حمید خانی پور

حمید خانی پور

مدرک تحصیلی: استادیار، گروه مطالعات روانشناسی موسسه تحقیقات تربیتی روان شناختی و اجتماعی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۹ مورد.
۱.

نقش هیجان های خودآگاه (استعداد شرم و استعداد گناه) و سبک های اسنادی در پیش بینی نشانه های عمومی روانپزشکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی تبریز سال نهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳۵

کلید واژه ها: سبک های اسنادی استعداد شرم استعدادگناه نشانه های عمومی روانپزشکی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش خود و تلاشهای آن
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان ماهیت هیجان
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سلامت
تعداد بازدید : ۱۹۹۹ تعداد دانلود : ۷۳۴
هدف این پژوهش بررسی رابطه هیجان های خودآگاه (استعداد شرم و استعداد گناه) و سبک های اسنادی در پیش بینی نشانه های عمومی روانپزشکی بود. این پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی بود که در راستای هدف مذکور تعداد 165 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها آزمون عاطفه خودآگاهی (TOSCA)، پرسشنامه سبک های اسنادی (ASQ) و سیاهه مختصر نشانه ها (BSI) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها نشان داد آزمودنی های مونث بیشتر مستعد احساس شرم و گناه هستند و در موقعیت های شکست بیشتر از سبک های اسنادی کلی و پایدار استفاده می کنند. بین استعداد شرم با سبک های اسنادی افسرده ساز رابطه مثبتی وجود دارد. استعداد احساس گناه تنها با سبک اسناد کلی-جزیی رابطه دارد. سبک اسنادی کلی-جزیی، استعداد شرم و سبک اسنادی درونی-بیرونی به صورت معناداری نشانه های عمومی را پیش بینی می کنند. 20درصد از واریانس نشانه های عمومی روانی به وسیله این متغیرها تبیین شد. مبتنی بر یافته ها می توان بیان داشت که استعداد شرم، سبک های اسنادی کلی و درونی توانایی پیش بینی نشانه های عمومی روانی را دارند.
۲.

فروید، رانک و مسئله ی اضطراب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم بهمن ۱۳۹۸ شماره ۱۱ (پیاپی ۴۴) 47-56

کلید واژه ها: فروید رانک اضطراب روانکاوی ترومای تولد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۸ تعداد دانلود : ۱۵۰۴
پدیده ی اضطراب در میان روانکاوان همواره از اهمیتی اساسی برخوردار بوده است. فروید به عنوان بانی روانکاوی از همان ابتدا توجه خاصی به این پدیده مبذول داشت و همواره در پی یافتنِ تبیینی جامع از این مسئله بود. از همین رو او در نظریات خود حول این مسئله، جرح و تعدیل های فراوانی اعمال نمود و حتی یک بار تمام نظریه ی خود را از پایه تغییر داد. در این میان یکی از شاگردان محبوب او به نام اُتو رانک، در اصلاحات او در نظریه ی اضطراب تاثیر بسزایی داشت. اُتو رانک در سال 1924 کتابی تحت عنوان «ترومای تولد» منتشر نمود که بحث اضطراب را از نو پیش می کشید. هر چند که فروید در ابتدا نظر مثبتی نسبت به این کتاب ابراز داشت، اما رفته رفته با دیده ی شک و تردید در آن نگریست و در نهایت زیربنای نظریه ی اضطراب رانک را به نقد کشید. اما از طرفی این امر موجب شد فروید در نقد این کتاب، ضعف ها و رخنه های نظریه ی خود را نیز بار دیگر مورد مداقه قرار دهد و برای آخرین بار در نظریه ی اضطراب تجدید نظر نموده و صورت نهایی دیدگاه های خود حول این پدیده را ارائه نماید. در نوشته ی حاضر، ابتدا مروری بر نظریه ی اول فروید در مورد اضطراب خواهیم داشت و در ادامه به کتاب «ترومای تولد» رانک و نظریه ی اضطرابی که در آن ارائه شده بود، خواهیم پرداخت. در پایان نقدهای فروید بر این نظریه را شرح داده و صورت نهایی نظریه ی اضطراب او را ارائه خواهیم نمود
۳.

رابطه نگرشهای شرم مرتبط با اختلال های روانی با هیجان ابرازشده در اعضای خانواده افراد با اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال نهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳۴

کلید واژه ها: اسکیزوفرنی شرم هیجان ابراز شده دوقطبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات دوران شیر خوارگی، کودکی و نوجوانی
تعداد بازدید : ۱۶۵۵ تعداد دانلود : ۹۷۴
هدف از مطالعه حاضر شناسایی مؤلفه های نگرش های شرم درباره اختلال روانی در اعضای خانواده افراد با اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی و نقش آن ها در پیش بینی هیجان ابرازشده بود. در این مطالعه، از ۸۵ نفر از اعضای خانواده مراجعه کنندگان بیمارستان امام حسین نمونه گیری انجام شد. از همه شرکت کنندگان خواسته شد ابزارهای کارکرد خانواده و نگرش های شرم مرتبط با اختلال های روانی را تکمیل کنند. یافته ها نشان داد ۴۷ درصد از شرکت کنندگان نگرش های جامعه به اختلال های روانی را مثبت و ۳۵ درصد نیز نگرش های جامعه را به اختلال های روانی، منفی می دانند. اعضای خانوده بیماران دو قطبی شرم بیرونی بیشتری را از سوی جامعه گزارش کردند و شرکت کنندگان مؤنث نمره بیشتری در شرم بیرونی از جانب خانواده دریافت کردند. بین هیجان ابراز شده با همه نگرشهای شرم رابطه وجود داشت. نگرش های انعکاس شرم بر خانواده و شرم درونی به صورت معنیداری هیجان ابراز شده را پیش بینی کردند. شرم در ایجاد نگرشهای منفی به اختلال های روانی نقش دارد و هیجان ابراز شده را پیش بینی می کند.
۴.

اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر روی نشانه های افسردگی و اندیشناکی در افراد با سابقه یک دوره افسردگی اساسی: طرح تک موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال دوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۷

کلید واژه ها: افسردگی درمان شناختی مبتنی بر حضور ذهن اندیشناکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۷ تعداد دانلود : ۱۱۳۱
هدف: هدف این پژوهش بررسی اثر بخشی درمان شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر روی نشانه های افسردگی و اندیشناکی در افراد با سابقه دورة پیشین افسردگی اساسی بود. روش: MBCT برای چهار بیمار مبتلا به اختلال افسردگی اساسی در قالب یک طرح مطالعه تک موردی با خطوط پایه چندگانه به مدت هشت جلسه یک ساعتی با دوره پی گیری یک ماهه اجرا شد. برای ارزیابی تغییرات از پرسشنامه افسردگی، سیاهه افسردگی بک و مقیاس پاسخ به شیوه اندیشناکی استفاده شد. یافته ها: نتایج بررسی که درصد بهبودی بالینی برای نشانه های افسردگی و اندیشناکی برای کل شرکت کننده ها 78% و47% است. این نتایج برای سه بیمار از لحاظ بالینی معنادار به دست آمد. نتیجه گیری: به نظر می رسد که MBCT در قالب جلسات انفرادی درمان مؤثری در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی اساسی است.
۵.

مقایسه خودآسیب رسانی و اقدام به خودکشی در نوجوانان: مرور نظام مند(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران سال ۲۰ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۶)

کلید واژه ها: خودآسیب رسانی اقدام به خودکشی نوجوانان مرور نظام مند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۲ تعداد دانلود : ۹۷۸
هدف : هدف این مقاله مرور نظام مند پژوهش های اخیر با موضوع خودآسیب رسانی و اقدام به خودکشی در نوجوانا ن بود. روش : کلیدواژه های «اقدام به خودکشی»، «خودجرحی بدون خودکشی»، «خودجرحی» و «خودآسیب رسانی عمدی» در پایگاه های Pubmed و PsycINFO جست وجو شد. از بانک های اطلاعاتی SID و شبکه تحقیقات سلامت روان ( MHRN ) نیز برای یافتن منابع داخلی استفاده شد. از میان 120 مطالعه انگلیسی زبان گردآوری شده، پس از حذف مقاله های نامرتبط، 30 مقاله بر اساس طرح مطالعه، گروه نمونه و اهداف انتخاب شدند. مقاله های فارسی یافت شده جداگانه بررسی شدند. یافته ها : اقدام خودکشی را می توان بر اساس شدت خودآسیب رسانی پیش بینی کرد. عوامل خطر مشترک زیادی در مورد دو رفتار خودآسیب رسانی و اقدام به خودکشی وجود دارد. شدت نشانه های افسردگی، فراوانی تشخیص های اختلال استرس پس از سانحه ( PTSD ) و اختلال شخصیت مرزی در نوجوانان دارای سابقه اقدام به خودکشی بیشتر از نوجوانان خودآسیب رسان است. نقایص تنظیم هیجانی و کاهش ترس از مرگ بر اثر تکرار خودآسیب رسانی دو عامل تبیین کننده ارتباط خودآسیب رسانی و اقدام به خودکشی هستند. نتیجه گیری : تفاوت خودآسیب رسانی و اقدام به خودکشی یک تفاوت کمی است، اما انگیزه های خود آسیب رسانی با اقدام به خودکشی تفاوت دارد.
۶.

عوامل موثر بر تجربه شرم در خانواده های بیماران با اختلال روان پزشکی: نقش انگ، حساسیت به طرد و ارزیابی شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال ششم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلید واژه ها: ارزیابی شناختی احساس شرم انگ دریافتی حساسیت به طرد بیماری شدید روانپزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۵ تعداد دانلود : ۶۹۳
شرم و انگ حاصل از بیماری به عنوان تجارب هیجانی شایع منفی در خانواده های بیماران اسکیزوفرن است که هم روی سلامت خانواده و هم افزایش احتمال بازگشت مجدد نشانه های بیمار اثر گذار است. اما هنوز اطلاعات کمی در خصوص این که چرا برخی افراد انگ را استرس زا تر دریافت می کنند و برخی آن را قابل رویارویی در نظر می گیرند، وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان متغیرهای انگ دریافتی، ارزیابی شناختی، حساسیت به طرد و احساس شرم و تعیین پیش بینی کننده های احساس شرم انجام شد.این پژوهش از نوع کمی (پس رویدادی)- همبستگی بود. 150 نفر از خانواده های بیماران روانپزشکی با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه استفاده شد. میان انگ دریافتی با سایر متغیرها رابطه معناداری وجود دارد، اما ارزیابی شناختی با حساسیت به طرد و حساسیت به طرد با شرم درونی رابطه معناداری ندارند. مدل بدست آمده از تحلیل رگرسیون بیانگر این است که 23% درصد از کل تغییرات شرم درونی توسط انگ دریافتی و ارزیابی شناختی و 23% درصد از تغییرات شرم بیرونی توسط انگ دریافتی و حساسیت به طرد تبیین می گردد. ارزیابی شناختی منفی نسبت به بیماری روانپزشکی مانند در اختیار نداشتن منابعی برای رویارویی با بیماری در ایجاد احساس شرم درونی نقش تعیین کننده ای دارد. حساسیت به طرد به عنوان سبکی که در آن دیگران به عنوان منبع تهدید تلقی می گردند، با بیش برآورد کردن قدرت و جایگاه اجتماعی دیگران در جهت تهدید، آسیب زدن و طرد کردن به احساس شرم بیرونی دامن می زند.
۷.

نقش روان شناسی در ایجاد پیوند بین رشته های علوم انسانی برای توسعه مؤسسه های میان رشته ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)
تعداد بازدید : ۱۰۴۶ تعداد دانلود : ۵۴۰
روان شناسی می تواند در نقش یک علم میانجی، علوم انسانی را به هم مرتبط کند. اهداف این مقاله عبارتند از: 1- بررسی تاریخچه علاقه مندی های میان رشته ای در روان شناسی؛ 2- بررسی حوزه های مشترک روان شناسی و سایر علوم انسانی؛ 3- تبیین های روان شناختی ناکام ماندن مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی ایران؛ 4- سازوکار های روان شناختی اثرگذاری تأسیس مؤسسه های میان رشته ای در توسعه آموزش عالی؛ و 5- راه های ارتقای همکاری روان شناسان در مطالعات میان رشته ای ایران. مطالعات میان رشته ای، نیازمند تأسیس و توسعه مؤسسه های میان رشته ای است که برون داد آن، یکپارچگی نظری و توسعه راه حل های جامع و کل نگر به نیازهای زیستی، روانی، اجتماعی، و اخلاقی انسان خواهد بود. فرایندهای مخرب مرتبط با پویایی های کار گروهی، سوگیری خود افزایی و کمبود مؤسسه های میان رشته ای به عنوان داربست های اجتماعی تحول علوم انسانی، ازجمله دلایل شکست همکاری های میان رشته ای در ایران است. توسعه مؤسسه های میان رشته ای که روان شناسی نیز در آن نقش داشته باشد، مستلزم تغییر دادن برنامه های درسی، گسترش شاخه های روان شناسی، و اتخاذ رویکردهای گفتمانی در روان شناسی است.
۸.

مقایسه باور های فراشناختی و راهبرد های کنترل فکر در دانشجویان با سطوح بهنجار وبیمارگون از نگرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۰ تعداد دانلود : ۹۸۷
این مطالعه با هدف مقایسه برخی از مهمترین باور های فراشناختی و راهبرد های کنترل فکر در میان دانشجویان با سطوح طبیعی و بیمارگون نگرانی انجام شد. برای نمونه گیری از 146 نفر دانشجو به صورت خوشه ای چند مرحله ای نمونه گیری انجام شد و از آنها خواسته شد تا پرسشنامه های باور های فراشناختی(MCQ-30)، راهبرد های کنترل فکر(TCQ) و نگرانی پن سیلوانیا(PSWQ) را تکمیل کنند. سپس دو گروه با نگرانی طبیعی و بیمارگون براساس نمره نگرانی در آزمون pswQ از هم جدا شدند. داده ها به وسیله آزمون های خی دو ، T برای گروه های مستقل و آزمون رگرسیون چند متغییره به شیوه گام به گام تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین دو گروه از لحاظ سه متغییر باور های فراشناختی مثبت درباره نگرانی ، باور های کنترل نا پذیری و خطر و راهبرد کنترل فکر خود تنبیهی تفاوت معناداری وجود دارد(P
۹.

تاثیر فرهنگ بر تجربه عواطف، استرس، صفات شخصیت و سلامت روان: یافته های حاصل از مطالعات بین فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره دوازدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ 1-23

کلید واژه ها: فرهنگ شخصیت استرس سبک مقابله سلامت روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۱ تعداد دانلود : ۴۵۴
فرهنگ به صورت های مختلفی روی پدیده های روان شناختی اثرگذار است. در این مقاله، ابتدا چهارچوبی کلی برای بررسی رابطه فرهنگ و شخصیت ارائه شده است، سپس گزارش چهار مطالعه بین فرهنگی در این چهارچوب ارائه شده است. به نظر می رسد فرهنگ ایرانی روی طبقه بندی صفات شخصیت و فرایندهای روانشناختی موثر در مقابله با استرس و سلامت روانی اثرگذار است. رابطه عواطف مثبت و منفی با سلامت روانی در فرهنگ ایرانی با فرهنگ سوئدی متفاوت است. در فرهنگ ایرانی، عواطف مثبت و منفی به یک میزان روی سلامت روانی اثرگذارند؛ ولی در فرهنگ سوئدی عواطف مثبت نقش بیشتری روی سلامت روانی دارد. دانشجویان ایرانی برای مقابله با استرس بیشتر از فرایندهای اولیه و دانشجویان سوئدی از فرایندهای ثانویه استفاده میکنند ولی استرس تحصیلی در دانشجویان ایرانی کمتر از دانشجویان سوئدی است. می توان نتیجه گیری کرد که ویژگی های شخصیتی، تجربه استرس و مقابله با استرس در دو فرهنگ ایران و سوئد به رغم شباهت کلی، یک سری تفاوت ها نیز دارد. از این روی سیاست گذاری ها در سطح عمومی و تدوین برنامه های تغییر رفتار در سطح هر کشور باید متاثر از شباهت ها و تفاوت های فرهنگی باشد
۱۰.

ساختار عاملی پرسشنامه طرحوار ه های مقابله با استرس درنمونه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره دهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴

کلید واژه ها: فرهنگ استرس مقابله طرحواره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۹ تعداد دانلود : ۵۲۱
مدلِ مقابله همخوان با منبع، یکی از مدل های مقابله با استرس است که در انتخاب سبک های مقابله ای، بر نقش طرحواره های فرهنگی و همین طور چندگانگی الگوهای مورد استفاده برای مقابله با استرس، تاکید دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی ساختار عاملی پرسشنامه «طرحواره های مقابله با استرس» است که براساس مدل مقابله همخوان با منبع، ساخته شده است. در این پژوهش 1۰۴۶ نفر از دانشجویان ایرانی که به زبان های فارسی، کردی، ترکی، لری و گیلکی سخن می گفتند به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. برای بررسی ویژگی های روانسنجی از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملیِ تأییدی استفاده شد. یافته ها نشان داده اند، مدل شش عاملی هم در تحلیل اکتشافی و هم تأییدی، بهترین برازش را با داده ها داشته است که در کل 38 % از واریانس نمره ها را تبیین کردند. طرحواره های مقابله مذهبی، موقعیتی، انفعال هیجانی، پذیرش و حمایت اجتماعی و ابراز هیجانی فعال به ترتیب بر روی سؤال های بیشتری، بارعاملی نشان دادند. ضرایب همسانی درونی (آلفای کرونباخ) برای این شش خرده مقیاس در دامنه ای بین ۶۵/۰تا ۸۴/۰ به دست آمد. به نظر می رسد در فرهنگ ایرانی طرحواره های موقعیتی، مذهبی، انفعال هیجانی، حمایت اجتماعی، پذیرش و ابراز هیجانی فعال برای مقابله با استرس پرکاربردتر و دسترس پذیرتر از طرحواره های اصلاح خود، معنایابی و کاهش تنش هستند. این الگو تا حدودی با پیش بینی های مدل مقابله همخوان با منبع مطابقت دارد.
۱۱.

برنامه های تربیت جنسی کودکان و نوجوانان: مرور نظامند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تربیتی بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲ ۳۲-۱

کلید واژه ها: ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺟﻨﺴﯽ امور جنسی کودکان مرور نظامند فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۲۶۱
تربیت جنسی یکی از جنبه های مهم تربیت است که در کشور ایران مغفول مانده است. در این پژوهش با استفاده از روش مرور نظامند، سه سوال درباره تعریف و مفهوم سازی تربیت جنسی در دنیا، سرفصل های و مهارت های تربیت جنسی و اثرات این برنامه ها بررسی شد. روش مطالعه از نوع مرور نظام مند بود. یافته ها نشان میدهد برنامه های تربیت جنسی طیف گسترده ای از آموزش های شیوه های محافظت جنسی از خود تا آموزش شیوه های اخلاقی سلامت جنسی قرار می گیرد. تعریف های اولیه از تربیت جنسی عام و رفتاری است ولی هر چه به جلو می رویم، تعریف ها ماهیت فرهنگ وابسته تر پیدا کرده اند. اثربخشی برنامه های تربیت جنسی در کاهش مشکلاتی مثل بارداری ناخواسته و محافظت از آزاردیدگی جنسی موثر است. اتخاذ رویکرد جامع نگر به تربیت جنسی که به معنای استفاده از روش های مداخله مهارت آموزی روانشناختی و همراه کردن والدین و اولیای مدرسه است در تحقق برنامه های تربیت جنسی موثر است. بهتر است برای تضمین اثربخشی برنامه های تربیت جنسی، هر برنامه با توجه به جنبه های فردی و فرهنگی مخاطبان تعدیل شود تا اثربخشی برنامه بر روی سلامت جنسی تضمین شود.
۱۲.

ساخت و اعتباریابی مقدماتی " مقیاس صرفه جویی برق مبتنی بر ارتقای جایگاه اجتماعی"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم اردیبهشت ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۹) 1-14

کلید واژه ها: صرفه جویی برق جایگاه اجتماعی منزلت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۱۹۲
به نظر می­رسد برای برخی از افراد، جایگاه اجتماعی عاملی اثرگذار بر میزان صرفه‌جویی برق است. هدف پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی مقیاس صرفه‌جویی برق مبتنی بر ارتقای جایگاه اجتماعی بود. برای انجام پژوهش ابتدا با استفاده از نظریات مرتبط، اقدام به تهیه گویه‌های مقیاس شد. برای بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی از نظر متخصصان و تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد و برای بررسی همسانی درونی مقیاس از شاخص آلفای کرونباخ بهره گرفته شد. تعداد گویه‌های اولیه، 20 گویه بود که بعد از بررسی توسط متخصصان به 13 گویه تقلیل یافت. حجم نمونه در بررسی اولیه برابر با 193 و در بررسی ثانویه 366 نفر بود که از ایرانیان کاربر فضای مجازی با شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. نتایج نشان داد که 9 گویه بار عاملی مطلوب برای سنجش عوامل را داشتند و مدل 2 عاملی بهترین برازش را با داده‌ها دارد. همچنین تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که بار عاملی 40/0 و بالاتر همه گویه‌ها، نشانگر قابلیت اعتماد کافی سازه‌ها بود. شاخص­های به‌دست‌آمده در تحلیل عامل تأییدی هم بیانگر روایی بالای مقیاس بود. 1.93= χ2/df ، 93/0 =GFI ، 95/0 =AGFI ، 025/0 = RMR ،92/0 =NFI ، 99/0 =NNFI ، 97/0 =IFI ، 97/0 =CFI ، 049/0 =RMSEA . شاخص آلفای کرونباخ برای عامل اول 88/0 و برای عامل دوم 85/0 به دست آمد. این مطالعه از مفهوم‌سازی ارتباط انگیزه جایگاه اجتماعی و صرفه‌جویی برق حمایت کرد و شواهدی را در جهت معتبر بودن ابزار خود گزارش دهی که بر اساس این مفهوم‌سازی تهیه شده بود، فراهم کرد. به نظر می‌رسد برخورداری از صفات شخصیتی مانند حفظ تصویر اجتماعی و منزلت اجتماعی، دو بعد مرتبط با صرفه‌جویی در انرژی برق هستند.
۱۳.

رابطه نقص کنترل تکانه و خودجرحی بدون خودکشی در نوجوانان با سابقه بدرفتاری دوران کودکی: اثر واسطه ای خودبی کفایت پنداری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۹)

کلید واژه ها: خودجرحی تنظیم هیجانی کنترل تکانه خودبی کفایت پنداری بدرفتاری دوران کودکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۵۳۶
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه نقص کنترل تکانه و خودجرحی بدون خودکشی با اثر واسطه ای خودبی کفایت پنداری در نوجوانان با سابقه بدرفتاری دوران کودکی انجام شد. روش : در قالب یک طرح همبستگی، 169 نفر از نوجوانان با سابقه بدرفتاری دوران کودکی، به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. از شرکت کنندگان خواسته شد به فهرست رفتارهای خودجرحی بدون خودکشی، مقیاس مشکلات تنظیم هیجانی ( DERS ) و مقیاس انواع خود انتقادی/ خوداطمینان بخشی ( FSCSR ) پاسخ دهند. از همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا)، رگرسیون چند متغیره و تحلیل واسطه ای برای تحلیل آماری داده ها استفاده شد. یافته ها : در 49درصد شرکت کنندگان حداقل یک نوع رفتار خودجرحی وجود داشت و سابقه خودجرحی در دختران بیشتر از پسران بود. بین نمره کلی مشکلات تنظیم هیجانی و خودانتقادی با فراوانی خودجرحی بدون خودکشی رابطه وجود داشت. نتایج تحلیل واسطه ای نشان داد خودبی کفایت پنداری، در رابطه نقص کنترل تکانه و فراوانی خودجرحی بدون خودکشی، نقش واسطه ای دارد. نتیجه گیری : به نظر می رسد نقص کنترل تکانه، به عنوان نوعی آسیب پذیری هیجانی، و خودبی کفایت پنداری، در نقش سازو کار واسطه ای، پیش بینی کننده های خودجرحی بدون خودکشی باشند. این یافته ها از مدل تنظیم هیجانی و مدل آسیب شناسی تحولی خودجرحی بدون خودکشی حمایت می کند؛ نوجوانان دچار خودجرحی دچار نقص پایدار درونی در کنترل تکانه ها هستند، اما علت خودجرحی شان بیزاری و تنفر از خود و مازوخیسم نیست. /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal" mso-tstyle-rowband-size:0 mso-tstyle-colband-size:0 mso-style-noshow:yes mso-style-priority:99 mso-style-qformat:yes mso-style-parent:"" mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt mso-para-margin:0cm mso-para-margin-bottom:.0001pt mso-pagination:widow-orphan font-size:10.0pt font-family:"Times New Roman","serif"}
۱۴.

نیمرخ علایم اختلال استرس پس آسیبی، و ابعاد شناختی و هیجانی نظریه ذهن در کودکان بی سرپرست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره پانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 10.22051/psy.2019.25052.1862

کلید واژه ها: کودکان بی سرپرست اختلال استرس پس آسیبی نظریه ذهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۳۰۵
تفاوت محیط تحول کودکان بی سرپرست با کودکان عادی، آنها را مستعد آسیب های روانی می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی نیمرخ روان شناختی کودکان بی سرپرست از لحاظ تجربه علایم اختلال استرس پس آسیبی، و عملکردهای شناختی و هیجانی در تکالیف نظریه ذهن بود. براین اساس از 50 کودک بی سرپرست و 50 کودک عادی درخواست شد تا مقیاس بررسی اثرات حوادث بر کودکان، آزمون نظریه ذهن و آزمون درک حالات هیجانی از طریق چشم ها را تکمیل کنند. یافته های تجزیه و تحلیل رگرسیون لوجستیک نشان داد که نشانه های نفوذ تجارب آسیب زا، اجتناب رفتاری و نقص در درک باور کاذب به صورت معنی داری دو گروه بی سرپرست و عادی را از هم متمایز می کند. بین عملکردهای نظریه ذهن و توانایی بازشناسی هیجان ها در آزمون چشم ها با تجربه علایم اختلال استرس پس آسیبی رابطه معکوس و معنی داری وجود داشت. به نظر می رسد تجربه اختلال استرس پس آسیبی یکی از اختلال های شایع در بین کودکان بی سرپرست است. تاخیر در رشد ابعاد هیجانی و شناختی نظریه ذهن ممکن است در کودکان بی سرپرست ناشی از تجربه علایم اختلال استرس پس آسیبی باشد.
۱۵.

حس قدرت، حس جایگاه اجتماعی و شیوه های جایگاه طلبی با تصمیم گیری غیراخلاقی به نفع خود و به نفع دیگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۵) ۳۸-۵۱

کلید واژه ها: تصمیم گیری غیراخلاقی قدرت جایگاه اجتماعی منزلت برتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۲۸۰
تصمیم گیری غیراخلاقی می تواند هم خودخواهانه و به نفع خود و هم با هدف نفع رساندن به دیگران باشد. هدف این مطالعه بررسی نقش افتراقی حس قدرت، حس از جایگاه اجتماعی و روش های جایگاه طلبی اجتماعی شامل روش برتری و منزلت در پیش بینی تصمیم گیری غیراخلاقی به نفع خود و به نفع دیگران بود. شرکت کنندگان 150 نفر از شهروندان تهرانی بودند که به صورت داوطلبانه در مطالعه شرکت کردند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس حس قدرت، مقیاس حس جایگاه اجتماعی، مقیاس برتری-منزلت، و پرسشنامه تصمیم گیری غیراخلاقی استفاده شد. یافته های تحلیل رگرسیون نشان داد برتری به صورت مثبت و منزلت به صورت منفی با تصمیم گیری غیراخلاقی به نفع خود، رابطه دارد و در مورد تصمیم گیری غیراخلاقی به نفع دیگران، فقط برتری به صورت مثبت رابطه داشت. رابطه معنی داری بین حس قدرت و حس جایگاه اجتماعی و تصمیم گیری غیراخلاقی در دو وضعیت وجود نداشت. این مطالعه از تمایز مفهومی تصمیم گیری غیراخلاقی خودخواهانه یا به نفع خود و به نفع دیگران حمایت می کند. به نظر می رسد صرف قدرت و جایگاه اجتماعی عوامل مرتبط با تصمیم گیری غیراخلاقی نیستند، بلکه روش های کسب جایگاه یعنی برتری و منزلت مکانیسم های روانی تعیین کننده تری در احتمال تصمیم گیری غیراخلاقی هستند.
۱۶.

مقایسه خودآسیب رسانی و مکانیسم های دفاعی در افراد با اختلال هویت جنسی قبل و بعد از عمل جراحی تغییر جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۴ (پیاپی ۳۶) 23-32

کلید واژه ها: اختلال هویت جنسی عمل تغییر جنسیت خودآسیب رسانی مکانیسم های دفاعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۵۹۳
مقدمه: افراد با اختلال هویت جنسی قبل و بعد از عمل مشکلات زیادی در زمینه سازگاری با محیط اجتماعی دارند. هدف این پژوهش مقایسه میزان رفتارهای خود آسیب رسانی و مکانیسم های دفاعی در دوره قبل و بعد از عمل تغییر جنسیت است. روش : با روش علی مقایسه ای ۳۰ فرد با اختلال هویت جنسی قبل از عمل، ۳۰ نفر بعد از عمل و ۳۰ نفر افراد عادی با هم مقایسه شدند یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد پس از عمل میزان خودآسیب رسانی مستقیم کاهش می یابد؛ اما تفاوتی در خودآسیب رسانی غیر مستقیم به وجود نمی آید. میزان استفاده از مکانیسم های دفاعی رشد نیافته در افراد عمل کرده به صورت معنی داری کمتر از گروه عمل نکرده است. تفاوتی به لحاظ مکانیسم های دفاعی رشد یافته و روان رنجور بین افراد عمل کرده و عمل نکرده وجود ندارد.   نتیجه گیری: به نظر می رسد عمل تغییر جنسیت در کاهش رفتار های خود آسیب رسانی مستقیم و کاهش میزان استفاده از مکانیسم های دفاعی رشد نیافته مؤثر است اما عمل تغییر جنسیت در کاهش رفتارهای خودآسیب رسانی غیرمستقیم و تغییر مکانیسم های دفاعی روان رنجور و رشد یافته مؤثر نیست. می توان نتیجه گیری کرد که رفتارهای خود آسیب رسانی غیر مستقیم پس از عمل باقی می مانند که غلبه بر آنها احتمالاً به مداخله های روانی و اجتماعی نیاز دارد و تغییر مکانیسم های دفاعی رشد نیافته می تواند شاخصی معتبر در سنجش اثر بخشی مداخلات زیستی و روانی به حساب آید.
۱۷.

پیش بینی نگرش به داوطلبی براساس سبک های دلبستگی، همدلی و خود شفقت ورزی در افراد داوطلب و غیرداوطلب در فعالیت های مشارکت مردمی در دوره شیوع کووید 19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 87-101

کلید واژه ها: داوطلبی دلبستگی خود شفقت ورزی همدلی کووید-19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۳۶۲
با شیوع بیماری همه گیر کووید 19 و پیامدهای اجتماعی اقتصادی این همه گیری، فعالیت های داوطلبی و یاریگرانه بالأخص برای نیازمندان و جامعه در بحران شکل گرفت. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش سبک های دلبستگی، همدلی و خودشفقت ورزی در پیش بینی نگرش به داوطلبی در دوران شیوع کووید 19 در جامعه ایران است. مطالعه حاضر در فروردین و اردیبهشت 1399 در ایران انجام شد. نمونه موردمطالعه (348 نفر) با روش نمونه گیری در دسترس از بین دو گروه داوطلب و غیرداوطلب انتخاب شدند و با مقیاس دلبستگی بزرگسال، مقیاس شفقت خود، مقیاس همدلی و مقیاس نگرش داوطلبی به صورت اینترنتی و از طریق شبکه های اجتماعی و رایانامه مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج میزان مشارکت در زنان، افراد شاغل و گروه سنی 25-35 سال بیشتر بود. بین دو گروه داوطلب و غیرداوطلب در نگرش به داوطلبی، قضاوت درباره خود، انزوا، ذهن آگاهی، همانندسازی مفرط و سبک دلبستگی ایمن تفاوت معنی داری وجود داشت. ضرایب همبستگی نشان دهنده آن است که مهربانی با خود، اشتراکات انسانی، انزوا، ذهن آگاهی، همدلی شناختی و دلبستگی ایمن با نگرش داوطلبی دارای همبستگی مثبت معنادار و دلبستگی اضطرابی با نگرش داوطلبی همبستگی منفی معنادار دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که همدلی شناختی، همدلی هیجانی، سبک دلبستگی ایمن و ذهن آگاهی پیش بینی کننده نگرش داوطلبی است. می توان نتیجه گرفت که افراد داوطلب فعالیت های مشارکت های مردمی در دوره کووید 19 نگرش مثبتی به داوطلبی دارند و سبک دلبستگی ایمن تر و خودشفقت ورزی بیشتری نسبت به افراد غیرداوطلب دارند. به نظر می رسد همدلی قوی، سبک دلبستگی ایمن و ذهن آگاهی بالا، پیش نیازهای روان شناختی لازم برای اتخاذ نگرش مثبت به امور داوطلبانه است.
۱۸.

رابطه سبک های مقابله دینی و آمادگی نسبت به شرم و گناه با هیجان ابراز شده در اعضای خانواده افراد با اختلالات روانی مزمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۷ 89-104

کلید واژه ها: سبک مقابله ای دینی آمادگی شرم آمادگی گناه هیجان ابراز شده اختلال روانی مزمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۳۸۲
هیجان ابراز شده یکی از شاخص های پیش بینی کننده احتمال عود در افراد با اختلال های روانی مزمن است. اهداف این پژوهش عبارت بودند از(1) بررسی رابطه آمادگی نسبت به شرم و گناه و سبک های مقابله ای دینی با شدت هیجان ابراز شده در اعضای خانواده بیماران با اختلال روانی مزمن و (2) بررسی ارتباط افتراقی آمادگی شخصیتی نسبت به شرم و گناه با سبک های مقابله ای دینی. جامعه پژوهش خانواده های افراد با اختلالات روانی مزمن در شهر زنجان در نظر گرفته شدند و نمونه گیری به صورت دردسترس انجام شد. در نهایت 116 نفر برای شرکت در این مطالعه اعلام آمادگی کردند. از افراد خواسته شد به پرسشنامه های جمعیت شناختی، پرسشنامه عواطف خودآگاه، پرسشنامه خانواده (شاخص هیجان ابراز شده) و فرم کوتاه شده سبک های مقابله ای دینی پاسخ دهند. یافته های تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد از بین متغیرها، تنها سبک مقابله ای دینی مثبت، تغییرات مربوط به شدت هیجان ابراز شده را پیش بینی کرد. همچنین آمادگی شخصیتی برای تجربه احساس گناه با سبک مقابله ای دینی مثبت رابطه مستقیم و با سبک مقابله ای دینی منفی رابطه معکوس داشت، در حالیکه آمادگی شخصیتی تجربه شرم با سبک مقابله ای دینی مثبت ارتباط معکوس، ولی با سبک مقابله ای دینی منفی رابطه مستقیم داشت. از لحاظ مولفه های هیجان ابراز شده در 71 درصد از خانواده ها شاخص انتقاد از عضو بیمار و در 59 درصد شاخص درگیری هیجانی بیشتر از میزان طبیعی بود. به نظر می رسد نقش سبک مقابله ای دینی مثبت در مقایسه با آمادگی شخصیتی شرم و گناه در پیش بینی هیجان ابراز شده بیشتر است. تجربه شرم و گناه به عنوان یک مولفه شخصیتی کلی، تاثیری روی هیجان ابراز شده ندارد و یک علت احتمالی این امر احتمالاً به خاطر تاثیرعوامل خطر اجتماعی مرتبط با اختلال های روانی مانند انگ انگاری اجتماعی است. رابطه افتراقی آمادگی شخصیتی نسبت به شرم و گناه با سبک های مقابله ای دینی مثبت و منفی نشانگر این مساله است که احتمالاً آمادگی شخصیتی نسبت به شرم ممکن است در شکل گیری سبک مقابله ای دینی منفی اثر داشته باشد در حالیکه آمادگی شخصیتی نسبت گناه در شکل دهی به سبک های مقابله ای دینی مثبت نقش دارد.
۱۹.

بررسی وضعیت ادارک از جایگاه اجتماعی و پیش بینی کننده های سازمانی، مدیریتی و سیاسی در میان اعضای هیات علمی دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره شغلی و سازمانی دوره ۱۱ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۴۰) 33-52

کلید واژه ها: جایگاه اجتماعی حمایت سازمانی سیاست سازمانی مدیریتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۳۴۴
ادراک از جایگاه اجتماعی یکی از فرایندهای روانی اجتماعی است که بر روی حیات علمی و حرفه ای اعضای هیات علمی در دانشگاه ها اثرگذار است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت ادارک از جایگاه اجتماعی در اعضای هیات علمی یکی از دانشگاه های دولتی شهر تهران و بررسی نقش ادارک از عوامل سازمانی، سیاسی و مدیریتی در پیش بینی ادارک از جایگاه اجتماعی اعضای هیات علمی دانشگاه بود. در این مطالعه از 135 نفر از اعضای هیات علمی یک دانشگاه دولتی به صورت دردسترس نمونه گیری انجام شد و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های ادارک از جایگاه اجتماعی، حمایت سازمانی ادارک شده، سیاست سازمانی ادارک شده، و مشارکت داده شدن در تصمیم گیری های سازمانی استفاده شد. نتایج نشان داد 40 درصد از شرکت کنندگان معتقد بودند جایگاه اجتماعی شغل دانشگاهی در ایران تنزل یافته است. یافته های مدل همبستگی و رگرسیون چند گانه نشان داد که عوامل مدیریتی که عبارت بود از ادارک از مشارکت داده شدن در تصمیم گیری های سازمانی 13 درصد، سیاست سازمانی ادارک شده 3 درصد و حمایت سازمانی ادارک شده 1 درصد از تغییرات ادارک از جایگاه اجتماعی را پیش بینی میکرد. به نظر می رسد مشارکت دادن اعضای هیات علمی در تصمیم گیری های دانشگاهی و ایجاد فضای سیاسی مبتنی بر عدالت و تحمل و ارتقای حمایت های هیجانی و مادی روی ارتقای ادارک از جایگاه اجتماعی و توسعه منزلت اجتماعی اعضای هیات علمی اثرگذار است.
۲۰.

کاربرد روش شناسی های گفتمانی در پژوهش های روانشناسی سلامت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 56-77

کلید واژه ها: روانشناسی گفتمانی زبان معرفت شناسی پژوهش کیفی اثبات گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۳۱۰
مطالعات روانشناختی در ایران رشدی یک سویه داشته است و فضای پژوهشگری در آن ازجهت هستی شناختی در واقع گرایی خام و از جهت معرفت شناسی در اثبات گرایی کورکورانه باقی مانده است و به معرفت شناسی های متاخرتر مانند برساخت گرایی اجتماعی و روش های گفتمانی کمتر پرداخته شده است. اهداف کلی این پژوهش عبارت است از: (1) توصیف مسائل روش شناختی در رویکردهای گفتمانی؛ و (2) شیوه اجرای روش های گفتمانی در روانشناسی سلامت. مفهوم گفتمان برخاسته از انتقاد به ایده آل عینیت یا در بعدی کلی تر انتقاد از تکیه کردن بر تجربه گرایی صرف در تعریف و تمیز علم از غیر علم است. اتکا بر عینی نگری و تجربی نگری از جهات مختلف با ویژگی های ذهن مانند میل به هماهنگی شناختی و قصدمندی ناهمخوان است. رویکردهای گفتمانی در روانشناسی سلامت بهتر می توانند پدیده هایی مانند عدم تبعیت از برنامه درمانی، تعریف بیماری و سلامتی و رابطه مسولیت پذیری در مراقبت های سلامتی را تبیین کنند. رویکردهای گفتمانی هم می توانند نشان دهند چگونه گفتمان های اجتماعی و مرتبط با قدرت علمی و اجتماعی، سلامتی و مسولیت در سلامتی را تعریف کنند و همین طور از طریق تحلیل مکالمات، شناسایی کنش های گفتاری، شناسایی خزانه های واژگان تفسیری و شناسایی راهبردهای گفتمانی دلایل مشکلاتی مانند عدم تبعیت از برنامه درمانی و اختلاف فهم بیمار و متخصصین سلامت را بکاوند. رویکردهای گفتمانی، حقیقت سلامت را از منظر زبانی بررسی می کنند و می توانند جهت گیری های افراد درباره پذیرش مداخلات یا مقاومت در برابر رعایت برنامه مداخله و درمان را تبیین کنند. بنابراین رویکرهای گفتمانی در روانشناسی سلامت می توانند به روانشناسان سلامت کمک کنند تا روش های بهتری را برای مراقبت از سلامتی پیدا کنند و بینش های جدیدی را درباره اینکه مراجعان چطور مفاهیم سلامت و بیماری را با زبان بر می سازند، به دست دهند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان