جلال حقیقت منفرد

اطلاعات و دانش در هزاره سوم به ثروت اصلی سازمانها تبدیل شده و بنگاه های تجاری و واحدهای تولیدی برای کسب مزیت رقابتی به دنبال استفاده هر چه بیشتر از این ثروت در تصمیمات خطیر خود در محیط پویای امروز میباشند. با به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی ارکان کسب و کار نیز، سیستمها و نرم افزارهای سازمانی، بستر فعالیت های کسب و کار را شکل داده و تبدیل به مخزن نوینی برای داده های سازمانی شده اند. یکی از این ابزارهای کارآمد در فرایند تصمیم گیری در هر سازمان هوش تجاری چابک است.در این تحقیق بعد از بررسی ادبیات موضوع و استخراج کدها، مضمون های پایه و مضمون های ساختاریافته، با استفاده از روش گروه کانونی با خبرگان و متخصصین، مؤلفه های مؤثر در طراحی مدل هوش تجاری چابک شناسایی شده اندو سپس مدل نهایی با استفاده از تکنیک ویکور فازی در هلدینگ فناوری اطلاعات و ارتباطات شکل گرفت.

اهمیت دانش و فعالیت های دانش محور در عصر کنونی بر هیچ سازمانی پوشیده نیست؛ تمامی سازمان ها در درون خود انبوهی از اطلاعات را دارا هستند اما لزوم کارآمد اطلاعات منوط به داشتن نیروهای انسانی کارآمد و متخصصی است که قابلیت کار با داده های اطلاعاتی سازمان جهت کسب اهداف سازمان را دارا باشند. مطالعه حاضر ضمن توجه به اهمیت دانش در گستره فعالیت های کنونی سازمانی؛ به دنبال شناسایی عواملی است که به تسهیم دانش در گروه های پروژه ای تأثیرگذار هستند. مطالعه حاضر از طیف مطالعات کیفی است که روش تحقیق مورد استفاده از نوع اکتشافی، پیمایشی است، جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه متخصصین شاغل در گروه شرکت های همکاران سیستم بود. روش نمونه گیری در تحقیق حاضر غیر تصادفی و از نوع گلوله برفی است. حجم نمونه با استفاده از این روش و رسیدن به حد اشباع 17 نفر تعیین گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش نظریه داده بنیاد و از سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد. بر اساس داده های تحلیل شده 23 کد به عنوان مقوله های محوری انتخاب شدند که مشارکت در برنامه تسهیم دانش به عنوان مقوله و کد محوری در مدل مدنظر قرار گرفت. نتایج تحقیق در قالب مدل پارادایمی به تحلیل عوامل 23 گانه شناسایی شده از روند پژوهش جهت تبیین مدل تسهیم دانش پرداخته است.

هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر در فرایند پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع در گروه بهمن دیزل است. با شناسایی و اولویت بندی این عوامل می توان ریسک پیاده سازی سیستم برنامه ریزی را کاهش داد و به اختصاص منابع مناسب برای بودجه بندی صحیح، هدفدار و بهینه پرداخت. بدین منظور، پرسشنامه ای از عوامل بحرانی موفقیت تدوین شد و در اختیار جامعه پژوهش، شامل مدیران ارشد و مشاوران گروه بهمن قرار گرفت. به کمک روش تحلیل عاملی اکتشافی، هفت عامل در گروه عوامل بحرانی قرار گرفت. به همین منظور، پس از طراحی مدل هفت عاملی، به کمک روش گسترش عملکرد کیفی 18 عامل فنی در رابطه با این هفت عامل شناسایی و اولویت بندی شدند. در نهایت مشخص شد با اجرای مدل هفت عاملی، 5/89 درصد از عوامل بحرانی موفقیت شناسایی خواهد شد؛ از این رو برای دستیابی به مدل یادشده، 18 عامل به منظور بودجه بندی هدف دار منابع به ترتیب اولویت پیشنهاد شد.

یکی از چالش های اصلی اقتصادی سال 1394 ایران، کاهش تولید ناخالص داخلی به واسطه کاهش قیمت نفت و در نتیجه رکود فراگیر در کسب و کارها است. با این وجود، نیاز به تولید سالانه یک میلیون شغل در راستای کاهش نرخ بیکاری امری اجتناب ناپذیر می باشد . اما شواهد حاکی از آن است که دولت حتی توانایی ایجاد 20 هزار شغل را به سبب پر شدن ظرفیت ها و همچنین کاهش درآمد ندارد و این مهم باید توسط بخش خصوصی تحقق یابد. روش پژوهش توصیفی و هدف، ارائه راه حلی کاربردی برای توسعه اشتغال با برگزاری دوره مهارتی و شغل محور نماینده فروش مستقل برای استفاده از ظرفیت های موجود با حداقل سرمایه گذاری بخش خصوصی و شناسایی فرصت ها، تهدیدها، قوت ها و ضعف های آن با استفاده از روش تحلیلی SWOT می باشد. این راهکار که مهم ترین راهبرد کسب و کارها، یعنی فروش را هدف قرار می دهد، ارتباطی تنگاتنگ با بازار دارد و می تواند با بالابردن مقدار و رشد فروش سبب تقویت و توسعه کسب و کارها و ایجاد ظرفیت های جدید برای تولید ملی گشته و تولید ثروت و توزیع عادلانه آن راشکل دهد.

مدیرانباتفکراستراتژیک، دارای درکبهتریازبرنامهاستراتژیک بوده وعملکردمؤثرتریدارندوتفکر استراتژیکبهعنوانمکملیبرایبرنامه ریزیاستراتژیک،می تواند دردرکفرصتها،تخصیص بهینهمنابعکمیابودستیابیبهنتایجموردنظرکمکنماید. هدف اصلی این تحقیق «تعیین وضعیت میزان بلوغ تفکر استراتژیک مدیران معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور» بر مبنای مدل مفهومی "جین لیدکا" است. این مدل دارای ابعاد: نگرش سیستمی، عزماستراتژیک، پیشرویبراساسرویکردعلمی، فرصتطلبیهوشمندانه، تفکردرزمان، است. جامعه آماری این تحقیق، 60 نفر از مدیران ارشد، میانی و پایه معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور است که بر اساس مدل مفهومی "جین لیدکا" (1998) بررسی می شود. این تحقیق (توصیفی – پیمایشی)با روش هایکتابخانه ای ومیدانیبا توزیعپرسشنامه استانداردانجام شده و نتایج حاصل از پرسشنامه ها با کمک نرم افزار SPSS19 طبقه بندی شده است و سوالات با ضریب آلفای کرونباخ 86/0، از طریق آزمون دو جمله ای بررسی و با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون وزن دهی شده و با کمک روش تاپسیس اولویت بندی گردیده است.   طبق یافته های تحقیق وضعیت میزان خلاقیت و فرصت جویی، با اولویت یکم و رویکرد علمی با اولویت سوم، تفکر به هنگام با اولویت چهارم، در وضعیت نامطلوب است و وضعیت میزان عزم استراتژیک، با اولویت دوم و نگرش سیستمی با اولویت پنجم، در وضعیت مطلوب قرار دارد. نهایتاً وضعیت تفکر استراتژیک مدیران معاونت مذکور در وضع نامطلوبی قرار دارد و نیازمند برنامه ریزی برای ترویج و آموزش مهارت ها و مفاهیم استراتژی می باشد.

در این پژوهش به تبیین مدلی پرداخته شده است که به نقش یادگیری محوری و بازار محوری بر پایه توانمندی های داخلی شرکت در ایجاد روابط تجاری با کیفیت و در نتیجه عملکرد صادراتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. با مطالعه چارچوب نظری پژوهش و شاخص های متعدد سنجش عملکرد صادراتی سازمان ها در این پژوهش مولفه های توسعه محصول و توسعه بازار جهت سنجش عملکرد صادراتی لحاظ شده اند. از استراتژی های موثر بر عملکرد، یادگیری محوری، بازار محوری و کیفیت روابط انتخاب گردیده اند. در نتیجه با مطالعه چارچوب نظری پژوهش فرضیاتی تدوین شد. روش پژوهش، روش توصیفی- تحلیلی است. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بوده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک معادلات ساختاری استفاده شده است. آزمون فرضیات برای به دست آوردن مدل نهایی، روابط ساختاری موجود در مدل را از نظر آماری معنادار نشان داد. با توجه به این که شاخصRMSEAبا جذر براورد واریانس خطای تقریبی برابر با 079/0 کمتر از 10 درصد است، می توان گفت شاخص های تناسب مدل از لحاظ برازش حاکی از مناسب بودن تقریبی و قابل قبول بودن مدل است. مقادیر AGFA, PGFI, RMSEA, GFIنیز بیان گر میزان خطای کم در اندازه گیری است. با توجه به مناسب بودن این شاخص ها مدل اندازه گیری مطلوب قلمداد می شود. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها حاکی از تایید رابطه مثبت بین فرضیه ها است. نمودار T-Value نیز رابطه متغیرهای فوق را تایید کرده است.

در محیط تجاری سریعا در حال تغییر امروز، نیاز به اطلاعات تجاری سودمند برای سازمانها نه تنها به منظور کسب موفقیت بلکه برای بقاء حیاتی می باشد. با توجه به ناتوانایی سیستمهای اطلاعاتی مدیریت در برآورده کردن انتظارات تصمیم گیرندگان سازمانی در عرصه رقابت در سالهای اخیر، فن آوریهای هنر گونه ای نظیر هوش تجاری به یکی از مفاهیم مهم در مدیریت سیستمهای اطلاعاتی تبدیل شده و با فرهنگ سازمانهای پیشرو عجین شده است و در خط مقدم فناوری اطلاعات برای پشتیبانی تصمیم گیری مدیریت قرار دارد. در این مقاله سعی شده است تا با شناسایی و معرفی مهمترین فاکتورها و عوامل مؤثر در عملکرد یک سیستم هوش تجاری، یک مدل ارزیابی عملکرد هوش تجاری (در قالب یک مطالعه موردی در یک سازمان تولید کننده نرم افزار) ارایه گردد و با توجه به عدم استقلال و وجود وابستگی بین عاملهای مؤثر، از روش فرآیند تحلیل شبکه فازی برای شناسایی وابستگی های ممکن بین عوامل و اندازه گیری آنها برای توسعه مدل ارزیابی استفاده شده و در ادامه، نتایج حاصله با روشهای فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی[1]و فرآیند تحلیل شبکه غیر فازی[2] مقایسه شده است.

تحقیق حاضر به منظور شناسایی، تحلیل و تبیین راه های بهبود عملکرد این شرکت در قبال مشتری درقالب دو بخش کمی و کیفی انجام شده است. در بخش کمی ضمن استفاده از مبانی آمیخته های بازاریابی در مدیریت به منظور تبیین تعداد شش فرضیه در خصوص نظرات مشتری در رابطه با نتایج عملکرد شرکت و با استفاده از ابزار پرسشنامه پس از ارزیابی روایی و پایایی آن، نظرات کلیه مشتریان حقوقی (شرکت ها) و حقیقی (نماینده ها) در رابطه با عملکرد شرکت در قالب فرضیات مذکور گردآوری شده و با استفاده از تکنیک رگرسیون به آزمون فرضیه ها پرداخته شده است. نتایج حاصله موید آن بود که نظرات مشتریان رابطه معناداری با قیمت و کیفیت محصولات شرکت دارد. در مرحله بعدی با استفاده از گروه های کانونی و تحلیل کیفی محتوی اقدام به تشکیل گروه خبرگان در شرکت مذکور با حضور مدیران و برخی کارشناسان، کارکنان و نماینده های فروش منتخب شرکت گردیده و نتایج حاصل از بخش کمی تحقیق با رویکرد عارضه یابی سازمانی مورد تحلیل کیفی قرار گرفته است. بدین ترتیب ابتدا شواهد دال بر وجود عارضه در حوزه های اثربخشی، کارایی، بهره وری، نوآوری، قابلیت انعطاف و کیفیت که منجر به عملکرد فعلی شرکت در آمیخته های بازاریابی قیمت و محصول گردیده مورد شناسایی قرار گرفتند و بر مبنای آنها عارضه اصلی شرکت شناخته شد. سپس علل بروز عارضه مذکور به تفکیک شواهد به دست آمده در حوزه های داخلی شرکت رادیاتور ایران مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و ضمن ارایه فهرست مهم ترین علل بروز عارضه مذکور، تهدیدات محیطی که منجر به تشدید این عارضه شده اند نیز شناسایی و تبیین گردیدند. در ادامه به ازا هر یک از نقاط ضعف شناسایی شده در حوزه های داخلی شرکت، راه کارهایی برای رفع نقاط ضعف و در نتیجه مرتفع نمودن عارضه شرکت پیشنهاد گردید که در صورت اجرا در سازمان مورد بررسی می تواند آن را در بهبود عملکرد خود نزد مشتری یاری نماید.

امروزه فرهنگ سازمانی به عنوان یک زیرساخت، نقشی بسیار کلیدی در پیاده سازی نظام مدیریت دانش در هر سازمان دارد، و در همین راستا تحقیق حاضر جهت بررسی رابطه فرهنگ سازمانی به عنوان متغیر مستقل و مدیریت دانش به عنوان متغیر وابسته در شرکت ملی نفت ایران انجام گرفته است. به این منظور، بعد از مرور ادبیات تحقیق و بررسی مدل های مطرح، برای بررسی ابعاد فرهنگ سازمانی، مدل دنیسون و برای بررسی ابعاد مدیریت دانش مدل کنراد و نیومن انتخاب شد و پس از شناسایی مولفه های این دو مفهوم و صحه گذاری آن توسط خبرگان سازمان، برای بررسی رابطه بین آنها پنج فرضیه بر مبنای این مولفه های تدوین گردید. برای آزمون فرضیه ها نمونه ای با حجم 70 نفر از بین مدیران و کارشناسان شرکت ملی نفت ایران بصورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد و پس از بررسی وضعیت تقارن داده ها با استفاده از آزمون کولموگوروف – اسمیرنوف و آزمون همبستگی اسپیرمن، فرضیه های تحقیق و میزان همبستگی بین متغیرها مورد آزمون قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از تایید کلیه فرضیات تحقیق و وجود رابطه معنی دار بین فرهنگ سازمانی و فرآیندها و ابعاد مدیریت دانش در این سازمان می باشد. در ادامه مولفه های فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش با استفاده از آزمون فریدمن مورد رتبه بندی قرار گرفت و اولویت عوامل بر حسب وضعیت موجود در سازمان مشخص گردید