سید علی اکبر احمدی

نظریه پنجره شکسته نظریه ای در جرم شناسی است. این نظریه دقیقاً می گوید دیدن یک پنجره شکسته در یک خانه، کارخانه یا نظایر آن، به شما این پیام را می دهد که در آن مکان اوضاع به سامان نیست و نظمی وجود ندارد. این نظریه در علوم اقتصاد و جرم شناسی کاربرد دارد. کاربرد نظریه در عمل و محیط واقعی، همیشه مهمترین سوال و دغدغه ای است که در مجامع علمی وجود دارد. در این رهگذر سعی شده است ضمن معرفی تئوری پنجره شکسته، به شناسایی مصادیق آن در 5 رکن سازمان پرداخته شود. پژوهش حاضر از نوع مروری بوده و برای دستیابی به منابع در راستای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از مقالات مجلات معتبر داخلی و خارجی استفاده شده است.

مدیریت بحران، به عنوان یکی از فعالیت های کلیدی در زمینه مدیریت استراتژیک، از اهمیت بخصوصی برخوردار است. یکی از ملزومات اصلی در زمینه مدیریت بحران، سطح بالای میزان آمادگی و توانمند نیروی انسانی مدیریت بحران است. تمرکز این مقاله بر طراحی مدل مدیریت بحران با رویکرد نظام مدیریت منابع است. بدین منظور، پس از مطالعه ادبیات موضوع و استخراج مؤلفه های نظام مدیریت منابع انسانی در زمینه مدیریت بحران، با کسب نظر 71 خبره ازطریق پرسشنامه، به بررسی روایی اجزای مدل، از جمله نقش نیروی انسانی در مراحل مختلف بحران، ابعاد اصلی مدیریت منابع انسانی در تیم ها بحران و در آخر، عوامل فرهنگی مؤثر بر این فرآیند پرداخته شد. نهایتا مشخص گشت که نیروی انسانی، نقشی حیاتی در مراحل پیشگیری، ایجاد شوک، وخامت، مزمن شدن، مهار و یادگیری ناشی از بحران دارد. به علاوه، عوامل فرهنگی مانند روحیه کارتیمی، غلبه بر ترس، تخصص محوری، ایثارگری، اجتناب از شایعه، گرایش به فناوری های نوین و فرهنگ غالب و پیشرو در فرآیند مدیریت انسانی تأثیر زیادی بر فرآیند مدیریت بحران دارند.

زمینه و هدف : در سازمان ها فعالیت های غیرقانونی و غیراخلاقی توسط برخی از افراد شکل میگیرد که بعضاً درپوشش های مختلف و به دور از چشم نهادهای نظارتی و به صورت پنهان انجام م یشود. بنابراین، وجود سیستمینظارتی که از سازمان آگاه باشد و کاستی ها را مشاهده و گزارش کند قبل از بروز پیامدهای نامطلوب ضروریاست. هدف از این پژوهش، طراحی الگوی سو تزنی در راستای بالندگی و سلامت و رفاه سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی است. روش : این پژوهش از نظر گردآوری داده ها، آمیخته با استفاده داده های کیفی و کمی و از نوع توصیفی پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان سازمان در بخش های بیمه و درمان که تعداد آنها 67188 نفر بوده و تعداد نمونه بر اساس جدول مورگان 380 نفر انتخاب و روش نمونه گیری، تصادفی خوشه ای می باشد. روش نمونه گیری در مرحله کیفی، به صورت هدفمند، و معیار اشباع نظری مشتمل بر 15 نفر از خبرگان در حوزه مدیریت بوده است. در بخش کیفی، با استفاده از تکنیک دلفی فازی، اقدام به تبیین ابعاد، مؤلفه ها و گویه های تحقیق شد. در بخش کمی، با استفاده از مؤلفه های تبیین شده در بخش کیفی، اقدام به طراحی پرسشنامه و توزیع آن در جامعه مورد نظر گردید. پس از تکمیل پرسشنام هها، اطلاعات بدست آمده بوسیله نرم افزارهای SPSS وSmartPLS تحلیل شدند. برای آزمون سؤالات تحقیق و مدلسازی، از آزمون های استنباطی نظیر معادلات ساختاری و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته ها : نتایج بخش کیفی و تحلیل دلفی نشان داد که ابعاد سو تزنی شامل ملاحظات اخلاقی، ویژگی فردی، سو تزنی خارجی، سو تزنی رسمی بوده است. همچنین؛ ابعاد بالندگی سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی شامل سلامت و رفاه، ساختار سازمانی، تضمین پیشرفت، مشارکت با دیگران، گشودگی و شفافیت، پرورش و اختیار، بازخورد، آمادگی تغییر و اعتماد سازمانی بوده است. نتایج بخش کمی و آزمون معادلات ساختاری نشان داد که سوت زنی سازمانی بر بالندگی و سلامت و رفاه سازمانی تأثیر معناداری دارد. نتیجه گیری : بنابراین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که رابطه معناداری بین سو تزنی سازمانی بر بالندگی و سلامت و رفاه سازمانی تأثیر گذارمی باشد. همچنین، نتایج این مطالعه نشان داد که اجرای صحیح و اصولی سوت زنی در سازمان تأمین اجتماعی منجر به افزایش بالندگی در سازمان می شود و ابعاد مختلف بالندگی تحت تاثیر قرارمی گیرند.

در دنیائی زندگی می کنیم که عدم اطمینان و ابهام در زمینه تغییرات فناوری، بازار، راهبردی های رقبا، انتظارات مشتریان و گروه های ذینفع دیگر، شرکت ها را به شد ت نگران حفظ مزیت های رقابتی و بقاء خود نموده است. در راستای این تحولات، نوآوری، نوآور بودن و سازمان های نوآور در دستور کار رهبران و مدیران ارشد سازمان ها قرار گرفته است اما توسعه این قابلیت ها، ساز و کارهای ساختاری، فرآیندی و مدیریتی خاصی را طلب می کند که در ایران کمتر به آن پرداخته شده است، هدف این مقاله پاسخ گوئی به این نیاز مبرم است، بدین منظور ابتدا نوآوری، نوآور بودن سازمان ها، مورد بررسی قرار می گیرد سپس مفاهیم کلیدی سازمان های نوآور، ویژگی ها و ابعاد آن تشریح می شود و به چگونگی سازمان دهی و رهبری این سازمان ها پرداخته می شود و در پایان چالش ها و چشم اندازهای آینده آنها ترسیم خواهد شد.

هدف این پژوهش طراحی الگوی مدیریت جانشین پروری در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب است. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، از نوع تحقیقات آمیخته است. در بخش کیفی با انجام مطالعات نظری، شامل مطالعه کتاب ها، پایان نامه ها، مقالات داخلی و خارجی و پایگاه های اطلاعاتی رویکردهای مدیریت جانشین پروری از منظر مفهومی شناسایی شد و سپس، برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز، از 25 نفر از خبرگان خواسته شد نسبت به پاسخگویی به سؤالات اقدام کنند. نمونه گیری در بخش کیفی از روش هدفمند و در بخش کمّی با روش نمونه گیری تصادفی انجام شد و تعداد 341 نفر از کارکنان رسمی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب انتخاب شدند. روش تعیین روایی پرسش نامه صوری و محتوایی است. بر اساس یافته های پژوهش تعداد دو بُعد فردی و سازمانی با 10 مؤلفه، برای مفهوم مدیریت جانشین پروری شناسایی شد.

مشارکت کارکنان بعنوان یک موضوع مهم و تأثیر گذار در سازمان ها جهت بکارگیری توان فکری و اندیشه های کارکنان، تبدیل به یک مزیت رقابتی شده است و با توجه به دستاوردهای قابل توجه رویکرد مثبت گرایی از جمله رفتار سازمانی مثبت گرا در سازمان ، هدف از این پژوهش طراحی مدل جلب مشارکت کارکنان در سازمان با تأکید بر رفتار سازمانی مثبت گرا می باشد.داده ها در مرحله اول از طریق مصاحبه با 18 نفر از خبرگان و صاحبنظران حوزه مدیریت (دانشگاهی) که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و با استفاده از روش دلفی و در مرحله دوم از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. جامعه آماری این پژوهش 305 نفراز کارکنان معاونت توسعه مدیریت و برنامه ریزی منابع دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می باشند که نمونه آماری با فرمول کوکران 170 نفر محاسبه شد. برازش مدل پژوهش با استفاده از نرم افزارSmart PLS3 و آزمون تحلیل عاملی تأییدی و معادلات ساختاری انجام پذیرفت.نتایج نشان داد که بین عوامل ساختاری، عوامل رفتاری ، عوامل رفتار سازمانی مثبت گرا، عوامل محیطی و جلب مشارکت کارکنان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین مشارکت کارکنان بر رضایت شغلی، تعهد سازمانی و توانمندسازی آنان موثر است. با توجه به نتایج این پژوهش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می تواند مواردی نظیر، ایجاد نظام پیشنهادها، کاهش تمرکز گرایی در سازمان ، تعدیل رسمیت سازمان، اشتراک گذاری اطلاعات، ایجاد انگیزش در کارکنان، ایجاد جو سازمانی حمایتگر، تقویت نگرش مثبت مدیران نسبت به مشارکت، توسعه خودکارآمدی کارکنان ، افزایش امیدواری و توسعه سبک خوش بینی در محیط کار را برای جلب مشارکت کارکنان بکارگیرد.

با آشکار شدن نقش تعیین کننده فراخوانده شدن در کار به عنوان عامل درونی و غیرسازمانی (پاسخ به ندای درونی) در درک نگرش ها و رفتارهای مربوط به شغل و کار، توجه پژوهشگران به این مفهوم فزونی گرفته است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر تناسب شاغل و شغل بر فراخوانده شدن در کار (رسالت غیرسازمانی) در سازمان بهزیستی زاهدان است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق در زمره تحقیقات توصیفی - پیمایشی می باشد که داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد که روایی آن از طریق روایی محتوایی و پایایی با ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان سازمان بهزیستی زاهدان بودند که بر اساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 130 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب و پرسشنامه بین آن ها توزیع شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از نرم افزار اسمارت پی ال اس 4 استفاده شد. در نهایت، یافته ها نشان داد که تناسب شاغل و شغل تأثیر مثبت و معناداری بر فراخوانده شدن در کار (رسالت غیرسازمانی) دارد.

مقدمه: ارائه خدمات با کیفیت و جلب رضایت مخاطبان از اهداف مهم سازمان ها است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه رابطه سطح هوش هیجانی کارکنان و کیفیت خدمات ارائه شده توسط آنان در وزارت رفاه و تأمین اجتماعی، طراحی و اجرا شده است. روش: پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی و جامعه آماری آن شامل کارکنان رسمی و پیمانی وزارت رفاه و تأمین اجتماعی است و با توجه به محدود بودن جامعه آماری نمونه ای متشکل از دویست نفر به صورت سرشماری، برگزیده شدند. به منظور سنجش هوش هیجانی، از پرسش نامه هوش هیجانی گلمن و برای سنجش کیفیت خدمات، از پرسش نامه استاندارد سروکوال استفاده شد که روایی آن در تحقیقات پیشین به تأیید رسیده است. داده های نهایی نیز با آزمون های همبستگی و رگرسیون خطی تحلیل شد. یافته ها: براساس یافته ها، بین هوش هیجانی کارکنان با سطح کیفیت خدمات آن ها در وزارت رفاه و تأمین اجتماعی، رابطه معنی داری وجود داشت. رابطه تمام ابعاد چهارگانه هوش هیجانی با سطح کیفیت خدمات در سطح ۰/۹۹ اطمینان آماری تأیید شد. افزون بر آن از بین چهار متغیر خود آگاهی کارکنان، خودمدیریتی کارکنان، آگاهی اجتماعی کارکنان و مدیریت رابطه کارکنان، متغیر خودمدیریتی کارکنان با ۰/۳۴: r2 بیشترین تأثیر و خود آگاهی کارکنان با ۰/۰۹: r 2کمترین تأثیر را بر سطح کیفیت خدمات کارکنان داشته است. بحث: با تقویت هوش هیجانی می توان تا حدودی کیفیت خدمات کارکنان را بهبود بخشیده و شرایط برنده برنده را در محیط کار ایجاد کرد که هم کارکنان و هم مراجعان از آن بهره مند شوند. نتایج تحقیق نشان می دهد کیفیت خدمات ممکن است از عوامل غیرمادی، نظیر هوش هیجانی نیز متأثر شود.