محمدرضا رضایی

محمدرضا رضایی

مدرک تحصیلی: استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۱۶ مورد.
۶۱.

تحلیلی بر قابلیت های توسعه گردشگری ساحلی در بندر دیلم با استفاده از مدل های کمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 267 - 280

کلید واژه ها: گردشگری ساحلی بندر دیلم SWOT ANP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۴۰۰
گردشگری ساحلی، طیف کاملی از گردشگری، فراغت و فعالیتهای تفریحی را که در نواحی ساحلی و آبهای نزدیک سواحل را در بر می گیرد. و به دلیل برخورداری از ویژگیهای خاص، از سایر عوارض مشابه متمایز می باشد. سواحل جنوبی کشور در امتداد خلیج فارس، به عنوان نمادی از اقتدار ملی در روابط بین المللی و تعامل کشور با جهان محسوب می گردد. این پژوهش با هدف ارزیابی پتانسیل ها و محدودیت های توسعه گردشگری ساحلی در بندر دیلم انجام شده و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است، حجم نمونه 20 و جامعه آماری نخبگان شهرستان دیلم می باشد و از روش کتابخانه ای و اسنادی برای جمع آوری منابع استفاده شده است و جهت تحلیل داده ها از تکنیک SWOT و ANP استفاده شده است. استراتژی ایجاد زمینه مشارکت مردم محلی و تقویت نقش مدیریتی در برنامه های آتی گردشگری با 754/ بالاترین اولویت و استراتژی ایجاد بوم گردهای محلی آموزش دیده برای خدمات دهی به گردشگران داخلی وخارجی با امتیاز 052/ پایین ترین اولویت را در مدل ANP به خود اختصاص داده است. از بین عوامل چهارگانه مدل SWOT کمبود نیروی متخصص وکارامد در ارائه خدمات و توسعه فعالیت های گردشگری با وزن نهایی 88/ و ارتقای انگیزه ومیل به گردشگری درشهروندان همسایگان خارجی کشور با وزن 68/ بالاترین ضریب وزنی را به خود اختصاص داده است. به طور کلی استراتژی های انتخابی باید از نوع کمینه بیشینه باشد تا از فرصت هایی که متوجه استان است بتوان در راستای از بین بردن ضعف های توسعه گردشگری ساحلی بندردیلم استفاده کرد.
۶۲.

ارزیابی مؤلفه های مبنایی آمادگی ذهنی-نگرشی خانوارهای شهر کرمان در برابر سوانح طبیعی (زلزله)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۰ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۶) 853 - 871

کلید واژه ها: آمادگی ذهنی-نگرشی خانوار زلزله شهر کرمان مدیریت سوانح طبیعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۲۵۱
سوانح طبیعی هرساله به بروز خسارات متعدد جانی و مالی می انجامد. آمادگی خانوارها پیش از وقوع زلزله، یکی از ضروری ترین اقداماتی است که به عنوان روشی کارآمد و کم هزینه، خسارات ناشی از زلزله را کاهش می دهد. دلیل این امر، موقعیت ایران و قرارگیری برخی شهرها در نقاط آسیب پذیر است که توجه به ابعاد مختلف مکانی–فضایی، این آسیب پذیری را کاهش می دهد. مطالعه توصیفی و هم بستگی حاضر، با هدف بررسی میزان آمادگی ذهنی–نگرشی خانوارهای شهر کرمان انجام شده است. داده ها با مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی و به کمک ابزار پرسشنامه به دست آمد. جامعه آماری شامل 141،867 خانوار ساکن شهر کرمان است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری خوشه ای ۳۵۰ خانوار است. پس از گردآوری داده ها، با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس یک طرفه، تفاوت میان مناطق در برخورداری از آمادگی ذهنی–نگرشی مشخص شد. هم بستگی میان دو متغیر آمادگی ذهنی-نگرشی و پایگاه اقتصادی–اجتماعی نیز با استفاده از ضریب هم بستگی پیرسون به دست آمد. براساس نتایج، میزان آمادگی ذهنی-نگرشی خانوارهای ساکن در چهار منطقه شهر با هم تفاوت دارد. همچنین میزان آمادگی کم است؛ به طوری که میانگین آمادگی کل خانوارهای نمونه، ۵۵/۵۴ در مقیاس ۲۵ تا ۱۰۲ است که بیشترین و کمترین آن به ترتیب متعلق به خانوارهای منطقه 1 با 88/60 درصد و منطقه 4 با ۷۸/۴۳ درصد است. از سوی دیگر، میزان آمادگی ذهنی-نگرشی خانوارها با پایگاه اقتصادی-اجتماعی هم بستگی دارد؛ یعنی هرچه وضعیت اقتصادی-اجتماعی خانوارها بهبود یابد، آمادگی ذهنی-نگرشی آن ها بیشتر می شود.
۶۳.

تحلیل تأثیر پاندمی کووید 19 بر تخریب خلاق گردشگری از دیدگاه ساکنان مطالعه موردی: بافت تاریخی شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۸ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 1 - 13

کلید واژه ها: گردشگری تخریب خلاق اضطراب کووید 19 شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۲۹۱
با همه گیری کووید 19، جهان با چالشی بسیار فراتر از جنگ جهانی دوم روبرو شده است. بحرانی که علاوه بر به خطر انداختن سلامت جامعه، تهدیدی اساسی علیه اقتصاد جهانی است. با گسترش این ویروس و عدم وجود واکسن و داروی مشخص تا زمان انجام پژوهش (آگوست 2020)، بسیاری از کشورها از مداخلات غیر دارویی مانند قرنطینه و اعمال محدودیت ها بهره می برند. همین موضوع باعث شده تا فشار روانی ناشی از نگرانی ابتلا به بیماری، بحث قرنطینه و تعطیلی برخی از فعالیت های اقتصادی نظیر گردشگری، بر عموم مردم افزایش یابد. بدین منظور، ضروری است تا با بهره مندی از فرصت ها بر تهدیدها غلبه کرده و بتوان اقتصاد جوامع را احیا نمود. یکی از پارادایم های کاربردی در این زمینه تخریب خلاق می باشد. تخریب خلاق با استفاده از منابع، دانش و مهارت افراد، به اشکال جدیدی از تقاضاها پاسخ گفته و فرصت کارآفرینی خلاق را گسترش می دهد. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش اسنادی-پیمایشی صورت گرفته است. جامعه موردمطالعه، ساکنان بافت تاریخی شهر یزد می باشد که 308 نفر به عنوان نمونه از طریق فرمول کوکران انتخاب شده و داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه گردآوری و با استفاده از Smart PLS مورد تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج، ضریب مسیر 402/0 و ضریب T 621/9 بیانگر تأثیر مثبت و معنادار اضطراب ناشی از پاندمی کرونا بر تخریب خلاق در بافت تاریخی شهر یزد می باشد. بر این اساس باوجود پاندمی کووید 19، ساکنان به خاطر اضطراب ناشی از آن سعی در جبران فرصت های ازدست رفته داشته و در تلاش هستند تا به نحوی با خلاقیت و نوآوری این تهدید را به فرصت تبدیل کرده و فعالیت های اقتصادی خود در راستای گردشگری را به شکل جدیدی احیا نمایند.
۶۴.

شناسایی عوامل مزیت ساز در گردشگری بافت تاریخی شهر یزد با رویکرد تخریب خلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۶ 283 - 306

کلید واژه ها: گردشگری مزیت رقابتی تخریب خلاق بافت تاریخی شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۱۶۰
مزیت رقابتی، رویکردی مبتنی بر استراتژی بازاریابی است. دیدگاه شومپیتری در مزیت رقابتی، مبتنی بر خلاقیت و نوآوری می باشد. براین اساس می توان با ایجاد تغییرات خلاقانه و به کارگیری پارادایم تخریب خلاق، ایده های جدید را خلق و مورد بهره برداری قرار داده و آنها را به عنوان مهمترین عناصر در مزیت رقابتی مطرح نمود. با این وجود، پژوهش حاضر در نظر دارد تا با رویکرد تخریب خلاق به شناسایی عوامل مزیت ساز در بافت تاریخی شهر یزد بپردازد. لذا محققان از روش پژوهش کیفی با استراتژی تحلیل مضمونی استقرایی استفاده کرده اند. جامعه مورد مطالعه، افرادی با اطلاعات و تجارب مرتبط در زمینه گردشگری در محدوه مورد مطالعه بوده که با استفاده از روش غیراحتمالی و نمونه گیری قضاوتی انتخاب شدند. پس از انجام مصاحبه کیفی انفرادی و رسیدن به نقطه اشباع، 12 نفر از افراد واجد شرایط به عنوان نمونه انتخاب شدند. سپس کدهای استخراجی با استفاده از نرم افزار مکس کیو دی ای در مقوله های چهارگانه منابع و جاذبه ها، عوامل و منابع پشتیبان، مدیریت مقصد و عوامل تقویت کننده مورد دستبه بندی قرار گرفتند. براساس ارجاعت صورت گرفته عواملی چون شرایط موجود جهت جذب طبقه خلاق، وجود جاذبه های تاریخی و فرهنگی و حفظ هویت آنها، صنایع خلاق و تعامل و هم آفرینی در خلق ارزش ها، توجه به خلاقیت و نوآوری و توجه به تحقیق و توسعه به عنوان برترین مزایای رقابتی محدوده مورد مطالعه در مقایسه با رقبا تعیین گردید.
۶۵.

ارزیابی مکانی دسترسی به فضاهای باز شهری در مقطع زمانی پس از زلزله با استفاده از الگوریتم های بهینه سازی هاب و ژنتیک (مطالعه موردی: شهر گرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۷ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 311 - 331

کلید واژه ها: الگوریتم ژنتیک حل مسئله هاب زلزله شهر گرگان فضاهای باز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۲۲
آگاهی از وضعیت دسترسی به فضاهای باز شهری برای اسکان موقت پس از زلزله، از مواردی است که می تواند در مدیریت بحران بسیار حیاتی باشد. شناسایی این نقاط پیش از وقوع زلزله سبب می شود مدیران در مقطع زمانی ناپایدار و غیرقطعی پس از زلزله تصمیم گیری منطقی داشته باشند. همچنین این مسئله تأثیر محدودیت های خاص مکانی و زمانی آن مقطع را کم رنگ تر می کند. در مطالعه حاضر، به ارزیابی چگونگی دسترسی شهروندان شهر گرگان به فضاهای باز شهری پرداخته شده است. بدین منظور از الگوریتم ژنتیک برای حل مسئله ای مکان محور که داده های ورودی آن از GIS گرفته شده، استفاده شد. در زمینه تخصیص بهینه مکان در محیط GIS، دو سناریوی سخت گیرانه و سهل گیرانه با اعمال و بدون اعمال محدودیت انسداد راه مدنظر قرار گرفتند؛ از این رو برای سناریوی اول 48 قطعه و برای دیگری 153 قطعه زمین به عنوان زمین هایی با قابلیت بالقوه اسکان موقت درنظر گرفته شد. در زمینه حل مسئله تخصیص با استفاده از الگوریتم ژنتیک نیز با اعمال تغییرات در پارامترهای حل مسئله و در قالب دو سناریوی فوق، شش گزینه مختلف انتخاب شدند که کمترین مقدار هزینه انتقال جمعیت از مراکز بلوک های جمعیتی را به فضاهای باز داشتند. با پذیرش احتمالی بودن شرایط پس از وقوع زلزله، نتایج کلی پژوهش نشان می دهند در صورت وقوع زلزله شدید با احتساب انسداد راه در حالت سخت گیرانه، 24 و در حالت سهل گیرانه، 35 درصد از جمعیت به فضاهای باز دسترسی دارند. این موضوع در سناریوی سهل گیرانه به ترتیب 35 و 47 درصد خواهد بود. نتایج حل مسئله هاب با استفاده از الگوریتم ژنتیک نیز مشابه حالات سهل گیرانه و سخت گیرانه بدون احتساب انسداد راه است.
۶۶.

شناسایی پیشران های کلیدی مؤثر در گردشگری پایدار و تدوین مطلوب-ترین سناریو (مورد پژوهی: شهر تاریخی میبد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 113 - 131

کلید واژه ها: گردشگری پایدار آینده پژوهی سناریو نگاری عدم قطعیت شهر میبد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۷۶
گردشگری از ابزارهای مهم توسعه در جهان معاصر است. به گونه ای که بسیاری از کشورهای جهان در سیاست ها و برنامه ریزی های خود، توجه ویژه ای به گردشگری به عنوان ابزاری مؤثر برای ادامه روند توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دارند. آینده پژوهی به عنوان رویکردی نوین در شناخت تحولات آینده مطرح است که در ترسیم آینده گردشگری پایدار نیز می تواند سهم بسزایی داشته باشد. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی، ازنظر روش، ترکیبی از روش های کتابخانه ای و پیمایشی و ازنظر ماهیت بر اساس روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به کارگیری ترکیبی از مدل های کمی و کیفی، قصد دارد به شناسایی عوامل اصلی و ترسیم آینده های محتمل و مطلوب در گردشگری پایدار شهر میبد پرداخته و با ارائه سناریوهای ممکن توسعه آتی گردشگری شهر میبد، بر اساس دو شاخص احتمال و مطلوبیت، این سناریوها را اولویت بندی نماید. این پژوهش در سه مرحله شامل تعیین شاخص های کلیدی از طریق روش دلفی، شناسایی پیشران های حیاتی از طریق نرم افزار میک مک و بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و تدوین سناریوهای مختلف انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق، شامل تعدادی از متخصصان جغرافیا و برنامه ریزی شهری و منطقه ای، گردشگری و کارشناسان خبره اجرایی استان و شهرستان یزد، بوده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که از میان 14 عامل کلیدی، 5 پیشران حیاتی (جاذبه، تاریخ، اقتصاد، مدیریت و برنامه ریزی) به عنوان عوامل و پیشران های کلیدی توسعه صنعت گردشگری شهر میبد محسوب می شود که بر این مبنا پیشران های حیاتی در 3 حالت با سه وضعیت تدوین شده و 82 درصد وضعیت ها نشان از مطلوبیت گردشگری  ایدار داشتند. درنتیجه مطلوب ترین سناریوی پیشنهادشده، سناریوی میبد طلایی بوده که مبتنی بر ایجاد  مکانات رفاهی و تنوع جاذبه های گردشگری همراه با مدیریت و برنامه ریزی مناسب می باشد.
۶۷.

ارزیابی تأثیر ظرفیت های خدماتی فضایی مراکز درمانی بر میزان گردشگران درمانی مطالعه موردی: شهر یزد

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۲ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ 291 - 303

کلید واژه ها: شهر یزد ظرفیت های خدماتی فضایی گردشگری درمانی مراکز درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۲۶۴
امروزه، گردشگری از معدود بخش های خدماتی است که فرصت های مناسب را برای تجارت فارغ از میزان توسعه یافتگی آن ها فراهم آورده است. به گونه ای که از گردشگری به صنعت تعبیر شده و بعد از صنعت نفت و خودرو سومین صنعت درآمدساز جهان شناخته می شود. گردشگری سلامت نیز یکی از رشدهای پرسرعت را در صنعت گردشگری دنیا دارد. ایران، با وجود قابلیت های زیادی که در زمینه مذکور، به ویژه گردشگری درمانی، به دلیل کیفیت مناسب درمان و پایین بودن هزینه درمان دارد، می تواند بخش مهمی از این بازار را به خود اختصاص دهد. شهر یزد به رغم محدودیت های اقلیمی و وجود مرکزیت در کشور زمینه مساعدی در خصوص پیشرفت های خدمات درمانی ایجاد کرده و در زمینه پزشکی در حد بالایی ارائه سرویس دهی می کند. بنابراین، با توجه به این موضوع و با تدوین برنامه ای جامع می توان این شهر را در زمینه گردشگری درمانی در سطح جهانی مطرح کرد. هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر ظرفیت های خدماتی فضایی مراکز درمانی بر میزان گردشگران درمانیدر شهر یزد و شناسایی وضعیت آن در جهت توسعه پایدار شهر یزد است. مطالعه حاضر، توصیفی تحلیلی است که به صورت پیمایشی اجرا شده است. با پژوهش های میدانی مشخص شد درصد بالایی از افراد بستری در مراکز درمانی غیربومی اند که بیانگر فرصتی مناسب در زمینه مذکور در شهر یزد است. همچنین، با استفاده از آزمون T و نتایج حاصل از پرسش نامه، این نتیجه حاصل شد که میان گردشگران درمانی و ظرفیت های خدماتی فضایی رابطه معناداری وجود دارد و درنهایت در این زمینه پیشنهادهای لازم مطرح شد.
۶۸.

باز تعریف و کاربست اصول و معیارهای شهرگرایی جدید در راستای ملاحظات بومی شهرها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 227 - 258

کلید واژه ها: شهرگرایی جدید شهرسازی شهر شیراز توسعه شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۱۰۵
در جهت رفع مشکلات ناشی از فرسودگی و زوال مراکز شهری و گسترش افقی شهرها جنبش نوشهرگرایی ب ه وج ود آم د. نوشهرگرایی مجموعه ای از عوامل توس عه ای ب رای ایجاد جوامع بهینه و جذاب تر است. با توجه به مشکلات و مسایل عدیده ای که از گسترش افقی و پراکنده شهر شیراز حادث شده است، استفاده از دیدگاه های نظری شهرگرایی جدی و نمونه های موفق اجرا شده در کشورهای توسعه یافته, میتواند در اصلاح و ارایه الگوی بومی شهرسازی موثر باشد. هدف این مقاله باز تعریف و کاربست اصول و معیارهای شهرگرایی جدید در راستای ملاحظات بومی شهر است. سوال اصلی مقاله این است که اصول و معیارهای نوشهر گرایی با توجه به ملاحظات بومی و محلی چگونه قابل تبیین و باز تعریف است؟ روش انجام این مقاله توصیفی تحلیلی است. نتایج مقاله نشان می دهد که برنامه ریزی و طراحی کالبدی احداث یک شهرک جدید بر اساس شهرگرایی جدید و تعیین ضوابط و مقررات مربوط به آن براساس ملاحظات بومی الگوی مناسبی برای شهرسازی به دست دهد.
۶۹.

ارزیابی تطبیقی قابلیت زیست پذیری پایدار محلات شهری (مورد پژوهی: محلات کارکنان شرکت نفت و سادات شهر دوگنبدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 161 - 185

کلید واژه ها: پایداری دوگنبدان زیست پذیری کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۱۰۴
امروزه، زیست پذیری شهری و ارتقاء آن، به هدف اصلی بسیاری از سیاست ها، برنامه ها و اقدامات مدیران شهری تبدیل شده و به عنوان شاخصی برای ارزیابی و نظارت بر عملکرد تصمیم گیران و مدیران مورد استفاده قرار می گیرد. رویکرد زیست پذیری را می توان برآمده از افزایش آگاهی نسبت به الگوهای ناپایدار زندگی شهری دانست که در درازمدت موجب کاهش توان منابع محیطی شده و شرایط زندگی شهری را سخت می کند. این پژوهش با هدف آسیب شناسی مهم ترین دلایل افت کیفیت زیست شهری در محلات شهر دوگنبدان با تأکید بر محلات کارکنان شرکت نفت و سادات با روش توصیفی تحلیلی به شکل استنادی و پیمایشی و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS انجام گرفت. به منظور برآورد حجم نمونه پرسشنامه از فرمول کوکران و برای روایی از فرمول آلفای کرونباخ و برای تکمیل آن از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد جامعه آماری شامل سرپرست خانوار، مالکان، سرمایه گذاران، مسئولین و مدیران شهری دوگنبدان بوده و به تعداد 200 نفر مورد پرسش قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد در تمامی مؤلفه های زیست پذیری وضعیت حاکم بر محلات شهر دوگنبدان نامطلوب است؛ به ویژه زمانی که، همین مؤلفه ها در سطح یک محله ی نسبتاً برخوردار و یک محله ی دارای بافت فرسوده و قدیمی بررسی شد؛ ملاحظه گردید که، این شکاف و ناپایداری در بین محلات در حال تشدید شدن می باشد. از سوی دیگر، یافته های تحقیق، تأییدکننده ی این مطلب است که امروزه، محلات شهر دوگنبدان در مسیر پایداری قرار ندارند.
۷۰.

پیش بینی تغییرات کاربری اراضی و تعیین الگوی رشد شهری با استفاده از مدل زنجیره ای مارکوف و تصاویر ماهواره ای چندزمانه (مورد پژوهی: شهر اراک)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 113 - 147

کلید واژه ها: پیش بینی تغییرات کاربری اراضی زنجیرهای مارکوف تصاویر ماهوارهای چندزمانه شهر اراک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۸۷
تغییرات سریع پوشش زمین در حومه شهرهای بزرگ ایران، از جمله شهر اراک به عنوان یک شهر صنعتی و کلانشهر، در دهه های اخیر مشکلات فراوانی از جمله تخریب منابع طبیعی، آلودگی های زیست محیطی و رشد نامناسب شهرها را در برداشته است. که در اغلب موارد، این عوارض ناشی از تغییر غیر اصولی کاربری اراضی بوده است. مطالعه میزان تغییرات و تخریب منابع در سال های گذشته و امکان سنجی و پیش بینی این تغییرات و الگوی رشد شهردر سال های آینده میتواند گام مهمی در راستای برنامه ریزی و استفاده بهینه از منابع در آینده باشد. در این تحقیق، با استفاده از تصاویر ماهواره ای چندزمانه لندست مربوط به سال های 2000، 2010 و 2018 اطلاعات جانبی و مدل زنجیرهای مارکوف و شبکه های عصبی مصنوعی، تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به وقوع پیوسته، طی 18 سال، در شهر اراک مدل شده تا با آشکارسازی تغییرات، میزان تبدیل برای هر دوره و پیش بیتی کاربری ها در چهار کلاس مورد نظر بدست آید. جهت انجام تحقیق ابتدا تصاویر مورد استفاده از نظر بهترین باندها جهت ترکیب باندی بررسی و انتخاب گردید. در ادامه با روش شبکه عصبی طبقه بندی انجام وارزیابی صحت و دقت طبقه بندی با ضریب کاپا و دقت کلی صورت گرفت. در پایان با بکارگیری مدل پیش بینی مارکوف و رویکرد مدلساز LCM تغییرات کاربری اراضی برای سال 2028 پیش بینی شد. نتایج بدست آمده حاکی از گسترش بی رویه مناطق ساخته شده و تخریب شدید اراضی کشاورزی طی دوره2000 تا 2010 و کاهش شدید اراضی بایر و تبدیل آنها به اراضی ساخته شده در درون محدوده و حاشیه شهر و کاهش اراضی کلاس کوهستان در دوره 2010 تا 2018 می باشد. مدل سازی تغییرات همچنین نشان می دهد در دوره 2018 تا 2028 جهت رشد شهر از شمال و شمال شرق به جنوب و جنوب غرب (به سمت اراضی کوهستانی و باغی دو روستای الحاق شده به شهر) تغییر خواهد یافت.
۷۱.

توانمندی های محیط طبیعی و نقش آن در برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری، مطالعه موردی: شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 361 - 345

کلید واژه ها: یاسوج گردشگری توان های محیطی برنامه ریزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۹
جاذبه ها و قابلیت های گردشگری، خصوصاً جاذبه های محیط طبیعی و اکوتوریستی از سرمایه های منحصر به فرد هر کشور و منطقه ای به شمار می روند که شناسایی، طبقه بندی و برنامه ریزی برای آن، جهت توسعه گردشگری و در نهایت توسعه منطقه دارای اهمیت بالایی می باشد. در این پژوهش با روشهای علمی و با استفاده از مدل های AHP, Swot و با کمک نرم افزار SPSS به شناسایی و اولویت بندی توان های محیطی شهر یاسوج در جهت برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری پرداخته شده است. نتیجه پژوهش حاضر نشان می دهد شهر یاسوج می تواند سالیانه پذیرای جمع کثیری از گردشگران داخلی و خارجی باشد که این امر باعث اشتغال زایی و افزایش درآمد مردم و در نهایت باعث توسعه گردشگری می شود. با توجه به نتایج، وجود چشم انداز های زیبا و منحصر به فرد از جمله پارک های طبیعی و جنگلی در نواحی روستایی اطراف و در کنار رودخانه ها مانند پارک جنگلی یاسوج، تنگ مهریان، تنگ گنجه ای و غیره به عنوان نقاط قوت جهت برنامه ریزی توسعه توریسم شهر یاسوج، رتبه اول را به خود اختصاص داده است. نامناسب بودن و عدم کفایت تسهیلات بهداشتی نیز به عنوان نقطه ضعف، مهم ترین عامل در نظر گرفته شد. هم چنین کارشناسان، تخریب محیط زیست را مهمترین عامل تهدید جهت برنامه ریزی توریسم در منطقه، به حساب آوردند. افزایش توجه دولت به سرمایه گذاری در بخش گردشگری یاسوج نیز به عنوان فرصت جهت برنامه ریزی توسعه توریسم شهر یاسوج، رتبه اول را به خود اختصاص داده است. نتایج حاصل از AHP نشان داد معیار فاصله از مسیر ارتباطی اولویت اول و معیار ارتفاع اولویت آخر را در برنامه ریزی توریسم به خود اختصاص می دهد.    
۷۲.

تحلیلی بر جمعیت پذیری و توسعه شهری با تأکید بر پایداری منابع آب (مطالعه موردی: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۸) 307 - 322

کلید واژه ها: اندازه بهینه جمعیت پایداری منابع آبی یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۴۱
در پژوهش پیش رو، در مرحله اول به ارزیابی پایداری منابع آب شهر یزد براساس مدل های توسعه شهری پایدار پرداخته شد و سپس جمعیت بهینه یزد براساس تأمین آب مورد نیاز در سال 1395 تعیین شد. بر اساس ماهیت هدف گذاری، از روش تحقیق ترکیبی (اطلاعات کیفی پشتوانه ای برای اطلاعات کمی) استفاده شد. در این پژوهش، با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، فرم های پایدار شهری بررسی و در ادامه، مدل های پایداری منابع آب شناسایی شد. وضعیت منابع آبی استان، دشت یزد-اردکان و شهر یزد با استفاده از اسناد مرتبط تعیین و سپس با استفاده از تحلیل های کمی، جمعیت بهینه شهر بر اساس دو گزینه تولید و مصرف آب محاسبه شد. نتایج پژوهش، نشان می دهد دشت یزد-اردکان فقط 2 درصد از منابع آب زیرزمینی استان را دارد؛ در حالی که 58/82 درصد جمعیت شهری استان، در شهر یزد ساکن اند و 80 درصد آب مورد نیاز از منابع سطحی تأمین می شود که متعلق به آب انتقالی از زاینده رود در فاصله 330 کیلومتری است؛ بنابراین برای تعیین اندازه بهینه جمعیت و پایداری شهر بر اساس مدل های ویلیامز و هال، شهر یزد در ارتباط با منابع آبی، شهر پایداری نیست و براساس عدم وابستگی به خارج از حوزه نفوذ، ادامه حیات در آن ممکن نیست و حتی با وابستگی به خارج از حوزه نفوذ (آب انتقالی از زاینده رود) 59000 نفر جمعیت مازاد دارد. از این رو، باید در جهت کنترل جمعیت از یک سو و مصرف بهینه آب از سوی دیگر، تدابیر لازم اندیشیده شود.
۷۳.

بررسی نقش گردشگری ساحلی در توسعه اقتصادی از نظر شهروندان (مطالعه موردی: بندردیلم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 411 - 426

کلید واژه ها: توسعه پایدار گردشگری ساحلی اثرات اقتصادی رضایتمندی شهروندان بندردیلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۷۳
گردشگری صنعتی است که توسعه آن نیازمند آگاهی و شناخت کافی از مسائل و عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. بدون آگاهی از امکانات موجود در هر منطقه، امکان برنامه ریزی و پیش بینی علمی و اصولی وجود نخواهد داشت. درواقع شناخت توان های طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و غیره در هرمنطقه، به برنامه ریز این امکان را می دهد تا براساس وضع موجود و توان های منطقه، توسعه و جهت آن را شناسایی کند.بنابراین در این راستا جهت بررسی اثرات اقتصادی گردشگری ساحلی بر توسعه منطقه، نظرات شهروندان در خصوص توسعه فعالیت های گردشگری در وضعیت معیشت و زندگی شهروندان دیلمی، مورد پیمایش و بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق در این پیمایش توصیفی تحلیلی است و جامعه آماری این تحقیق جمعیت25730 نفری بندر دیلم می باشد که از طریق محاسبه فرمول کوکران، تعداد 378 نفر به عنوان نمونه و به صورت تصادفی انتخاب شده است.با استنتاج و تحلیل یافته های حاصل از پرسشنامه، روابط بین متغیرها از طریق آماره های توصیفی( نظیر جداول و نمودارهای توصیفی و ...) و آماره استنباطی (آزمون T )، با استفاده از قابلیت های نرم افزار SPSS مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که وجود فعالیت های وابسته به گردشگری ساحلی و انجام اقدامات وابسته به آن با توسعه اقتصادی منطقه دارای ارتباطی معنادار در سطح 0.05 و سطح معناداری 0. 0 00 p= می باشد.این رابطه معنادار به اندازه ای است که اغلب شهروندان نقش گردشگری و به ویژه گرشگری ساحلی را در توسعه اقتصادی و پایدار منطقه موثر می دانند.
۷۴.

رتبه بندی مناطق روستایی استان فارس براساس سطح توسعه یافتگی با استفاده از منطق فازی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (دانشگاه آزاد خلخال) سال پنجم بهار ۱۳۸۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: شاخص توسعه استان فارس روش فازی مناطق روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۳۴۶
این مط العه با هدف رتبه بندی مناطق روستایی ش هرستان های اس تان فارس بر اس اس سطح توسعه یافتگی صورت گرفت. مجموعه شاخص های مورد استفاده در شاخص تلفیقی توسعه یافتگی شامل شاخص های جمعیتی، بهداشت و سلامت، ارتباطات، آموزش  تسهی لات عموم ی و تفریحی و شاخص های اقت صادی و رفاهی است. گروه های یاد شده مشتمل بر چند شاخص جزیی می باشد. اطلاعات مورد استفاده مربوط به سرشماری سال 1385 در استان فارس است.در میان مناطق روستایی استان بالاترین تفاوت به شاخص های اقتصادی و رفاهی مربوط بود که بیش از 37 درصد از وزن شاخص تلفیقی را شامل شد. در مورد ویژگی های جمعیتی و آموزش نیز تفاوت بالایی دیده شد. به گونه ای که این دو گروه بیش از 36 درصد از وزن شاخص تلفیقی را به خود اختصاص دادند. اما از نظر شاخص های بهداشت و سلامت، ارتباطات و تسهیلات عمومی و تفریحی تفاوت میان مناطق مختلف اندک بود.
۷۵.

عوامل و مولفه های طراحی محیطی موثر در ایجاد مکان های خلاق شهری مطالعه موردی: کلانشهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۳ 96 - 108

کلید واژه ها: شهر خلاق خلاقیت اجتماعی مکان های شهری اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۲۷
در طول تاریخ آنچه موجب برداشتن گام های بلند، به سوی کامیابی و تغییرات مثبت در شیوه زیست انسان ها شده، برگرفته از اندیشه ای تکامل یافته یعنی خلاقیت بوده است. خلاقیت در تمام ابعاد زندگی انسان نقش اساسی داشته و آن را تحت تاثیر خود قرار می دهد. فضاهای شهری به عنوان محل پیوند نیروهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و .. در بروز خلاقیت جایگاه ویژه ای دارند. فضاهای شهری خلاق سرزندگی، پویایی، نشاط، جمعیت پذیری محیط شهری را به همراه داشته و زمینه بروز خلاقیت و نوآوری می باشند. اینکه فضاهای خلاق شهری چگونه فضاهایی هستند و شاخص ها و مولفه های طراحانه؛ موثر در طراحی اینگونه فضاها کدامند؟ مسئله اصلی پژوهش حاضر می باشد. در این راستا کلانشهر اهواز و فضاهای شهری به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردید. پژوهش حاضر کاربردی و روش انجام آن نیر توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش 100 نفر از متخصصین، کارشناسان و صاحبنظران حوزه مطالعات شهری که با شهر اهواز آشنایی کاملی داشته و در این شهر مشغول به ارائه خدمات می باشند انتخاب گردید. از روش نمونه گیری طبقه ای و هدفمند جهت توزیع پرسشنامه های پژوهش استفاد شد. ضریب پایایی پرسشنامه براساس ضریب آلفای کرونباخ برابر 0.974 و در سطح عالی ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به کمک نرم افزار SPSS و  مدل تحلیل عاملی و آزمون کفایت نمونه بارتلت انجام شد. یافته های پژوهش نشان می دهد 9 عامل به تنهایی قادرندبالغ بر 74درصد از واریانس کل را تبیین نمایند. از بین عوامل شناسایی شده دخیل دادن تاکید بر هویت سرمایه اجتماعی و برنامه ریزی فرهنگی در طراحی، تاکید بر ویژگی های طبیعی و فرهنگی در راستای برانگیختن خلاقیت و تاکید بر نمادسازی با محوریت گفتمان اجتماعی به تنهایی بالغ بر 49 درصد از واریانش کل عوامل طراحانه موثر در بروز خلاقیت مکانی را تبین می نمایند.
۷۶.

تأثیر ارتقای مؤلفه های شهر شاد در توسعه گردشگری شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 87 - 104

کلید واژه ها: شادی شهر شاد توسعه گردشگری تحلیل محتوا یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۹۶
هدف اصلی این نوشتار شناسایی عوامل مؤثر در توسعه گردشگری و شادی شهر یزد است. رویکرد این پژوهش مبتنی بر روش شناسی کیفی است و جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند و تجزیه وتحلیل آن ها نیز براساس تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را 15 نفر از استادان دانشگاه یزد (متخصصان)، 15 نفر از شهرداران و کارکنان شهرداری (مدیران شهری) و 12 نفر از کارشناسان تور و خدمات گردشگری (مدیران گردشگری) تشکیل می دهند. درمجموع، 42 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. محتوای مصاحبه ها، طی سه مرحله رمزگذاری، استخراج شد. با توجه به تحلیل مصاحبه ها، می توان ادعا کرد که هم زمان دو گرایش مکمل وجود دارد: از یک طرف، شرایط و ویژگی های مقصد باعث توسعه گردشگری می شود، از طرف دیگر، توسعه گردشگری با شادی ارتباط مستقیم دارد که آن نیز به بستر و محیط وابسته است. بنابراین، می توان ادعا کرد که چرخه ای بین آن ها وجود دارد
۷۷.

مدل سازی ساختاری – تفسیری اثرگذاری ابعاد عملکردی مدیریت شهری بر روند پراکنده رویی فضایی شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال ششم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۴) 33 - 50

کلید واژه ها: ابعاد مدیریت شهری پراکنده رویی فضایی ISM شهر یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۱۲
وجود برخی عوامل همانند فقدان مدیریت شهری نیرومند و عدم کنترل مالکیت، سبب شده است تا کالبد شهری به صورت موزون گسترش نیابد و پیامدهای نامطلوب اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی بسیاری را برای شهرها به همراه داشته باشد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف مدل سازی ابعاد عملکردی مدیریت شهری مؤثر بر روند پراکنده رویی فضایی شهر یاسوج انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است. در مرحله تهیه داده ها، ابتدا ابعاد عملکردی مدیریت شهری مؤثر بر روند پراکنده رویی شهر یاسوج با استفاده از نظرات خبرگان مختلف از طریق روش دلفی شناسایی و برای تیم دلفی و تیم ISM، 20 تن از خبرگان با روش نمونه گیری هدفمند تعیین شدند. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله مدل سازی ساختاری-تفسیری (ISM) انجام شد. یافته ها نشان داد که از نظر قدرت نفوذ در بین 16 شاخص شناسایی شده، بیش ترین محرک متعلق به عامل های نظارت بر اجرای قوانین مربوط به تغییر کاربری و تعیین و نظارت بر حریم و محدوده قانونی شهر به ترتیب با قدرت نفوذ 16 و 15 بود. مدل پژوهش حاضر نیز شامل 11 سطح بود که عامل نظارت بر اجرای قوانین تغییر کاربری (C2) به عنوان سطح یازده و تأثیرگذارترین عامل شناخته شد. بر اساس خروجی تحلیل میک مک؛ تعیین حریم و محدوده قانونی شهر (C3)، عامل های نظارت بر ساخت و سازها (C6)، ایجاد فضای دسترسی بیش تر به خدمات شهری (C1)، نظارت بر اجرای قوانین مربوط به تغییر کاربری (C2) جزو متغیرهای مستقل کلیدی و بسیار تأثیرگذار بر روند پراکنده رویی شهر یاسوج می باشند. بنابراین، مدیریت شهری به عنوان متولی اصلی در این زمینه، بایستی بر مؤلفه های مستقل کلیدی بعد عملکرد کالبدی توجه بیشتری نماید.
۷۸.

شناسایی سناریوهای بافت ناکارآمد شهری بر اساس رویکرد بازآفرینی پایدار در افق 1414(مطالعه موردی: بافت ناکارآمد شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۴ ۵۳-۶۴

کلید واژه ها: بازآفرینی شهری پایدار بافت ناکارآمد آینده پژوهی شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴ تعداد دانلود : ۱۶۷
بافت های ناکارآمد جزئی از پیکره شهر هستند که به دلیل فرسودگی روبه تزاید از صحنه حیات شهری به دورمانده است. بازآفرینی، با توسعه مجدد و یکپارچه که شامل ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است، به عنوان راه حلی برای دستیابی به عدالت فضایی، برابری اجتماعی، سرزندگی اقتصادی و سلامت اکولوژیکی مطرح گردید. با توجه به سرعت روزافزون تغییرات شهری، آینده پژوهی به عنوان ابزاری جهت رسیدن به بازآفرینی پایدار برای مواجه با عدم قطعیت های آینده شهری است. هدف این مقاله شناسایی آینده های پیش روی بافت ناکارآمد شهر یزد در افق 1414 جهت دستیابی به بازآفرینی پایدار است. پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش، ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی و ازنظر ماهیت، بر اساس روش های جدید آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است. از لحاظ نوع داده ها کیفی و از لحاظ زمان، مقطعی است. برای تحلیل متغیرها، از روش تحلیل اثرات متقاطع و نرم افزار سناریو ویزارد استفاده شده است. نتایج نشان داد در بین عوامل مؤثر بر آینده بافت ناکارآمد 10 عامل کلیدی بر بازآفرینی بافت ناکارآمد شهر یزد نقش دارد که در مجموع 30 عدم قطعیت بر آینده، برای عوامل کلیدی تعیین گردید که درنهایت با اخذ نظرات کارشناسان و بر اساس تحلیل های نرم افزار سناریو ویزارد، درمجموع دو سناریو قوی به دست آمد که سناریو اول شرایط بحرانی و سناریو دوم شرایط مطلوب را برای آینده بافت ناکارآمد شهر یزد متصور می شود. درنهایت جهت دستیابی به آینده مطلوب در سناریو دوم، راهکارهایی ارائه گردید.
۷۹.

تحلیل عوامل کلیدی موثر برآینده بافت ناکارآمد شهری در افق 1414 (مطالعه موردی: محله اکبرآباد یزد)

نویسنده:
منبع: چشم انداز شهر های آینده دوره اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 89-79

کلید واژه ها: محلات شهری بافت ناکارآمد آینده پژوهی اکبرآباد یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۱۵۷
بافت های ناکارآمد، پهنه هایی از فضاهای شهری است که در مقایسه با سایر پهنه های شهر از جریان توسعه و چرخه تکاملی حیات عقب افتاده و به کانون مشکلات و نارسایی های شهری تبدیل شده است. در عصر فناوری اطلاعات و توسعه شبکه های ارتباطی که با عدم قطعیت و نوآوری بسیاری همراه است؛ نظام برنامه ریزی شهری که مبتنی بر رویکرد سیستمی بوده است از توانایی لازم جهت پاسخگویی به معضلات بافت ناکارآمد شهری برخوردار نیست. بنابراین ضروری است نسبت به تحولات آینده بافت های ناکارآمد برنامه ریزی علمی و عملی مناسب که در آینده پاسخگو باشد، صورت بگیرد. در سال های اخیر، رویکرد آینده پژوهی، به عنوان شیوه و روش شناختی با در نظر گرفتن وضعیت گذشته و حال، چشم انداز آینده را برای ما روشن می کند. این رویکرد با شناسایی عوامل موثر بر آینده این بافت ها، به ما کمک می کند که برای امور محتمل و غیرقابل پیش بینی آماده باشیم. از این رو هدف پژوهش حاضر، شناسایی متغیرهای کلیدی موثر بر آینده بافت ناکارآمد و بررسی روابط بین متغیرها و نحوه اثرگذاری بر یکدیگر در افق 1414 می باشد. بر این اساس، پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی می باشد. جهت تجزیه و تحلیل متغیرها، با توجه به ماهیت آینده پژوهی این پژوهش، از روش تحلیل اثرات متقاطع با استفاده از نرم افزار میک مک استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد کلیدی ترین عوامل موثر بر آینده بافت ناکارآمد محله اکبرآباد یزد در افق 1414، به ترتیب بیشترین میزان تاثیرگذاری، شامل گردشگری، نهادهای اجتماعی و مدنی، تمایل به مهاجرت، درآمد و پس انداز و جذابیت های سرمایه گذاری می باشد.
۸۰.

تعهدات دولت ها در رعایت اصول بنیادین حقوق بین الملل محیط زیست

نویسنده:
منبع: تحقیقات نوین میان رشته ای حقوق دوره اول تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 72 - 86

کلید واژه ها: حقوق بین الملل محیط زیست حقوق بین الملل تعهدات بین المللی مسئولیت بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۳۱
بحث «تعهدات دولت ها در رعایت اصول بنیادین حقوق بین الملل محیط زیست» که در این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی از منابع کتابخانه ای و اسنادی، مجال سخن یافته است یکی از موضوعات مهم حقوق بین الملل را تشکیل می دهد چراکه امروزه یکی از جنبه های دهشتناک پیش رو، تخریب و زوال گسترده محیط زیست می باشد به خصوص در هنگام فعالیت هایی همچون تأسیس کارخانجات مواد شیمیایی و بروز مخاصمات و درگیری ها، اولین و ضعیف ترین قربانی، طبیعت و محیط زیست می باشد. لذا در راستای حمایت از محیط زیست و به طور خاص، محیط زیست بین المللی، کشورها و نهادهای حقوقی بین المللی، برای صیانت بهتر از محیط زیست، دست به تنظیم و تدوین قواعدی برای حمایت از محیط زیست زده اند. این ها معاهدات بین المللی هستند که در سطح جهانی و منطقه ای تدوین گشته اند و تعهداتی الزام آور در این خصوص پیش روی آن ها ترسیم کرده اند. حال در پی این باید بود که حمایت از محیط زیست را هم در زمان مخاصمات و هم در زمان صلح نیز استمرار بخشید و این پژوهش نیز در پی تبیین این مسئله می باشد که چگونه و بر چه اساس می توان و باید از محیط زیست حمایت کرد و مسئولیت بین المللی دولت ها ناشی از نقض فاحش اصول زیست محیطی مبتنی بر کدام اصول و قواعد بین المللی می باشد و مبانی نظری آن تشریح شده است. این مسئولیت، تعهدی است که بر هر یک از تابعان جامعه ی بین المللی بار شده که در صورت نقض آن تعهد، مسئولیت آن دولت را در جبران خسارات وارده در پی خواهد داشت. فرایند مسئولیت بین المللی ناشی از نقض فاحش زیست محیطی درگذر زمان و با طی فراز و نشیب های زیاد دچار تحولات نسبتاً مثبتی گردیده است. اما تحولات صورت گرفته آرام و تدریجی بوده است. به طوری که می توان گفت تغییرات در این حوزه بسیار کندتر از دیگر حوزه های حقوق بین الملل بوده است. این پژوهش نتیجه می گیرد که مسئولیت بین المللی دولت ها ناشی از نقض فاحش زیست محیطی در عصر حاضر به طور کلی تابع قواعد کلی مسئولیت بین المللی در حقوق بین الملل عمومی می باشد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان