درخت حوزه‌های تخصصی

ی حاضر که برگرفته از پژوهش نویسنده - درسال 1388 - درارتباط با خبر سیمای جمهوری اسلامی است ، هدف اصلی ارایه الگویی مناسب برای مدیریت خبر تلویزیون است . این پژوهش که با بهره گیری از دیدگاه چهارده کارشناس و با روش دلفی انجام شده در پی پاسخ گویی به سه سؤال عمده است: جایگاه خبرتلویزیون ازدیدکارشناسان چیست؟ الگوی اجرایی مناسب در مدیریت خبر سیما چه میتواند باشد؟ چه متغیرهایی برمدیریت خبر اثر مطلوب میگذار ند؟ نتایج این پژوهش که از سه مرحله دلفی به دست آمده ، نشان میدهد که جایگاه خبر سیما از جهت وضعیت پوشش جغرافیایی مناسب است ، اما از لحاظ اعتبار در وضعیت متوسط قرار دارد و از دیگر نتایج پژوهش میتوان به احصاء هفت متغیر تأثیرگذار بر مدیریت خبر نام برد که اگر مدیریت خبر سیما به آن ها توجه کند به الگویی مناسب دست خواهد یافت . از این متغیرها میتوان به توجه به نیازهای خبری مردم ، نقش های مدیریت و سرعت در انتشار نام برد . مهم ترین نتیجه این پژوهش دستیابی به الگویی اجرایی است که از آن به الگوی سه گام نام برده شده و برگرفته از توافق جمعی کارشناسان پژوهش است . سه گام ""تعیین""، ""تولید"" و "" توزیع"" از مراحل مختلف مدیریت خبر است که اگر توسط مکانیزمی واحد انجام شود در سطوح پایین با تغییرات جزیی همراه خواهد بود و فاصلهی بین تولید و توزیع کاهش مییابد و مهم تر اینکه از دپوی اخبار جلوگیری میشود.

در این مقاله میزان رضایت مراجعین از خدمات کتابخانة مرکزی شهرستان تبریز با هدف کشف نقاط قوّت و ضعف موجود بررسی شده است. طبق نتایج به‌دست‌آمده در کل 3/66% مراجعین از خدمات کتابخانه راضی بوده‌اند. بیش‌ترین میزان رضایت از خدمات اینترنتی کتابخانه و بانک اطلاعاتی نمایه (7/90%)، مدت زمان ارائة خدمات (7/86%) و تعداد کتب امانتی (82%) بوده است. بیش‌ترین میزان نارضایتی از وضعیت سالن مطالعه (8/52%)، رفتارکتابداران (31%) و صرف زمان برای دریافت خدمات در کتابخانه (28%) بوده است.

این پژوهش با هدف ‌بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با گرایش جوانان به کتاب‌خوانی (مطالعه غیردرسی) صورت گرفت. روش تحقیق این پژوهش پیمایشی و جامعه آماری آن‌ جوانان 14 تا 29 ساله شهر شیراز می‌باشد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه همراه با مصاحبه بوده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار «SPSS» صورت گرفته است. آزمون فرضیه‌ها نشان می‌دهد که گرایش جوانان به مطالعه با سن، طبقه اجتماعی، سطح تحصیلات فرد و والدین آنها، قومیت، میزان درآمد خانوار، دسترسی به کتاب و کتابخانه و عضویت در انجمن یا تشکلی خاص رابطه معناداری دارد. مهم‌ترین مشکلات جوانان برای مطالعه بـه ترتیب کمبود مراکز فرهنگی و کتابخانه‌ها، کمبود کتاب‌های مناسب جوانان، مسائل مالی و گرانی، نداشتن علاقه و انگیزه برای مطالعه می‌باشد.

این طرح, طرحی بنیادی و گسترده برای زبان فارسی است که با توجه به هدف , سودمندیها و کاربران گوناگون آن, می تواند به عنوان طرح مادر یا پشتیبان برای بسیاری از طرحهای زبانی, ادبی و زبانشناختی زبان فارسی به کار گرفته شود. اکنون چند ماه است که اجرای فاز اول این طرح درپژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی آغاز شده است.

این پژوهش بر آن بود تا چگونگی رفتار اطلاع‌جویی در جامعه مورد پژوهش (158 نفر) را بررسی کند و نقش عوامل شخصیتی را در رفتار اطلاع‌جویی آنان بیازماید. ابزار این پژوهش شامل دو پرسشنامه بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است و از تحلیل همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده گردید. نتایج حاکی از آن است که بین برونگرایی دانشجویان و قضاوت ربط، خلق اندیشه‌های نوین، زمان به عنوان عامل انگیزش، و تلاش برای جستجوی اطلاعات رابطه‌ای مثبت و معنادار وجود دارد. بین گشودگی به تجربه و نیز وظیفه‌شناسی، با زمان اختصاص داده‌شده به جستجوی اطلاعات نیز رابطه‌ای مثبت و معنادار مشاهده شد. با توجه به نتایج، می‌توان به‌طور کلی استنباط کرد که بین ابعاد شخصیت با ابعاد رفتار اطلاع‌جویی دانشجویان کارشناسی ارشد رابطه معناداری وجود دارد.

هدف این مقاله ارائه الگویی رسانه‏ای به‏منظور نهادینه کردن برنامه‏های راهبردی جامعه می‏باشد. بر اساس الگوی ارائه شده رسانه‏های جمعی از طریق اثرگذاری بر چارچوب‏های شناختی، هنجاری و تنظیمی جامعه واقعیت‏‏های اجتماعی را نمودار می‏‏دهند، وانگهی مهمترین ویژگی یک عمل نهادی شده نیز واقعیت اجتماعی شدن آنست. بدین‏منظور می‏بایست محتوای رسانه‏ای خود از انطباق‏شناختی، هنجاری و تنظیمی لازم با اهداف و ویژگی‏های مورد انتظار برنامه‏ریزان برخوردار باشد. با استفاده از روش دلفای مهم‏ترین ویژگی‏های مورد انتظار یاد شده در مورد برنامه چشم‏انداز بیست ساله مشخص شده و از بین رسانه‏های جمعی نیز تلویزیون به دلیل فراگیر بودن آن انتخاب شد. به‏منظور آزمون مدل به تحقیقی پیمایشی پرداخته شد که جامعه آماری آن کلیه شهـروندان ساکن شهـر تهران در فاصله سنی 20 الی 64 سال بوده و با استفاده از فرمول کوکران نمونه معرفی از آنها انتخاب و به روش تصادفی ساده مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که برنامه‏های تلویزیون انطباق محتوایی لازم را با ویژگی‏های مورد انتظار طراحان چشم‏انداز ملی از ابعادشناختی، هنجاری و تنظیمی ندارند، همچنین در جامعه نیز این انطباق فرهنگی از حیث شناختی، هنجاری و تنظیمی وجود نداشته و از سویی ویژگی‏های یاد شده در جامعه نهادینه هم نیستند. به‏منظور تبیین مدل به روش مدلسازی معادلات ساختاری و از نرم‏افزار لیزرل استفاده شد. با به‏کارگیری آزمون تحلیل مسیر کلیه اثرات معنی‏داری در مدل تأیید شده و از سویی براساس شاخص‏‏های تناسب مدل، آن مدل مناسبی تشخیص داده شد، به‏عبارتی نتایج آزمون مدل نشان داد که آن از قدرت تبیین مطلوبی برخوردار است، به‏نحوی که الگوی رسانه‏ای یاد شده 38 درصد تغییرات در میزان نهادی شدن ویژگی‏های مورد بررسی را در جامعه تبیین می‏‏کند و بقیه به عوامل دیگری غیر از برنامه‏های تلویزیون مربوط می‏‏شود.

هدف از این تحقیق، بررسی و تحلیل عناصر و ویژگی‌های رابط کاربر نرم‌افزار پارس آذرخش و تعیین میزان رضایت کاربران (دانشجویان دانشگاه شیراز) از تعامل با آن بود. از هدف‌های دیگر این پژوهش، سنجش تأثیر متغیرهایی نظیر جنسیت، حوزة تحصیلی، مقطع تحصیلی، سواد کتابخانه‌ای، سواد رایانه‌ای، سابقه و میزان آشنایی با فهرست رایانه‌ای، و میزان استفاده از فهرست رایانه‌ای بر رضایت کاربران بود. بیش‌ترین میزان رضایت مربوط به صفحه‌های نمایش اطلاعات نرم‌افزار، و کم‌ترین میزان رضایت مربوط به واژگان و پیام‌های نرم‌افزار بود. بین جنسیت، سابقه و میزان آشنایی دانشجویان با نرم‌افزار پارس آذرخش و همچنین سواد کتابخانه‌ای و سواد رایانه‌ای با میزان رضایت آن‌ها از تعامل با این نرم‌افزار، رابطة معنادار وجود نداشت. در مقابل، رابطة معنادار میان میزان استفاده از نرم‌افزار و میزان رضایت آن‌ها از تعامل با نرم‌افزار پارس آذرخش وجود داشت. و به طور کلی نتایج نشان داد که دانشجویان شرکت کننده در این پژوهش در حد متوسطی از تعامل با نرم‌افزار پارس آذرخش رضایت دارند.

پدیده تجارت الکترونیک، از ضروریات تجارت در قرن 21 می‌باشد. لذا برای استفاده از این فن‌آوری نوین، لازم است عوامل محیطی مستقیم و غیرمستقیم بعنوان زیربنا در امر توسعه صادرات، مورد بررسی و مطالعه و بازنگری قرار گیرند. همچنین تجار و سایر دست‌اندرکاران در امر تجارت باید این امر حیاتی را شناخته و درک نمایند. برای رسیدن به این منظور لازم است ابتدا عوامل و در واقع موانع محیطی شناخته و اولویت‌بندی شوند، سپس ضریب اهمیت هر کدام رامعین کنیم و در نهایت الگویی جهت پیاده‌سازی مناسب تجارت الکترونیک ارائه نمائیم. در این مقاله نیز همین مراحل انجام شده است. با مطالعه این عوامل در 73 کشور در حال توسعه و توسعه یافته، الگوی مناسبی جهت استفاده از تجارت الکترونیک در ایران داده شده و پیشنهاداتی مناسب با یافته‌های تحقیق ارائه گردیده است.

امروزه کتابخانه‌های عمومی در آموزش‌های رسمی و غیر رسمی دارای اهمیت‌اند و پاسخگویی به همه نیازهای فرهنگی گروههای سنی مختلف و آموزشهای بلند مدت مردم را به عهده دارند. کتابخانه‌های عمومی با عرضه خدمات فرهنگی، آموزشی و علمی به همه گروههای جامعه در سطح شهری و روستایی یکی از معیارهای رفاه اجتماعی ملتها به شمار می‌آیند، بطوریکه در تحلیل معیارهای رفاه اجتماعی وجود و میزان توسعه کتابخانه‌های عمومی در ردیف مسکن، آموزش، اشتغال، بهداشت و درمان قرار می‌گیرد و آنرا یکی از شاخصهای توسعه یافتگی کشورها به حساب می‌آورند. در عصر انفجار اطلاعات بنیان جوامع انسانی با اطلاعات دریافتی قوام می‌یابد و اطلاعات با چنان سرعتی تولید می‌شود که برای هر رشته علمی اقیانوسی از اطلاعات فراهم ‌می‌آید . در چنین عصری هر فرد جامعه به نوعی به اطلاعات نیازمند است و کتابخانه‌های عمومی مکانی مناسب برای دریافت این اطلاعات است. درکتابخانه‌‌های عمومی همه اطلاعات مورد نیاز گروههای اجتماعی به رایگان در دسترس همگان قرار می‌گیرد و چنین مکانی بوجود نمی‌آید مگر با مشارکت و همکاری مردم. در کشور ما یکی از راههای کمک به تأسیس چنین مکانهایی سنت وقف است و کتابخانه دکتر حصیبی یکی از نمونه‌های بارز این نوع کتابخانه‌هاست که جهت استفاده بهینه از آن,‌ به صورت مختصر معرفی می‌گردد: این کتابخانه در خرداد ماه 1381 در پارک آزادی شهر اراک افتتاح گردید. این کتابخانه با هزینه خانم دکتر حصیبی پزشک اراکی مقیم آمریکا زیر نظر اداره ارشاد اسلامی استان مرکزی بصورت وقفی ساخته شده است. کتابخانه‌ دارای 1100 متر زیر بنا می‌باشد و بودجه اولیه در نظر گرفته شده برای ساختن کتابخانه حدود 200 میلیون تومان بوده است. این کتابخانه در چهار طبقه بنا شده و با مجموعه منابع این کتابخانه، دارای در حدود ده هزار جلد کتاب چاپی و خطی می‌باشد که اکثر کتب چاپی است.

این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام شده. نتایج نشان داد که رابطه معناداری در سطح 01/0 بین ضریب تأثیر و خود‌استنادی مجله وجود دارد، بدین‌معنا که مجلات با ضریب تأثیر پایین دارای خود‌استنادی کم‌تری هستند- یعنی خوداستنادی بر ضریب تأثیر مجله اثر مثبت دارد. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه معناداری در سطح 01/0 در جهت منفی بین ضریب تأثیر و تعداد مقاله در حوزه علوم انسانی در سال­های مورد بررسی برقرار است؛ یعنی با افزایش تعداد مقالات، ضریب تأثیر مجله افزایش پیدا نمی‌کند. رابطه معناداری در سطح 01/0 بین تعداد مقاله و تعداد خوداستنادی مجله وجود دارد؛ بدین‌‌معنا که هرچه تعداد مقالات بیش‌تر باشد، تعداد خوداستنادی مجله افزایش می‌یابد. نتایج نشان داد که نرخ خوداستنادی مجله در حوزه علوم انسانی در سال­های مورد بررسی، روند نزولی داشته است. پس از حذف خوداستنادی مجله، رتبه 108 مجله کاهش، و 240 مجله افزایش یافته و در رتبه 23 مجله تغییری حاصل نشده است.‌

در این مقاله، نقش بازاریابی خدمات کتابخانه در جذب نسل جدید کاربران بررسی می‌شود. بررسی مروری متون و منابعی که به کاربردپذیری خدمات کتابخانه‌ها پرداخته‌اند، حاکی از این است که هرچند کتابخانه‌ها دیگر امتیاز انحصار منابع اطلاعاتی را در اختیار ندارند، با این همه باید به ارائه خدمات ارزش افزوده خود بپردازند. بنابراین می‌توانند اصول کلاسیک بازاریابی را برای جذب نسل‌های جدید کاربران و ارائه خدمات بهتر به آنها به‌کار گیرند. این مقاله، سپس با درک کاربران و «بافت‌های» آنها، راهبردهای ارزشی‌ را برای بازاریابی کتابداران و منابع کتابخانه‌ای پیشنهاد می‌دهد.

همارایی به مفهوم عام کلمه، یعنی ترکیب دو یا چند واژه برای بوجود آوردن یک رده موضوعی که با دیگر رده های موضوعی که با همان واژه ها اما به طور منفرد نشان داده شده باشند؛ یا حاصل نوع دیگری از ترکیب واژه های مزبور باشند، تفاوت داشته باشد. به عنوان مثال، وقتی واژه های دانشگاه، کتابخانه ها و مدیریت به ترتیبی مناسب همارایی شوند، رده موضوعی که از ترکیب آنها حاصل می‌شود، چنین است: مدیریت کتابخانه دانشگاهی.

بررسی‌ فنی‌ نرم‌افزارهای‌ مختلف‌ کتابخانه‌ای‌ نشان‌ می‌دهد که‌ سرویس‌ بازیابی‌ اطلاعات‌ در این‌ نرم‌افزارها به‌ صورت‌ بهینه‌ طراحی‌ و پیاده‌سازی‌ نشده‌اند. هدف‌ پژوهش‌ حاضر این‌ بوده‌ است‌ که‌ یک‌ سیستم‌ بازیابی‌ اطلاعات‌ بهینه‌ را تعریف‌ کند، راهنمایی‌ برای‌ طراحان‌ سیستم‌های‌ بازیابی‌ اطلاعات‌، محققان‌ و دانش‌پژوهان‌ این‌ سیستم‌ها را ارائه‌ دهد و ارزیابی‌ سیستم‌های‌ بازیابی‌ اطلاعات‌ را ممکن‌ سازد. در این‌ مقاله‌ به‌ موضوعات‌ زیر پرداخته‌ شده‌ است‌: امکانات‌ و قابلیتهای‌ سیستم‌های‌ بازیابی‌ اطلاعات‌ ، بازخورد در سیستم‌های‌ بازیابی‌ اطلاعات‌، نحوة‌ نمایش‌ اطلاعات‌ خروجی‌،ارزیابی‌ سیستم‌ بازیابی‌ اطلاعات‌،و نمایش‌ اطلاعات‌.

هدف از پژوهش حاضر که به شیوه اسنادی صورت گرفته آن است که با توجه به مبانی حقوقی و دینی به بررسی «ضرورت اصلاح الگوی مصرف و نقش حکومت و رسانه در تحقق آن» بپردازد. بنابراین، پس از ارائه تحلیلی در این باره، به رسانه ها، بویژه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران توصیه می کند راهبردهای هفت گانه ای را برای ایفای نقش مهم خود در نظر بگیرند. این راهبردها عبارتند از: ایجاد فرهنگ مسئولیت در برابر مصرف، نمایش آثار زیان بار مصرف زدگی، ترغیب مردم به استفاده از تولیدات داخلی، تبیین حرمت اسراف و معیارهای آن، تاکید بر احترام مضاعف به اموال عمومی، جلوگیری از ساده انگاری در مفهوم منابع و مصارف و سرانجام نظارت بر تبلیغات بازرگانی در جهت بهینه سازی فرهنگ مصرف.

نمایه سازان عصر حاضر از جمله استفاده کنندگان دستاوردهای زبانشناسی هستند. (پارامتر هسته) (head parameter)  نخستین بار توسط نوام چامسکی معرفی شد و هم اکنون مورد قبول اکثر زبانشناسان است. پارامتر هسته یا به عبارت دیگر, تفاوت زبانها از نظر ترتیب قرار گرفتن عناصر, مدعی است که با کمی استثناء, زبانهای دنیا, هسته آغاز و هسته پایان هستند. اگر هسته گروه قبل از وابسته های آن قرار گیرد, زبان هسته آغاز است و اگر هسته بعد از وابسته های آن واقع شود, زبان هسته پایان است. از آنجا که کلیدواژه های انتخابی نمایه ساز, گروه اسمی هستند, در این مقاله تنها مفهوم هسته گروه اسمی مورد بحث قرار میگیرد و مقایسه ای بین زبان فارسی و انگلیسی, که در مواردی با یکدیگر تفاوت دارند, انجام میشود.

سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی، به عنوان مهم ترین سازمان رسانه ای کشور، در سال 1383 با تصویب سند افق رسانه، راهبرد های خود را برای یک دوره ده ساله تدوین کرد. در این سند حوزه های مختلف از جمله «خبر» و «فنی» مورد توجه قرار گرفته اند و تاکید شده است با بهره گیری از فناوری های نوین رسانه ای، الگوی تولید و پخش خبر تغییر یابد. در این مقاله راهبرد های سند در حوزه خبر، مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. هدف اصلی تحقیق شناخت عوامل مؤثر بر کسب موفقیت تلویزیون (سیمای جمهوری اسلامی) به عنوان قطب خبررسانی در کشور بوده است. نتایج این تحقیق که با روش پیمایش در بین کارکنان صداوسیما در سایت جام جم ـ به جز کارکنان خبری ـ انجام شد، نشان داد که در شرایط حاضر، سیمای جمهوری اسلامی، یکی از مهم ترین منابع کسب خبر در جامعه به شمار می رود. چند مؤلفه شامل سرعت در انتشار اخبار، توجه به نیازهای خبری مردم، استقلال حوزه خبر، تنوع خبری و ایجاد رقابت در بین بخش های خبری تلویزیون از مؤلفه های مؤثر بر قطب خبری شدن رسانه ای مانند سیماست. همچنین شبکه خبر، در مقایسه با سایر بخش های خبری شبکه های سیما، از قابلیت بیشتری برای تبدیل شدن به قطب خبری برخوردار است. بین سرعت انتشار اخبار سیما و تبدیل آن به قطب خبری جامعه، رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد.

امروزه نیاز به تولید نرم‌افزارهایی با نیازمندی‌های متغیر، زمان تحلیل سریع، مدیریت ریسک آسان و سازگاری در برابر تغییرات محیط، به یک اصل انکارناپذیر تبدیل شده است. برنامه‌ریزی جامع اولیه و طراحی‌های سنگین قبل از ساخت نرم افزار که در روش‌های سنگین‌وزن [1] متداول است پاسخگوی چنین نیازمندی‌هایی نیست. همچنین به دلیل حجم بالای مستندات، در این روش‌ها، سرعت توسعة سیستم تا حد بالایی کاهش می‌یابد. بنابراین، ابداع روش‌های جدید برای تولید نرم‌افزار به عنوان یک ضرورت مطرح شد. در چند سال اخیر، روش‌های جدیدی منطبق بر نیازمندی‌های ذکرشده عرضه شده‌اند که به عنوان روش‌های سبک‌وزن [2] شناخته می‌شوند. ارزیابی علل رشد استفاده از شیوه‌های سریع‌الانتقال در برابر روش‌های سنگین‌وزن حاکی از آن است که این قبیل روش‌ها علاوه بر تسریع در مراحل تحلیل و ساخت نرم‌افزار، دارای قابلیت هماهنگی همزمان پروژه با تغییرات و نیازهای جدید در حین انجام فرایند ساخت نرم‌افزار می‌باشند. به دلیل نبود چهارچوب مشخص برای ساخت نرم‌افزار با استفاده از روش‌های سبک‌وزن، ارزیابی و انتخاب روش خاص بر اساس ویژگی‌های یک پروژه، کار دشواری است . در این مقاله پس از تحلیل جامع روش‌های سریع‌الانتقال و بررسی نقاط ضعف و قوت هر روش، مقایسة جامعی بر اساس 16 معیار اصلی صورت گرفته است که براحتی می‌توان براساس نیازهای خاص هر پروژه، روش متناسب با آن را انتخاب کرد.

امروزه در عصر انفجار اطلاعات هستیم، عصری که فناوری اطلاعاتی زندگی افراد را عمیقاً تغییر داده است. روش‌های گردآوری، ذخیره، بازیابی، انتقال و اشاعه اطلاعات، متفاوت گشته است. دراین میان دسترسی به اطلاعات سازمان‌یافته درکانون توجه قراردارد‌ و این امر در راستای بهبود ارائه خدمات و دسترسی کاربران به اطلاعات مناسب در کوتاه‌ترین زمان ممکن، مطرح می‌باشد. از آنجا که علم کتابداری همگام با تغییرات رخ داده در دانش اطلاع‌رسانی، صورت متفاوتی یافته، دراین مقاله سعی بر آن است که درگاه‌های اطلاعاتی و کاربرد آن‌ها درکتابخانه‌ها شرح داده شود و اهمیت آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد