زهره خانمحمدی

زهره خانمحمدی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۴ مورد از کل ۴ مورد.
۱.

تاثیر هویت ملی بر سیاست خاورمیانه ای روسیه در تحولات عربی (با تاکید بر سوریه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحولات عربی سازه انگاری خاورمیانه فدراسیون روسیه هویت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 584 تعداد دانلود : 181
فدراسیون روسیه اگرچه با فروپاشی شوروی متولد و به زعم برخی نویسندگان دچار سرگشتگی هویتی شد اما می توان آن را دولتی قدیمی محسوب کرد که بر اساس برخی شاخص ها هویت آن از دوره تزارها تا امروز تداوم داشته است. «اقتدارگرایی» و «قدرت بزرگ» که همواره در تاریخ و هویت روسیه به چشم می خورد، نه تنها از بعد فرهنگ و هنجاری آن بلکه از منظر سیاسی و تأثیر بر سیاست خارجی نقش قابل ملاحظه ای دارد. منطقه خاورمیانه که روس ها از دیرباز سابقه حضور در آن را دارند، با بروز تحولات عربی شاهد نقش آفرینی فعال روس ها شد، زیرا مؤلفه هویت بر سیاست خارجی مسکو در این منطقه تأثیرگذار بود. از این رو، در پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که چگونه هویت ملی بر سیاست خاورمیانه ای روسیه در تحولات 2011 تأثیر گذاشته است؟ یافته ها حاکی از آن است که شاخص های هویت ملی روسیه مبتنی بر «اقتدارگرایی» و «قدرت بزرگ»، ذهنیت رهبران سیاسی این کشور در خصوص ادراک تهدید افراط گرایی و دیگر بازیگران خصوصاً غرب نسبت به خویش را در تحولات خاورمیانه شکل داده اند و زمینه نقش آفرینی فعال این بازیگر را فراهم آوردند. هدف از پژوهش حاضر نیز بررسی سیاست خاورمیانه ای روسیه در یک دهه اخیر از منظر هویتی است تا بتواند منجر به شناخت سازه انگارانه سیاست خارجی این بازیگر شود. در این راستا، این پژوهش با استفاده از رویکرد تفسیری و بر مبنای مؤلفه هویت در نظریه سازه انگاری مورد تحلیل قرار خواهد گرفت.
۲.

هویت ملی روسیه در دوران پساشوروی؛ تغییر یا تداوم هویتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتدارگرایی پساشوروی روسیه سازه انگاری قدرت بزرگ هویت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 458 تعداد دانلود : 502
فدراسیون روسیه با فروپاشی اتحاد شوروی شکل گرفت، اما دولتی قدیمی محسوب می شود که برخلاف تغییر مکرر نامش، از دیدگاه هویتی توانسته است در سه دوره اصلی تاریخ، تزارها، شوروی و پساشوری (روسیه مدرن) ویژگی های اصلی هویتی خود را حفظ کند. به بیانی، ورود روسیه از دوره ای به دوره دیگر که نخست با انقلاب 1917 و سپس با فروپاشی همراه بود، سبب شد در ساختار و فرهنگ سیاسی دولت تغییر ایجاد شود، اما شاخص های اصلی هویت روسی دچار تغییر نشده است؛ زیرا تعریف هویت روسی بر اساس شاخص ملی (اقتدارطلبی) و بین المللی (قدرت بزرگ) از عصر تزارها تا استالین و پوتین در عصر مدرن تداوم دارد. نمادهای عینی این شاخص ها در دوره پساشوروی آشکار است که از نظر بیشتر نویسندگان، روسیه در اوج سرگشتگی هویتی و در تلاش برای یافتن هویتی مستقل به سر می برد. با توجه به آنچه گفتیم، این پرسش مطرح می شود که چگونه فروپاشی اتحاد شوروی بر ادراک رهبران و مردم روسیه در مورد هویت ملی اثر گذاشت؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که فروپاشی اتحاد شوروی مرزها و وابستگی های شوروی را دچار تغییر و فروپاشی کرد، اما ادراک مردم و رهبران از مفهوم هویت ملی بر اساس اقتدارطلبی و قدرت بزرگ از دوره های پیشین تداوم یافته و دچار تغییر نشده است. در این نوشتار تبیین و تحلیل موضوع را با استفاده از رویکرد تفسیری روش تاریخی - تطبیقی و آزمون فرضیه را در چارچوب نظریه سازه انگاری با تأکید بر مؤلفه هویت انجام می دهیم.
۳.

سیاست خاورمیانه ای روسیه از 2015-2011 (با تأکید بر کشورهای عربی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب های عربی اوک‍رای‍ن سوریه خاورمیانه روسیه واقع گرایی تهاجمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 285 تعداد دانلود : 236
تحولات منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از سال 2011 (وقوع انقلاب های عربی) تا سال 2015 (اوج بحران در سوریه) فصل جدیدی از سیاست خاورمیانه ای بازیگران فرامنطقه ای از جمله روسیه را رقم زد. پیوندهای دیرینه مسکو با منطقه و تمایل آن به ایفای نقش بیشتر در معادلات بین المللی سبب شد تا سیاست جدیدی در راستای تحقق منافع کرملین به کار گرفته شود. حضور غیرفعال در تونس و مصر به همراهی روسیه با غرب در صحنه لیبی منجر شد که هرچند غافل گیری مسکو را به دنبال داشت؛ اما ادامه این روندها به سمت خاورمیانه، موجب نگرانی این کشور از جهت گیری های آتی و تسری آن به محیط امنیتی روسیه در جمهوری های اتحاد شوروی شد. این مسئله زمینه ایفای نقش هرچه فعال تر مسکو در منطقه را ایجاد کرد. در حالی که پیش از وقوع انقلاب های عربی، کارگزاران روس با حفظ فاصله مناسب بر تأمین و حفظ منافع خویش در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا تلاش می کردند و علاقه ای برای مداخله در امور بازیگران منطقه از خود بروز نمی دادند. در این نوشتار تلاش بر این است تا با بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی و بر مبنای نظریه «واقع گرایی تهاجمی» به تبیین اهمیت حضور روسیه در صحنه خاورمیانه به ویژه پس از خیزش های مردمی پرداخته شود. شایان توجه اینکه در این راستا یافته ها حاکی از آن است که سیاست روسیه بر مبنای جلوگیری از تسری خیزش ها به منطقه اوراسیا و نیز ایفای نقش بیشتر در معادلات بین المللی به دنبال خلأ ناشی از حضور ایالات متحده در منطقه است.
۴.

واکاوی علل حضور روسیه در بحران سوریه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روسیه خاورمیانه موازنه قوا بحران سوریه بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 242 تعداد دانلود : 204
منطقه خاورمیانه، موقعیت ویژه و حساسی در جغرافیای سیاسی و اقتصادی قدرت های بزرگ جهانی و کشورهای پیرامون آن در آغاز هزاره جدید میلادی به خود اختصاص داده است. سوریه یکی از کشورهایی است که در این منطقه از اهمیت ژئوپلتیک خاصی برخوردار است. امروزه با شکل گیری بحران سیاسی در این کشور، بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای مختلفی در آن حضور یافته و هر یک بر اساس منافع و علایق خود، جهت گیری خاصی را در رابطه با این بحران اتخاذ نموده اند. این مقاله به دنبال آن است تا با ارائه چارچوبی نظری، به واکاوی انگیزه های روسیه به عنوان مهم ترین بازیگر فرامنطقه ای در میان بازیگرانی که خواهان ابقای نظام حاکم در سوریه هستند، بپردازد. بر این اساس پرسش اصلی مقاله این است که روسیه به عنوان یک بازیگر فرا منطقه ای از یک سو و به عنوان متحد استراتژیک سوریه از سوی دیگر، درصدد پیگیری چه اهدافی در این بحران است؟ یافته های مقاله حاکی از آن است که با توجه به جایگاه سوریه در سیاست خارجی روسیه، این کشور علاوه بر حفظ پیوندهای اقتصادی و نظامی خود با سوریه، به دنبال جلوگیری از کاهش نفوذ خود در خاورمیانه و ممانعت از تسری ناآرامی ها از خاورمیانه به منطقه اوراسیا می باشد. بنابراین روسیه به پشتیبانی تمام عیار از دولت سوریه در مقابل معترضین داخلی و فشارهای بین المللی پرداخته است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان