مرتضی شیرودی

مرتضی شیرودی

مدرک تحصیلی: پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع)

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۳۹ مورد از کل ۱۳۹ مورد.
۱۲۱.

لیبرال دموکراسی در بوته نقد

نویسنده:

کلید واژه ها: غرب لیبرالیسم آمریکا ارزش ها جهانى شدن جهانى سازى آزادى لیبرال دموکراسى (دمکراسى) دموکراسى لیبرال لیبرال دموکراسى نظم نوین جهانى انسان مدارى سرمایه دارى و دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴۱۷
بخشى از جهان امروز، زیر حاکمیت لیبرال دمکراسى یا دموکراسى لیبرال(1) قرار دارد. بقیه جهان نیز، به ویژه پس از شکست کمونیسم و پدیده جهانى شدن،(2) به اجبار یا داوطلبانه به سوى آن در حرکت یا بُرده شدن است. از این رو، برخى از محققان، نویسندگان و نظریه پردازان سیاسى، عصر کنونى را دوره حاکمیت نظام هاى لیبرال دموکراسى نامیده اند که از جمله آنها، فرانسیس فوکویاما،(3) صاحب نظریه پایان تاریخ و واپسین انسان است به دنبال فوکویاما، عده اى کوشیده اند تا نشان دهند، جامعه اى رضایت بخش تر از جامعه لیبرال دموکراسى نه وجود دارد، و نه مفید است و نه وجود خواهد داشت!ازاین رو، مقاله حاضر مى کوشد، پاسخى براى این سؤال: «آیا آن گونه که ادعا مى شود، نظام لیبرال دموکراسى بى عیب و نقص است؟» بیابد و فرضیه «به نظر مى رسد، این محصول غرب، همانند سایر محصولات آن، به لحاظ مفهومى (نظرى) و مصداقى (عملى) واجد تعارضات و تناقضاتى است» را در ترازوى سنجش و نقد قرار دهد. البته این مقاله، بیشتر تعارضات مفهومى نظام هاى لیبرال دمکراسى را پى مى گیرد.
۱۲۲.

گزارشى از کتاب ماجراى معنویت در دوران جدید

تلخیص گر:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۳
تعامل یا تعارض تلقى معنوى و پیشرفت صنعتى انسان جدید، یکى از چالشهاى قرنهاى اخیر است. پیچیدگى این مسأله، ناشى از پررمز و راز بودن خود انسان است. تردیدى نیست که با ارتقاى صنعت جهان، معنویت جهانیان رو به افول نهاد. این که چرا علم جدید، چنین ثمره‏اى در پى داشت و زیربناى فکرى آنچه بود، باید به طور دقیق بررسى شود. در کتابى که در این نوشتار خلاصه و ارزیابى شده، این فرآیند و برآیند آن مورد کاوش قرار گرفته است. کتاب ماجراى معنویت در دوران جدید از گالیله تا فروید، فرایند حذف معنویت در جوامع غربى را از دیرباز مورد بررسى قرار داده است. شهریار زمانى در این کتاب، با بیان نظریات بزرگان مغرب زمین، دلیل بى‏ارتباطى غرب امروز با خدا را مرحله به مرحله توضیح مى‏دهد، و از هر مقطع زمانى بعد از قرن وسطى، در این باره، نتیجه‏گیرى خاص به عمل مى‏آورد. روند این بررسى در کلیات، ضربه کیهانى، ضربه فلسفى، ضربه زیست‏شناسى و ضربه روان‏شناسى به شرح زیر، خلاصه شده است.
۱۲۵.

سیماى جهانى شدن اسلامى

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۶
على رغم گذشت‏بیش از یک دهه از زایش و رویش پدیده جهانى‏شدن (Globalization) یا در واقع، جهانى‏سازى ( Globalism) ، هنوز زوایاى مختلف آن در هاله‏اى از ابهام و تردید قرار دارد که سؤالهایى را برمى‏انگیزد; از جمله، جهانى‏شدن به چه معناست؟ و تاریخ پیدایش اصطلاح جهانى‏شدن یا جهانى‏سازى و پیشینه رویکرد و گرایش به آن از چه زمانى است؟ آیا در اسلام، میل به جهانى‏شدن وجود دارد؟ در صورت مثبت‏بودن پاسخ، آیا جهانى‏شدن اسلام قابل اثبات است؟ و در صورت اثبات آن، مبانى، ویژگیها، ساختار و ابزارهاى جهانى‏شدن اسلامى چیست؟ البته به بخشى از این سؤالات، توسط اندیشمندان پاسخهایى داده شده است، اما این پاسخها به علت تنوع و تعدد، ابهامها و اشکالهاى جدیدى را به میان آورده‏اند . هدف این مقاله ارائه پاسخى روشن به پرسشهاى فوق است .
۱۲۷.

ایران، اسلام و جهانى شدن

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۵
بشر در طول تاریخ، شاهد نظام‏هاى سیاسى مختلفى بوده است، اما اکنون نمى‏داند، نظام آینده جهان چیست؟! و یا آن که، این نظام، چه باید باشد؟! اگر همچون سده‏هاى اخیر، غرب نظام‏ساز باشد، هر نظامى را در آینده بسازد، انسانى و الهى نخواهد بود . این حقیقت، از خصومت دیرینه غرب با نظام‏هاى سیاسى شرقى و بویژه از دشمنى با نظام‏هاى سیاسى برآمده از اسلام هویداست . از این رو، به جرات مى‏توان گفت که انقلاب اسلامى نیز، عکس العملى به تحقیر تاریخى اسلامى و مسلمانان و بیرون رفت دین از سیاست در نظام‏هاى غربى است که در دهه‏هاى اخیر، غرب بسیار کوشیده است، سایه شوم آن را (نظام‏هاى سکولار) را به عنوان اندیشه برتر انسان برگزیده غربى؟! بر جهان بگستراند . انقلاب اسلامى آمد تا بگوید، اسلام یک دین جهانى است، جهانى مى‏اندیشد و در پى گسترش وحى به سراسر گیتى است، و در نیل به این هدف، هم امکانات لازم را در اختیار دارد و هم اندیشه آن را . اما این امکانات کدامند؟ و آن اندیشه که به استقرار نظام مطلوب انسانى و الهى مى‏انجامد، چه نام دارد؟ و از چه ساختارها و ویژگى‏هایى برخوردار است که مى‏تواند طومار نظام ما و ایده‏هاى سیاسى بشر، چون جهانى شدن را در هم پیچید؟ این مقاله مى‏کوشد، پاسخى براى این پرسشها بیابد .
۱۲۸.

دوره‏هاى تحزب در تاریخ معاصر ایران

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۸
تاریخ صد ساله اخیر ایران، توام با تحولات بزرگ در عرصه سیاست داخلى است که دو انقلاب 1285 مشروطه و 1357 اسلامى و نیز، دو کودتاى 1299 انگلیسى رضا خان و 1332 آمریکایى محمدرضا، فقط قسمتى از آن حوادث عظیم را تشکیل مى‏دهد . هر ذهن کاوشگرى با مشاهده این وقایع، خود را با سؤالات بسیارى روبرو مى‏بیند که تنها بخش کوچکى از آن به احزاب و گروه‏هاى سیاسى بر مى‏گردد، از قبیل احزاب و گروه‏هاى سیاسى در این دوران چرا و چگونه بر حوادث تاریخى تاثیر گذاشتند؟ از چه مشى مبارزاتى پیروى مى‏کردند؟ به چه اندیشه سیاسى وابسته بودند؟ و فرجام هر یک، به کجا انجامید؟ مقاله حاضر مى‏کوشد در حد بضاعت و اختصار به این سؤالات پاسخ دهد .
۱۲۹.

"آراى سیاسى فقهاى صفویه و قاجاریه (فقهاى صفویه و قاجاریه در تعامل و تقابل با حکومت) "

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷۷
آراى سیاسى فقهاى صفویه و قاجاریه، بخشى از فرآیند کلى تحول اندیشه سیاسى تشیع را مى‏سازد . این آرا، برآیند اندیشه سیاسى گذشته است، اما خود نیز مقدمه‏اى براى شکل‏گیرى اندیشه حکومتى شیعه در دوره پس از قاجاریه گردید . در واقع، بدون تحقق اندیشه‏هاى فقهى و سیاسى عالمان گذشته، تصور شکل یافتن اندیشه ولایت فقیه از سوى امام خمینى رحمه الله غیر ممکن بود . گر چه اندیشه ولایت فقیه امام خمینى رحمه الله با آراى گذشته متفاوت است، ولى از این جهت که اندیشه‏اى براى ساختن حکومت اسلامى است، با دیگر اندیشه‏هاى سیاسى شیعى قرابت دارد . از این رو، آنچه پیش رو دارید، مرورى کوتاه بر تحول و تغییر اندیشه سیاسى شیعه در برهه‏اى خاص از تاریخ تشیع است .
۱۳۰.

عراق، خیزش‏هاى تاریخى شیعى

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۰
گرچه شیعیان عراق، حدود سه چهارم عرب‏هاى آن کشور را تشکیل مى‏دهند، ولى اهل سنت عراق، در طول تاریخ، حضور سیاسى ضعیفى را براى آنها فراهم آورده‏اند . بر عکس، اقلیت عرب سنى از زمان عثمانى‏ها، رهبرى عراق را در دست داشتند، و با سوق دادن شیعیان به سوى یک توزیع نابرابر جغرافیایى، از مزایاى انحصارى قدرت سیاسى بهره گرفته‏اند . به این معنا که، شیعیان را همواره در مناطق روستایى فقیرنشین جنوب عراق متمرکز کرده‏اند، اما خود اغلب در شهرهاى عمده و بزرگ، بویژه در پایتخت (بغداد) ساکن شده‏اند، در نتیجه، در موقعیتى قرار گرفتند که بهتر مى‏توانستند از آموزش و پرورش غیرمذهبى سود برده، دسترسى بیشترى به حرفه‏هاى مدرن و عضویت در هیات حاکمه را داشته باشند . افزون بر آن، اکثر حاکمان عراق با متعهد ساختن خود به ایجاد یک جامعه لائیک، محرومیت‏بیشترى را بر جامعه شیعه مذهب عراق، در دستیابى به مزایاى اجتماعى و سیاسى فراهم کردند . واکنش شیعیان به این موقعیت اسفبار چه بوده است؟ آیا جامعه شیعى تلاشى براى رفع محرومیت‏سیاسى و اقتصادى خود انجام نداده است؟ این مقاله در صدد پاسخگویى به این پرسشها است .
۱۳۱.

چیستى تجاوز

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴۸
شوراى امنیت، عالى‏ترین رکن اصلى سازمان ملل متحد به شمار مى‏رود که اساسى‏ترین وظیفه آن نیز، پاسدارى از صلح و منیت‏بین‏المللى و رهانیدن بشر از بلاى جنگ است، اما مردم جهان، بعد از جنگ جهانى دوم، بویژه پس از تصویب قطعنامه تعریف تجاوز در 1974 م . /1353 ش . شاهد تهاجم عراق علیه ایران در سال (1980 م . /1359 ش). حمله عراق به کویت 1990 م . /1369 ش . و همچنین، یورش ائتلاف جهانى ضد عراق در 1991 م . /1370 ش . و تهاجم کشورهاى انگلیس، استرالیا، کانادا و ... در 2003 م . /1382 ش . به عراق به رهبرى آمریکا که هر یک مصداق عینى تجاوزند، بوده است . بنابراین، آیا عدم اقدام درست و به موقع شوراى امنیت در متوقف ساختن این جنگ‏ها، ناشى از مبهم بودن مفاد قطعنامه تعریف تجاوز بوده است، یا خیر؟!
۱۳۲.

اسلام و مساله ترور

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۶۵
وقوع قتل پى در پى در پاییز 1377 ایران، که به قتلهاى زنجیره‏اى معروف شد، مساله ترور و اسلامى؟ ! یا انسانى؟ ! بودن آن را به یک بحث جنجال برانگیز داخلى تبدیل کرد . عملیات تروریستى تابستان 1380 آمریکا نیز، ترور را در صحنه جهانى، بر سر زبانها انداخت . این عملیات در 11 سپتامبر 2002 مصادف با 20 شهریور 1380 انجام شد . هم در حادثه قتلهاى زنجیره‏اى ایران، و هم، در عملیات تروریستى آمریکا، عده‏اى کوشیدند این دو اقدام را به اسلام و مسلمانان رادیکال؟ ! و بنیادگرا؟ ! نسبت دهند . بنابراین، مقاله حاضر مى‏کوشد، به این سؤالات پاسخ دهد: آیا اسلام با ترور موافق است‏یا خیر؟ آیا مسلمانان اجازه دارند با استناد به سیره معصومین، دست‏به ترور بزنند؟ و سرانجام ترور چه نسبتى با مجازات اسلامى دارد؟
۱۳۶.

از انقلاب حسینى علیه السلام تاانقلاب خمینى قدس سره

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۲
مفروض این نوشتار این است: «قیام امام حسین علیه السلام بر پیروزى انقلاب اسلامى تاثیر گذاشته است .» این مفروض بر اساس این کلام امام خمینى‏قدس سره «انقلاب اسلامى ایران، پرتوى از عاشورا . . . است .» (2) انتخاب شده است . بنابراین، در این نوشتار، تلاشى براى اثبات تاثیر انقلاب اسلامى از قیام امام حسین علیه السلام صورت نمى‏گیرد; بلکه مقاله حاضر به دنبال نشان دادن ابعاد تاثیر عاشورا بر وقوع انقلاب اسلامى است . از این رو، سؤال اصلى این تحقیق عبارت‏است از: «ابعاد تاثیر انقلاب‏اسلامى از قیام امام حسین علیه السلام چیست؟»

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان