امیر نیکزاد

این مطالعه با رویکردى توصیفى-پیمایشى درصدد طراحى مدل سازمان کثرت گرا در صنعت هوایى ایران است. مسئله اصلى تحقیق این است که صنعت هوایى در حال حاضر به لحاظ عناصر اصلى سازمان فاقد توان لازم جهت تعامل مثبت با عناصر متکثر و تناقض گونه محیط بیرونى و درونى سازمان است. به همین منظور، 54 مولفه اصلى سازمانهاى کثرت گرا از روى ادبیات موضوع استخراج و سپس هشت مولفه اصلى در محیط صنعت هوایى از طریق اجراى فن دلفاى و با حضور 30 تن از اساتید دانشگاهى و خبرگان صنعتى استخراج گردید. سپس مدل مفهومى سازمان کثرتگرا در صنعت هوایى از روى 8 مولفه یا سازه اصلى حاصل، شناسایى و ترسیم گردید. در ادامه پرسشنامهاى جهت آزمون فرضیات تهیه و پایایى و روایى پرسشنامه از طریق آزمون هاى آلفاى کرونباخ و تحلیل عاملى تاییدى ارزیابى شد. در نهایت، آزمون فرض براى 16 فرضیه، از طریق تحلیل مسیر و معادلات ساختارى انجام گردید و پس از آن، مدل مفهومى مورد تایید قرار گرفت. این تحقیق نشان داد که مولفه هاى اصلى یک سازمان کثرت گرا شامل تنوع ذینفعان محیطى، ساختار متکثر، فناورى غیرتکرارى و منابع انسانى متنوع موجب تمایل سازمان به کثرت گرایى و سپس ظهور مولفه هایى مثل تفکیک افقى، شبکه سازى و گرایش به نقشه راه مى شوند و هر یک داراى رابطه اى قوى با یکدیگر مى باشند. بعلاوه، شاخص هاى مهم و اثرگذار هر سازه نیز از روى ادبیات موضوع مشخص گردید.

مطالعه حاضر، یک مطالعه میان رشته ای است و درصدد شناسایی مبانی جامعه شناختی فناوری های هوایی بر اساس چهار پارادایم جامعه شناختی کارکردگرایی، تفسیرگرایی، انسان گرایی و ساختارگرایی است. در این تحقیق به این منظور ابتدا فهرستی از فناوری های اصلی صنعت هوایی تهیه گردید. سپس با تلفیق معیارهای فناورانه از ماتریس فناوری پرو [i] و معیارهای فلسفی و جامعه شناختی از ماتریس پارادایم های چهارگانه بورل و مورگان، یک چارچوب مفهومی برای طبقه بندی فناوری های هوایی در یک ماتریس دو در دو از سه منظر فلسفی، جامعه شناختی و فناورانه ارائه شد. در ادامه از طریق یک پرسشنامه و جمع آوری نمونه ها از سوی 15 نفر از خبرگان فناوری صنعت هوایی، جایگاه هر یک از فناوری های اصلی صنعت هوایی در هر یک از چهارخانه ماتریس، شناسایی شد و  با لحاظ نمودن ابعاد جامعه شناختی و فلسفی و همچنین فناورانه، چهار دسته فناوری شناسایی گردید که عبارتند از : فناوری های کارکردگرا، فناوری های تفسیری، فناوری های انسان گرا و فناوری های ساختار گرا. در نهایت با در نظر گرفتن ماتریس توسعه فناوری هوایی (ابعاد جذابیت و توانمندی)، توصیه هایی در حوزه مدیریت برای هر یک از فناوری های هوایی که دارای جذابیت بالا هستند ارائه شد. لازم به ذکر است که این تحقیق درصدد گشودن پرتوهای جدید در حوزه فناوری از منظر جامعه شناختی و مبانی پارادایمی است.