مریم صفایی

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس احساس تنهایی آشر و همکاران بود. روش: تعداد 376 نفر از دانشجویان دانشگاه سمنان با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به ابزارهای پژوهش (مقیاس احساس تنهایی آشر و همکاران و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی، ضریب آلفای کرونباخ و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: برای تعیین روایی سازه مقیاس احساس تنهایی (SLFS) از روش تحلیل عاملی و روایی همگرا استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که مقیاس احساس تنهایی SLFS، دو عامل تنهایی عاطفی و تنهایی اجتماعی را اندازه گیری می کند. نتایج روایی همگرا نیز نشان داد که بین احساس تنهایی و افسرگی، اضطراب و استرس رابطه معنی داری وجود دارد. اعتبار مقیاس احساس تنهایی (SLFS) با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 84/0، تنهایی عاطفی 82/0 و تنهایی اجتماعی 71/0 به دست آمد که همگی رضایت بخش می باشند. نتیجه گیری: با توجه به سهولت اجرا، سهولت نمره گذاری، سهولت تعبیر و تفسیر، زمان اندک برای پاسخ گویی (3 تا 5 دقیقه)، قابلیت اجرا به صورت فردی و گروهی، عملی بودن، روایی و اعتبار مناسب، نتیجه گرفته می شود که مقیاس احساس تنهایی (SLFS) ابزار مناسبی برای اندازه گیری احساس تنهایی دانشجویان می باشد.

هرچند شرط فاسد، فاقد ضمانت اجرائی است، اما در این خصوص که آیا فساد آن به عقد نیز سرایت می کند یا نه، سه نظریه وجود دارد: نظریه ی افساد، نظریه ی عدم سرایت فساد و نظریه ی تفصیل. طرفداران نظریه ی اخیر با ادعای خروج تخصصی شرطی که موجب اختلال در ارکان عقد می شود - مانند: شرط منافی ذات و شرط مجهول - مبطل بودن آن را مفروغ عنه تلقی می کنند و به طور مطلق، به عدم افساد سایر شروط قائل می باشند. در مقاله ی پیش رو، از این سخن به میان می آید که شرط منافی، موجب اختلال در ارکان عقد نمی شود و شرط مجهول نیز که معامله را غرری و منهی عنه می کند، چنانچه علت نهی، صرفاً، ورود ضرر بر یکی از طرف ها باشد، می توان با اعطای حق فسخ به متضرر، به عدم افساد آن، قائل شد.

با توجه به لزوم جلوگیری از هدر رفتن خون انسان، خداوند به طور قهری حاکم را ولیّ کسی قرار می دهد که ولیّ ندارد. اما آیا تمام اختیاراتی که برای اولیای دم وجود دارد، برای حاکم نیز ثابت است؟ و او نیز در جایگاه ولیّ دم می تواند آنها را اعمال کند و از قصاص به دیه و یا بدون آن رضایت دهد یا خیر؟ در این مسئله دو دیدگاه مشهور و غیر مشهور وجود دارد؛ مطابق دیدگاه مشهور، حاکم همچون دیگر اولیای دم با استناد به دو روایت ابی ولاد می تواند در مقابل اخذ دیه، از قصاص گذشت کند، لیکن حق عفو بلاعوض را ندارد. اما دیدگاه دوم، قائل به جواز عفو بلاعوض نیز می باشد. این مقاله علاوه بر بیان دو دیدگاه فوق، به بیان نظر اهل سنت که مطابق دیدگاه مشهور است و دیدگاه قانون گذار نیز می پردازد و سپس با تأمل در دیدگاه مشهور و با توجه به روایتی که امام را عاقله شخص بلاوارث تلقی می کند و همچنین نتیجه انضمام روایاتی که از یک سو دیه بلاوارث را جزء انفال دانسته و از طرف دیگر انفال را حق امام می داند، دیدگاه غیر مشهور را تقویت می کند.

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی عملکرد تحصیلی بر اساس حمایت خانواده، حمایت دوستان و دیگران با نقش میانجی خودکارآمدی تحصیلی،  تاب آوری تحصیلی و مجذوبیت تحصیلی بود. در این مطالعه توصیفی همبستگی دانشجویان دانشگاه پیام نور بجنورد جامعه آماری را تشکیل دادند. تعداد 500  نفر به روش تصادفی طبقه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند و به مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده چند بعدی ( ,MSPSSزیمت، دالم، زیمت و فارلی، 1988)، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان (,CASES اون و فرامن، 1988)، پرسشنامه تاب آوری تحصیلی (,ARI ساموئلز، 2004) و فهرست مجذوبیت تحصیلی ( ,SEIسالملا- آرو و آپادایا، 2012) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر به کمک نرم افزارهای SPSS_V19 و AMOS_V20 انجام گرفت. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد بین همه متغیرهای مدل همبستگی مثبت معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد متغیرهای حمایت خانواده و دوستان هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم با میانجی گری متغیرهای خودکارآمدی تحصیلی، تاب آوری تحصیلی و مجذوبیت تحصیلی نقش معنی داری در پیش بینی عملکرد تحصیلی داشتند. تأثیر مستقیم متغیر حمایت دیگران بر عملکرد تحصیلی معنی دار نبود؛ اما این متغیر نیز با میانجی گری سایر متغیرها تأثیر معنی داری در پیش بینی عملکرد تحصیلی داشت. بنابراین با توجه به یافته های پژوهش حاضر کاربست تدابیر لازم به منظور افزایش حمایت اجتماعی، خودکارآمدی تحصیلی، تاب آوری تحصیلی و مجذوبیت تحصیلی برای تقویت عملکرد تحصیلی دانشجویان پیشنهاد می شود.

مطالعه حاضر با هدف تحلیل روان سنجِی نسخة کوتاه مقیاس مقابلة مذهبی (BRCS، پارگامنت، کوینگ و پرز، 2000) در گروهی از بیماران مبتلا به سرطان انجام شد. 155 بیمار سرطانی (119 زن و 36 مرد) به نسخة کوتاه مقیاس مقابله مذهبی پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی نسخة کوتاه مقیاس مقابله مذهبی از روش های آماری تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی BRCS از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل مؤلفه های اصلی با استفاده از چرخش وریمکس نشان داد که BRCS از دو بْعد راهبردهای مقابلة مذهبی مثبت و منفی تشکیل شده است. شاخص-های برازش تحلیل عاملی تأییدی بر پایه نرم افزار AMOS، وجود عوامل دو گانه را تأیید کرد. مقادیر ضرایب همسانی درونی برای راهبردهای مقابله مذهبی مثبت و منفی به ترتیب برابر با 85/0 و 80/0 به دست آمد. در مجموع، نتایج نشان داد که در گروه نمونة بیماران سرطانی فارسی زبان، نسخة کوتاه مقیاس مقابله مذهبی، راهبردهای مقابلة مذهبی مثبت و منفی را از طریق یک روش کارآمد و از لحاظ روان سنجی و نظری دقیق و معنادار می-سنجد.

به عقیده بسیاری از صاحب نظران برخورداری یک شرکت از موقعیت متمایز نسبت به سایر رقبا در یک یا چند مورد از عوامل حیاتی موفقیتِ صنعت، فرصت طلایی و استثنایی را جهت کسب مزیت رقابتی برای آن شرکت ایجاد می نماید. بر همین اساس هدف اصلی از انجام این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل حیاتی موفقیت در صنعت روانکارهای ایران جهت کمک به امر توفیق پذیری سازمان های فعال در این صنعت می باشد. روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری دادها توصیفی- پیمایشی، ابزار آن مصاحبه و پرسشنامه و جامعه آماری، خبرگان صنعت روانکارهای ایران است. در این پژوهش از مدل تامپسون و استریکلند برای شناسایی این عوامل استفاده شده است. این مدل عوامل حیاتی موفقیت را در هفت بعد مختلف تعریف کرده و برای هرکدام شاخص هایی را مشخص ساخته است. بر اساس آن عوامل پرسشنامه برمبنای روش فرایند تحلیل شبکه ای تهیه و در اختیار خبرگان صنعت گذاشته شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار Super Decision مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و پنج عامل ""تجربه نوآوری در محصول""، ""دانش فنی""، ""کیفیت تولید""، ""دسترسی به مواد اولیه و افزودنی"" و ""دسترسی به نیروی ماهر"" به عنوان عوامل حیاتی موفقیت این صنعت شناخته شدند. لذا شرکت هایی در این صنعت موفق محسوب می شوند و می توانند به مزیت رقابتی دست پیدا کنند که بر این عوامل سرمایه گذاری داشته باشند.

کتا بشناسی و شناسایی دقیق منابع، اولین گام برای پژوهش در هر رشته و موضوع است. بدون اشراف به منابع و مراجع، نمیتوان به هیچ تحقیقی دست زد. درباره کتابشناسی خلیج فارس، منابع چندی موجود است؛ اما با توجه به میزان استقبال جامعه علمی و حتی مردم عادی، نسبت به مسائل خلیج فارس از طرفی و ضرورت مطالعه این آبراه از طرف دیگر، به انضمام گستردگی موضوع، هنوز جای زیادی برای معرفی و نقد و بررسی منابع آنجا وجود دارد. این مقاله، به معرفی و نقدی نه چندان مفصل، درباره یکی از قدیمیترین منابع مکتوب و مهم خلیج فارس در عصر حاضر؛ یعنی فارسنامه ناصری، اثر حسینی فسایی (تألیف اوایل قرن چهاردهم هجری قمری) میپردازد؛ اثری که آنرا در عصر جدید، نقطه انتقال دانش قدیم به روشهای علمی تحقیق، در مطالعات مربوط به خلیج فارس دانسته اند. بنابرین، مقدمه؛ زندگینامه کوتاه مؤلف؛ آثار حسینی فسایی؛ ساختار کتاب؛ جایگاه و اهمیت فارسنامه ناصری در مطالعات خلیج فار س شناسی که در واقع، نتیجه پژوهش را نشان داده، قسمتهای مختلف این نوشتار را تشکیل داده اند. روش تحقیق توصیفی و پژوهش بشیوه مطالعات کتابخانه یی انجام شده است.

با توجه به اهمیت صادرات غیرنفتی و به منظور کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، بررسی دقیق عوامل تعیین کننده عرضه صادرات بخش کشاورزی از اهمیت به سزایی برخوردار است. از این رو، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر انباشت هزینه های تحقیق و توسعه داخلی و سرریز تحقیق و توسعه شرکای تجاری از کانال واردات، انباشت هزینه های ترویج و آموزش و سرمایه انسانی بر عرضه صادرات بخش کشاورزی در دوره 1392-1350 پرداخته است. یافته ها بیانگر تأثیر مثبت و معنادار ضرایب تخمینی متغیرهای انباشت هزینه های ترویج و آموزش، سرریز تحقیق و توسعه شرکای تجاری، انباشت هزینه های تحقیق و توسعه داخلی، نرخ ارز واقعی و شدت سرمایه فیزیکی بخش کشاورزی بر عرضه صادرات بخش کشاورزی است؛ درحالی که ضریب تخمینی متغیر سرمایه انسانی بر عرضه صادرات کشاورزی منفی و بی معنا است.

این پژوهش باهدف مقایسه ی ویژگی های شخصیتی، سبک زندگی و بلوغ عاطفی در بین زنان و مردان متاهل در سال 98-1397 مشغول به کار در شرکت نفت بودند انجام شد. طرح پژوهش از نوع علی – مقایسه ای است. بدین منظور به روش نمونه گیری در دسترس 60 کارمند (30 زن و 30 مرد) انتخاب گردیدو پس از اجرای پرسشنامه ی شخصیتی نئوکاستا و مک کری( NEO )(1985)، یلوغ عاطفی سینک و بهاوارا(1984)و سبک زندگی میلر و اسمیت(2003)در دو گروه یافته ها از طریق تحلیل واریانس چند متغیره و یک متغیره تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین مردان و زنان در بلوغ عاطفی تفاوتی مشاهده نشد، اما در مولفه ی سبک زندگی مردان نمرات بالایی در این مولفه اخذ کردند که نشان دهنده ی این است که سبک زندگی ناسالم تری نسبت به زنان دارند. همچنین در ویژگی های شخصیتی زنان نمرات بالاتری در مولفه ی روان رنجورخویی، توافق پذیری کسب کرده و مردان نمرات بیشتری در برون گرایی کسب کردند، و در بین دو گروه جنسیتی در مولفه های گشودگی به تجربه و مسئولیت پذیری تفاوت دیده نشد.

از قواعد مهم و کاربردی که امروز در اکثر نظام های حقوقی مورد پذیرش و در بعضی کشورها به عنوان سبب تعهد قرار گرفته، قاعده «أکل مال به باطل» است. این قاعده در متون حقوقی با عناوینی از جمله «دارا شدن بدون جهت»، «دارا شدن غیرعادلانه» یا «استفاده بدون جهت» بیان شده است. این قاعده، قاعده ای کلی است که تمامی تصرفات در مال غیر و در نتیجه دارا شدن بدون سبب شرعی و قانونی(دارا شدن باطل و حرام) را در بر می گیرد. نکته حائز اهمیت در این قاعده، ملاک و معیار باطل است، زیرا برخی از فقها، ملاک باطل را باطل شرعی دانسته و دایره شمول قاعده را محدود به مصادیق باطل در قرآن و روایات قرار داده اند. حال آنکه به نظر می رسد تحدید قلمرو شایسته نیست، بلکه باطل مفهوم گسترده ای دارد و شامل باطل عرفی هم می شود. قاعده مذکور در قوانین موضوعه که مبتنی بر فقه امامیه می باشد به صراحت بیان نشده است، ولی مبنای انشای مواد متعددی از قوانین از جمله قانون اساسی و قانون مدنی قرار گرفته و قانونگذار به صراحت آن را به عنوان یکی از اسباب تعهدات ذکر نموده است. دستاورد این پژوهش را می توان تبیین اهمیت این قاعده به عنوان مبانی استنباط حکم حرمت در اکثر مسائل مستحدثه و نیز تحلیل ماهیت مفردات قاعده و گستره قلمرو قاعده دانست.

هدف این مطالعه بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس درگیری دانش آموز در مدرسه بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان شهرستان مهدیشهر در استان سمنان در سال تحصیلی 94-95 بودند. 502 نفر از دانش آموزان پایه هفتم، هشتم و نهم (252 پسر و 250 دختر) شهرستان مهدیشهر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. همه آنها ابزار درگیری و مقیاس چند بعدی درگیری دانش آموز را تکمیل کردند. تحلیل عاملی اکتشافی، همبستگی سؤال- نمره کل و تحلیل اعتبار برای بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه مذکور اجرا شد. تحلیل عاملی تأییدی برای بررسی مدل اندازه گیری و ساختار روابط درونی گویه ها اجرا شد. روایی همگرای مقیاس با ابزار درگیری دانش آموز و روایی ملاکی آن با نمره ی ریاضی و انضباط دانش آموزان بررسی شد. نتایج نشان داد که مقیاس درگیری دانش آموز در مدرسه از چهار عامل اشباع شده است. نمره ی کل مقیاس درگیری دانش آموز در مدرسه با نمره ی ابزار درگیری دانش آموز (67/0)، نمره ی ریاضی (14/0) و نمره ی انضباط (099/0) همبستگی مثبت و معنی داری نشان داد. اعتبار کل مقیاس درگیری دانش آموز در مدرسه با روش آلفای کرنباخ 82/0 و اعتبار خرده مقیاس های شناختی، عاطفی، رفتاری و کارگزاری به ترتیب 65/0، 75/0، 77/0 و 76/0 محاسبه شد. یافته های پژوهش بیانگر این است که نسخه ی فارسی پرسشنامه درگیری دانش آموز در مدرسه از ویژگی های روانسنجی قابل قبولی برخوردار بوده و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های آموزشی و تربیتی استفاده نمود.

نسخه خطی احوالات جزیره بحرین پیرامون مسائل خلیج فارس بویژه وضعیت بحرین در سالهای آغازین سلطنت ناصرالدین شاه در سال ۱۲۶۸ هجری قمری است که دربرگیرنده داده های تاریخی تازه یی میباشد. نویسنده رساله ناشناس ولی به مسائل خلیج فارس آگاه است. این نسخه منحصر بفرد متعلق به کتابخانه علی اصغر مهدوی بوده و در فحوای یک مجموعه کتابت شده است. نوشتار پیش رو در پی آن است تا با تصحیح اثر یاد شده، متن آن را زنده نگاه داشته و برای استفاده پژوهشگران، بویژه متخصصان دوره قاجاریه، آن را به اشتراک بگذارد.

جزیره کیش یکی از جزایر مهم و استراتژیک خلیج فارس است. بررسی پیشینه تاریخی این جزیره نشان میدهد که موقعیت جغرافیایی، شرایط طبیعی و ارتباطی آن در جذب جمعیت و مطرح شدن بعنوان بارانداز و لنگرگاه بی تأثیر نبوده است. جزیره کیش به لحاظ واقع شدن در مسیر تجاری بنادر شمالی همواره مورد توجه حاکمان محلی و منطقه یی بوده است. بعد از اینکه سیراف از رونق افتاد، جزیره کیش توانست جایگاه قابل ملاحظه یی در میان دیگر قلمروهای ساحلی اقیانوس هند بدست آورد. نقش ملوک بنی قیصر، اتابکان فارس و ملوک طیبی را نمیتوان در رونق تجاری و بازرگانی این جزیره نادیده گرفت. نوشتار حاضر به بررسی جایگاه اقتصادی جزیره کیش در خلیج فارس، در فاصله زمانی افول سیراف تا رونق هرمز (قرن پنجم تا هشتم هجری) میپردازد.

با توجه به اشارات مکرر نویسندگان ادوار مختلف اسلامی به اهمیت و ویژگیهای برتر جیرفت درگذشته احتمالا مسیرهای مختلفی در شهر جیرفت برای ورود و خروج کاروانیان تجار وجود داشته است.متاسفانه این مسیر با وجود اهمیت، اعتبار و اشتهاری که در طول حیات خویش داشته، کمتر مورد توجه مورخین، محققان و باستان شناسان دوران اسلامی قرار گرفته است. جیرفت یکی از مراکز عمده تجاری جنوب شرق ایران بوده است که با سرزمینهای مجاور شرقی و همچنین سرتاسر جنوب و مرکز ایران ارتباط داشته است. این شهر مهم از طریق بارانداز مشهور خود هرمز به خلیج فارس راه پیدا میکرد. مسیر کاروان رو جیرفت به بندر هرمز از شاهراه های اصلی سده های میانه بوده و گستره پراکندگی عوامل فرهنگی در این مسیر نشان از آبادی، رونق و اهمیت آن در ایالت کرمان دارد. علت اهمیت این مسیر، ارزش فوق العاده تجاری آن بوده است. تحقیق پیش رو تلاش دارد مسیر ارتباطی جیرفت به هرمز را تا منزل مغون شناسایی کرده و ارزش و اعتبار آن را مشخص نماید. این امر بر اساس ره یافتهای تاریخی از جمله متون تاریخی و جغرافیایی و گزارشهای باستانشناسی و نیز یافته های حاصل از بررسی های روشمند باستان شناختی در سه محوطه جیرفت، چشمه شاه و کلاتک بلوک انجام شد. بر اساس یافته های این پژوهش مسیر جیرفت به بندر هرمز از جیرفت، چشمه شاه، بلوک و فاریاب که از لحاظ فرهنگی با یکدیگر در ارتباط بودند، عبور میکرده و سپس به بندر هرمز میرسیده است. مطالعات انجام شده بر روی سفالهای بدست آمده از بررسی های باستانشناسی نشان میدهد که این محوطه ها در دوران میانه اسلامی بخصوص دوران سلجوقی رونق داشته و سپس در دوره های بعد از رونق آنها کاسته شده است.

مبارزه با قاچاق کالا یک ضرورت برای حمایت از ظرفیت های تولیدی کشور می باشد. نیاز است که باهدف اجرای اهداف اقتصاد مقاومتی، مشکلات حقوقی این حوزه شناسایی شده و در خصوص رفع آن ها پیشنهاد هایی ارائه گردد. این پژوهش به روش اسنادی- تحلیلی-توصیفی درصدد پاسخ به این سؤال بوده که از دیدگاه حقوقی علت عدم موفقیت کامل در مبارزه با قاچاق کالا چیست. چنین نتیجه شد که ازنظر حقوقی زیرساخت لازم برای اجرای کامل قوانین این حوزه وجود ندارد. در اکثر استان های مرزی، قاچاق کالا تنها منبع درآمدی مردم آن مناطق بوده و باتوجه به اشعار چند اصل از قانون اساسی که دولت را به تهیه شغل مناسب وزندگی مرفه برای شهروندان ملزم می کند و دولت تاکنون به صورت کامل موفق به اجرای این اصول نشده است، و همچنین به موجب قواعد حقوق بشر اسلامی مانند تساهل و تسامح، می بایست باهدف حفظ تنها منبع درآمدی این شهروندان، با آن ها مدارا نمود. از طرف دیگر برخی مفاد حقوقی همچون آئین نامه ورود کالا توسط ملوانان شناورهای دریایی، به دلیل نبود زیرساخت های فنی و همچنین هماهنگی کامل بین واحدهای مبارزه با قاچاق کالا قابل اجرا نبوده و نیاز است که در مرحله نخست، قوه مجریه نسبت به هماهنگی اجرایی بین ارگان های مختلف اقدام کرده و سپس طرح های اشتغال زا در مناطق مرزی را در اولویت بودجه ای قرار دهد و هم زمان با ایجاد موقعیت های شغلی برای این شهروندان، با قاچاق کالا مبارزه قاطع نماید.