴۱ تا ۳۶۰ مورد از کل ۱٬۱۱۱ مورد.
۳۴۱.

در سایه سخن پاک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شعر احادیث نبوی فضولی بغدادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۹ تعداد دانلود : ۷۸۴
سخنان پربرکت پیامبر گرامی (ص) و امامان والا از سخن خدای بزرگ فروتر اما از سخن آفریدگان فراتر است. از همین روی کلام نورانی این معصومان از روزگاران دیرین تا به امروز رونق بخش سخنان منظوم و منثور شاعران و نویسندگان ایرانی بوده است تا به جایی که اگر بگوییم هیچ دیوانی نمی توان یافت که از احادیث پیامبر (ص) و ائمه پاک بی بهره باشد، مبالغه نکرده ایم.ملا محمد بن سلیمان بغدادی متخلص به فضولی شاعری شیعه و ترک نژاد و بغداد نشین است که در دیوان فارسی خود از کلام پیامبر (ص) و امامان بلند مرتبه تاثیری ژرف یافته و با تضمین واژه ها و مفاهیم احادیث اشعار خود را آرایشی دلنشین بخشیده است.نگارنده در این مقاله کوشیده است به سخنان این بزرگواران و گاه گاه به کلام مشایخ عرفا که در اشعار شاعر نامبرده آمده است، اشاره کند و تاثرات وی را از آن سخنان گهربار باز نمایاند.
۳۴۳.

کارکردشناسی ساختار تکرار در تصویرپردازی های قرآن (مطالعه موردی داستان حضرت موسی(ع))(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصویر پردازی قرآن کریم تکرار داستان های قرآنی حضرت موسی (ع)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اسلامی قصص قرآنی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن، ادبیات و هنر
تعداد بازدید : ۱۴۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۲۴
خداوند متعال مفاهیم و حقایق والا و قدسی را در قالب متن قرآن کریم بر پیامبر اسلام(ص) وحی نموده است. در طی این فرایند جهت بهره مندی وهدایت بشریت، بخشی از این مفاهیم در قالب داستانهای پیامبران بیان شده است. تصویرپردازی ها و جنبه های هنری و زیبا شناختی گنجانده شده در این داستان ها چنان است که عقل و روان هر شنونده و خواننده ای را مجذوب خود می سازد. بررسی قصه های قرآنی از جمله داستان حضرت موسی(ع) که در این تحقیق بطور اخص بدان پرداخته می شود، ما را با ابعادی از تصویرپردازی قرآن آشنا می سازد. به طوری که قرآن کریم شیوه های مختلفی را در تصویرسازی خود به کار بسته است، از جمله ساختار تکرار، که در آن وجود تراکیب یا عبارات به ظاهر یکسان یا متشابه، در نگاه نخست ممکن است این ذهنیت در خواننده ایجاد شود که این گزاره ها بی هیچ تفاوت معنایی در سوره های مختلف تکرار شده اند. حال آنکه بررسی دقیق اینگونه ساختارها ما را به تفاوتهای دقیق و لطیفی میان آنها رهنمون می سازد و نشان می دهد این گزاره ها در سوره های مختلف، هرچند در کلیت امر مشترک می باشند اما هریک نسبت به دیگری مفهوم و دلالت خاص خود را نیز دارد، به طوری که در حقیقت هر گزاره به زمانی خاص و حادثه ای مشخص و بخشی از کل داستان اشاره دارد. به طوریکه از کنار هم گذاشتن مجموع این آیات و گزاره ها می توان به تصویری کامل و دقیق از داستان های پیامبران از جمله داستان حضرت موسی (ع) در قرآن دست یافت.
۳۴۸.

فضولی در آفتاب قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۴ تعداد دانلود : ۷۲۸
خورشید درخشان قرآن از دیرترین دوران روشنی بخش آثار منظوم و منثور ادبیات فارسی بوده است. نفوذ فرهنگی و تربیتی قرآن کریم از همان ابتدای پیدایش شعر دری آشکار شد و دیری نپایید که در قرنهای چهارم و پنجم به بعد اوج گرفت تا آنجا که میتوان گفت هیچ دیوانی یافت نمی شود که تحت تأثیر عمیق آیات قرآنی قرار نگرفته باشد. فراگرفتن و حفظ قرآن پایه بنیادی آموزشهای بعدی و زیربنای فکری شاعران و نویسندگان فارسی زبان بوده است. از این روی آنان در سرتاسر قرون حیات شعری خویش مضامین بلند و اخلاقیات انسان ساز این کتاب آسمانی را مایه معنوی و جان اشعار خویش قرار داده اند. از جمله شاعران مسلمان که در مهد مدنیت اسلامی نشأت یافت و سخت تحت تأثیر معارف قرآنی درآمد ملامحمدبن سلیمان بغدادی متخلص به فضولی(متوفی963) است. این مقاله کوششی است در راه باز نمایاندن برداشتها و تأثیراتی که این شاعر ترک نژاد بغدادنشین از مفاهیم قرآنی داشته و آن کلام پاک را چاشنی اشعار خویش ساخته است .
۳۴۹.

نگاه قرآن مدارانه مولوی در معنوی سازی هیجان غم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مولوی قرآن کریم فرآیند هیجانی غم معنوی سازی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه مولانا پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اسلامی تأثیر قرآن بر ادبیات
تعداد بازدید : ۱۴۵۴ تعداد دانلود : ۱۱۱۸
از آنجا که دستمایه های عرفانی برآمده از آموزه های قرآن کریم زمینة مناسبی برای مطالعات و تحقیقات نظری و بالینی روانشناسی را فراهم آورده است بدین جهت لازم است که در آثار عرفان اسلامی همچون مثنوی مولوی از این زاویه مطالعات جدید داشت که از جمله این موضوعات کار کرد هیجانی غم در روان انسان است که مولوی در مثنوی ضمن تبیین انواع هیجانات درونی انسان موضوع غم را با نگاه تحلیلی و با پیشتوانه معرفتی که از قرآن کریم دارد دقیق وارسی می کند و در مواردی به جای حذف غم به تبع قرآن کریم رویکرد معنوی سازی آن را دنبال می کند و در این جهت ملاک ها و اصولی را مطرح می کند که هیجان غم نه تنها مُخِلّ حرکت کمالی انسان نباشد بلکه تبدیل به عاملی پرشور در قرب به خداوند گردد. در این واکاوی های جزء جزء مولوی، در عوامل غم و طرح راهکارهای قاعده مند، اطلاعات ذی قیمتی در حوزة «معرفت نفس» است که نباید از مطالعات روانشناسی دست یابی به چنین نتایجی را انتظار داشت. مولوی در مثنوی برای معنوی سازی فرآیند هیجانِ غم، شیوه های «مهار»، «تعدیل»، «تنظیم» و «تبدیل» غم را مطرح می کند و مبنایِ همة این شیوه ها را مطابق تعالیم قرآن کریم بر معرفت از «بُعد معنوی خود» استوار می کند.
۳۶۰.

شخصیت های منفی کربلا (جنایتکاران) در شعر عاشورایی

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان