محمدرضا جوادی یگانه

محمدرضا جوادی یگانه

سمت: عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران
مدرک تحصیلی: دانشیار جامعه شناسی دانشگاه تهران
رتبه علمی: دانشیار
پست الکترونیکی: myeganeh@ut.ac.ir
وب سایت شخصی: http://www.mrjavadi.com

دریافت رزومه

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۸۶ مورد.
۴۱.

مرام و مسلک لوطیان در دورة قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آداب و رسوم دوره قاجار لوطیان لوتیان عیاران فتیان و جوان مردان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱۸ تعداد دانلود : ۱۷۳۰
مقالة حاضر به بررسی اخلاق اجتماعی و آداب و رسوم لوطیان در دورة قاجار می پردازد. لوطی گری بخشی از زنجیره ای است که، در نظر، با فتوت آغاز می شود و در اصناف بازار و عیاری نمود می یابد. هر چند این نمود خارجی نیز در دوره هایی تحول و توسعه می یابد اما، در سراشیبی زوال، تبدیل به لوطیان می شود و در سدة حاضر با ارجاع به متون مارکسیستی به لمپن ها تغییر شکل می دهد. برداشت های متفاوت و گاه معارض از اصطلاح لوتیان/ لوطیان وجود دارد: از لوت به معنای «پابرهنه» تا لوط به معنای «منحرف». لوتی به معنای «داش مشتی» نیز برای ارجاع به بی نیازی لوطیان به کار می رود. در این مقاله، ضمن توضیح این برداشت ها، به اخلاق لوطیان پرداخته می شود و تمایز آنان با پِِِنطی ها ذکر می شود و به طور مشخص پوشش و اجزای لباس لوطیان، آداب لوطی گری، لهجه و زبان لوطیان، بازی ها و سرگرمی های آنان، و نام های لوطیان بررسی می شود. در پایان مقاله، از مراسم مذهبی لوطیان بحث می شود و روایتی از هم چشمی های لوطیانه در مراسم عزاداری محرم و زد و خوردهای آنان ارائه می شود.
۴۲.

مطالعه ای جامعه شناختی درباره جایگاه دختران در نظام آموزش پزشکی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشگاه علوم پزشکی برابری فرصت ها تصورات قالبی جنسیتی جامعه شناسی آموزش پزشکی جایگاه دختران و زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳۴ تعداد دانلود : ۱۲۵۳
در نظام آموزش پزشکی، دو دسته از آمار اعلام شده رسمی، تناقض هایی را در رفتار برخی دختران متقاضی رشته های پزشکی نشان می دهند؛ در حالی که دختران سال هاست نسبت به پسران حجم بیشتری از ورودی های دانشگاه های علوم پزشکی را تشکیل می دهند، اما در مدارج بالای تحصیلی، علمی و شغلی این دانشگاه ها حضور بسیار کمرنگی دارند. در این مطالعه تلفیقی از نظریه های جامعه پذیری نقش جنسیتی به عنوان نظریه های تبیین کننده نابرابری موجود در نظام آموزش پزشکی مورد توجه قرار گرفته اند. جامعه آماری تحقیق را دانشجویان دختر (6146 نفر) سه دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهیدبهشتی و ایران تشکیل می دهند که از میان ایشان و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 301 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. همچنین تعداد 107 نفر (یک سوم تعداد دختران) پسر نیز به عنوان گروه شاهد، مورد پیمایش قرار گرفتند که تعداد حجم نمونه را به 408 نفر افزایش می دهند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که پذیرش تصورات قالبی جنسیتی موجود در جامعه تاثیری منفی در تمایل دختران، هم به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، هم به دستیابی به پست ارشد مدیریتی داشته و در کل، تاثیری منفی در تمایل دختران به دستیابی به جایگاه بالا در نظام آموزش پزشکی ایجاد می کند
۴۳.

تجربه خواندن رمان های عاشقانه در فضای زندگی روزمره خوانندگان زن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان رمان عاشقانه انطباق با زندگی روزمره خوانش رمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶
این تحقیق، تلاش می کند تا به شناخت رفتارهای مخاطبان در حوزه یکی از پر طرفدارترین بخش های ادبیات؛ یعنی رمان های عاشقانه عامه پسند بپردازد. رویکرد نظری این پژوهش، بر این است که، مخاطب فردی فعال است که نیات و انگیزه های خود را با روی آوردن به آثار عاشقانه نشان می دهد. در این نگاه، مخاطب آثار عامه پسند نیز می تواند درک خود را از این آثار، با توجه به تجربیات، اطلاعات و محیط اجتماعی و فرهنگی خود داشته باشد، و به امر تفسیر بپردازد. مخاطبین آثار عامه پسند، نه تنها مطرود نمی شوند بلکه دلایل روی آوردن آن ها به این آثار، نیز مورد بررسی قرار می گیرد. چرا که در این دیدگاه، فرض بر این است که؛ مخاطب فعالانه و با آگاهی بر اساس نیازی که دارد، دست به انتخاب این آثار زده است. این پژوهش، با استفاده از نظریه استفاده و رضامندی و پژوهش ردوی صورت گرفته است. شناخت مشخصه های فردی خوانندگان، علایق مخاطب در رابطه با رمان و علل روی آوردن خوانندگان به آثار عاشقانه، از دیدگاه خود آن ها از جمله اهداف پژوهش بوده است.
۴۵.

رسانه دینی، مخاطب دیندار و رضایت نسبی؛ بررسی رابطه دینداری مخاطبین و برآورده شدن انتظارات دینی رسانه ای آنان

کلید واژه ها: دینداری رسانه دینی مخاطب دینی رضایت از رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰۹ تعداد دانلود : ۱۲۳۱
این مقاله بر اساس کارکردهای رسانه و نیز نقش مخاطب و رضایت وی از عملکرد رسانه، به بررسی رابطه میان دینداری مخاطبان و برآورده شدن میزان رضایت دینی آنان از رادیو و تلویزیون در ایران می پردازد. روش تحقیق، پیمایشی بوده و با 384 نمونه در سطح تهران انجام شده است. نتایج تحقیق نشان دهنده میزان زیاد دینداری مخاطبان و رضایت نسبی آنان از برنامه های دینی رسانه بوده، و فرضیه تحقیق که وجود رابطه میان میزان دینداری و میزان برآورده شدن انتظارات دینی از رسانه است، تایید میشود. در انتهای مقاله تلاش شده تا شکاف میان میزان بالای دینداری و میزان نسبی رضایت از برنامه .های دینی رسانه تبیین شود
۴۶.

غیبت مشروعیت سیستم در سینمای ایران و مقایسه آن با سینمای امریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشروعیت سینمای ایران نظام سیاسی سینمای امریکا مشروعیت بخشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۸
سینما کارکردی دوگانه دارد، هم بازتاب جامعه و تطورات آن است و هم میتواند دنیای تازه ای بیافریند که جامعه با واسطه آن بتواند خود را به گونه ای دیگر ببیند و از این طریق، سینما میتواند تغییرات اجتماعی ایجاد کند. یکی از جلوه های این نمایش دوگانه رابطه سینما با حکومت و مشروعیت آن است. این بحث در این مقاله با توجه به نظرات وبر و هابرماس درباره مشروعیت نظام های عقلانی و مشروعیت بخشی به آن عرضه شده است. در سینمای سیاسی امروز جهان، توجه به مقوله های عرضه شده از طریق سینما و بررسی تأثیر آن بر نظام فرهنگی و سیاسی روبه تزاید است. سینمای امریکا در موضوع مشروعیت حکومت، موفقیت های نظرگیری داشته. اما در ایران این مسئله حالتی تقریباً معکوس داشته و عنصری به نام مشروعیت حکومت در سینمای ایران، در کلیت آن، تقریباً غایب است. در این مقاله به تحلیل محتوای چند فیلم مطرح سینمای ایران در دهه گذشته و مقایسه آن با سینمای امریکا پرداخته و تلاش شده است تا از منظری جامعه شناختی ویژگیهای اجتماعی شخصیت های قهرمانان در فیلم هایی با موضوع پلیسی و سیاسی و نوع نگاه آنان به جامعه و حکومت بررسی شود؛ در انتها نیز فرضیاتی درباره علل این غیبت در سینمای ایران آورده شده است.
۴۸.

شبیه سازی روشی برای بررسی رفتارهای اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دوراهی اجتماعی شبیه سازی نظریه بازی بازی های اجتماعی بازی فضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸۳ تعداد دانلود : ۹۲۶
شبیه سازی شیوه سومی برای تحقیق اجتماعی در کنار قیاس و استقرا است. در این شیوه، نظام روشنی ارائه می شود و براساس آن، داده های مناسب تولید می شود. رشد روزافزون شبیه سازی در دهه گذشته حکایت از قابلیت های آن در حوزه تحقیقات اجتماعی دارد. در مقاله حاضر سه دسته اصلی شبیه سازی تشریح شده است: تمام انسانی، انسانی-کامپوتری و تمام کامپیوتری، و تلاش شده تا مسائل عملی هر یک از آنها در قالب مثال های مناسب بیان شود. برای شبیه سازی تمام انسانی مواردی از روابط بین الملل بیان شده و نیز طرح های اولیه ای برای بازی های اجتماعی ذکر شده است. برای شبیه سازی تمام کامپیوتری نیز از مدل بازی فضایی بهرهه برده ایم و داده های فرضی حاصل از آن در چهار بازی دوراهی زندانی، بزدلانه، همنوایی، و اعتماد استفاده شده است. درباره شبیه سازی انسانی-کامپیوتری از داده های یک شبیه سازی برای بررسی رفتار در دوراهی اجتماعی استفاده شده است. در این شبیه سازی، 50 آزمودنیدانشجو، در مقابلکامپیوتر دو بازی دوراهیکالایهمگانی و دوراهی منابع مشترک را بازی کردند. در این مقاله، شیوه این شبیه سازی و نتایج آن نیز شرح داده شده است.
۵۱.

نگاهی جدید به مناقشه فردگرایی و جمع‏گرایی در جامعه‏شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فردگرایی جمع‏گرایی دوراهی اجتماعی تعارض ‌نفع ‌فردی‌ و جمعی‌ انتخاب عقلانی نظریه بازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۵۶ تعداد دانلود : ۲۷۰۹
فردگرایی و جمع گرایی از گرایشات تعیین کننده ای است که در تحلیل کنش ها و نگرش های اجتماعی نقشی اساسی دارد. این‌ مقاله ‌به ‌بررسی ‌مفهوم ‌دوراهی ‌اجتماعی ‌به عنوان یکی از جدیدترین مفاهیم ارایه شده در مناقشه فردگرایی و جمع گرایی می پردازد. دوراهی‌ اجتماعی‌ نوع‌ خاصی ‌از تعارض‌ میان ‌نفع ‌جمعی‌ و نفع‌ فردی‌ است‌، که ‌در آن‌ برای ‌هر فرد، صرف‌ نظر از انتخاب‌ دیگران‌، بهترین ‌گزینه‌، انتخاب‌ نفع ‌فردی ‌است‌. اما اگر اکثر افراد آن‌ را انتخاب ‌کنند، وضعیتی‌ ایجاد خواهد شد که‌ برای‌ همه‌ افراد بدتر از حالتی‌ است‌که‌ در صورت انتخاب گزینه ‌همیارانه ‌یا نفع ‌جمعی، برایشان‌ حادث‌ می‌شد. مساله ‌دوراهی ‌اجتماعی‌، در نظریه‌ انتخاب ‌عقلانی ‌و با استفاده‌ از نظریه‌ بازی ‌و نظریه ‌تصمیم ‌گیری ‌قابل ‌بررسی ‌است‌. از دو منظر متفاوت‌ می‌ توان ‌دوراهی‌ اجتماعی ‌را تعریف ‌کرد: هزینه‌ های ‌بیرونی ‌و درونی‌، و بازی‌ دو راهی ‌زندانی‌. مهمترین ‌انواع ‌دوراهی ‌اجتماعی‌، دوراهی ‌منابع ‌مشترک‌ و دو راهی‌ کالاهای ‌همگانی‌ است‌. در این‌ مقاله ‌علاوه ‌بر ذکر مثال ‌هایی ‌از دوراهی‌ اجتماعی‌، تلاش‌ شده ‌تا با کاوش‌ در این ‌مفهوم ‌و تعاریف ‌ذکر شده ‌در باب‌ آن‌، تعریف و تشریح دقیق و روشنی از مفهوم «دوراهی اجتماعی» ‌ارایه ‌شود و گرایش های فردگرایانه و جمع گرایانه در واقعیت جامعه مورد تحلیل قرار گیرد. تحلیل دستاوردهای پژوهش های صورت گرفته و بررسی قابلیت مفهوم دوراهی اجتماعی در تحلیل گرایش های فردگرایانه و جمع گرایانه پایان بخش مقاله است
۵۲.

هویت فرهنگی و اجتماعی در بین جوانان شهر شیراز با توجه به عامل رسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت هویت اجتماعی هویت ملی بحران هویت هویت فرهنگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات
تعداد بازدید : ۳۳۶۰ تعداد دانلود : ۱۷۴۳
"هویت اجتماعی و هویت فرهنگی از جمله ابعاد مهم هویتی هستند که به دلیل ماهیت و محتوایی که دارند، شاید بتوان آنها را از ابعاد مهم هویت قلمداد کرد. این مقاله درصدد است پاسخی قانع کننده و علمی به این پرسش بدهد که میزان تعلق به هویت فرهنگی و اجتماعی در بین جوانان چقدر است و چه عواملی بر روی آن تاثیر میگذارد. در این راستا، و برای دستیابی به الگویی علی، نظریههای مختلف هویتی (در سه حوزه روانشناسی، جامعهشناسی و روانشناسی اجتماعی) بررسی شد. این مطالعه با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه همراه با مصاحبه اجرا شد. جامعه آماری این تحقیق دانشآموزان سال سوم مقطع متوسطه نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهر شیراز بودند که درباره 400 نفر، شامل 200 دختر و 200 پسر، بهعنوان نمونه مطالعه شد. برای تحلیل دادهها از نرمافزار آماری SPSS استفاده شد و تحلیلها در دو حوزه آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام شد. نتایج نشان داد که در بعد اجتماعی، 92 درصد و در بعد فرهنگی، 75 درصد پاسخگویان، به عناصر هویتی در این دو حوزه احساس تعلق بالا دارند. "
۵۶.

فوتبال و هویت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی ورزش
تعداد بازدید : ۱۹۰۰ تعداد دانلود : ۱۲۸۳
این مقاله به بررسی رابطه فوتبال و هویت ملی پرداخته و پس از تعریف هویت ملی و ابعاد آن، فوتبال را به عنوان یکی از عناصر سازنده هویت ملی در عصر حاضر مورد توجه قرار داده است. مقاله حاضر همچنین تاثیر مثبت فوتبال بر تعلقات ملی در ایران و سایر کشورهای جهان را بررسی کرده است. این نوع تاثیر، در ایجاد هویت محلی نیز موثر است. تاثیر متقابل نظام سیاسی و فوتبال، تناقضات میان هویت محلی و هویت ملی، و هویت ملی و جهانی در بازی های فوتبال و بازیکنان آن، چالش های هویتی بازیگر فوتبال و نیز آسیب شناسی نقش هویت ملی در فوتبال، از دیگر موضوعاتی است که در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است. در بخش پایانی مقاله، با تفسیر مشاهدات میدانی جلوه های هویتی تماشاچیان فوتبال در جام جهانی 2006، تاییداتی برای مباحث تحلیلی ارایه شده است.
۵۷.

نظام نشانه هادرپوشش

کلید واژه ها: سنت پوشش قواعد نماد نشانه قرارداد گفتمان مدرنیته مد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۰۷
اگر پوشش را یک عمل اجتماعی و معنادار فرض کنیم، نه صرفاً شیوه¬ای برای محافظت از بدن، باید آن را در قالب‌های تحلیلی معطوف به معنای اجتماعی، تفسیر نمائیم. نگاه به پوشش به مثابه یک امر نمادین و تلاش برای درک نمادها و کشف معانی به ما کمک می‌کند تا زاویة جدیدی از این مسأله¬ پرحاشیه دریابیم. توجه به «قواعد» در اعمال اجتماعی و نیز ویژگی قراردادی نمادها در نشانه¬شناسی، می‌تواند هم تغییرات تاریخی پوشش را تا حدی تفسیر کند و هم تفاوت نگاه به پوشش و لباس را در گروه¬های مختلف و خرده فرهنگ های گوناگون جامعه نشان دهد. توجه به «قاعده¬مند»بودن پوشش و ویژگی نمادین و قراردادی پوشش، اگر در تحلیل‌های سیاست‌گذاران فرهنگی قرار گیرد، می تواند به هدف گیری صحیح سیاست¬گذاری فرهنگی کمک کند.
۵۹.

کاربردهای تلفن همراه برای کاربران ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تلفن همراه ارتباطات میان فردی پیام کوتاه فناوریهای ارتباطی استفاده و خوشنودی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی تلفن همراه
تعداد بازدید : ۴۴۴۲ تعداد دانلود : ۱۹۸۹
تلفن همراه به عنوان پرکاربردترین وسیله ارتباطات غیرچهره به چهره بین فردی، برای کاربرانش بر اساس تفاوتهای سنی، جنسی، شغلی، علاوه بر تامین نیازهای ارتباطی آنان کاربردهای متفاوتی یافته است. خوشنودیهای حاصل از تملک این وسیله ارتباطی، نه تنها ناشی از در دسترس بودن همه زمانی و همه مکانی است، بلکه به تامین امنیت، حس آزادی و غیره نیز مربوط می شود. مقاله حاضر می کوشد استفاده و خوشنودی کاربران ایرانی از تلفن همراه را در برقراری ارتباطات میان فردی و سرگرمیهای فردی (اعم از برقراری تماس، ارسال پیام کوتاه، بازی و غیره) مورد مطالعه قرار دهد. این مطالعه بر اساس نظریه استفاده و خوشنودی به بررسی کاربردهای تلفن نزد کاربران ایرانی از طریق پیمایش آنلاین (N=256) می پردازد.
۶۰.

بررسی تاثیر دینداری بر رفتارهای جمع گرایانه از منظر انتخاب عقلانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۰
این مقاله به بررسی تاثیر دینداری بر رفتارهای جمع گرایانه در موقعیت های دوراهی اجتماعی می پردازد. یکی از عوامل موثر بر رفتار افراد در ‏موقعیت های دوراهی اجتماعی، دینداری است، که در این مقاله با استفاده از منظر انتخاب عقلانی، تلاش شده تا تاثیر دینداری بر رفتارهای جمع گرایانه ‏افراد بررسی شود. دو متغیر مستقل تحقیق، «دینداری»، «رفتار همیارانه مبتنی بر دین» بود. نتایج تحقیق نشان داد که رابطه دینداری با رفتارهای همیارانه ‏در موقعیت های دوراهی اجتماعی، و نیز رابطه رفتارهای همیارانه مبتنی بر دین با رفتارهای همیارانه در موقعیت های دوراهی اجتماعی معنی دار ‏است، و افزایش میزان دینداری باعث افزایش میزان رفتارهای همیارانه در دوراهی های اجتماعی می شود.‏

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان