مجید یاسوری

مجید یاسوری

مدرک تحصیلی: استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه گیلان

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۸۴ مورد.
۴۱.

بررسی آثار اقتصادی و اجتماعی شیوه های بهره برداری در نواحی روستایی (مطالعة موردی: روستاهای برنجکار شهرستان رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۱

کلید واژه ها: برنج شیوه بهره برداری اقتصادی اجتماعی ANOVA شهرستان رشت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای رفتاری و فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای اقتصادی
تعداد بازدید : ۸۵۶ تعداد دانلود : ۵۵۷
اهداف: هدف از این پژوهش بررسی آثار اجتماعی (کاهش سختی کار تولید، کاهش مهاجرت، کاهش فقر و افزایش فرصت های شغلی) و آثار اقتصادی (شامل افزایش درآمد، افزایش تولید، کاهش ضایعات محصول، انجام به موقع عملیات زراعی و کاهش هزینه تولید) که شیوه های بهره برداری (مکانیزه، سنتی و نیمه مکانیزه) کشت برنج در روستاهای شهرستان رشت به دنبال دارد. روش: به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز از روش پیمایشی (جمع آوری پرسش نامه از ۴۰۰ خانوار روستایی) که به شیوه خوشه ای انتخاب شده است، استفاده شده است. برای محاسبه حجم نمونه از جدول مورگان استفاده شد. همین طور برای تجزیه و تحلیل یافته ها و دستیابی به مدل نهایی پژوهش در فرضیه تحقیق از مدل تحلیل واریانس (ANOVA) با استفاده از نرم افزار Spss استفاده شده است. نتیجه گیری: طبق نتیجه به دست آمده در مدل آنالیز واریانس با ۹۵ درصد اطمینان می توان گفت بین شیوه های بهره برداری در اثرات اقتصادی و اجتماعی تفاوت معنی داری وجود دارد. این تفاوت دو به دو در آزمون LSD نیز قابل مشاهده است این تفاوت عمدتاً در هزینه کاشت و در نیروی کار طی مراحل کاشت، داشت و برداشت است. محدودیت ها: از جمله موانعی که در این پژوهش وجود داشت، کم سوادی و بی اطلاعی بسیاری از کشاورزان از بحث مکانیزاسیون بود و همچنین، دردسترس نبودن بسیاری از کشاورزانی که انتخاب شده بودند. راهکارهای عملی: ازجمله پیشنهادی که با توجه به نتایج به دست آمد، ارائه یک آموزش درست و به جا توسط مسؤولان برای افزایش اطلاع کشاورزان با شیوه های نوین کشاورزی است تا بتوانند با اطلاعات کامل به بیشترین سود در کشاورزی برسند. اصالت و ارزش: با توجه به نتایج به دست آمده، این پژوهش می تواند کمک رسان کشاورزانی باشد که می توانند در امر تولید با بهترین امکانات و کمترین هزینه بازدهی مثبتی در امر تولید داشته باشند.
۴۲.

استراتژی توسعه ی منطقه ای ( RDS) راهکاری جهت تمرکز زدایی (مطالعه موردی: شهرستان رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال یازدهم پاییز ۱۳۹۷شماره ۴۲ 71 - 96

کلید واژه ها: استراتژی توسعه ی منطقه ای (RDS) تمرکز گرایی استان گیلان شهرستان رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۹۰
شهرستان رشت از ابتدای شکل گیری، شرایط منحصر به فردی را نسبت به مناطق پیرامونی خویش تجربه نموده و گرایشی روزافزون به تمرکز گرایی داشته است. شکل گیری رابطه ای یک سویه و جهت دهی اکثر جریان های حیاتی و کارکردی استان به سمت شهرستان رشت موجبات انزوا و عدم تحرک را برای سایر نقاط سکونت گاهی استان به همراه داشته است؛ که این امر با افزایش فعالیت های شهرستان رشت، تشدید خواهد شد. این پژوهش زمینه های تمرکز گرایی شهرستان رشت را در سه زمینه ی اداری- سیاسی، اقتصادی – خدماتی و جمعیتی بررسی نموده است و ضمن تشریح مهم ترین نمود ها و مصادیق تمرکزگرایی در زمینه های فوق؛ جهت کاهش تمرکز گرایی در شهرستان رشت و جهت دادن جریان ها به سایر نقاط و بالطبع متعادل نمودن جریان ها و روابط دو سویه؛ از الگوی نوین استراتژی توسعه ی منطقه ای (RDS)، بهره گرفته است. استراتژی توسعه ی منطقه ای با تفکر راهبردی، اجتماع محور و انعطاف پذیر خود در برقراری تعادل های منطقه ای بسیار موثر است چرا که در این الگو تلاش می شود تا از توان ها، ظرفیت ها و اقدامات و همکاری تمامی مناطق بهره جسته و آن را به بهترین شکل ممکن سازمان دهی کرد.
۴۳.

بررسی عوامل مؤثر بر توسعه ورزش قهرمانی استان های ایران و ارائه الگوی پیشنهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت ورزشی سال دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۳) 61 - 70

کلید واژه ها: توسعه اجتماعی توسعه اقتصادی توسعه فرهنگی متغیرهای جغرافیایی ورزش قهرمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۳۶۰
ابعاد کلان توسعه و متغیرهای جغرافیایی از عواملی اند که می توانند روند توسعه یافتگی استان ها و در نتیجه توسعه یافتگی ورزش قهرمانی را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین، هدف این مطالعه تعیین میزان اثرگذاری ابعاد و شاخص های توسعه ملی و متغیرهای اقلیمی-جغرافیایی جهت ارائه مدل توسعه ورزش قهرمانی استان های کشور بود. جامعه و نمونه آماری براساس تقسیمات کشوری سال 1390، شامل 30 استان بود. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و تکنیک جمع آوری داده های آن کتابخانه ای است که با استفاده از 39 شاخص توسعه ملی، 5 متغیر جغرافیایی و 48 شاخص ورزشی سطح توسعه یافتگی استان های ایران و اثرگذاری ابعاد کلان توسعه و برخی از متغیرهای جغرافیایی بر توسعه ورزش قهرمانی از سال 1385 تا 1390بررسی شده است. در این پژوهش، از روش های آماری استاندارد کردن، تحلیل عاملی و رگرسیون پنل برای تحلیل داده ها استفاده شد. تحلیل مدل های پیشنهادی نشان داد بیشترین ضریب اثرگذاری در مدل مربوط به ابعاد کلان توسعه به ترتیب به توسعه فرهنگی (192/0=β) و توسعه اجتماعی (155/0=β) و در مدل متغیرهای جغرافیایی به مساحت استان (160/1-=β) و متوسط سالانه بارش (067/0-=β) تعلق داشت. از میزان اثرگذاری هر یک از عوامل و شاخص های توسعه، می توان برای تدوین برنامه های توسعه بلندمدت، میان مدت و تعیین اولویت تخصیص منابع استفاده کرد.
۴۴.

بررسی پتانسیل های اشتغال زایی گردشگری در روستاهای هدف گردشگری شهرستان پاوه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال هفتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۸ 95 - 108

کلید واژه ها: شهرستان پاوه اشتغال روستایی گردشگری روستایی خدمات گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۹۲
گردشگری روستایی به واسطه تاثیرات اقتصادی که دارد، مورد بررسی محققان مختلفی قرار گرفته است. از جمله این تاثیرات اقتصادی، اشتغال زایی است. لذا هدف این مقاله بررسی تاثیر گردشگری روستایی بر اشتغال زایی از دیدگاه گردشگران روستایی است. روش تحقیق کمی، پیمایشی است که از ابزار پرسشنامه جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری مشتمل بر 270 نفر از گردشگران است که با استفاده از فرمول کوکران و به صورت نمونه گیری اتفاق جمع آوری شده است. پایایی تحقیق از طریق ضریب آلفای کرونباخ(برابر با 73/0) و روایی تحقیق توسط متخصصان جغرافیا و گردشگری تایید شد. یافته ها نشان می دهند که گردشگری به واسطه گسترش امکانات خدماتی اعم از اقامتی و تسهیلاتی و همچنین از طریق توجه بیشتر مسئولان به بهداشت روستا شرایطی را فراهم می کنند که سبب می گردند، اشتغال زایی روستایی بیشتر شود. همچنین روستاییان بخش قابل توجهی از درآمد خود را صرف سوغاتی و هزینه اقامت و تفریح در روستا می کنند که این امر موجب رونق بخش های فروشگاهی و مغازه های خرده فروش روستایی شده است. در نهایت آزمون همبستگی رگرسیون نشان می دهد که گردشگران با ایجاد نیاز به ارائه برخی خدمات می توانند منجر به توسعه اشتغال زایی روستایی شوند که این امر از طریق سرمایه گذاری خصوصی و دولتی مهیا می شود.
۴۵.

استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) راهکاری نوین جهت توسعه متوازن منطقه ای (مطالعه موردی: شهرستان رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۹

کلید واژه ها: استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) رقابت پذیری توسعه متوازن منطقه ای استان گیلان شهرستان رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۱۷۸
شهرستان رشت همواره شاهد تجمع و انباشت منابع و امکانات عمده استان در خود بوده است. هدف این پژوهش بهره گیری از استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) جهت دستیابی به توسعه متوازن بوده است؛ بدین منظور با روش موریس جهت تحلیل توسعه یافتگی شهرستان ها به ارزیابی و تعیین میزان برخورداری از خدمات و امکانات منتخب و همچنین به تعیین جایگاه شهرستان های استان با استفاده از شاخص های اقتصادی، اجتماعی و زیربنایی پرداخته شده است. نتایج روش موریس نشان داد که شهرستان توسعه یافته ای در استان وجود نداشته و شهرستان رشت با میانگین 7.19 رتبه اول و شهرستان های بندرانزلی با میانگین 6.90، آستارا با 6.74، لاهیجان با 6.48 در رتبه های بعدی قرار گرفته اند. نتایج روش شاخص بندی نیز نشان داد شهرستان رشت در بخش های اقتصادی، اجتماعی و زیربنایی به ترتیب رتبه های دوم؛ چهارم و اول را کسب نموده است. این پژوهش جهت دستیابی به توسعه متوازن و متعادل نمودن روابط متقابل؛ از الگوی استراتژی توسعه ی منطقه ای بهره گرفته است. RDS با تقویت رقابت پذیری و جهت دادن به جریان ها (جمعیت، کالا، سرمایه)، موجبات کاهش نابرابری منطقه ای، افزایش کارایی فضا و توسعه متوازن منطقه ای را فراهم می نماید.
۴۶.

مقایسه و تحلیل سطح توسعه یافتگی استان های ایران در حوزه ورزش قهرمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت ورزشی خرداد و تیر ۱۳۹۷ شماره ۴۸ 153 - 176

کلید واژه ها: توسعه ورزش قهرمانی منابع انسانی زیرساخت ها و امکانات موفقیت های ورزشی توسعه استان ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۹ تعداد دانلود : ۴۲۹
هدف پژوهش حاضر مقایسه و تحلیل سطح توسعه یافتگی استان های ایران در ابعاد مختلف ورزش قهرمانی بود. این پژوهش ازنوع توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از 48 شاخص، سطح توسعه یافتگی ورزش قهرمانی استان های ایران در سال 1390، در هفت بعد منابع انسانی، منابع مالی، زیرساخت ها و امکانات، موفقیت های ورزشی، توان رقابتی، میزبانی رویدادهای ورزشی و آموزش بررسی شده است. از روش تحلیل عاملی برای محاسبه شاخص های ترکیبی و از تحلیل خوشه ای برای تعیین سطح توسعه یافتگی ورزش قهرمانی استان ها استفاده شد. بررسی سطح توسعه یافتگی استان ها در ابعاد ورزش قهرمانی نشان داد که در اغلب استان ها ابعاد منابع انسانی و زیرساخت ها و امکانات در سطح نسبتاً توسعه یافته، بعد توان رقابتی در سطح نسبتاً توسعه یافته و محروم، ابعاد منابع مالی، میزبانی رویدادهای ورزشی و آموزش در سطح محروم و بعد موفقیت های ورزشی در سطح بسیار محروم قرار داشتند. بخش دیگر یافته ها نشان داد تمام ابعاد توسعه ورزش قهرمانی از الگوی توسعه مرکز پیرامون پیروی می کند. به کارگیری این الگو در توزیع نابرابر امکانات و منابع مالی سبب تفاوت سطوح توسعه ورزش قهرمانی و شکاف زیاد در سطح توسعه یافتگی ورزش قهرمانی استان های کشور شده است. این نابرابری ها برآیند و بازتابی از عوامل سیاسی-اجتماعی، نارسایی های نظام برنامه ریزی فضایی و سیاست گذاری های نادرست، بی توجهی به مدیریت یکپارچه کشور، نبود توجه به ظرفیت های استان ها و فقدان هماهنگی سازمان های متولی ابعاد مختلف توسعه است.
۴۷.

سنجش وضعیت فقر در نواحی روستایی(نمونه موردی: دهستان سراوان شهرستان رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال هجدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۴۸

کلید واژه ها: سراوان رشت سرپرست خانوار اجتماعی سیاسی اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۷۷۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی و تبیین فقر در دهستان سراوان واقع در شهرستان رشت انجام شده است. در این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی و به کار گیری مدل سازی معادلات ساختاری به ارائه الگویی از فقر در این دهستان با استفاده از نرم افزار لیزرل اقدام گردیده است. جامعه آماری تحقیق کل خانوار روستایی دهستان سراوان است، که بر اساس نتایج سرشماری سال1390 تعداد روستاهای این بخش7 روستا و تعداد خانوار، 4283 خانوار می باشد. برای تعیین حجم نمونه سرپرستان خانوار ساکن در نقاط روستایی دهستان سراوان از جدول مورگان استفاده شد و در نهایت تعداد حجم نمونه سرپرستان، 351پرسشنامه تعیین گردید که جهت نتیجه گیری بهتر پرسشنامه ها به370 عدد افزایش پیدا کرد. نتایج حاصل از آزمون Tتک نمونه ای نشان می دهد که شاخص اجتماعی و سیاسی در شرایط خوب قرار دارند. با این حال مقدار T بعد اقتصادی در شرایط فقیر قرار گرفته است. عمده ترین دلیل فقیر بودن این شاخص را می توان در عدم مصرف کافی میوه و سبزیجات در برنامه غذایی خانوار، عدم مناسب بودن فضای مسکن برای کودکان و آسیب پذیری واحدهای مسکونی در برابر حوادث و زلزله و فروش محصولات به صورت غیر مستقیم و با واسطه به شمار آورد که موجب شده پاسخگویان نمرات پایینی را برای این شاخص در نظر بگیرند. با توجه به یافته ها بار عاملی کلیه گویه ها در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مورد تأیید است.
۴۸.

سنجش پایداری زیست محیطی در نواحی روستایی: مطالعه موردی دهستان سراوان شهرستان رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیستم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 85 - 110

کلید واژه ها: سنجش پایداری پایداری زیست محیطی مشارکت روستاییان سراوان (دهستان) رشت (شهرستان)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۴۰۲
هدف پژوهش حاضر ارزیابی شاخص های پایداری زیست محیطی در نواحی روستایی دهستان سراوان در شهرستان رشت بود و بدین منظور، برای تبیین اهداف مطالعه، از تحلیل عاملی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق کل خانوارهای روستایی این دهستان را دربرمی گرفت. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 351 تعیین شد که جهت نتیجه گیری بهتر، به 370 افزایش یافت. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که عوامل پنج گانه «اجرای طرح های زیست محیطی در روستا»، «مشارکت و همکاری تمامی اهالی روستا و نهادهای محلی و سازمان های دولتی حامی محیط زیست»، «وجود اعتقادات و باورهای زیست محیطی»، «ارائه آموزش های لازم در زمینه پیامدهای اقدامات مخرب علیه محیط زیست»، و «وجود تجارب قبلی و دانش بومی زیست محیطی در روستا» در سنجش پایداری زیست محیطی مؤثر است.
۴۹.

مشارکت روستایی: راهکاری جهت دست یابی به توسعه و کاهش فقر (نمونه موردی: دهستان سراوان، شهرستان رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۹

کلید واژه ها: فقر مشارکت روستایی استان گیلان رگرسیون چندگانه دهستان سراوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۰ تعداد دانلود : ۵۲۰
اهداف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین مشارکت روستایی و وضعیت فقر در ابعاد متفاوت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در سطح دهستان سراوان واقع در شهرستان رشت در استان گیلان می باشد. متغیرهای پیش بین تحقیق را مشارکت در ابعاد متفاوت اجتماعی، سیاسی و خدماتی کالبدی، شیوه نگرش به مشارکت و شیوه عمل به مشارکت و متغیر ملاک را فقر در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تشکیل می دهد. روش: نوع تحقیق به صورت کاربردی-توسعه ای است و روش مطالعه اسنادی، تحلیلی و پیمایشی است. جهت تکمیل اطلاعات موجود از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. به منظور بررسی مؤلفه های فقر در ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به رابطه بین این دو متغیر مشارکت و فقر با استفاده از مدل رگرسیون چند گانه در نرم افزار SPSS صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق کل خانوار روستایی دهستان سراوان است، با استفاده از جدول مورگان تعداد۳۷۰ نمونه انتخاب شد. یافته ها: نتایج تحقیق حاکی از این موضوع است که بین فقر در ابعاد مختلف و میزان مشارکت رابطه وجود دارد؛ به این معنی که به ازای افزایش هر واحد در مشارکت به میزان ۶۴۹/۰ واحد در ابعاد اجتماعی فقر، ۷۵۶/۰ واحد در ابعاد اقتصادی و ۷۲۸/۰ واحد نیز در ابعاد سیاسی فقر کاهش پیدا می کند؛ به عبارتی، با افزایش هر یک از شاخص های مشارکت، شیوه عمل به مشارکت و نحوه نگرش نسبت به مشارکت در بعد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، فقر کاهش پیدا می-کند. محدودیت ها و راهبردها: از جمله محدودیت های سر راه تحقیق در این پژوهش آشنانبودن و ترس روستاییان از روند مشارکت بوده است. اصالت و ارزش: با توجه به این پژوهش می توان به این نتیجه دست یافت که روستاییان می توانند در سرنوشت خودشان نقش بسزایی داشته باشند. بنابراین، باید جهت توان مندسازی آن ها و دخیل کردنشان در امر مشارکت کوشا بود.
۵۰.

سنجش و تحلیل عوامل موثر بر مشارکت مردم در فرایند مدیریت روستایی با تاکید بر شوراها (مطالعه موردی: شهرستان تالش (دهستان اسالم))(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۴۸ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۹۵)

کلید واژه ها: مشارکت انسجام مدیریت روستایی شورای اسلامی اسالم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۰ تعداد دانلود : ۴۹۸
ایجاد نهادهای محلی و تشکل های مردمی، سازوکاری برای جلب مشارکت مردم در فرایند مدیریت سکونتگاهی است. با تشریح اهمیت مشارکت در مدیریت روستایی و تجلی آن از طریق نهادهای اجتماعی باید گفت به طورکلی، گردآمدن و برانگیخته شدن روستاییان به مشارکت در نهادهای محلی، با فرایندهای ساختاری، نهادی، اجتماعی و اقتصادی قابل تبیین است. ضمن اینکه، متغیرهای سطح خرد، نظیر ویژگی های فردی و ذهنی نیز در تبیین مشارکت های مردمی اثرگذارند.از این رو، ارتقا و کارایی مشارکت در مناطق روستایی، نیازمند تقویت زمینه های مشارکت و شناسایی عوامل مؤثر بر جلب مشارکت مردم است. این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات به صورت میدانی و از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار SPSS و به منظور سنجش میزان مشارکت، از آزمون t تک نمونه ای استفاده شد که نشان می دهد میانگین مشارکت در جامعه نمونه متوسط است. میانگین مشارکت در زنان 926/2 و در مردان 493/3 است. براین اساس، می توان گفت تفاوت معناداری میان میانگین مشارکت بین زنان و مردان وجود دارد. از بین شاخص های فردی، شاخص های مکانی و اقتصادی، جنسیت، سن و درآمد با مشارکت همبستگی دارند. نتایج رگرسیون نشان می دهد که بیشترین تأثیر بر شکل گیری مشارکت را اعتماد اجتماعی با میزان بتای 6/34 دارد. به عبارت دیگر، اعتماد اجتماعی بر 6/34 درصد از تغییرهای مشارکت اثر می گذارد.
۵۱.

عدالت فضایی بهره مندی از امکانات و خدمات در سکونت گاه های روستایی دهستان های استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۱

کلید واژه ها: نابرابری توسعه ی روستایی خدمات روستایی دهستان های استان گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۶۷۷
توسعه ی روستایی جلوه ای از اعتدال، رفع نابرابری و تبعیضات مکانیست که می تواند در تحقق اهداف توسعه متوازن در سطح ملی موثر باشد. از آنجایی که دسترسی به امکانات و خدمات به خصوص در زمینه های زیرساختی و تولیدی در شکل گیری و تقویت زمینه های توسعه روستاها نقش دارد، تحقیق حاضر میزان دسترسی و بهره گیری دهستان های استان گیلان از خدمات کلیدی توسعه روستایی را به عنوان یکی از مصادیق کاهش نابرابری و عدالت فضایی است، مورد سنجش قرار داده است. روش تحقیق در این مقاله از نظر هدف کاربردی و از حیث ماهیت توصیفی- تحلیلی است؛ برای انجام این پژوهش از مدل موریس، روش شاخص بندی، استاندارد سازی و تقسیم بر میانگین استفاده شده است. براساس نتایج به دست آمده، دهستان های سراوان، کلیشم و گل سفید بیشترین میزان دسترسی و دهستان های کوهستانی تالش، شوئیل و اشکور علیا محروم ترین دهستان ها از نظر دسترسی به امکانات و خدمات روستایی بوده اند؛ بر اساس شاخص های مورد بررسی، فاصله ی بین دهستان های محروم و برخوردار به طور تقریبی بین 2 تا 10 برابر در نوسان بوده است. این وضعیت نشان دهنده نابرابری شدید فضایی در برخورداری از امکانات و خدمات در سطح دهستان های استان گیلان است.
۵۲.

نقش و جایگاه ایران در آسیای غربی و جنوب غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال چهارم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۳

کلید واژه ها: ایران کشورهای منطقه نقش استراتژیک موقعیت برتر در منطقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۴۴ تعداد دانلود : ۸۰۲
مناطق استراتژیک، کشورهای تاثیر گذار در این مناطق و پیش بینی رفتار و حرکت این کشور ها و به طور کلی واکاوی و بررسی آن ها از جهات مختلف؛ همواره یکی از دلمشغولی ها و از مهم ترین دغدغه های فکری اندیشمندانی از حوزه های مختلف بوده است. در این بین ایران به عنوان یک کشور منطقه اى مى تواند بیشتر از قدرت ملى و جغرافیایى خود نقش ایفا نماید؛ این نقش در سیاست و نظم منطقه اى تأثیرگذار خواهد بود و اگر این نقش به عینیت و سرانجام برسد عامل مهمى براى ارتقای موقعیت و سامان دهى گرایش سیاست خارجى ایران در سال هاى آینده خواهد بود. جامعه ی آماری مورد نظر در این پژوهش، کشورهای واقع در منطقه ی آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه کوچک، خلیج فارس و افغانستان و پاکستان می باشند. هدف این پژوهش تعیین نقش، جایگاه و موقعیت استراتژیک ایران در شاخص های مختلف بین کشور های منطقه در شرایط فعلی است؛ تا تصویر گر نحوه ی حرکت و ادامه ی مسیر ایران برای دستیابی به هدف سند چشم انداز در افق 1404باشد؛ بدین منظور رتبه ی کشور ایران با سایر کشور های واقع در منطقه مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و بر اساس مستندات ارائه شده از سوی سازمان های جهانی بوده است. بررسی ها نشان می دهد که بین کشور های منطقه در زمینه ی برخورداری از شاخص های مورد بررسی اختلافات چشمگیر و معناداری وجود دارد و کشور ایران، با توجه به برنامه ی بلند مدتی که برای رسیدن به جایگاه برتر منطقه در دست دارد و همچنین با توجه به توانمندی ها و مزیت های بالقوه ای که جهت تحقق بخشیدن به آرمان های سند چشم انداز دارد، علی رغم پیشرفت های مناسب در برخی از زمینه ها، تا دستیابی به رتبه برتر منطقه فاصله زیادی دارد و در شرایط فعلی نیازمند تقویت و تجهیز خود در اکثر شاخص هایی است که معرف توسعه و پیشرفت می باشند. لذا در انتها سعی شده است راهکارهایی جهت تحقق جایگاه ایران بر اساس سند چشم انداز در افق 1404 ارائه گردد.
۵۳.

بررسی و سنجش میزان امنیت در فضاهای شهری (مطالعه موردی: بوستان ملت شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال چهارم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۳

کلید واژه ها: امنیت ویژگی های فردی رشت SPSS بوستان ملت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۰ تعداد دانلود : ۶۴۶
هدف از پژوهش حاضر شناخت میزان احساس امنیت شهروندان در بوستان ملت واقع در شهر رشت در زمان های متفاوت با توجه به ویژگی های فردیشان می باشد. روش تحقیق به کاربرده شده در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و از نوع تصادفی زمانی می باشد به این صورت که روز را به 4 دسته زمانی(12-9، 15-12، 19-15و 21-19) تقسیم و سپس در آن زمان پرسشنامه ها تکمیل گردید. همچنین، برای تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیات از مدلt-test ، آزمون خیدو و آنالیز واریانس در نرم-افزار spss استفاده شده است. نتایج پژوهش نشانداد احساس امنیت درکشده توسط افراد در بوستان ملت از بعد کالبدی کمتر از حد متوسط و از بعد اجتماعی و فرهنگی بیشتر از حد متوسط است. نتایج حاصله در مورد ساعت مراجعه و رابطه آن با احساس امنیت حاکی است افرادی که در ساعت های 12 تا 15 ظهر به بوستان مراجعه می کنند احساس امنیت کمتر و افرادی که در ساعتهای 8 تا 12 صبح به بوستان مراجعه می کنند احساس امنیت بیشتری دارند. در شرایط سنی احساس امنیت درکشده توسط افراد در گروههای سنی مختلف دارای تفاوت معنادار بوده است. به عبارتی، هرچه سن بالاتر میرود امنیت بیشتری احساس می شود. رابطه میزان امنیت با سطح تحصیلات معنادار به دست نیامد و هیچ گونه رابطه ای را نشان نداد اما وضعیت تأهل دارای نتایج متفاوتی است به گونه ای که افراد در گروه های مختلف وضعیت تأهل از لحاظ امنیت تفاوت معنادار دارند. به عبارتی دیگر، افراد مجرد نسبت به گروه های متأهل و همسر فوت شده امنیت کمتری احساس می کنند بنابراین، این تفاوت معنادار است اما در خصوص افراد مجرد و مطلقه میزان امنیت تقریباً یکسان است. به عبارتی، افراد مجرد نسبت به سایر رده ها امنیت کمتری احساس می کنند.
۵۴.

تحلیل موانع و راهکارهای توسعه کارآفرینی زنان روستایی دهستان گوراب پس فومن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره ششم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلید واژه ها: موانع زنان روستایی قابلیت توسعة کارآفرینی گوراب پس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۸ تعداد دانلود : ۵۱۸
توسعة کارآفرینی به عنوان راهبردی کارآمد برای حل معضل بیکاری، توسعة اقتصادی، فقرزدایی و عدالت اجتماعی به ویژه در جوامع روستایی ضرورت دارد. ازآنجاکه بخش عظیمی از جامعة روستایی را زنان تشکیل می دهند، کارآفرینی آنان اهمیت ویژه ای دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت ها، موانع و ارائة راهکارهای توسعة کارآفرینی زنان در دهستان گوراب پس شهرستان فومن انجام شد. جامعة آماری تحقیق، 4475 نفر از زنان 15 سال و بالاتر ساکن در این دهستان هستند که 357 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه انجام شد و روایی و پایایی آن به ترتیب با نظر جمعی از متخصصان و ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از مدل تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان دادند سه عامل انگیزش و پشتکار، قابلیت های طبیعی و قابلیت های فردی که از عوامل مؤثر بر توسعة کارآفرینی به شمار می آیند، در زنان این دهستان وجود دارد. در بررسی موانع کارآفرینی می توان به کمبود امکانات، عوامل فرهنگی، مالی، دولتی و عوامل خانوادگی و فردی اشاره کرد. نتایج این تحقیق نشان می دهند که با وجود موانع، زمینه های فردی و محیطی لازم برای ایجاد و توسعة کسب وکار زنان روستایی در این محدوده وجود دارد.
۵۵.

تحلیل محدودیت های تنوع بخشی اقتصاد روستایی مورد: دهستان اشکور علیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۱۳)

کلید واژه ها: اقتصاد روستایی توسعه پایدار روستایی تنوع بخشی اشکورعلیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۸ تعداد دانلود : ۱۱۲۶
تنوع بخشی اقتصاد روستایی، به عنوان ابزاری برای سرعت بخشیدن به توسعه اقتصادی در سطوح مختلف به شمار می آید؛ این رویکرد به عنوان یکی از مهم ترین راهبردهای توسعه و پایداری اقتصادی سکونتگاه های روستایی ایران تلقی شده و تأثیر بسزایی در ارتقای رفاه و امنیت اقتصاد منطقه دارد. چرا که ترکیب مطلوب بخش های مختلف اقتصاد در نواحی روستایی، کارایی و بهره وری را در تمامی زمینه های تولیدی با افزایش مواجه می سازد، هدف از این تحقیق، شناخت موانع متنوع سازی فعالیت های اقتصادی در روستاهای دهستان اشکور علیا در شهرستان رودسر استان گیلان است. منطقه اشکورات رودسر به علت کوهستانی بودن و قرار داشتن در وضعیت انزوای جغرافیایی و دسترسی ضعیف به امکانات و زیرساخت های لازم دارای ناپایداری اقتصادی و اجتماعی است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی- تحلیلی است. در این تحقیق جامعه آماری، روستاهای دهستان اشکورعلیا(53روستا) در شهرستان رودسر است. جهت تعیین تعداد خانوارهای نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که بر اساس آن، تعداد نمونه ها 285، تعیین شد و پس از سنجش روایی (نظرات خبرگانی از اعضای هیئت علمی ) و پایایی ( ضریب آلفای 0.781) پرسشنامه در میان خانوارهای روستاهای نمونه تکمیل شد. به منظور دستیابی به اطلاعات مورد نیاز جهت سنجش متغیرهای مورد تحقیق، از روش های پیمایشی و اسنادی بهره گرفته شده و برای بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده ها، از آزمون های آماری نظیر تحلیل های رگرسیونی چندگانه با روش گام به گام استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که موانع زیرساختی و نهادی با ضریب تأثیر 0.633،عوامل محیطی، با 449/0 ، عوامل اقتصادی با 106/0 و عوامل اجتماعی با ، 093/0 در عدم تنوع اقتصادی نواحی روستایی منطقه نقش دارند.
۵۶.

نقش گردشگری در توسعه ی کارآفرینی زنان روستایی (دهستان گوراب پس شهرستان فومن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۵ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۰ 46 - 59

کلید واژه ها: توسعه اقتصادی-اجتماعی توانمندسازی قابلیت گردشگری روستایی موانع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۲۵
امروزه گردشگری روستایی نقش مهمی در توسعه ی اجتماعی- اقتصادی روستاها دارد و می تواند در استقلال اقتصادی،  توانمند کردن زنان روستا و خلق فرصتهای شغلی جدید نقش مهمی ایفا کند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی قابلیّت ها، موانع و راهکارهای توسعه ی کارآفرینی زنان روستایی و تأثیر گردشگری در توانمندسازی و افزایش درآمد آنان در محدوده مورد مطالعه می باشد. جامعه آماری این تحقیق، 4475 نفر از زنان بالای 15 سال است، که بر اساس جدول مورگان برای 357 نفر پرسشنامه تکمیل شد، سپس از بین این تعداد، 37 نفر از زنان باقابلیّت و کارآفرین، شناسایی و برای اجرای روش ارزیابی مشارکتی به عنوان نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل های انجام شده نشان دهنده اینست که باوجود موانع کارآفرینی مانند عدم مشارکت گروهی، ناکافی بودن سرمایه، کمبود نمایشگاه و فروشگاه در این دهستان، زمینه های بالقوه و قابل توجهی مانند جاذبه های طبیعی، تاریخی و قابلیّت های انسانی( تولید صنایع دستی، فراورده های خانگی و ارگانیک) برای توسعه کارآفرینی وجود دارد. نتایج تحقیق نیز نشان می دهد که از بین 37 نفر،  فقط چهار نفر (11 درصد) با فروش صنایع دستی و اجاره دادن خانه های روستایی به گردشگران، کسب درآمد می کنند و بقیه با وجود تولید بیش از نیاز، بازاری برای فروش ندارند؛ بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که با وجود زمینه های طبیعی و انسانی بالقوه در این دهستان، گردشگری هنوز نتوانسته است نقش قابل توجهی در اشتغال، بالفعل نمودن قابلیّت های بالقوه، بهبود وضعیت اقتصادی- اجتماعی و توسعه ی کارآفرینی زنان در این دهستان داشته باشد.
۵۷.

بررسی علل و چگونگی تمرکزگرایی تهران در سه دهه گذشته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۴۷ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۹۲)

کلید واژه ها: تهران نابرابری تمرکززدایی تمرکزگرایی توسعة نامتوازن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۴ تعداد دانلود : ۷۸۰
ایران به عنوان یکی از کشورهای درحال توسعه، تا قبل از آغاز قرن حاضر، نظام شهری نسبتآ متعادلی داشته است، اما با به وجودآمدن حکومت متمرکز، تکیه بر درآمدهای نفتی و تزریق آن به قطب های انتخاب شده، به ویژه تهران، زمینة تمرکزگرایی فراهم شده و سبب شکل گیری و کاهش تعادل سرزمینی شده است. به علاوه، عوامل سیاسی، اقتصادی، زیرساختی، جمعیتی و نیروی انسانی نیز به تمرکزگرایی تهران دامن زده است و فاصلة تهران از سایر مناطق کشور را افزایش داده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوة اجرا، توصیفی- تحلیلی است. با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، به بررسی روند شکل گیری تمرکزگرایی در ایران و مرکز توجه آن، تهران پرداخته می شود و سپس با استفاده از روش شاخص ناموزون موریس، نابرابری و فاصلة ایجادشده بین مناطق مختلف کشور- که به نوعی محصول تمرکزگرایی است- بررسی می شود. درنهایت، با بهره گیری از سالنامه های آماری، عواملی که به تمرکزگرایی دامن زده اند، از نظر کمی و آماری بررسی می شود تا وضعیت تهران در این میان مشخص شود. نتایج نشان می دهد که استقرار درازمدت دولت مرکزی در تهران، ساختار سیاسی و اداری متمرکزی را در این شهر پایه ریزی کرده است که نتیجة آن زهکش کردن بخش وسیعی از جمعیت، فعالیت و امکانات به این محدودة جغرافیایی بوده است؛ به گونه ای که اغلب امکانات مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، یا در تهران متمرکزند یا از تهران کنترل می شوند.
۵۸.

بررسی نقش گسترش فیزیکی شهر رشت در ایجادتغییرات کاربری اراضی حاشیه شهر

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳۰ 99 - 112
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۸۲
رشد روزافزون جمعیت شهرها در گسترش فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی حاشیه شهرها نقش مؤثری داشته است. جمعیت شهر رشت از حدود 294 هزار نفر در سال 1370 به بیش از 600 هزار نفر در سال1390 افزایش یافته است. در این دوره مساحت محدوده شهر از 2994 هکتار به 10240 هکتار رسید. نتیجه افزایش جمعیت و مساحت شهر، توسعه فیزیکی شهر و در نتیجه تغییر کاربری اراضی حاشیه شهر و به زیر ساخت و ساز رفتن این اراضی بوده است، بنابراین شناسایی ساز و کارهای مؤثر بر رشد و پویایی شهر به منظور  مقابله منطقی و صحیح با مشکلات تبعی آن و همچنین طراحی اندیشمندانه و مدبرانه توسعه آتی شهر حائز اهمیت می باشد. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج پیمایشی تحقیق نشان داد که طی دره 1370 تا 1390، حدود 3587 هکتار از اراضی حاشیه شهر، تغییر کاربری یافته و به زیر ساخت و سازهای شهری رفته است. با توجه به آمار شهرداری رشت، تعداد واحد مسکونی شهر رشت از 84053 در سال 1370 به 140355 واحد در سال 1389 رسیده است، که نشانگر 67 درصد افزایش طی این دوره است. همچنین یافته های حاصل از مقایسه دو نقشه شهر رشت در سال های 1370 با 1390 نشان داد که طی دوره مذکور تعداد 10 روستا به شهر ملحق شده و همچنین تعداد 57728 قطعه ملک اعیانی در حاشیه شهر به محدوده خدماتی شهرداری اضافه شده است. که این قطعات شامل کاربری های مختلفی، از جمله مسکونی، تجاری، صنعتی و... است
۵۹.

ارتباط رضایتمندی، دلبستگی و مقاصد رفتاری گردشگران (مورد مطالعه: گردشگران بندر انزلی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۳ 206 - 229

کلید واژه ها: بندر انزلی دلبستگی به مکان رضایتمندی مقاصد رفتاری مقصدهای تفریحی توریستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۱۰
هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر وفاداری گردشگران به شهر بندر انزلی و نواحی تفرجگاهی آن است. این مقاله به نقش دلبستگی به مکان، به عنوان میانجی رابطه ی میان ارزیابی مثبت گردشگران از تجربه ی شهر (رضایتمندی) و وفاداری شان به آن، می پردازد. دو مکان برای مطالعه انتخاب شد: خیابان پاسداران، بلوار انزلی. چرا که طبق مشاهدات، این مکان ها مورد استقبال بالا ترین تمرکز گردشگران قرار دارند. بنابراین، چارچوب نمونه گیری بر مبنای نمونه گیری خوشه ای طراحی و تعیین شد. بدین صورت که این دو خیابان به عنوان دو خوشه ی جغرافیایی انتخاب شده و در این دو خوشه از نوع نمونه گیری در دسترس نمونه ها انتخاب و اطلاعات مورد نیاز از آنها جمع آوری شد. بر مبنای داده های گردآوری شده از 386 گردشگر (از طریق پرسش نامه) و با استفاده از مدل معادله ی ساختاری، روشن شد که گردشگرانِ رضایتمند سطحی از دلبستگی عاطفی را به شهر میزبان شکل می دهند و سرانجام به آن وفادار می شوند. اگرچه، تمام ابعاد دلبستگی به مکان به لحاظ آماری معنی دار نشدند و نیز ابعاد دلبستگی به مکان و رضایتمندی از قدرت پیش بینی برابری در خصوص ابعاد وفاداری به شهر میزبان برخوردار نبودند. بر مبنای این یافته ها، مفاهیمِ در نظر و عملِ این تحقیق به بحث گذاشته می شوند.
۶۰.

نقش وام مسکن در مقاوم سازی مساکن سکونتگاه های روستایی استان گیلان

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۹ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۹ 31 - 46
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۴
مسکن روستایی به عنوان کانون متمرکز و تبلور کالبدی ارزش های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی حاکم بر زندگی روستاییان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در واقع یکی از مهم ترین نیازهای توسعه روستایی، مسکن روستایی است. احداث مسکن مقاوم روستایی و تأمین مسکن متناسب با نیاز روستاییان اغلب از عناصر مهم برنامه های مختلف توسعه بوده است. در سال های اخیر سیاست وام مسکن روستایی اجرا شده است و دولت از طریق وام مسکن اقدام به حمایت از نوسازی و مقاوم سازی مسکن روستایی نموده است. هدف اساسی در تحقیق حاضر بررسی نقش وام مسکن در مقاوم سازی مساکن روستایی است. این مطالعه در سطح شهرستان های استان گیلان انجام شده است. با توجه به اطلاعات گردآوری شده از استان 26 درصد از خانوارهای روستایی (77710 خانوار) توانستند از وام مسکن برای مقاوم سازی مساکن استفاده کنند. از  این میان شهرستان تالش با 12.75 درصد بیشترین سهم از وام مسکن را دارا بوده است در حالی که سهم این شهرستان از درصد مسکن کم دوام 7.7درصد بوده است. شهرستان رشت با 35درصد از مسکن کم دوام کمتر از یک درصد از وام مسکن را بهره مند شده است. همچنین شهرستان صومعه سرا با 6درصد مسکن کم دوام استان، 13درصد از سهم وام را به خود اختصاص داده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در دهه گذشته وام مسکن نقش مؤثری در مقاوم سازی مسکن در نواحی روستایی استان داشته است اما توزیع وام مسکن متناسب با نیاز به مقاوم سازی مسکن در نواحی روستایی نبوده و اعتبارات به صورت مناسب تخصیص داده نشده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان