علیرضا سلطانی

علیرضا سلطانی

مدرک تحصیلی: مدرس گروه شهرسازی، تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۸ مورد.
۱.

نقش متغیرهای عمومی در فرایند تصمیم سازی و سیاستگذاری خارجی اتحادیه اروپا نسبت به برجام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۶) 71 - 100
تعداد بازدید : 873 تعداد دانلود : 312
چنانچه سیاست خارجی را به مثابه یک " سیستم" در نظر بگیریم، تصمیم سازی و سیاستگذاری مغز متقکر آن است و فرایندها و عوامل متاثر بر آنها " خرده سیستم های اصلی" در این چارچوب می باشند. بررسی اینکه در چه شرایط و موقعیتی کدام شاخصها و بر اساس کدام هدف و انگیزه توانسته اند نقش مهم تری در یک سیاست عملی شوند، موضوع پژوهشهای گسترده ای بوده است. سیاستگذاری سیاست خارجی در واقع تصمیم سازی برای تامین منافع ملی در چانه زنی میان سیاستگذاران و متغیرهای عمومی برآمده از بطن جامعه، یعنی اتاقهای فکر، اندیشکده ها، رسانه ها، تشکلهای مردم نهاد، اتحادیه و اصناف، احزاب و مراکز افکارسنجی می باشد که بررسی نقش آنها در سیاست خارجی اتحادیه اروپا در خصوص برجام موضوع اصلی این مقاله است. اتحادیه اروپا که در همان بدو تاسیس از مهمترین و تاثیرگذارترین بازیگران نظام بین الملل در راستای تامین صلح و امنیت بین المللی بوده، حل مساله هسته ای ایران را که از چالشهای عمده این حوزه در بیش از دو دهه گذشته بوده در اولویت کاری خود قرار داده است. این مقاله ضمن بررسی ساختار و فرایند سیاستگذاری خارجی این اتحادیه بر مبنای نظریه نهادگرایی، با شناخت نقش و نحوه اثرگذاری متغیرهای عمومی موجود این چرخه به نسبت آنها با برنامه جامع اقدام مشترک هسته ای می پردازد و در نتیجه گیری کلی بر جایگاه پراهمیت و موثر این متغیرها در انعقاد توافق، اجرا و حفظ آن با ذکر جزییات تاکید می شود.
۲.

تاثیر هویت ملی بر سیاست خاورمیانه ای روسیه در تحولات عربی (با تاکید بر سوریه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۴۴) 175 - 200

کلید واژه ها: تحولات عربی سازه انگاری خاورمیانه فدراسیون روسیه هویت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 877 تعداد دانلود : 207
فدراسیون روسیه اگرچه با فروپاشی شوروی متولد و به زعم برخی نویسندگان دچار سرگشتگی هویتی شد اما می توان آن را دولتی قدیمی محسوب کرد که بر اساس برخی شاخص ها هویت آن از دوره تزارها تا امروز تداوم داشته است. «اقتدارگرایی» و «قدرت بزرگ» که همواره در تاریخ و هویت روسیه به چشم می خورد، نه تنها از بعد فرهنگ و هنجاری آن بلکه از منظر سیاسی و تأثیر بر سیاست خارجی نقش قابل ملاحظه ای دارد. منطقه خاورمیانه که روس ها از دیرباز سابقه حضور در آن را دارند، با بروز تحولات عربی شاهد نقش آفرینی فعال روس ها شد، زیرا مؤلفه هویت بر سیاست خارجی مسکو در این منطقه تأثیرگذار بود. از این رو، در پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که چگونه هویت ملی بر سیاست خاورمیانه ای روسیه در تحولات 2011 تأثیر گذاشته است؟ یافته ها حاکی از آن است که شاخص های هویت ملی روسیه مبتنی بر «اقتدارگرایی» و «قدرت بزرگ»، ذهنیت رهبران سیاسی این کشور در خصوص ادراک تهدید افراط گرایی و دیگر بازیگران خصوصاً غرب نسبت به خویش را در تحولات خاورمیانه شکل داده اند و زمینه نقش آفرینی فعال این بازیگر را فراهم آوردند. هدف از پژوهش حاضر نیز بررسی سیاست خاورمیانه ای روسیه در یک دهه اخیر از منظر هویتی است تا بتواند منجر به شناخت سازه انگارانه سیاست خارجی این بازیگر شود. در این راستا، این پژوهش با استفاده از رویکرد تفسیری و بر مبنای مؤلفه هویت در نظریه سازه انگاری مورد تحلیل قرار خواهد گرفت.
۳.

هویت سازی با تکیه بر جامعه پذیری سیاسی (مطالعه موردی: آموزش افسران وظیفه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 143 - 166
تعداد بازدید : 588 تعداد دانلود : 678
جوامع بزرگی که بر تصور هویت مشترک پایه می گیرند یک ملت را تشکیل می دهند. لذا حکومت ها به طرق مختلف در تلاش هستند تا با آموزش، ایجاد و تقویت ارزش های مشترک به ایجاد چنین جامعه ای کمک کنند. جامعه پذیری سیاسی یکی از ابعاد فرهنگ کلی جامعه است و در معنای وسیع، فرایندی است که یک جامعه از طریق آن فرهنگ سیاسی خود را از نسلی به نسل دیگر منتقل می کند. ازآنجایی که خدمت سربازی محل آموزش نظم و انضباط به جوانان و آماده شدن آن ها برای قبول سایر نقش هاست، بر این اساس هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی جامعه پذیری سیاسی دانشجویان وظیفه در فرایند آموزش های حین خدمت بوده است. پژوهش حاضر، از حیث روش، توصیفی از نوع پیمایشی است و جمع آوری داده ها به روش پرسشنامه ای و برای احراز روایی از روایی محتوایی و روایی سازه استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها نیز از آمار های توصیفی و استنباطی بهره گیری شده است. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته جامعه پذیری سیاسی دانشجویان وظیفه استفاده شد. این مقیاس شامل 18 گویه بوده است که در قالب ۵ مؤلفه ی شکل گیری ارزش ها و باورهای سیاسی- خدمت به اعتلای وطن- مشارکت سیاسی - احترام به حاکمیت نظام سیاسی-پایبندی به تعهدات، عمل و رفتار از طریق جامعه آماری موردسنجش قرار گرفته است. برابر نتایج به دست آمده مؤلفه های اول و دوم و پنجم مطلوب ارزیابی شد و مؤلفه های سوم و چهارم هرچند میزان رضایتمندی را تااندازه ای برآورده (به لحاظ آماری) اما همچنان خلأ انجام سیاست گذاری های مؤثر و کارآمد در خصوص این مؤلفه ها مشهود و ملموس است و باید موردتوجه سیاست گذاران این حوزه قرار گیرند.
۴.

سناریوهای تاثیر برگزیت بر وحدت پولی اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال هجدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 88 - 109

کلید واژه ها: اتحادیه اروپا برگزیت وحدت پولی آینده پژوهشی سناریونویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 216 تعداد دانلود : 595
پول واحد در قالب یورو یکی از عناصر اصلی قوام بخش ژئوپلیتیک اتحادیه اروپا می باشد که تغییر و تحول در آن می تواند سبب تغییرات ژئوپلیتیکی دیگری در این قاره شود. روشن است خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، کلیت این اتحادیه و از جمله وحدت پولی آن را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف این مقاله بررسی مسئله تاثیر خروج انگلستان(برگزیت ) بر وحدت پولی اروپا می باشد. اهمیت این مسئله در تاثیرات ژئوپلیتیکی تداوم اروپای نسبتا منسجم و یا تغییر آن به یک اروپای شکننده بر سیاست بین الملل است. نگارندگان این مقاله با بهره گیری از نظریه پیتر شوارتز(سناریونویسی معروف به G.N.B کسب و کار تجارت جهانی درقالب الگوی آینده پِژوهشی) و نیز روش توصیفی، تحلیلی و نیز فرایند محور سه سناریو، بدبینانه شکست وحدت پولی اروپا، سناریو حفظ وضع موجود(تداوم همکاری ها میان انگلستان و اتحادیه اروپا) و سناریو خوشبینانه(انسجام فرایند وحدت سیاسی و اقتصادی اروپا) را ارائه دادند. بر مبنای شرایط وقوع سناریوها، نتیجه اصلی پژوهش این است که خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، به تقویت مناسبات و سیاست های واحد پولی یورو کمک خواهد کرد.
۵.

نقش فضا در رقابت های بین المللی قدرت های بزرگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 79-99

کلید واژه ها: رقابت بین المللی مسابقه فضایی تسلیحات فضایی قدرت های بزرگ نئورئالیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 62 تعداد دانلود : 514
حرکت به سوی فضا بیشتر حاصل رقابت ابرقدرت های زمینی برای هژمونی سیاره ای بود. فضا، معیاری جدید برای تشخیص ارتقا قدرت و تخصیص اعتبار در جامعه ی جهانی به ارمغان آورد. اکتشافات و تکنولوژی های فضایی دو ابرقدرت، رقابت میان آن ها را شعله ورتر می ساخت. پرتاب اسپوتنیک 1 توسط شوروی آغاز کننده ی مسابقه فضایی بود. در نهایت هم ایالات متحده با فرود بر روی ماه خود را پیروز مسابقه فضایی دانست. اما پس از آن نیز نه تنها رقابت میان این دو کشور پایان نیافت بلکه کشورهای دیگر همچون چین، هند، ژاپن و برخی کشورهای اروپایی را نیز به میدان فراخواند. از آغاز عصر فضا تا کنون نیز فعالیت های نظامی بخش مهمی از اهداف قدرت ها را در بر گرفتند. سوال اصلی این است که فضا چگونه در تشدید رقابت میان قدرت ها نقش داشته است. فرضیه این مقاله نیز معتقد است فضا با ایجاد شرایط و تسلیحات مدرن باعث تشدید رقابت بین المللی میان کشورها شده است. از منظر نئورئالیسم، فضا تبدیل به عرصه ای جدید برای تشدید رقابت میان کشور ها در عرصه نظامی و کسب پرستیژ شده است.
۶.

سنجش کیفیت زندگی در بعد ذهنی و اثرات آن بر مشارکت اجتماعی پایدار در شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 37 - 56

کلید واژه ها: کیفیت زندگی شاخص های ذهنی مشارکت اجتماعی پایدار کلان شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 577 تعداد دانلود : 384
کیفیت زندگی شهری ازجمله معقولاتی است که در علوم مختلف موردتوجه قرارگرفته است. در این میان، دانش جغرافیای شهری کیفیت زندگی را در ارتباط با محیط و تأثیر آن بر نحوه عملکرد شهروندان، موردمطالعه قرار می دهد. امروزه کیفیت زندگی، عالی ترین مرتبه در اهداف برنامه ریزی اجتماعی- اقتصادی و دارای دو بعد ذهنی و عینی می باشد. ابعاد ذهنی، به ادراک شخص از کیفیت زندگی خود و اطرافیانش توجه دارد و مفهومی کیفی و نسبی است که می تواند بر مشارکت اجتماعی افراد در شهرها تأثیرگذار باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی - تحلیلی است. این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی از بعد ذهنی و اثرات آن بر مشارکت اجتماعی و با جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه) انجام پذیرفته است. مقدار آزمون KMO محاسبه شده 7/0 و نتیجه آزمون بارتلت کوچک تر از 01/ بوده و ضریب آلفای کرونباخ 941/0 است که نشان دهنده اعتبار- روایی و اعتماد – پایایی کافی و قابل قبول ابزار پرسشنامه می باشد. یافته ها نشان می دهد که متغیرهای مستقل به طورکلی 99/0 درصد از تغییرات متغیر مشارکت اجتماعی در شهر تبریز را تبیین می کنند. به طوری که کیفیت محیط شهری به میزان 412/0 درصد، سلامت اجتماعی 301/0 درصد و سلامت جسمانی 296/0 بر مشارکت شهروندان در امور شهری تأثیر مستقیم دارند. درنتیجه بین کیفیت زندگی از بعد ذهنی و مشارکت اجتماعی شهروندان در شهر رابطه معناداری وجود دارد.
۷.

بررسی و شناسایی عوامل موثر در موفقیت وشکست توسعه ساختار و سازمان صنعت گردشکری استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۹۷ جلد ۱ 51 - 96
تعداد بازدید : 131
این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی عوامل موثر بر موفقیت یا شکست توسعه ساختار و سازمان صنعت گردشکری در استان لرستان انجام شده است. از نظر روش شناسی، تحقیق حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری این پژوهش، جامعه آماری تحقیق کلیه مدیران سازمان های خدماتی گردشگری، گردشگری محلی (دولتی و خصوصی و یا مرتبط) که عضو انجمن صنفی ارائه خدمات مبتنی بر پایه گردشگری که از دولت دارای مجوز نماد فعالیت می باشند که طبق آمار سازمان استان لرستان 400 سازمان گردشگری در انجمن استان لرستان عضویت دارند . از روش نمونه گیری تصادفی ساده به روش سیستماتیک جهت انتخاب افراد نمونه استفاده شد و حجم نمونه بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه کوکران برابر است با 160نفر است. روش تجزیه و تحلیل داده ها: جهت تجزیه و تحلیل داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS وLisrel با استفاده از آزمون های آماری مناسب تاثیر عوامل چهارگانه محیطی، سازمانی، عملیاتی و روانشناختی بر توسعه صنعت گردشگری در استان لرستان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت
۸.

ارزیابی کیفیت زندگی ساکنان مناطق دهگانه شهر تبریز از بعد رفاه ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گفتمان طراحی شهری دوره سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 134-117

کلید واژه ها: رفاه ذهنی کیفیت زندگی رضایت شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 192 تعداد دانلود : 319
بیان مساله: برای رسیدن به توسعه پایدار مناطق شهری یکی از جنبه های کلیدی امکان نظارت بر کیفیت زندگی در تمام ابعاد آن یعنی ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است که این مهم نیازمند اجرای ابزارهایی است که قادر به شناسایی ابعاد اصلی رضایت انسان باشند. هدف: هدف اصلی تحقیق حاضر، ارزیابی رفاه و کیفیت زندگی مردم در شهر تبریز بر اساس مؤلفه های اساسی با ارجاع به نظریه قابلیت های «سن» می باشد. روش ها: بصورت تحلیلی توصیفی و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شد. جامعه آماری تحقیق جمعیت شهر تبریز که حجم نمونه براساس فرمول کوکران 382 نفر بدست آمد. برای تحلیل داده ها از معادلات ساختاری با روش اکتشافی و تحلیل عاملی مرتبه دوم با استفاده از نرم افزار Amos و Spss بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که عوامل تعیین کننده اصلی رفاه ذهنی در زمینه ادراکات فردی، شرایط اقتصادی، امنیت، کیفیت محیطی و فرصت های آموزشی هستند. شرایط رفاه در مناطق بسیار 7، 9 و 6 بسیار پایین است، در حالی که در مقابل، 2 و 1 و 5 بالاترین سطوح رفاه را در بین مناطق تبریز نشان داد. با تمرکز بر منطقه 7، می توان مشاهده کرد. این منطقه به مراتب کم ترین مقادیر را برای سه بعد اصلی از چهار بعد اصلی رفاه نشان می دهد که قابل توجه به نظر می رسد. نتیجه گیری: در نتیجه برای رسیدن ساکنین شهر به سطح رفاه و کیفیت زندگی مطلوب باید توجه مضاعف شود.
۹.

تحلیلی بر مؤلفه های تبیین کننده حس تعلق مکانی در محلات نوبنیاد شهری (مطالعه موردی: محله ی یاغچیان تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) 37 - 55

کلید واژه ها: حس تعلق مکانی محلات نوبنیاد محله ی یاغچیان تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 364 تعداد دانلود : 397
امروزه برنامه ریزی و توسعه ی شهری روندی پایین به بالا بوده که از مقیاس خرد یعنی محله شروع می شود و هدف اولیه ی آن، ایجاد مکان های (محلات) مطلوب برای زندگی از طریق پیوند انسان با مکان و به عبارتی ارتقای حس تعلق مکانی محسوب می گردد. در این راستا، با توجه به اهمیت برنامه ریزی و توسعه ی محله محور در دست یابی به توسعه ی شهری و نقش تأثیرگذار ارتباط و پیوند انسان با محلات و توسعه ی آن، هدف از تحقیق حاضر شناسایی مؤلفه های تبیین کننده ی حس تعلق مکانی در محلات نوبنیاد تبریز(محله ی یاغچیان) می باشد. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می باشد که به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرم افزار Warp-PLS استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز ساکنان محله ی یاغچیان تبریز (حدود 150000 نفر) می باشد که حجم نمونه بر مبنای فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردیده و براساس فرمول اصلاح شده ی کوکران به تعداد 340 نفر تقلیل یافته است. یافته های تحقیق بر مبنای مدل ساختاری حاکی از آن است که در محله ی مورد مطالعه مؤلفه های تبیین کننده ی حس تعلق مکانی در وهله ی اول تعلق کارکردی: انعطاف پذیری، آسایش و جذابیت به ترتیب با ارزش 65/0، 59/0 و 44/0، در وهله ی دوم تعلق حسی و عاطفی: سیمای بصری و اجتماع پذیری به ترتیب با ارزش 41/0 و 38/0 و در وهله ی سوم تعلق مفهومی: هویت و شخصیت مکان، خوانایی و قابلیت ادراک و تصور مکان به ترتیب با ارزش 32/0، 27/0 و 22/0 می باشند.
۱۱.

شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی مؤثر بر تامین مسکن مناسب برای گروه های کم درآمد در شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۵ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۸ 219 - 242

کلید واژه ها: گروه های کم درآمد برنامه ریزی مسکن آینده پژوهی تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 626 تعداد دانلود : 498
شیوه های برنامه ریزی و مداخله درزمینه تولید مسکن، عرضه زمین و استانداردهای شهری وضع شده ناکارآمد بوده و نفعی برای کم درآمدترین اقشار نداشته است. از سوی دیگر، سیاست هایی که برساخت مسکن برای طبقات با استطاعت پایین تأکید ورزیده اند، توجه اندکی به آثار محیطی آن معطوف نموده اند. ذکر این نکته نیز بسیار اهمیت دارد که چالش تأمین مسکن گروه های کم درآمد شهری در کشور های درحال توسعه صرفاً به تهیه خود مسکن محدود نمی شود. کمبود فضای سکونتی و فضا های داخلی خانه و نا کارآمدی امکانات گرمایشی و سرمایشی، نا امنی در برابر مخاطرات طبیعی، از مهم ترین مواردی محسوب می شود که به هنگام سیاست های تأمین مسکن برای این گروه ها موردتوجه و مطالعه قرار نمی گیرد. از سوی دیگر طبق اظهارات کارشناسان، برنامه های تأمین مسکن گروه های کم درآمد، تنها مسکّنی برای زخم متورم مسکن در بین این گروه های درآمدی بوده است؛ توده بزرگی از خانوار ها که در شرایط بی مسکنی، تنگ مسکنی و بد مسکنی قرار دارند، نشان از عدم وجود دید کلان نسبت به این بخش و نا کارآمدی سیاست های اجراشده در بخش مسکن و حل معضل آن در کشور می باشد و به دلایل متعدد این سیاست ها همواره از سوی مردم و منتقدان با چالش های جدی مواجه است، به گونه ای که در حال حاضر مدیران و برنامه ریزان این حوزه متقاعد شده اند که بسیاری از سیاست-ها و سرمایه گذاری ها در بخش مسکن شاید باعث بهبود مقطعی در این بخش شود ولیکن راهکاری برای دستیابی به شرایط مطمئن و پایدار نخواهد بود. آنچه نیاز است، تجدیدنظر در رویکرد های کلان مدیریتی و به کار گیری ابزار های جدید در برنامه-ریزی است، ابزار هایی که ویژگی موج سوم مدیریت (تغییر برای انطباق با محیط آینده) در آن معنا یابد. در این راستا این پژوهش قصد دارد به شناسایی و بررسی مهم ترین عوامل مؤثر بر تأمین مسکن مناسب برای گروه های کم درآمد شهری در شهر تبریز، بپردازد.
۱۲.

هویت ملی روسیه در دوران پساشوروی؛ تغییر یا تداوم هویتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 175 - 200

کلید واژه ها: اقتدارگرایی پساشوروی روسیه سازه انگاری قدرت بزرگ هویت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 288 تعداد دانلود : 686
فدراسیون روسیه با فروپاشی اتحاد شوروی شکل گرفت، اما دولتی قدیمی محسوب می شود که برخلاف تغییر مکرر نامش، از دیدگاه هویتی توانسته است در سه دوره اصلی تاریخ، تزارها، شوروی و پساشوری (روسیه مدرن) ویژگی های اصلی هویتی خود را حفظ کند. به بیانی، ورود روسیه از دوره ای به دوره دیگر که نخست با انقلاب 1917 و سپس با فروپاشی همراه بود، سبب شد در ساختار و فرهنگ سیاسی دولت تغییر ایجاد شود، اما شاخص های اصلی هویت روسی دچار تغییر نشده است؛ زیرا تعریف هویت روسی بر اساس شاخص ملی (اقتدارطلبی) و بین المللی (قدرت بزرگ) از عصر تزارها تا استالین و پوتین در عصر مدرن تداوم دارد. نمادهای عینی این شاخص ها در دوره پساشوروی آشکار است که از نظر بیشتر نویسندگان، روسیه در اوج سرگشتگی هویتی و در تلاش برای یافتن هویتی مستقل به سر می برد. با توجه به آنچه گفتیم، این پرسش مطرح می شود که چگونه فروپاشی اتحاد شوروی بر ادراک رهبران و مردم روسیه در مورد هویت ملی اثر گذاشت؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که فروپاشی اتحاد شوروی مرزها و وابستگی های شوروی را دچار تغییر و فروپاشی کرد، اما ادراک مردم و رهبران از مفهوم هویت ملی بر اساس اقتدارطلبی و قدرت بزرگ از دوره های پیشین تداوم یافته و دچار تغییر نشده است. در این نوشتار تبیین و تحلیل موضوع را با استفاده از رویکرد تفسیری روش تاریخی - تطبیقی و آزمون فرضیه را در چارچوب نظریه سازه انگاری با تأکید بر مؤلفه هویت انجام می دهیم.
۱۳.

نقش و جایگاه متغیرهای عمومی در فرایند سیاستگذاری سیاست خارجی اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۸ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۷۱) 207 - 225

کلید واژه ها: علت واحد سنخیت صادر اول اصالت وجود قاعده الواحد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 600 تعداد دانلود : 790
سیاستگذاری خارجی ادامه سیاست داخلی در عرصه بین المللی و از مهمترین بخشهای سیاستگذاری عمومی است، شناخت نقش و جایگاه و میزان تاثیرگذاری داخلی و اهمیت آن بر فرآیند سیاستگذاری خارجی در شناخت هر چه بهتر شاخصهای موثر تصمیم گیری در حوزه بین الملی حایز اهمیت است، تعدادی از کشورهای قاره اروپا در قالب اتحادیه اروپا بسیاری از امور حاکمیتی خود را بر مبنای نظریه نهادگرایی به اتحادیه ای متشکل از کشورهای عضو واگذار نمودند که سیاست خارجی نیز یکی از بخشهای مهم آن می باشد. فرآیند سیاستگذاری خارجی در اتحادیه اروپا برگرفته از عوامل و متغیرهای عمومی مختلفی در سطح جامعه اروپایی می باشد که با حضور و نفوذ در ارکان سیاستگذاری اتحادیه در تصویب و اجرای تصمیمات و سیاستها ایفای نقش می نمایند. در این مقاله برای پاسخ به این سوال که میزان نقش و جایگاه متغیرهای عمومی در سیاست خارجی چه وزن و اهمیتی دارد ضمن بررسی چرخه سیاستگذاری خارجی با تمرکز بر متغیرهای عمومی به نقش مبتنی بر نظریه نهادگرایی نئولیبرال ضریب نفوذ آنها با هدف ترسیم میزان و اولویت نقش آنها در این عرصه می پردازیم و در نتیجه گیری کلی مقاله نیز اهمیت و تاثیرهای قابل توجه این نهادهای غیردولتی به عنوان یکی از مهمترین شاخصهای موثر بر سیاستگذاری خارجی اتحادیه اروپایی بیان خواهد شد.
۱۴.

آسیب شناسی نقش اندیشکده ها در سیاستگذاری خارجی جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۶۱) 137 - 163

کلید واژه ها: اندیشکده ها سیاست گذاری خارجی تصمیم سازی تولید فکر آسیب شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 607 تعداد دانلود : 484
تفاوت و تمایز سازمان ها و جوامع موفق در عرصه های مختلف به طور معمول به مکانیزم های موجود در سطوح عالی سیاستگذاری است که با تصمیم سازی گروهی و مشورتی می توان الگویی موفق و موثر بر گرفته از کارکرد اندیشکده ها و مراکز تصمیم ساز ایجاد کرد. جایگاه استراتژیک و با اهمیت اندیشکده ها امروزه در قرن بیست و یکم با اثبات و قابلیت و برتری در سیاستگذاری خارجی کشورهای پیشرفته همراه بوده است. رویکرد جامعه علمی، سیاستگذار و نخبگان علمی در جمهوری اسلامی تشکیل و راه اندازی اندیشکده ها و کانون های مولد و تصمیم ساز، بخصوص در عرصه سیاستگذاری خارجی است. به گونه ای که علاوه بر کثرت و تنوع با نوعی رقابت آشکار و پنهان بین اندیشکده های این حوزه همراه است. تحقیق حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده و اطلاعات مورد نیاز در خصوص چگونگی آسیب شناسی نقش و عملکرد اندیشکده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک گردآوری شده است. در پژوهش حاضر ضمن تشریح مزایا و قابلیت های اندیشکده ها و کارکرد مناسب آنها در چگونگی تصمیم سازی در سیاستگذاری خارجی با محوریت آسیب شناسی و شناسایی موانع پیش روی فعالیت و اثرگذاری اندیشکده ها در روند سیاستگذاری خارجی جمهوری اسلامی تلاش شده است که مخاطب را با آسیب های غالب و برجسته ای چون عدم توجه به نظر کارشناسان و دولتی و شبه دولتی بودن اندیشکده ها و فقدان پیوند ساختاری اندیشکده ها آشنا کند
۱۵.

آسیب شناسی ساختاری دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۴ (پیاپی ۴۳) 107 - 141

کلید واژه ها: قدرت نرم دیپلماسی عمومی دیپلماسی عمومی سنتی دیپلماسی عمومی مدرن الگوی شبکه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 215 تعداد دانلود : 117
امروزه دیپلماسی عمومی بعنوان مکمل دیپلماسی رسمی تحت تاثیر فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی به ابزار مهمی در تحقق اهداف سیاست خارجی کشورها تبدیل شده است و بالطبع جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به ظرفیت های بالقوه فرهنگی، مذهبی و سیاسی در تلاش است از این ابزار در تحقق اصول و اهداف خود در عرصه بین المللی استفاده نماید. پرسش پژوهش این است که آیا جمهوری اسلامی ایران با توجه به ظرفیت های بالقوه فرهنگی، مذهبی و سیاسی توانسته است در دیپلماسی عمومی خود موفق عمل نماید؟ پاسخ این است که جمهوری اسلامی در عرصه های ساختاری، نهادی و مدیریتی و رویکردی در زمینه دیپلماسی عمومی دچار ضعف است و بر همین اساس نتوانسته است در زمینه مذکور آن طور که شایسته است عمل نماید.
۱۶.

بررسی آثار اقتصادی و اجتماعی طرح هدفمندی یارانه ها برسطح رفاه خانوار ها (نمونه موردی شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 175-205

کلید واژه ها: هدفمندی یارانه رفاه اقتصادی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 415 تعداد دانلود : 38
پرداخت یارانه یکی از سیاست های اقتصادی برای برقراری عدالت اقتصادی و اجتماعی در جامعه و همچنین حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در بسیاری از کشورها است. از آنجایی که طرح هدفمند کردن یارانه ها در رأس برنامه های تحول اقتصادی دولت در سال های اخیر قرارگرفته، این طرح جامعه را متأثر ساخته است. روش تحقیق حاضر، توصیفی تحلیلی است که باهدف ارزیابی آثار اقتصادی و اجتماعی طرح هدفمندی یارانه ها بر میزان رفاه خانوارها انجام شده است. جامعه آماری 384 خانوار ساکن در شهر تبریز می باشد. برای نمونه گیری از روش خوشه ای چندمرحله ای استفاده گردید. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط گروهی از صاحب نظران مورد بررسی و تائید قرار گرفت. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS پردازش و مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین برای آزمون فرضیه ها از آزمون خی دو و آزمون T تک نمونه ای استفاده شد. درنهایت نتایج نشان داد که در بعد اقتصادی، اجرای قانون طرح هدفمندی یارانه ها در قدرت خرید خانوارها تاثیر منفی داشته است و خانوار ها با اجرای این طرح به میزان کمی توانسته اند برای اعضای خانواده خود مواد غذایی بهتری تهیه نمایند و کمتر توانسته اند برای خود و یا اعضای خانواده برخی کالاهایی را که تاکنون نخریده اند تهیه کنند. علاوه بر آن در بعد اجتماعی، این طرح در انسجام خانواده ها تاثیر مثبت داشته و اختلاف بین اعضای خانواده با پرداخت نقدی یارانه ها به میزان اندکی افزایش یافته است. همچنین این طرح در کاهش احساس نابرابری اجتماعی تا حدودی تاثیر منفی داشته و پرداخت نقدی یارانه ها به مقدار کمی باعث کم شدن فاصله طبقات فقیر و ثروتمند جامعه شده است.
۱۷.

بررسی تاثیر الزامات بین المللی بر طراحی و تدوین الگوهای توسعه ملی (با تاکید بر الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳۷) 85 - 108
تعداد بازدید : 426 تعداد دانلود : 649
فلسفه الگوی توسعه ملی ، در واقع ارائه طرحی بومی از توسعه ، متمایز از الگو یا الگوهای توسعه ای حاکم است. نکته حائز اهمیت اینکه قرار است الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت پس از طراحی، در عمل به نقشه راه توسعه ای کشور تبدیل شده و در نقش الگویی مستقل با ویژگی های منحصر به فرد ظاهر شود. عملیاتی شدن این الگو مستلزم واقعی بودن رویکردها و آموزه های آن متناسب با شرایط و ویژگی های ملی و محلی با نگرش جهانی است. حیات، پویایی ، پایداری و کارآمدی هر الگوی توسعه ای در گرو محصور نماندن در مرزهای سیاسی و نقش آفرینی در عرصه جهانی است. سوال قابل طرح این است که الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت برای ماندگاری و کارآمدی چه رویکرد و رفتاری را باید در عرصه جهانی و در ارتباط با سایر الگوها به ویژه الگوی حاکم در پیش گیرد؟ در پاسخ به سوال فوق ، این فرضیه مورد تاکید است که الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در صورت تعامل کنش گرا( فعال ) با محیط بین المللی و در ارتباط با الگوهای حاکم جهانی، می تواند زمینه کارایی ، کارآمدی و پویایی خود را حفظ کرده و به الگویی نقش آفرین با گستره جهانی تبدیل شود.
۱۸.

تبیین و تحلیل توسعه پایدار شهری با تأکید بر مؤلفه های محیطی (مطالعه موردی: شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۶ 75 - 86

کلید واژه ها: تبیین توسعه پایدار مولفه ی محیطی مدل ترکیبی(SWOT-AHP) شهر سنندج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 745 تعداد دانلود : 16
تجسم یک بحران شهری حاصل از سناریوی جمعیت در افق نزدیک، تصوری دور از واقعیت نمی باشد. با شروع هزاره سوم، تخمین زده می شود که تقریباً نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری سکونت یافته باشند یعنی جاهایی که بیشترین منابع را مصرف و بیشترین ضایعات و آلودگی ها را تولید می کنند. توسعه پایدار، مفهوم جدیدی است که از طریق پیوند ابعاد مختلف توسعه (اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی) و توجه خاص به ملاحظات زیست محیطی و حفظ محیط زیست از دهه 80 به طور گسترده ای مطرح گردید. بر این اساس توسعه پایدار شهری توسعه انسانی پایدار را نیز به همراه می آورد که به شکل گیری سرمایه اجتماعی و ایجاد عدالت اجتماعی مدد می رساند. این پژوهش از نظر روش تحقیق بصورت توصیفی– تحلیلی بوده و با هدف کاربردی تدوین شده است. در این مقاله، ساختار زیست محیطی شهر سنندج با استفاده از تکنیکSWOT   در چهار مرحله مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج یافته ها با استفاده از روشAHP  نشان می دهد که کل امتیاز و وزن دهی جدول ماتریس عوامل داخلی 319/0 و در جدول ماتریس عوامل خارجی 321/0 است که عدد حاصله پایین تر از میانگین بوده، در واقع از قوت ها و فرصت های به دست آمده به درستی در جهت غلبه بر ضعف ها و تهدیدها استفاده نشده است و ضعف ها بر قوت ها و تهدیدها بر فرصت ها غالب هستند. بالاترین مقدار میانگین پایداری توسعه شهری مربوط (92/2) و مقدار میانگین مربوط به شاخص های محیطی (97/2) می باشد. در نهایت راهبردهایی برای توسعه پایداری محیطی شهر سنندج معرفی شده است، توجه به مدیریت یکپارچه محیط زیست و ارزیابی اثرات زیست محیطی به عنوان یکی از مهم ترین ابزار دستیابی به توسعه پایدار شهری مورد بررسی قرار گیرد و در واقع کوششی در جهت یافتن راه حل هایی است که تغییرات لازم در این جهت ترسیم نماید.
۱۹.

بررسی وضعیت کلانشهر تبریز در مسیر جهانی شدن با تاکید بر پتانسیل های سرمایه گذاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۷۰ 59-77

کلید واژه ها: کلانشهر تبریز جهانی شدن شهر جهانی سرمایه گذاری SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 77 تعداد دانلود : 356
در اتمسفر جهانی شدن، شهرها در رقابت شدید با یکدیگر سعی بر ورود بر چرخه جهانی دارند. جهانی شدن اثرات مثبت و منفی بسیاری را بر شهرها و بویژه کلانشهرها بر جای می گذارد. تدوین برنامه ها و چشم اندازها و راهبردهای مناسب، لازمه بقا و رشد در عرصه پیچیده، در هم تنیده و رقابتی جهانی کنونی می باشد. مدیریت کلانشهرها با هدف جهانی شدن و استانداردهای جهانی، مستلزم تدوین برنامه های محلی و ملی و دیپلماسی شهری و ملی می باشد و نیازمند اتخاذ تدابیر دولت به حمایت از ارتباطات بین المللی کلانشهرها در کنار اهداف ملی می باشد. این مقاله در نظر دارد وضعیت کلانشهر تبریز را، با تاکید بر پتانسیل سرمایه گذاری، در قالب برنامه ریزی استراتژیک تحلیل نموده و راهبردهای سازنده ای را به منظور توانمندی بیشتر در مسیر جهانی شدن ارائه نماید. نتایج مطالعه نشان می دهد کلانشهر تبریز در صورت سیاست گذاری فعالانه و سازنده در زمینه استفاده از پتانسیل های داخلی و فرصت های خارجی، در فرایند جهانی شدن، میتواند از مزایای آن بهره مند شده، و آن را به عنوان فرصتی برای تحقق توسعه پایدار شهری بهره برداری نماید.
۲۰.

بررسی تأثیر ناکارآمدی ساختار اجتماعی با تخریب بیشتر مولفه های کالبدی با رویکرد توسعه پایدار در بافت فرسوده تبریز (مطالعه موردی: محلات سیلاب قوشخانه، احمد آباد، ملازینال و خلیل آباد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳ 107 - 118

کلید واژه ها: تبریز توسعه پایدار شاخص کالبدی شاخص اجتماعی برنامه ریزی شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 179 تعداد دانلود : 837
شهر به عنوان محیط زیست بشر در معرض تهدیدهای جدی است و این مسئله به دلیل اهمیت روزافزون مطالعات توسعه پایدار در پایش سیاست های عمومی است. در این مقاله نیز هدف، شناسایی مولفه های کلیدی و تاثیرگذار و سپس ارائه راهبرد در فرایند تدوین الگوی پایدار شهری و توسعه شهری می باشد. بنابراین در محلات هدف تحلیلی به منظور استخراج شاخص های مناسب برای سنجش و ارزیابی پایداری و کیفیت محیط شهری با استفاده از پرسشنامه و بعد برای حجم نمونه نیز از تکنیک کوکران استفاده شده و در نهایت تحلیل آماری توصیفی انجام گرفته و داده های اجتماعی-اقتصادی و کالبدی به وسیله نرم افزار SPSS وتکنیک SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و در آخر این نتیجه حاصل شد که شاخص های کالبدی بیشترین تاثیر فنی را دارند اما شاخص های اجتماعی در سطح قابل قبول و گاها رضایتمند هستند این موضوع را می توان اینگونه بیان کرد که مشکلات کالبدی از جمله فرسوده بودن ابنیه، عدم رعایت ضوابط در ساخت و سازها همگی باعث تاثیر منفی از این شاخص شده و در مقابل وجود روابط خانوادگی بین ساکنان، وجود ریشه های قومی و ارتباطات و خاطرات مربوط به نسل های قبلی که در آن محدوده ساکن بوده اند معمولا نوعی حس دلبستگی مکانی ایجاد می کند که مطلوب بودن شاخص های اجتماعی را توجیه می کند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان