مهدی نصیری

سازمان های آموزشی از یک سو وظیفه ی فراهم آوردن زمینه ی رشد و پرورش خلاقیت و نوآوری و همچنین استفاده صحیح و جهت دار از استعدادها و توانایی های افراد را به عنوان امری مهم به عهده دارند که این خود زمینه ساز توسعه فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و . . . در جامعه است و از سوی دیگر برای پویایی خود نیازمند پرورش و بهره مندی از خلاقیت و نوآوری در سطوح سازمانی خود هستند. در اغلب آموزش های سنتی، فراگیران فقط در معرض مطالب و مهارت های ارائه شده از طرف معلم یا مدیر قرار گرفته و مطابق برنامه از پیش تعیین شده حتی در جزئیات به پیش می روند. در آموزش خلاقانه، فراگیرنده خود نقش فعال ایفا نموده و مربی یا رهبر به جز در کلیات و جهت اصلی آموزش نقش تعیین کننده ای ندارد. این مقاله به بررسی نقش خلاقیت در مدیریت آموزشی پرداخته است.

فرهنگ سازمانی بخشی از محیط درونی سازمان را توصیف می نماید که به عنوان مجموعه ای از ارزش ها، باورها، دیدگاه ها، تعهدها و هنجارهای مشترک حاکم بر سازمان تلقی می شود. این تحقیق در پی بررسی فرهنگ سازمانی فرهنگ علمی پژوهشی در سازمان های آموزشی است. که درنهایت نتیجه آن شد که فرهنگ سازمانی به عنوان مجموعه ای از ارزش ها، باورها، عقاید و مفروضات مشترک حاکم بر سازمان، بر رفتار و اندیشه نیروی انسانی شاغل در نظام آموزشی اثر می گذارد و آن ها را در تطابق با محیط خارجی و انسجام درونی کمک می نماید. سازمان ها برای نیل به موفقیت و اهداف خود، باید توانایی تطابق با دگرگونی های مداوم را داشته باشند که نظام آموزش وپرورش هر کشور نه تنها از این امر مستثنا نیست بلکه برای حفظ بقا باید همواره پذیرای تغییرات جدید در حیطه دانش بوده و خود را با تغییر و تحولات جدید وفق دهد.

مقاله حاضر به بیان دیدگاه صاحب‏نظران شیعه در مورد بداء می‏پردازد. مسئله بداء از اعتقادات خاص شیعیان است. از نظر شیعه، برخی اعمال در سرنوشت انسان‏ها تأثیرگذار است و انسان می‏تواند به واسطه انجام دادن برخی اعمال، در سرنوشت خود اثر بگذارد. برخی، مانند یهودیان، مخالف این اعتقادند. در این مقاله، به اختصار، دیدگاه صاحب نظران شیعی در این مسئله بررسی و به استدلال آنان برای اثبات بداء اشاره می‏شود. در پایان مقاله، آثار و کارکردهای اعتقاد به بداء تبیین می‏گردد.

درباره‏ى نسبت ما با غرب و مقوله‏ى «تجدد»، برخى غربى شدن را بدون‏قید و شرط پذیرفته‏اند و برخى با تفکیک میان وجه مادى و تکنولوژیک تجدد با وجه فرهنگى و اخلاقى آن، وجه مادى، ابزارى و ساختارى غرب را مفید، بلکه لازم‏مى‏دانند. اما دیدگاه ما این است که تمدن جدید غرب کلیتى با روح و جان واحد است وبین اسلام و تجدد، تعارض کلى و ماهوى وجود دارد. نفى انفعال روحى و فکرى درمقابل غرب و تجدد، و ابطال پندار عقب‏ماندگى و نیز در پیش گرفتن راهبرد «اقدام وانتظار»، مهم‏ترین دست‏آوردهاى نظرى و عملى این دیدگاه است.

نویسنده تمدن غرب و دست‏آورهای آن‏را به‏طور کلی مذموم می‏شمارد و استفاده از برخی دست‏آوردهای آن‏را از جهت اضطرار می‏داند و برخی ادله دیدگاه مخالف را نقد می‏نمایند.

طرح مسئله توسعه فناوری در گرو شناخت فناوری از یک سو و شناخت جامعه از سوی دیگر است. بی شک شناخت جامعه در گرو شناخت افکار، عقاید و رویکردهای نخبگان آن جامعه است. این رویکردها قانونمندی هایی را در جامعه به وجود می آورد که می تواند دلایل موفقیت یا ناکامی دستیابی به فناوری و انتقال آن را مشخص کند. در جامعه ایران پس از انقلاب اسلامی رویکردهای متفاوتی نسبت به فناوری وجود داشته است. این تحقیق قصد دارد تا در چارچوب مطالعات جامعه شناختی توسعه و استفاده از روش کیفی نظریه بنیانی،[1] به نظریات علما و اندیشمندان حوزه علمیه قم در خصوص پیشرفت فناوری های نوین دست یابد. بدین منظور برای گردآوری داده ها از تکنیک هایی مانند مصاحبه و بررسی اسناد و مدارک بهره گرفته شده است. براساس داده های به دست آمده چهار رویکرد نسبت به پیشرفت فناوری های نوین در بین علمای حوزه علمیه قم وجود دارد. این چهار رهیافت کلی عبارتند از: 1. رویکرد ضرورت ابزاری و محدودیت فناوری؛ 2. رویکرد ضرورت ابزاری و آگاهی رسانی؛ 3. رویکرد تعریف نرم افزاری و بدبینانه؛ 4. رویکرد ابزار توسعه مهارت و معرفت علمی. این چهار رویکرد پس از تحلیل نهایی به دو رویکرد کلی خوشبینانه و بدبینانه به فناوری تحویل گردید. در پایان نیز رهیافت فناوری مناسب به عنوان رهیافت مختار محقق بیان می شود.