افشین زرگر

افشین زرگر

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۵ مورد.
۱.

آثار امنیتی-زیست محیطی پروژه گاپ(ترکیه) بر کشورهای پایین دست؛ ملاحظات حقوق بین المللی

کلید واژه ها: هیدروپلتیک گاپ امنیت انسانی محیط زیست رودخانه بین المللی صلح و امنیت منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 629 تعداد دانلود : 196
اگر روزی طرح موضوع "جنگ آب" عمدتاً در نوشته های محققان برای آینده در نظر گرفته می شد، اینک همان آینده واقعیت پیدا کرده است و جهان به واقع درگیر جنگ آب در نقاط مختلف می باشد. شاید بتوان دو دسته عوامل را در این زمینه دخلیل دانست، مورد اول عامل طبیعی است، گرچه همان را هم دولت ها با برنامه ها و سیاست های اشتباه خود تشدید کرده اند و دومی کاملاً با دخالت انسان انجام شده است که چرخه اکوسیستم را مختل ساخته و مشکلات زیست محیطی جدی را ایجاد کرده است. یکی از سیاست ها و برنامه های اشتباه برخی کشورها، منحرف کردن جریان های آبی و ایجاد سدهای متعدد بدون تدبیر و آینده نگری بوده است. یکی از این سیاست ها و برنامه های پر سر و صدا و زیان بارد، ابر پروژه های آبی ترکیه خصوصاً پروژه آناتولی جنوب شرق(گاپ) می باشد که با ساخت سدهای مختلف روی دجله و فرات موجب بروز مسائل زیست محیطی حاد برای کشورهای پایین دست یعنی عراق و سوریه و پس از آن ایران شده است پروژه گاپ آثار و تبعات زیست محیطی متعددی دارد که این مقاله تلاش دارد در یک نگاه حقوق بین المللی این موضوع را مورد مطالعه قرار دهد و ضمن بررسی ابعاد حقوقی اقدامات ترکیه، تاثیرات امنیتی و زیست محیطی آن برای کشورهای پایین دست مشخص شود. بنابراین در جهت دست یابی به اهداف مشخص شده در این مقاله، به این سوال محوری پرداخته خواهد شد:"هیدروپلتیک ترکیه (با تاکید بر پروژه GAP) چه تاثیرات امنیتی و زیست محیطی برای همسایگان این کشور(سوریه، عراق و ایران) دارد؟"
۲.

لیبرالیسم، حقوق بین الملل و حکمرانی مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظریه لیبرالی حقوق بین الملل جامعه جهانی نظام حقوقی بین الملل حکمرانی خوب هنجارهای حقوق بشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 682 تعداد دانلود : 401
از منظر رئالیست ها، «هژمون» برای تداوم مشروعیت و نهادینه نمودن ارزش های خود، نیازمند استفاده از ابزاری نظیرحقوق بین الملل است. زیرا ثبات نظم هژمونیک و تداوم وضع موجود بیشترین سود را نصیب او می سازد. مشروعیت سازی در سایه اجرای قواعد حقوق بین الملل، توانسته برای تثبیت موقعیت برترکشورهای مسلط کارآمد عمل کند. دولت ها به عنوان کنش گران محوری سیاست بین الملل برای تحکیم قدرت در محاسبه ی سود و هزینه غوطه ورند و زمانی همکاری را ترجبح می دهند که به سود منافع ملی آنان باشد. در مقابل لیبرالیسم با خوشبینی به حقوق بین الملل برای دستیابی به صلح پایدار نقش بی بدیلی را در توسعه آن ایفاء کرده است و با گره زدن تحقق صلح بین المللی به مشروعیت نظام نمایندگی و مولفه های داخلی دولت ها، راهی برای تقویت رعایت قواعد حقوق بشرگشوده است. با این پیش فرض که همبستگی و صلح بین المللی لیبرالی در سایه برقراری حکمرانی مطلوب در سطح داخلی محقق می شود، این مقاله به این سوال پاسخ می دهدکه آیا رویکرد لیبرالیسم به حقوق بین الملل، توانسته استانداردهای حکمرانی را در جامعه جهانی ارتقاء بخشد؟ ما با تمسک به روش گردآوری داده ها از گونه اسنادی که از طریق کتاب ها، مقالات، سایت ها و منابع اینترنتی انجام شد، به این نتیجه رسیدیم که لیبرالیسم به عنوان یکی از پایه های نظری حکمرانی خوب با جهانی نمودن هنجارهای حقوق بشر سعی نموده تا با استانداردسازی شیوه ی حکومت داری و افزایش دولت های لیبرال، هم اجرای حقوق بشر تضمین و فراگیرشود و هم صلح و امنیت در جامعه جهانی پایدار گردد.
۳.

مطالعه فعالیت ها و آزمایشگاه های بیولوژیکی آمریکا در جهان (با تأکید بر راهکارهای رسانه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزمایشگاه های فرامرزی بیولوژیکی برنامه بیولوژیکی آمریکا جنگ بیولوژیکی رسانه برون مرزی سلامت جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 725 تعداد دانلود : 318
استفاده قدرت های بزرگ از سلاح های زیستی سابقه ای طولانی دارد. ایالات متحده یکی از مهم ترین تولید کنندگان سلاح های بیولوژیکی با گسترش برنامه آزمایشگاهی خود در سراسر جهان، خطری بزرگ برای آینده سلامت بشر است. بنابراین، این پرسش مطرح می شود که راهکار های مقابله با بحران های ناشی از رفتار مخرب بیولوژیک آمریکا چیست؟ بر این اساس، در این مقاله نقش سازمان های بین المللی، ظرفیت های حقوق بین الملل و همچنین رسانه ها برای جلب توجه جهانی و برخورد حقوقی با این رفتار های مخرب با روش توصیفی-تحلیلی مطالعه شده است. نتایج نشان می دهد که آزمایشگاه های بیولوژیکی فرامرزی آمریکا در اوکراین، قزاقستان، ازبکستان، گرجستان، ارمنستان، کره جنوبی، کلمبیا، اندونزی، سنگال و برخی از کشورهای آفریقایی فعال هستند. این فعالیت ها، ناقض اصول حقوق بین الملل مرتبط با فعالیت های زیست محیطی و در تعارض با مسئولیت بین المللی دولت ها است. ابزار های رسانه ای در دنیای مدرن می توانند با آگاهی بخشی به افکار عمومی و افزایش مطالبه گری کنشگران اجتماعی و نهادهای مدنی، حقوقی و سازمان های بین المللی را برای برخورد با دولت های متخلف اقناع نمایند. رسانه های مستقل از جریان نظام سلطه، ازجمله رسانه های برون مرزی ایران، می توانند برای بسیج افکار عمومی در برابر آلودگی های بیولوژیکی و برنامه های مخفی دولت های متخلف به ویژه ایالات متحده و تبعات آن، نقش و کارکرد تبیینی مؤثری ایفا نمایند.
۴.

رویکردهای امنیتی دولت ترامپ در خاورمیانه با تاکید بر ناسیونالیسم اقتصادی

کلید واژه ها: آمریکا ترامپ امنیت منطقه ای سیاست های اقتصادی کشورهای خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 786 تعداد دانلود : 998
دولت ترامپ که با شعار اول آمریکا و توجه ویژه به اقتصاد بر سر کار آمد سیاست های امنیتی خود در خاورمیانه را در راستای ناسیونالیسم اقتصادی پیش برد تا بدین گونه رویکرد یک جانبه گرایی در الگوی رفتاری آمریکا با تصمیمات ترکیبی از نظامی گری با ناسیونالیسم اقتصادی و مبتنی بر منفعت جویی همراه گردد. سؤال مقاله حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی و با اسناد کتابخانه ای گردآوری شده این است که سیاست ها و اقدامات امنیتی دولت ترامپ در خاورمیانه در راستای ناسیونالیسم اقتصادی آمریکا چه بوده است؟ برای این منظور در چارچوب نظری مرکانتلیسم جهت تبیین و تحلیل این موضوع پرداخته و فرضیه این است که دولت ترامپ در حفظ هژمونی جهانی و نظم مدنظر آمریکا و برقراری توسعه و امنیت اقتصادی با فاصله گرفتن از مسئله جهان گرایی به سمت ناسیونالیسم و حمایت گرایی اقتصادی چنان پیش رفت که با پیوند مؤلفه های امنیتی و اقتصادی بتواند ائتلاف و اتحاد بدون هزینه، صلح از طریق زورآزمایی، ایجاد بحران و تنش زایی، تحمیل طرح صلح و حمایت از حکومت عربستان را در جهت تقویت جنگ برای تجارت آمریکا، گشودن بازار جنگ افزارهای آمریکایی، تقویت روابط با عربستان در خاورمیانه را موردتوجه قرار دهد. این اقدام برای افزایش ثروت در جهت احیای هژمونی اقتصادی آمریکا در سطح جهانی و رشد و توسعه صنعتی داخلی گام است.
۵.

مکتب انگلیسی و جایگاه حقوق بین الملل در جامعه بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظریه مکتب انگلیسی جامعه بین الملل نظام حقوقی بین الملل حکمرانی خوب هنجارهای حقوق بشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 306 تعداد دانلود : 737
در نگاه رایج متاثر از نظریه واقع گرایی، حقوق بین الملل صرفا ابزاری مدرن در خدمت قدرت های بزرگ است تا دستیابی به اهداف آنان قانونی جلوه کند و تا زمانی مورد احترام است که برای منافع ملی سود آور باشد. در واقع پشت نقاب زیبا و فریبنده حقوق بین الملل سیاست های مداخله گرانه و منافع خودخواهانه پنهان است. در مقابل شاخه سولیداریسم مکتب انگلیسی بدون انکار نقش محوری حاکمیت دولت ها، درشکل گیری اجماع جهانی بر هنجارهای حقوق بین الملل وکم رنگ شدن خط فاصل میان جامعه داخلی و بین المللی تمرکز دارد و به عنوان یکی از پایه های نظری پارادایم حکمرانی خوب، با تاکید بر هنجارهای حقوق بین الملل بشر دولت ها را به سمت رعایت استانداردهای حکمرانی سوق می دهد. این که آیا رویکرد مکتب انگلیسی به حقوق بین الملل توانسته استانداردهای حقوق بشر و حکمرانی مطلوب در جامعه بین المللی را ارتقاء بخشد؟ سوال این مقاله است که با بهره گیری از روش گردآوری داده ها از نوع اسنادی از طریق کتاب ها، مقالات، سایت ها و منابع اینترنتی، به این نتیجه رسیدیم که گرچه نظام حقوقی بین الملل مشتمل بر قواعد افقی و مبتنی برهمکاری تابعان است. اما دولت ها به موجب همین قواعد و هنجارهای مشترک جامعه بین المللی را می سازند و با محدود نمودن خود به رعایت این مقررات، تخطی از موازین حقوق بشر و استانداردهای حکمرانی را غیرمجاز می دانند و به لحاظ حفظ اعتبار و مشروعیت بین المللی خود به راحتی حاضر به کنارگذاشتن آنها نیستند.
۶.

ارزیابی منازعه های منطقه ای درخاورمیانه در پرتو روند دولت ملت سازی مطلوب؛ الگوها و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت ملی منازعه منطقه ای دولت ملت سازی همبستگی ملی ثبات سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 965 تعداد دانلود : 125
تنش های طولانی مدت در خاورمیانه و تقارن آن با تحولات نوین جهانی، این منطقه را با موج جدیدی از دولت ملت سازی بر گسلی از منازعات مواجه کرده است. منازعاتی که با روند ناقص دولت ملت سازی در سده اخیر در خاورمیانه آغاز و در سطوح ملی منطقه ای در اشکال مختلف نمایان و فراگیر شد و با انقلاب ایران به اوج منازعه ملت در تقابل با دولت رسید و با جنبش های مردمی در آغاز هزاره سوم تداوم یافت. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی به دنبال پاسخ به این پرسش است که؛ منازعات ملی و منطقه ای و روند دولت ملت سازی در خاورمیانه چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ نتایج مطالعات نشان می دهد رابطه ای دوسویه و معکوس بین این دو برقرار است. بدین مفهوم که روند ناقص دولت ملت سازی منازعات متعددی را ایجاد کرده که به تداوم این روند معیوب و نهایتاً به تشدید و گسترش منازعات ملی و منطقه ای منجر شده است.
۷.

سیاست تطبیقی روسیه در بحران قره باغ و اوکراین

کلید واژه ها: قره باغ اوک‍رای‍ن روسیه سازه انگاری سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 394 تعداد دانلود : 183
با فروپاشی شوروی سیاست خارجی روسیه بر محور جغرافیای پیرامونی آن شکل گرفت و بنابراین تحولات در جمهوری های تازه شکل گرفته با مسائل امنیتی و راهبردی این کشور گره خورده است. اوکراین و منطقه قفقاز جنوبی به عنوان مناطق استراتژیک روسیه در خارج نزدیک هستند که از دیدگاه مقامات روسی هرگونه تحولاتی در این مناطق رابطه مستقیم با منافع این کشور دارد. از همین رو آغاز درگیری نظامی آذربایجان و ارمنستان بر سر قره باغ و تلاش اوکراین برای پیوستن به غرب و ناتو موجب شده است تا روسیه راهبردهای خود را بر محور این تحولات قرار دهد. در این پژوهش سؤال اصلی این است که راهبردهای سیاست خارجی روسیه در قبال قره باغ و اوکراین چگونه قابل تبیین است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که روسیه با در نظر گرفتن خطر غرب گرایی ارمنستان و اوکراین تلاش داشته است تا به عنوان نیروی صلح بانی در قفقاز و بازدارندگی از طریق تهاجم نظامی علیه اوکراین رویکرد تهدیدآمیز دو کشور علیه منافع ملی خود را مرتفع کند. در همین خصوص نقش برداشت ها و نگرش های روسیه نسبت به دو بحران از اهمیت قابل توجهی نیز برخوردار است.
۸.

استراتژی کلان فضایی در پرتو نظریه روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فضای ماورای جو سیاست بین الملل استراتژی کلان فضایی نظریه های کلاسیک نظیریه های تلفیقی نظریه های نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 869 تعداد دانلود : 134
در قرن بیست و یکم سیاست بین الملل به دنبال تغییر در ساختار، کنشگران و رویه ها دستخوش تحول قرار گرفته است. سیر چنین تغییراتی ضمن به نمایش گذاشتن درهم آمیختگی سیاست بین الملل و فضای ماورای جو، قابلیت نظریه های روابط بین الملل را در شرایطی به چالش دعوت می کند که تأثیر تحولات سیاست بین الملل بر پیکره جملگی آن ها نقش بسته است. این مقاله متکی به رویکردی کیفی و روش تحقیق نظری-کاربردی در پی پاسخ به این پرسش است که نظریه های روابط بین الملل در برخورد با سیاست بین الملل متحول شده متأثر از فناوری های فضایی چه وضعیتی دارند؟ یافته های پژوهش پس از پرداختن به استراتژی کلان فضایی و رویکرد نظریه های دسته بندی شده در قالب الف) کلاسیک: نوواقع گرایی و نولیبرالیسم، ب)تلفیقی: سازه انگاری و پست مدرنیسم و ج) نوین: پست مدرنیسم و محیط زیست گرایی بیان گر دیدگاه های متفاوت و گاه متضاد یک دیگر است. بررسی نظریه های منتخب در برخورد با سیاست بین الملل متحول شده ناشی از حضور و فعالیت در فضای ماورای جو بیانگر لزوم تقویت، اصلاح و تعدیل و یا حتی ناکامی آن هاست و تأکیدی است بر ارائه الگوی نظری نوینی که طیفی از بازیگران را در مرکز توجه خود قرار دهد، ساختارهای مادی و غیرمادی را در کنار هم دربرگیرد و فرایندهای ناشی از مجازی شدن واقعیت را مورد توجه قرار دهد که تحولات سیاست بین الملل در قرن بیست و یکم و متأثر از فضای ماورای جو را شکل می دهند.
۹.

Iran and Eurasian Economic Union(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: neoclassical realism security complex Russian Foreign Policy Eurasian Economic Union

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 293 تعداد دانلود : 395
Russia's foreign policy has undergone many changes in the last decade. Putin's policies have continued until 2021 and he has changed toward a pragmatic approach to dynamism and initiative in regional and international developments. The Various factors have been influential in this direction. The Regional convergence in the near abroad has always been a priority for Moscow. Russia has tried to use the political, security and economic potential of the Eurasian region in geopolitical rivalries. One of the developments in recent years is the creation of the Eurasian Economic Union, which can play an important and effective role in advancing Russia's foreign policy goals. This study seeks to answer the question of how effective the Eurasian Economic Union will be in achieving Russia's foreign policy goals. What are its prospects and challenges? And what opportunities can be imagined for the cooperation of the Islamic Republic of Iran with this economic union? The theoretical framework of the research is based on the theory of neoclassical realism. This theory considers the factors of domestic, regional level and the structure of the international system in evaluating foreign policy. The research method is descriptive-analytical and uses documentary and library information and data.
۱۰.

شناسایی دولت در حقوق بین الملل کلاسیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناسایی دولت حکومت حقوق بین الملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 281 تعداد دانلود : 790
با استفاده از روش پژوهش توصیفی و تحلیلی در صدد دستیابی به اهداف فوق بر آمدیم. یافته ها حاکی از آن است که کشورهای مستقل دارای حق حاکمیت مساوی هستند. و لذا برای آنکه کشوری دارای حق حاکمیت مستقل بوده و از چنین حقی در صحنه بین المللی برخوردار باشد باید مورد شناسایی جامعه بین المللی و یا لااقل، یک کشور که مهم ترین آن ها همسایگان می باشند قرار گیرد. شاید بتوان گفت شناسایی اولین گام لازم برای تحقق هویت حقوقی است. شناسایی کشورها یک عمل سیاسی می باشد که فقط دارای آثار و تبعات حقوقی است و لذا فی نفسه عمل شناسایی یک عمل حقوقی بین المللی نیست. هیچ کشوری وظیفه ندارد که کشور دیگر و یا حکومت دیگر را به رسمیت بشناسد مگراینکه منافع کشور شناسنده ایجاب نماید و از طرفی هیچ کشوری محق نیست که مورد شناسایی قرار بگیرد و آنرا از دیگران مطالبه نماید. اگر کشوری علی رغم اینکه تمامی خصوصیات توصیف شده در روابط بین المللی و یا آراء دیوان بین المللی دادگستری (قلمرو- جمعیت- حکومت و حاکمیت) را واجد باشد چنانچه حداقل مورد شناسایی یک کشور قرار نگیرد نمی تواند بعنوان سوژه حقوق بین المللی قرار گیرد. چنانکه کشور یک میلیاردی مانند جمهوری خلق چین سالیان دراز مورد شناسایی تعداد زیادی از کشورها قرار نگرفت. از نظر حقوقی عضویت در سازمان ملل متحد نیز نمی تواند تکلیفی برای سایرین جهت برسمیت شناختن آن ایجاد نماید. کما اینکه اسرائیل دهها سال است که عضو سازمان ملل است و هنوز تعداد زیادی از کشورها آنرا به رسمیت نمی شناسد.
۱۱.

توسعه ی هنجاری حقوق بین الملل بشر از طریق نظارت قانونی سازمان های بین المللی غیر دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه ی هنجاری حقوق بین الملل نظارت قانونی سازمان های بین المللی غیر دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 593 تعداد دانلود : 639
سازمان های غیردولتی ناظر برحقوق بشر طیف وسیعی از اقدامات نظارتی را انجام می دهند.ضمن جمع آوری اطلاعات مرتبط با امور کاری خود، از قربانی ان نی ز حمایت کرده و با هدایت افکار عمومی، زمینه را برای تعامل یا تقاب ل ب ا دولت ها و س ایر کنشگران ناقض حقوق بشر فراهم می آورند. برنامه هایی را نیز برای آم وزش حق وق بش ر تهیه می کنند. آن ها همچنین حدودی جایگاه خود را در سیستم قضایی بین الملل ی تثبی ت کرده و قربانیان ناقض را در جریان دادرسی ها، به عناوین مختلف چه دوست دادگاه و یا به عنوان خواهان، همراهی می کنند. سازمان های غیردولتی حقوق بشری درسال ه ای گذش ته نقشی بس مهم در تهیه ی طرح های مربوط به اسناد بین المللی حق وق بش ر ایف ا کرده اند و دولتها را برای تصویب ای ن اس ناد ک ه خ ود آنه ا نی ز مب دع و تهی ه کننده ی هس تند، ترغیب کرده اند. مقاله ی پیشرو، رویک ردی توص یفی و پژوهش ی نس بت ب ه فعالیت های سازمانهای غیردولتی بین المللی بر توسعه ی هنجاری حقوق بین الملل بشر دارد .بسیاری از افرادی که در این مورد صحبت می کنند و یا حتی دستی در آتش نویسندگی دارند این پر پرواز را بسیار مطلوب دیده و از آن بعنوان موفقیت یاد می کنند .
۱۲.

موضع نهادهای بین المللی به ویژه سازمان ملل متحد به اختلافات ایران و آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیوان داوری اختلافات بین المللی جمهوری اسلامی ایران ایالات متحده بیانیه های الجزایر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 86 تعداد دانلود : 287
دیوان داوری ایران و امریکا را می توان به عنوان الگویی از مراجع داوری بین المللی در حل وفصل اختلافات مالی با مبالغ کلان بین کشورها محسوب داشت. بیانیه های الجزایر علاوه بر ارائه راهکار حل بحران سیاسی، دربرگیرنده اسلوب حقوقی حل وفصل دعاوی حقوقی بین دو دولت بود که در این راستا دیوان داوری دعاوی ایران و آمریکا تأسیس گردید. دیوان داوری دعاوی ایران و آمریکا در سال 1981 و به منظور فیصله بحران بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده ناشی از اشغال سفارت آمریکا در تهران و نگهداری 52 نفر از اتباع آن کشور تأسیس شد. این دیوان مرجع داوری بین المللی موردی به شمار می رود که از صلاحیت شخصی و موضوعی برخوردار است. این دیوان داوری مهم ترین مرجع داوری حل وفصل اختلافات بین المللی در دنیا به حساب می آید. دیوان داوری دعاوی ایران و ایالات متحده ماهیت بین المللی دارد و بی تردید تابع قواعد و مقررات حقوق بین الملل است و امروزه کمتر کسی تردیدی در بین المللی بودن ماهیت این دیوان به خود راه می دهد. مهم ترین مشارکت دیوان در داوری تجاری بین المللی مجموعه گسترده سابقه قضائی است که دیوان به موجب قواعد داوری آنسیترال آن ها را توسعه داده و از خود به جای گذارده است.
۱۳.

تأثیر متقابل منازعات ملی -منطقه ای بر دولت-ملت سازی ناقص در عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: «امنیت ملی و منطقه ای» «منازعه منطقه ای» «دولت_ملت سازی» «همبستگی ملی» «ثبات سیاسی_اقتصادی» «اشباع سرزمینی»

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 511 تعداد دانلود : 165
دولت-ملت سازی فرایندی است که از طریق انباشت قدرت مبتنی بر اشباع سرزمینی، ثبات سیاسی-اقتصادی و هم بستگی اجتماعی معنی پیدا می کند. اما این روند درخاورمیانه با نواقصی همراه شد که منازعه های طولانی مدت حاصل از آن، همزمان با تحولات نوین جهانی، این منطقه از جهان را با خطر واگرایی و حتی تجزیه دولت-ملت ها مواجه کرده است. عراق به عنوان یکی از کشورهای این منطقه در آغاز هزاره سوم، علی رغم گذار از نظامی دیکتاتوری به ساختاری دموکراتیک، در احاطه منازعات ملی-منطقه ای قرار گرفته است. این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی با تبیین روند متفاوت دولت-ملت سازی در عراق و بررسی انواع منازعات دامنه دداری که مانع از پیدایش دولتی کارآمد و ملتی منسجم در این کشور شده، به دنبال پاسخ به این سوال است که؛ منازعات ملی-منطقه ای و روند دولت-ملت سازی در عراق چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ نتایج مطالعات نشان می دهد رابطه ای دوسویه و معکوس بین این دو برقرار است. بدین مفهوم که روند ناقص دولت-ملت سازی منازعات متعددی را ایجاد کرده که به تداوم این روند معیوب و نهایتاً به تشدید و گسترش منازعات ملی-منطقه ای منجر شده است.
۱۴.

درآمدی تحلیلی بر انقلاب اسلامی ایران از منظر مدل جامع دولت_ملت سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دولت - ملت سازی هم بستگی ملی ثبات سیاسی - اقتصادی اشباع سرزمینی منازعه انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 62
دولت_ملت سازی فرایندی است که از طریق انباشت متوازن قدرت مبتنی بر اشباع سرزمینی، ثبات سیاسی-اقتصادی و همبستگی اجتماعی معنی پیدا می کند. روند دولت-ملت سازی در ایران در دوره پهلوی نه تنها به پدیدار شدن دولتی کارآمد و متعهد نیانجامید، بلکه نقایص متعدد این روند، به شکاف روزافزون بین دولت و ملت و در نهایت به انقلابی بزرگ و سقوط این حکومت منجر شد. این مقاله با اتکا به روش توصیفی-تحلیلی در صدد پاسخ به این سوال است که؛ زمینه های وقوع انقلاب اسلامی در ایران تا چه میزان متاثر از روند ناقص دولت_ملت سازی در دوره پهلوی بوده و دلایل ارائه شده توسط نظریه پردازان مختلف درباره این انقلاب، با کدام یک از شاخص های مدل جامع دولت-ملت سازی قابل تطبیق است؟ نتایج مطالعات نشان می دهد نظریه پردازان مختلف هر کدام به بخش از نواقص دولت -ملت سازی پهلوی پرداخته اند. اما الگوی جامع دولت-ملت سازی قادر است همزمان مجموعه ای از این علل درهم تنیده را تبیین کند.
۱۵.

بررسی تطبیقی سیاست خارجی جمهوری گرجستان و جمهوری ارمنستان ؛ تمایل به غرب یا شرق! (2008-2020)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جمهوری ارمنستان جمهوری گرجستان سیاست خارجی تطبیقی تمایل به غرب و شرق بازیگران منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 817 تعداد دانلود : 503
جمهوری های گرجستان و ارمنستان، امروزه بازیگران منطقه ای و بین المللی متعددی را بخود جلب کرده است و اهمیت فوق العاده تاریخی خود را مجدد بازیافته اند. گرجستان و ارمنستان که زمانی، حیات خلوت روسیه و اتحاد جماهیر شوروی بودند و در ادوار متمادی تاریخ نیز محل منازعه و رقابت بازیگران منطقه بوده اند، اکنون به محل رقابت قدرت های بزرگ کنونی تبدیل شده و هر کدام از بازیگران منطقه ای و جهانی بدنبال حضور، نفوذ و تامین هرچه بیشتر منافع خود هستند. برای درک بهتر اهمیت این منطقه برای قدرت های بزرگ بویژه آمریکا و روسیه و گرایشات گرجستان و ارمنستان به هر یک از این دو قدرت، به بررسی اهداف این دو قدرت در منطقه قفقاز جنوبی پرداخته خواهد شد. در پژوهش پیش رو این پرسش مطرح می گردد که کشورهای ارمنستان و گرجستان از سال 2008 به بعد به سمت کدام قدرت شرق و غرب متمایل بوده است؟ نتیجه کلی مقاله نشان می دهد که گرجستان و ارمنستان برای همکاری با ناتو، دارای انگیزه هایی هستند. در این میان بنظر می رسد، گرجستان حضور ناتو را بعنوان مقدمه ای برای اروپایی شدن ترجیحاً دریافت کمک های مالی بیشتر می داند و نتیجتاً می توان بیان نمود که از میان دو بازیگر فرامنطقه ای، نقش آمریکا از دیگران بارزتر بنظر می رسد. آمریکا دارای منافع منطقه ای در گرجستان و ارمنستان است.
۱۷.

The Evolution of Russian Foreign Policy and Its Effect on Cooperation with Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Eurasianism Russian revanchism Ukraine Crisis Crimea annexation Skripal crisis Sanction

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 716 تعداد دانلود : 714
The research on Russian foreign policy in recent decades, particularly after the collapse of the Soviet Union, has always been a topic of analytical interest to scholars of foreign policy and international relations. As the legacy of the former Soviet Union, the Russian Federation still retains many of its hardware components in various forms. However, since 2000, Putin with his intellectual spectrum, backed by the factors of his power, the restoration of Russian credibility at regional and global levels, as well as the process of Eurasianism and Neo-Eurasianism was included in the foreign policy agenda. Accordingly, the questions of the research are, how has Russia behaved in its foreign policy in the post-2000 period whilst pursuing national goals and interests, and what are the hallmarks of its behavioral model? What effect has the change in Russia's foreign policy had on the process of increasing regional cooperation with Iran? The Increasing Iran-Russia cooperation to the military and security levels is defined in the context of Russia's macro-foreign policy strategy against US unilateralism and the use of Iran's capacity to manage regional developments. This study shows that Iran is an effective and influential regional partner for Russia in thisThe research on Russian foreign policy in recent decades, particularly after the collapse of the Soviet Union, has always been a topic of analytical interest to scholars of foreign policy and international relations. As the legacy of the former Soviet Union, the Russian Federation still retains many of its hardware components in various forms. However, since 2000, Putin with his intellectual spectrum, backed by the factors of his power, the restoration of Russian credibility at regional and global levels, as well as the process of Eurasianism and Neo-Eurasianism was included in the foreign policy agenda. Accordingly, the questions of the research are, how has Russia behaved in its foreign policy in the post-2000 period whilst pursuing national goals and interests, and what are the hallmarks of its behavioral model? What effect has the change in Russia's foreign policy had on the process of increasing regioimportant period. The research method is library-documentary. Based on the theory of neoclassical realism as a theory for explaining foreign policy, internal intellectual and cultural factors and variables of Russian politics, as well as the most important regional and transnational variables affecting the process and behavior of Russian foreign policy has been discussed.nal cooperation with Iran? The Increasing Iran-Russia cooperation to the military and security levels is defined in the context of Russia's macro-foreign policy strategy against US unilateralism and the use of Iran's capacity to manage regional developments. This study shows that Iran is an effective and influential regional partner for Russia in this important period. The research method is library-documentary. Based on the theory of neoclassical realism as a theory for explaining foreign policy, internal intellectual and cultural factors and variables of Russian politics, as well as the most important regional and transnational variables affecting the process and behavior of Russian foreign policy has been discussed.
۱۸.

جنگ داخلی سوریه و افزایش تقابل روسیه و آمریکا در خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بحران سوریه امنیت منطقه ای سیاست خارجی روسیه و آمریکا رقابت منطقه ای توازن قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 252 تعداد دانلود : 823
جنگ داخلی سوریه که در 7 سال گذشته مهم ترین بحران خاورمیانه لقب گرفته، این منطقه را به صحنه رقابت و تقابل قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل کرده است. گستردگی جغرافیای منازعه، حجم بالای خسارت وارده، وقوع خشونت های بسیار شدید و نیز حضور مستقیم و غیر مستقیم تعداد بی شماری از بازیگران نظام بین الملل در صحنه نبردهای عملیاتی موجب شده است تا از این بحران به عنوان یکی از نمونه های منحصر به فرد در یک دهه اخیر یاد شود. ماهیت پدیده های بین المللی نشان داده است که قدرت های بزرگ در یک ساختار چندجانبه، به موازات همکاری و رقابت، درصدد تبیت موازنه قدرت در محیط بین المللی هستند. با وقوع بحران در سوریه نشانه هایی از این نوع روابط میان روسیه و ایالات متحده از سال 2011 مشاهده شده است. روسیه طی سال های اخیر بازیگر اصلی در سوریه بوده و در میان بازیگران خارجی در سوریه قوی ترین طرف بوده است، اما در طرف مقابل ایالات متحده هم با داشتن ابزارهای متعدد و به بهانه مقابله با خطر داعش و جلوگیری از نفوذ ایران در سوریه در این کشور بحران زده به ایفای نقشی پرداخته است که هم سو با منافع روسیه نبوده است. به این ترتیب تقابلی آشکار و پنهان بین روسیه و آمریکا در سوریه پدید آمده است.
۱۹.

موج روانشناسی در روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادراکات و سوءادراکات روابط بین الملل روانشناسی تصمیم گیرندگان سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 293 تعداد دانلود : 636
رابرت جرویس در کتاب ادراکات و سوء ادراکات در سیاست بین الملل نقطه تمرکز خود را بر مطالعات روانشناسی و عوامل تأثیر گذار روانی بر رفتار تصمیم گیرندگان سیاست خارجی قرار می دهد. این موضوع یک دیدگاه ترکیبی و انتقادی جدید در تئوری های روانشناسی است که نتایج و یافته های به دست آمده توسط بررسی ادراکات و سوءادراکات بازیگران بین المللی را به روشنی بیان می کند. همچنین این دیدگاه مسیر ارتباط میان آن ها (ادراکات و سوء ادراکات) را برای فهم این موضوع که چگونه تصمیم گیرندگان سیاست خارجی به آن پی برده و در شرایط اضطراری با آن روبرو می شوند را مورد بررسی قرار می دهد. جرویس در این کتاب به شرح ادراکات تصمیم گیرندگان در مورد جهان و دیگر بازیگران بین المللی پرداخته که چگونه این مسئله می تواند تصمیم گیرندگان را از حقایق بین المللی دور کرده و مانع رسیدن آن ها به درکی درست نسبت به آنچه هست شود. نویسنده با توجه به وقایع تاریخی بسیاری که در روابط بین الملل رخ می دهد به خوبی نشان می دهد که چگونه این علم می تواند نه تنها به شرح تصمیمات خاص تصمیم گیرندگان، بلکه به شرح رفتار، کنش ها و واکنش های دیگر بازیگران در شرایط اضطراری پرداخته و به طور کلی به بالا بردن فهم بازیگران از رفتار خود، سایر بازیگران و جهان خارج کمک شایان توجهی کند.
۲۰.

روسیه و مبارزه با تروریسم و افراطی گری در قفقاز : دستاوردها و ناکامی ها 2001 – 2015

تعداد بازدید : 669 تعداد دانلود : 311
این پژوهش در صدد واکاوی سیاست خارجی روسیه در قبال گروه های افراط گرا و تروریستی در قفقاز؛ دستاوردها و شکست ها در طول سال های 2001 تا 2015 است. به ویژه پس از دهه پایانی قرن بیستم و سال 2000 به بعد، خلأ قدرت ناشی از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در کنار اختلافات سرزمینی برخی اقوام با صورت بندی متکثر قومی مذهبی، رشد گروه های افراطی و فقدان توسعه سیاسی موجب شد منطقه قفقاز جنوبی با ساختاری آنارشیک شکل گیرد. منطقه ای امنیتی با سه جمهوری مستقل آذربایجان، ارمنستان و گرجستان،که با تداوم ناپایداری امنیتی همراه با عدم شکل گیری یک رژیم امنیتی مشترک، با قدرت گرفتن داعش در عراق و سوریه و نفوذ اسلام گرایان رادیکال در آن، در روند تحولات منطقه پیچیده ای را پشت سر می گذارد. بر این اساس بسط و گسترش بنیادگرایی در منطقه ژئوپلیتیک قفقاز که از جمله حساس ترین مناطق ژئوپلیتیک ج هان به ویژه پس از سال 2000 شکل ویژه ای از مجموعه امنیت منطقه ای را شکل داد. این مقاله در پی پاسخ دادن به این سوال است که رویکرد روسیه در قبال گروه های افراط گرا و تروریستی در قفقاز (از سال 2001-2015) چگونه بوده است؟ بر این اساس هدف این مقاله مشخص نمودن رویکرد روسیه در قبال گروه های افراط گرا و تروریستی در قفقاز؛ دستاوردها و شکست ها با چشم انداز رویکردی امنیت منطقه ای می باشد. روش پژوهش نیز روش تبیینی است و داده ها نیز به شیوه کتابخانه ای گردآوری شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان