محمدباقر کجباف

هدف این پژوهش آموزش و تدوین بسته شفقت درمانی بومی بر سلامت روان، سرمایه روانشناختی و سبک زندگی زنان شاغل شهر اصفهان بود. روش پژوهش به دو روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوا و روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان شاغل مراجعه کننده به مراکز مشاوره با گروه سنی 25 تا 45 سال شهر اصفهان و حجم نمونه شامل 30 نفر که 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل جایگیری و به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. شفقت درمانی بومی برای زنان گروه آزمایش (در 8 جلسه) هر هفته دو جلسه به مدت 90 دقیقه اجراء شد. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (1972)، پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتاتز (2007) و پرسشنامه سبک زندگی میلر اسمیت (1988) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیره و تک متغیره و تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در سطح ⍺=0/05 بین میانگین نمرات پس آزمون سبک زندگی، سلامت روان و سرمایه روانشناختی زنان گروه آزمایش و کنترل وجود داشت. اندازه اثر نشان دهنده این است که در نمرات پس آزمون متغیر سبک زندگی 33 درصد، متغیر سلامت روان 66 درصد، و در متغیر سرمایه روانشناختی 40 درصد، تحت تاثیر آموزش بسته بومی شفقت درمانی قرار دارد . بنابراین می توان نتیجه گرفت، آموزش شفقت درمانی بومی بر سبک زندگی، سلامت روان و سرمایه روانشناختی زنان شاغل پژوهش حاضر تاثیر داشته است.

زمینه: کودک خواهی ک انحراف جنسی و یک اختلال روانی است که شیوع آن در افغانستان گسترده است. روش های درمانی که تاکنون استفاده شده، فقط بر یکی از علل این اختلال متمرکز هستند و نیاز به درمان های یکپارچه تری برای این اختلال محسوس است. هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی بسته درمان تلفیقی اختلال کودک خواهی با درمان شناختی رفتاری بر خودپنداره جنسی مردان افغانستان بود. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون – پس آزمون - پیگیری سه ماهه با گروه گواه و دو گروه آزمایش است. جامعه آماری شامل کلیه مردان افغان ساکن افغانستان مبتلا به اختلال کودک خواهی بود که تعداد 30 نفر از آن ها به صورت هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در گروه درمان تلفیقی (10 نفر)، گروه درمان شناختی رفتاری (10 نفر) و گروه گواه (10 نفر) قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه چندوجهی خودپنداره جنسی اسنل (1995) بود. شرکت کنندگان در گروه درمان تلفیقی تدوین شده توسط پژوهشگر (درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی و طرحواره درمانی)، محتوای بسته درمانی اختلال کودک خواهی را در طی 20 جلسه به صورت فردی دریافت کردند. همچنین شرکت کنندگان در گروه شناختی رفتاری، آموزش های این درمان را در طی 8 جلسه و به صورت فردی دریافت نمودند. یافته ها: نتایج تحلیل اندازه های مکرر نشان داد که هر دو درمان تلفیقی و درمان شناختی رفتاری در افزایش نمرات خودپنداره جنسی مثبت آزمودنی ها مؤثر بودند ولی درمان تلفیقی اختلال کودک خواهی اثربخشی بالاتری داشته است (05/0 > P). در ضمن فقط درمان تلفیقی اختلال کودک خواهی در کاهش نمرات خودپنداره جنسی منفی آزمودنی ها مؤثر بود (05/0 >P). نتیجه گیری: مهم ترین وجه تمایز درمان تلفیقی اختلال کودک خواهی نسبت به درمان شناختی رفتاری این بود که در درمان تلفیقی، همزمان با رهاسازی تفکر از قید عادات منفی خودکار و پذیرش این افکار، بر نقاط قوت، توانمندی های فرد و ارزش های واقعی فرد تمرکز نموده و مشکلات ریشه ای مهارت های ارتباطی و جنسی را مورد بررسی و درمان قرار داد و از تأثیر بهتری در درمان این اختلال برخوردار بود. بنابراین از درمان تلفیقی اختلال کودک خواهی برای کمک به تغییر طرحواره های ناسازگار و کاهش نشانه های مجرمین مبتلا به اختلال کودک خواهی استفاده گردد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی رواندرمانی اسلامیبر کیفیت زندگی و اضطراب افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود.طرح پژوهش به صورت تجربی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. ابتدا با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، 30 فرد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر انتخاب شدند، سپس با استفاده از گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه هفتگی، تحت رواندرمانی اسلامی قرار گرفت. برای گردآوری داده ها، پرسشنامه جمعیت شناختی، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHOQOL-BREF) و پرسشنامه اضطراب بک (BAI)، توسط همه آزمودنی ها در مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل شد. داده های پژوهش در نرم افزار SPSS 15 و با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که در پس آزمون میانگین نمرات کیفیت زندگی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معنی داری افزایش پیدا کرده است (05/0p<) و میانگین نمرات اضطراب به طور معنی داری کاهش پیدا کرده است (05/0p<). مطابق با نتایج این پژوهش، رواندرمانی اسلامی بر بهبود کیفیت زندگی و کاهش اضطراب افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر مؤثر بود.

هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین نقش واسطه ای عزت نفس سازمان محور در تأثیر وظیفه شناسی و توافق جویی بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی بود. نمونه ی پژوهش، 234 نفر از کارکنان شرکت ملی حفاری ایران بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. در این پژوهش، از پرسشنامه های استانداردی هم چون ویژگی های شخصیتی (NEO)، عملکرد شغلی، رفتار شهروندی سازمانی و عزت نفس سازمان محور و برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. آزمون الگوی پژوهش نشان دهنده برازندگی خوب الگو بود. بررسی تأثیرات مستقیم نشان داد که وظیفه شناسی و توافق جویی تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد وظیفه ای، رفتار شهروندی سازمانی و عزت نفس سازمان محور دارند و عزت نفس سازمان محور تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی دارد. هم چنین، آزمون تأثیرات غیرمستقیم نیز نشان داد که عزت نفس سازمان محور نقش واسطه ای در تأثیر وظیفه شناسی و توافق جویی بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی دارد. بر این اساس با درنظرگرفتن متغیرهایی هم چون وظیفه شناسی، توافق جویی و افزایش عزت نفس سازمان محور می توان میزان عملکرد وظیفه ای و رفتارهای شهروندی سازمانی را ارتقاء داد.

سابقه و هدف: پژوهش های داخلی و خارجی متعددی درباره درمان روان شناختی مبتنی بر پذیرش و تعهد انجام شده و اثربخشی آن را تأیید کرده است؛ اما امروزه با مشخص شدن نقش مذهب بیماران در درمان اختلالات روانی، مطالعات مذهبی-روان شناختی که به بررسی نقش مذهب افراد در درمان آنان می پردازد در سطح جهانی افزایش یافته است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اساس مفاهیم اسلامی برای به کارگیری در فرایند درمان افراد مسلمان با باورهای مذهبی بود. روش کار: به منظور بررسی چگونگی الگوی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اساس مفاهیم اسلامی با بهره گیری از روش کیفی نظریه داده بنیاد (متنی)، مفاهیم نظری رویکرد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در قرآن کریم، تفسیر المیزان و اصول کافی واکاوی شد و با تبادل نظر با متخصصان علوم روان شناسی و متخصصان علوم اسلامی، مفاهیم موجود در متون اسلامی که با مفاهیم نظری رویکرد یادشده قرابت معنایی و مفهومی داشت، انتخاب و تعریف شد و در ادامه مفاهیم به دست آمده در دو مرحله باز و محوری کدگذاری شد و در مرحله سوم با اجرای کدگذاری انتخابی، مقوله های اصلی استخراج و ارتباط بین آنها مشخص شد. مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: در این پژوهش الگوی پذیرش و تعهد بر اساس مفاهیم اسلامی طراحی و ارائه شد. این الگو از دو قسمت فرایندهای سلامت روانی که نشان دهنده قلب سلیم و فرایندهای آسیب روانی که نشان دهنده قلب مریض است تشکیل شده است. نتیجه گیری: درمانگران با استفاده از الگوی اسلامی ارائه شده در این پژوهش می توانند نتایج اثربخش تری در درمان اختلالات روانی در بین بیماران مسلمان در کشورهای اسلامی به دست آورند.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله گروهی مبتنی بر بخشش بر بهزیستی روانشناختی جانبازان و همسران آنها بود. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری تحقیق جانبازان و همسران آنها در سال 1391 شهر اصفهان بود و نمونه تحقیق 20 زوج بود که به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف (1995) بود. مداخله گروهی مبتنی بر بخشش بر روی گروه آزمایش به مدت 5 هفته و به مدت 15 ساعت اجرا گردید و به گروه کنترل هیچ آموزشی داده نشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) استفاده شد. نتایج نشان داد که مداخله گروهی مبتنی بر بخشش بر بهزیستی روانشناختی جانبازان و همسران آنها در پس آزمون مؤثر بوده است (01/0P<). همچنین میانگین نمرات در خرده مقیاس های روابط مثبت با دیگران و رشد شخصی افزایش معناداری پیدا کرده بود.