عبدالرضا ادهمی

عبدالرضا ادهمی

مدرک تحصیلی: دانشیار جامعه شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
پست الکترونیکی: adhamiab@yahoo.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۲ مورد.
۱.

پیامدهای اجتماعی فرهنگی اصلاحات ارضی در ایران (مطالعه موردی: نواحی شرق استان گیلان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حاشیه نشینی مهاجرت قشربندی خوش نشینی تحول فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۶
اصلاحات ارض ی، درمقام مهمتری ن رخ داد در نظام مالکی ت زمین در تاری خ معاصر ایران، واجد پیامدهای فرهنگی اجتماعی مهمی در زندگی روستاییان و شهرنشینان بود. این رخداد که در پی انعطاف پذیری نسبی مدرنیزاسیون آمرانه پهلوی در دهه چهل به وقوع پیوست سبب تغییرات عمده ای در بافت جمعیتی، سبک زندگی، باورهای فرهنگی و مناسبات اجتماعی مردم ایران شد. پژوهش حاضر با هدف بررسی فرایند و پیامدهای فرهنگی اجتماعی اصلاحات ارضی در نواحی شرق استان گیلان انجام شده است. روش انجام پژوهش، روش تاریخی اسنادی بوده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که سیر تکاملی اصلاحات ارضی به پیدایش قشر خوش نشین در روستاها و مهاجرت آن ها به شهرها، شکل گیری حاشیه نشینی در اطراف کلان شهرها، افول انسجام فرهنگ سنتی و دگردیسی سبک زندگی مردم انجامید و ترکیب جمعیتی شهرهای ایران را زیر و رو کرد. حاصل مهاجرت کشاورزان خرده پا و خوش نشینان به شهرها تضعیف تدریجی کشاورزی و دامداری و پرشدن شهرها از جمعیت غیرمتخصص و بیکار بود. بدین ترتیب، قشر اجتماعی جدیدی در شهرها شکل گرفت که توان و موقعیت جذب کامل فرهنگ شهری را نداشت، اما تا حدود بسیاری نیز از فرهنگ روستایی بریده بود. مدرنیزاسیون آمرانه پهلوی که مرزبندی شمال شهری (اقشار مرفه و متجدد) و جنوب شهری (اقشار حاشینه نشین و فرودست) را روز به روز تشدید می کرد ناخواسته به رشد اقشار فرودستی که توان پذیرش فرهنگ مدرن شهری را نداشتند کمک کرد. با گشایش نسبی فضای سیاسی در سال های آخر حیات نظام پهلوی، این اقشار در شکل دهی و تقویت شورش انقلابی علیه تجدد آمرانه نقش اصلی را ایفا کردند.
۲.

Sociological Investigation of Cultural-Social Influence of Afghanistan Immigrant Families from Iran (Case study of Tehran city)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Sociological Cultural-Social Influence Immigrant Families Afghanistan Iran

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۶۹
Purpose: The immigrants in the destination communities always face many challenges in cultural and social fields and they must coordinate and adapt themselves to cultural and social influences. Therefore, the current research was conducted with the aim of sociological investigating of cultural-social influence of Afghanistan immigrant families from Iran. Methodology: In a qualitative, applied and cross-sectional research, 16 parents and children of Afghanistan immigrant families referring to the one of Tehran's helper clinics were examined in terms of cultural-social influence. The research tool was included semi-structured interviews with parents and children of Afghanistan immigrant families. For data analysis was used thematic analysis method according to grounded theory. Findings: The findings of the sociological investigating of cultural-social influence of Afghanistan immigrant families from Iran showed that 20 concepts in 7 categories of insecurity in Afghanistan (with 3 concepts of life insecurity, economic insecurity and financial insecurity), better living conditions in Iran (with 4 concepts better health, food preparation and food hygiene, better environmental conditions of people and better moral feedback in the society), better economic conditions in Iran (with 2 concepts of providing social life basic facilities and more economic situations), problems of social life in Iran (with 3 concept of racial mentality of Iranians in dealing with Afghans, financial and economic discrimination against Afghans and humiliation of native culture of Afghans), preservation of Afghan traditions and cultural values in Iran (with 2 concepts of holding traditional ceremonies of Afghans and connection of young Afghans with traditional ceremonies of Afghans), problems of educating Afghans in Iran (with 2 concepts of structural problems against the education of Afghans and negative cultural and racial attitudes from some Iranians) and accepting the values and norms of Iranian society (with 4 concepts of accepting and carrying out common traditions, understanding and accepting some aspects of culture daily social life of Iranians, participation in friendly gatherings of Iranians and family relationship and marriage with Iranians) were identified. The analyzes according to the grounded theory showed that in the causal conditions of the social structures of the acceptance of immigrants there are four categories of social trust, institutionalization of the principles of social education, development of structures that support the acceptance of immigrants and creation of equal conditions for the social life of immigrants, in the central phenomenon of security, health and better living conditions in Iran three are three category of lack of security in Afghanistan, better living conditions in Iran and better economic conditions in Iran, in the basic conditions of infrastructure there are two categories of financial resources and human resources, in the interfering conditions of social life challenges of Afghan immigrants there are one category of individual-social life problems in Iran, in the proposal solutions for the acceptance and participation of immigrants in Iranian society there are two categories of solving structural problems in the social presence of Afghans and cultural education of Iranians for better acceptance of Afghan immigrants and in the consequences of the life outcome
۳.

ارزیابی مولفه های تاب آوری هویت بهبود یافتگان اعتیاد در جامعه پذیری مجدد: مورد مطالعه مراجعه کنندگان در مراکز باز توانی ترک اعتیاد

کلید واژه ها: تاب آوری بهبود یافتگان هویت جامعه پذیری اعتیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۳۴
هدف و زمینه: اعتیاد به مواد مخدر، یکی از مهمترین مشکلات عصر حاضر می باشد که گستره ای جهانی یافته، از مرزهای بهداشتی- درمانی فراتر رفته و به یک معضل اجتماعی و خانوادگی تبدیل شده است که در اکثر موارد سبب طرف شدن فرد از جامعه می گردد. لذا هدف پژوهش حاضر، ارزیابی مولفه های تاب آوری هویت بهبود یافتگان اعتیاد در جامعه پذیری مجدد: مورد مطالعه مراجعه کنندگان در مراکز باز توانی ترک اعتیاد در مناطق 4 و 6 و22 تهران) بود. روش تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گرد آوری اطلاعات، پژوهشی توصیفی از نوع پیمایشی بود. روش اجرای این مطالعه (پس رویدادی) و نیز این مطالعه در حیطه تحقیقات کمی قرار داشت. در پژوهش حاضر جامعه شامل تمام افراد بهبود یافتگان اعتیاد در مراکز باز توانی ترک اعتیاد در مناطق 4 و 6 و22 تهران بود. روش انتخاب نمونه ها به صورت تصادفی ساده بود. از میان 2580 نفر مراجعه کننده به این مراکز تعداد 388 نفر به تصادف و با احتمال متناسب با حجم مراجعان مرکز انتخاب شدند. برای اینکار لیستی از مراکز و تعداد مراجعان آن تهیه و به روش سیستماتیک از میان آن ها 11 مرکز انتخاب شد. این مطالعه با رعایت ملاحظات اخلاقی صورت گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات مشخصات دموگرافیک، مقی اس تاب آوری و پرسشنامه محقق ساخته عوامل اثرگذار بر بهبود یافتگان اعتیاد بود. تحلیل داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS 24.0 انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان دادند که بین میانگین نمرات تاب آوری هویت، بهبود یافتگان اعتیاد در پس آزمون تفاوت معنی داری با جامعه پذیری مجدد وجود داشت (01/0>P)، به طوری که میزان جامعه پذیری افزایش پیدا کرده بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، می توان مدعی شد که عوامل محافظت کننده محیطی، عوامل خطرساز محیطی، فرایندهای تبادلی- محیطی، در ت اب آوری در ب رابرسوء مصرف، و پیشگیری از گ رایش مجدد به اعتیاد تاثیر گذار هستند.
۴.

بررسی نقش ابعاد ذهنی احساس امنیت در مشارکت اجتماعی مرزنشینان (مورد مطالعه: روستاهای مناطق مرزی استان کردستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احساس آرامش اعتماد اجتماعی پایبندی مذهبی مشارکت اجتماعی مرزنشینان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶ تعداد دانلود : ۵۲
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش سویه های ذهنی احساس امنیت در مشارکت اجتماعی مرزنشینان استان کردستان در ابعاد رسمی و غیر رسمی است. روش تحقیق از نوع پیمایشی، به لحاظ زمانی مقطعی، و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است. جامعه آماری کلیه ساکنین روستاهای سقز (58092)، بانه (43365)، مریوان (84074) و سروآباد (36643) در استان کردستان است که بر اساس سرشماری سال 1395 در مجموع 222174 نفر بوده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۳۸۴ نفر محاسبه شد. نمونه گیری به شیوه طبقه بندی و تعداد نمونه ها بر اساس سهم جمعیتی در هر روستا توزیع و پرسشنامه ها به شکل تصادفی بین آن ها توزیع و تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که سهم هر یک از ابعاد ذهنی احساس امنیت اجتماعی در مشارکت اجتماعی مرزنشینان به ترتیب درجه اثرگذاری عبارت است از: اعتماد اجتماعی(487/0)، پایبندی مذهبی(417/0)، احساس آرامش (371/0)، آگاهی از حقوق فردی (020/0). همچنین نشان داده شده است که متغیرهای مستقل از توان تبیینی تغییرات حاصله در متغیر وابسته، یعنی مشارکت اجتماعی، برخوردار بوده اند، بدین نحو که دو مؤلفه احساس امنیت اجتماعی، یعنی اعتماد اجتماعی و آگاهی از حقوق فردی، به ترتیب در بالاترین و پایین ترین سطوح اثرگذاری بر میزان مشارکت اجتماعی ساکنین روستاهای مناطق مرزی استان کردستان عملکرد داشته اند. 
۵.

تحلیل جامعه شناختی تأثیر شبکه اجتماعی تلگرام بر تعارضات تربیتی والدین و فرزندان

کلید واژه ها: تعارض تربیتی والدین شبکه اجتماعی تلگرام دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۰۲
زمینه و هدف: یکی از مهم ترین اشکال تعارض والدین و فرزندان، نحوه استفاده و حضور آنان در شبکه های اجتماعی است. بر این اساس هدف از مطالعه حاضر تحلیل جامعه شناختی تأثیر شبکه اجتماعی تلگرام بر تعارضات تربیتی والدین و فرزندان بوده است. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و جامعه آماری پژوهش دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر تهران هست که نمونه ای به حجم 391 نفر به روش خوشه ای مرحله ای انتخاب شد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش تحقیق پیمایشی بر پایه الگوی تعارض با والدین «فاین، جی مورلند و اندرو شوبل» و پرسشنامه محقق ساخته(حاوی9 سؤال مربوط به متغیر مستقل(شکل و قالب، محتوای شبکه تلگرام)و13سؤال مربوط به متغیر وابسته (نوع و سطح تعارض) گردآوری شده است. پایایی کل پرسشنامه به وسیله ضریب آلفای کرونباخ 83/0تأیید و اطلاعات گردآوری شده توسط روش های توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزارهای spss وAmos تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که متغیر شکل و قالب استفاده از تلگرام با ضریب (3.856) بیشترین تأثیر را بر تعارضات تربیتی در میان دانش آموزان دارد و متغیر محتوی شبکه اجتماعی تلگرام با ضریب(0.227) در مرتبه بعدی قرار دارد. درمیان متغیرهای عامل شکل و قالب استفاده از تلگرام، متغیر میزان استفاده از تلگرام درطول شبانه روز با ضریب(2.08)و ازمیان متغیرهای عامل محتوی شبکه اجتماعی تلگرام، متغیر میزان حذف مخاطبین مانند موسسه، سازمان یا مرکز در تلگرام، با ضریب(0.142) بیشترین تاثیر بر تعارضات تربیتی را دارند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های دیگر پژوهش مهم ترین عامل ایجاد تعارضات دانش آموزان با والدین مربوط به ارتباط با جنس مخالف با ضریب (1.235) و در خصوص سطح تعارض، مؤثرترین عامل حل اختلاف با نصیحت پذیری و احترام متقابل با ضریب(0.185) بوده است.
۶.

نقش سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی بر شادمانی و جلوگیری از فروپاشی خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی شادمانی فروپاشی خانواده کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۹۱
هدف: پژوهش با هدف تحلیلی بر رابطه سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی با شادمانی و نقش سرمایه اجتماعی در جلوگیری از فروپاشی خانواده انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ روش، پیمایشی است. جامعه آماری، جمعیت 20 ساله و بالاتر در شهرکرمان می باشد. انتخاب نمونه تحقیق طبق فرمول کوکران برابر با 400 نفر برآورد شده است. ابزار پژوهش جهت گردآوری داده ها، شامل پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1989)، پرسشنامه شادمانی آکسفورد (1989) و پرسشنامه سرمایه اجتماعی (پاتنام 1993) اجرا شده است. چارچوب نظری تحقیق با تلفیق رویکرد توسعه انسانی براساس شرح گریفین و مک کنلی و نظریات پاتنام، کلمن، استون، هارپر، فوکویاما در خصوص سرمایه اجتماعی همراه می باشد. یافته ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که رابطه بین کیفیت زندگی و شادمانی معنادار نمی باشد اما سرمایه اجتماعی دارای تأثیری مستقیم و مثبت بر شادمانی است که این تأثیر برابر با: 155/0 است. با افزایش سرمایه اجتماعی، میزان شادمانی افراد نیز افزایش می یابد این رابطه، رابطه ای بسیار قوی است. نتیجه گیری: همه انسان ها می خواهند که شاد باشند اما ساختارهای یک جامعه باعث می شود که گاهی شادی شان با یأس ها و ناامیدی ها توأم شود. افرادی چون فوکویاما به ارتباط میان میزان بروز مشکلات اجتماعی و سرمایه اجتماعی اشاره ای مستقیم دارد از نظر فوکویاما آمار بروز مسائلی چون فروپاشی خانواده و خودکشی و امثال آن نشانه ای از کمبود میزان سرمایه اجتماعی در افراد درگیر در این مسائل است.
۷.

بررسی جامعه شناختیِ عوامل مؤثّر بر مشارکت اجتماعی (مورد مطالعه: شهرستان های جوانرود و روانسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تقدیرگرایی طبقه اجتماعی مشارکت اجتماعی انفعال رضایت جمعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۹۳
این پژوهش با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثّر بر مشارکت اجتماعی در شهرستان های جوانرود و روانسر انجام شده است. در این پژوهش می خواهیم بدانیم میزان مشارکت اجتماعی شهروندان شهرستان های جوانرود و روانسر در چه وضعیتی می باشد؟ و عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی را مورد بررسی و آزمون قرار دهیم تا مشخص شود که چه عواملی برکاهش مشارکت اجتماعی تأثر گذاشته اند؟ چهارچوب نظری تحقیق از آرا صاحب نظران مکتب نوسازی قدیم مانند لرنر و راجرز و ... گرفته شده است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار تحقیق پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه شهروندان بالای 18 سال ساکن در شهرستان های جوانرود و روانسر بوده است. حجم نمونه 384 نفر بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. یافته های پژوهش حاکی از میزان مشارکت اجتماعی متوسّط در شهرستان های جوانرود و روانسر است و رابطه معنی داری بین متغیّرهای مستقل (تقدیرگرایی، تحصیلات، سن و جنسیّت) با متغیّر وابسته (مشارکت اجتماعی) وجود دارد. بین متغیّر طبقه اجتماعی با مشارکت اجتماعی رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب همبستگی چندگانه 393/0 می باشد و متغیّرهای مستقل، 6/14 درصد از تغییرات متغیّر وابسته را تبیین می کنند و از بین عوامل مؤثّر بر مشارکت اجتماعی، فقط متغیّرهای سن و تقدیرگرایی به ترتیب تأثیر گذار بوده اند. نتایج نشان داد که تقدیرگرایی محرّک مشارکت اجتماعی می باشد. 
۸.

تبیین تأثیر بانکداری اجتماعی بر توسعه پایدار روستایی/عشایری با میانجی گری سرمایه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه پایدار روستا عشایر سرمایه اجتماعی بانکداری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۸۴
شناخت تاثیر پرداخت تسهیلات بانکی با رویکرد بانکداری اجتماعی بر توسعه پایدار روستایی و عشایری با میانجی-گری سرمایه اجتماعی همسو با رویکردهای نظری سرمایه اجتماعی(بوردیو)، توسعه پایدار (آمارتیاسن)، بانکداری اجتماعی(بندیکتر) و توسعه پایدار اجتماعی(مکنزی) هدف این مطالعه بود. روش کمی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته بود که آلفای کرونباخ کل بالای 70/0، توسعه پایدار 87/0، برای سرمایه اجتماعی 84 /0و برای بانکداری اجتماعی 93 /0 بوده است. جامعه آماری، دریافت کنندگان تسهیلات بانک توسعه تعاون بود که با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای پنج استان انتخاب و از استان های منتخب، دریافت کنندگان تسهیلات بعنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از مدل-سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد سرمایه اجتماعی بیشترین نقش را در تبیین فرایند توسعه پایدار داشته و نقش بانکداری اجتماعی در فرآیند توسعه پایدار عشایری(71 درصد)، پررنگ تر ازفرایند توسعه پایدار روستایی(34 درصد) بوده است. محیط زیست مولفه تأثیرگذار بر فرآیند توسعه پایدار بوده که بعد از آن مولفه های سود و در نهایت مردم قرار داشته اند. همچنین سرمایه اجتماعی(40 درصد) در تحقق بانکداری اجتماعی تاثیرگذار بوده است. بنابراین، می توان نتیجه گیری نمود برای اهتمام به توسعه پایدار روستایی و عشایری با مولفه های پایداری اقتصادی، پایداری محیطی و پایداری اجتماعی، توجه به مولفه های سه گانه بانکداری اجتماعی، یعنی؛ سود، مردم و محیط زیست و مولفه های پنج گانه سرمایه اجتماعی، یعنی؛ آگاهی اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شبکه اجتماعی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی حایز اهمیت است.
۹.

تحلیل جامعه شناختی تاثیر بی هنجاری بر بی تفاوتی اجتماعی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۴۸
در ادبیات جامعه شناختی غالبا از بی تفاوتی به عنوان پدیده ای آسیب شناختی، نوعی بیماری اجتماعی، مانعی در راه مشارکت و توسعه و از عوارض شهرنشینی در عصر جدید یاد می شود و یکی از عناصر نامطلوب زندگی مدرن است  که به نوعی تهدیدی است که به تمایل افراد به عدم دخالت در امور و پذیرش مسئولیت اشاره می نماید. هدف این پژوهش تحلیل جامعه شناختی تاثیر بی هنجاری بر بی تفاوتی اجتماعی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و تهران شمال می باشد که در زمان انجام پژوهش جامعه آماری کل برابر 85000 دانشجو مشغول به تحصیل در این دو واحد دانشگاهی بودند که تعداد 380 نفر از آنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده مورد مطالعه قرار گرفتند. روش مورد استفاده پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. و برای آزمون فرضیه ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و چندگانه، آزمون تفاوت میانگین مستقل T-Test و آزمون تحلیل واریانس یکطرفه آنوا استفاده شد.برای سنجش متغیر بی هنجاری چهار بُعد در نظر گرفته شد و یافته های حاصل نشان داد که بین متغیر بی معنایی(267/0=r)، بی اعتمادی (245/0=r) ، بی قدرتی (397/0=r) و فردگرایی(265/0=r) با بی تفاوتی اجتماعی همبستگی مستقیم و معناداری وجود دارد. بعبارت دیگر، هرچه بی هنجاری اجتماعی بالاتر باشد، بی تفاوتی اجتماعی در دانشجویان افزایش خواهد یافت.
۱۰.

شناخت تأثیر بی هنجاری با تأکید بر سه بُعد (بی معنایی، بی اعتمادی، بی قدرتی) بر بی تفاوتی اجتماعی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و تهران شمال در سال تحصیلی 1401- 1400)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۵
در مطالعات اجتماعی از مفهومی چون بی تفاوتی به عنوان یکی از آسیب های مهم در روابط انسانی، مانعی برای رسیدن به توسعه و از عوارض شهرنشینی در عصر جدید یاد شده است و بروز چنین پدیده ای به ویژه در نسل جوان دانشگاهی مسأله ای است که می تواند به پویایی و نشاط جامعه صدمه وارد کند. از این رو بررسی این مسأله در یک منطقه یا شهر می تواند به روشن شدن آن کمک کند و از این رو از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این پژوهش شناخت تأثیر بی هنجاری با تأکید بر سه بُعد (بی معنایی، بی اعتمادی و بی قدرتی) بر بی تفاوتی اجتماعی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و تهران شمال است. روش مورد استفاده پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. یافته ها نشان دادند که؛ میزان بی معنایی با مقدار همبستگی (267/0=r)، بی اعتمادی با مقدار همبستگی (245/0=r) و بی قدرتی با مقدار همبستگی (397/0=r) است و با توجه به نتایج همبستگی میان متغیرهای تحقیق مشاهده شد که رابطه مثبت و معناداری بین ابعاد سه گانه بی هنجاری اجتماعی با بی تفاوتی اجتماعی دانشجویان وجود دارد. به عبارت دیگر، هرچه میزان ابعاد سه گانه بی هنجاری اجتماعی بالاتر باشد، بی تفاوتی اجتماعی دانشجویان افزایش می یابد.        
۱۱.

بررسی رابطه استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با نظم اجتماعی در خانواده(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: نظم اجتماعی در خانواده شبکه های اجتماعی مجازی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۸۸
خانواده از طریق گفتگو و برقراری ارتباط و تعامل کلامی می تواند پیوند عاطفی بین اعضای خود را حفظ نموده و مهم ترین کارکرد خود که انتقال ارزش ها و اجتماعی نمودن فرزندان است را از طریق مختلفی چون فرهنگ شفاهی به انجام رساند. گسترده شدن ارتباط افراد در شبکه های اجتماعی مجازی و جایگزین شدن این فضا در خانواده ها به جای فضای واقعی و ارتباط رو در روی افراد، نظم در خانواده را دچار اختلال کرده است. ازاین رو در این پژوهش تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی به عنوان متغیر مستقل اصلی و همچنین تأثیر سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی به عنوان متغیر مستقل مداخله گر بر نظم اجتماعی در خانواده موردبررسی قرار می گیرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی سرمایه فرهنگی و اقتصادی و نظم اجتماعی بر شبکه های اجتماعی می باشد. پژوهش حاضر توصیفی- علی و ازنظر روش شناسی پیمایشی است. واحد مشاهده فرد است. سطح تحلیل خرد است. ازنظر زمانی، پژوهش حاضر، مقطعی است. ابزار موردنیاز در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان متأهل تهرانی است که 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. انتخاب نمونه با تلفیق نمونه گیری خوشه ای و طبقه بندی نامتناسب صورت گرفت . تحلیل نتایج نشان داد نظم اجتماعی با استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی همبستگی معناداری دارد، شدت این رابطه ضعیف ارزیابی می شود و جهت رابطه بین دو متغیر مستقیم است. به عبارت دیگر با افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی، نظم اجتماعی افزایش می یابد و بالعکس.  نتایج نشان داد که با افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی، افزایش سرمایه فرهنگی و افزایش سرمایه اقتصادی، نظم اجتماعی در خانواده افزایش می یابد و بالعکس. همچنین نظم اجتماعی در گروه زنان بیشتر از مردان است و با افزایش سن نظم اجتماعی نیز افزایش می یابد و بالعکس.
۱۲.

تأثیر سرمایه های اقتصادی و اجتماعی بر فرهنگ فقر: زنان شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ فقر سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی زنان کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۵۱
این مطالعه با هدف بررسی فرهنگ فقر در زنان شهر کرمانشاه انجام شد. این پژوهش پیمایشی در سال 1399 در شهر کرمانشاه انجام شد و جامعه آماری آن شامل کلیه زنان 15 تا 59 ساله بود که از بین آن-ها 384 نفر بعنوان نمونه انتخاب شدند و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای بررسی وضعیت سرمایه های اجتماعی و اقتصادی و فرهنگ فقر، از پرسش نامه ها استفاده شد. برای تحلیل داده ها، از دو نرم افزار SPSS و AMOS استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین نمره فرهنگ فقر در میان زنانی که همسر آن-ها فوت شده بود 50/3 بود که بالاتر از افراد مجرد با میانگین 60/2 بود. همچنین میانگین نمره فرهنگ فقر در میان طبقات سنی بالای 51 سال بیشتر از گروه سنی 15 تا 24 سال بود. علاوه بر این نتایج، فرهنگ فقر در میان افراد بیسواد (34/3) بود که بیشتر از سایر طبقات تحصیلی بود. نتایج همچنین نشان داد که نمره فرهنگ فقر (3) در میان کسانی که پایگاه اقتصادی-اجتماعی بسیار محروم دارند در مقایسه با دیگر طبقات، بالاتر بود. یافته های این مطالعه همچنین نشان داد که سرمایه های اجتماعی و سرمایه های اقتصادی بترتیب و بصورت منفی 28 درصد و 26 درصد از واریانس فرهنگ فقر را توانستند تبیین نمایند. بنابراین سرمایه های اقتصادی و اجتماعی تأثیر منفی ای بر روی فرهنگ فقر دارند و بهبود و افزایش آن ها باید همواره مورد توجه قرار بگیرد.
۱۳.

نقش عوامل جغرافیایی- محیطی در شکل گیری رفتار انسان: مطالعه موردی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محیط جغرافیایی رفتار انسانی خشونت عشق شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۱۸۱
این تحقیق با هدف بررسی نقش عوامل جغرافیایی- محیطی در شکل گیری رفتار انسانی انجام شده است. پژوهش با رویکرد کیفی، تفسیری و روش گراندد تئوری انجام شده است؛ گردآوری داده ها با استفاده از مصاحبه ی عمقی با 30 نفر از زنان و مردان ساکن شهر تهران انجام شده است که روش انتخاب آنان، نمونه گیری نظری هدف مند بوده است. یافته های این تحقیق پس از مستند سازی در یک فرآیند علمی و با استفاده از کدگذاری داده ها در سه فاز بدست آمده است. در این پژوهش یک گونه شناسی از رفتار انسانی ارائه شده که در قالب مدل پارادایمی قرار دارد. یافته های پژوهش نشان می دهد که عوامل جغرافیایی محیطی در شکل گیری رفتار انسانی(عشق، خشونت، نفرت) در شهر تهران غلبه زیادی یافته است. همچنین گونه شناسی به دست آمده نشان می دهد که تاثیرات منفی مولفه های نامطلوب جغرافیایی محیطی در رفتار انسانی در قالب خشونت جسمی، خشونت کلامی، خشونت جنسی، خشونت روانی، خشونت رسانه ای، نفرت در مواجهه با عشق به خود، عشق عاقلانه، عشق الهی، عشق ایثارگرانه خود را نشان داده است.
۱۴.

مطالعه جامعه شناختی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی در ایران (با تأکید بر برنامه های 5 ساله توسعه اول تا ششم)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۸۹
هدف این پژوهش، بررسی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی از نظر اساتید دانشگاه ها و دانشجویان دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال بود. در این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق  از یک سو دانشجویان و از سوی دیگر اساتید متخصص در حوزه توسعه اقتصادی- اجتماعی بودند. تعداد نمونه اساتید 10 نفر بودکه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با اشباع نظری انتخاب شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره دکتری رشته های جامعه شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال که در نیمسال دوم 99-98 مشغول به تحصیل بودند، نمونه دانشجویان 200 نفر بود. اعتبار پرسشنامه با اعتبار صوری و پایایی داده ها با استفاده از روش آزمون و آزمون مجدد و آزمون آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت. در پیمایش ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته و در مطالعه کیفی مصاحبه نیمه ساخت یافته بود.  فرضیه ها با استفاده از نظریه سرمایه انسانی تدوین شده اند. یافته های پیمایش، حاکی از وجود رابطه معنادار قوی بین مؤلفه های سرمایه انسانی (تخصص، نوآوری، نخبه گرایی) و  توسعه اقتصادی – اجتماعی است. نتایج مطالعه کیفی نشان داد که، شرایط علی پاسخگویی، حاکمیت قانون، اجماع عمومی، شفافیت ، کارایی و اثربخشی، حقوق مساوی و مسئولیت پذیری شناسایی شده و پدیده محوری اقتصاد تک محصولی که  در زمینه فعالیت بخش خصوصی، استقلال مردم و  رسانه ها ، نقش دولت، اشتراک دولت و مردم، ظرفیت سیاسی و سازمانی دولت، دولت و تأمین رفاه و بسترسازی دولت پدید آمده است. تخصص، نخبه گرایی و نوآوری به عنوان شرایط مداخله گر و اقتصاد تک محصولی منجر به اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی ، حمایت اجتماعی و مشارکت اجتماعی می شود که پیامدهای چنین کنش ها و واکنش هایی رفاه ، امنیت اجتماعی، عدالت اجتماعی و آموزش همگانی است.
۱۵.

شناسایی و تبیین روابط میان مؤلفه های تعاملات توسعه پایدار روستایی/عشایری، تسهیلات بانکی و سرمایه اجتماعی تعاونگران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعاونگران توسعه پایدارروستا و عشایر سرمایه اجتماعی و بانکداری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۲
زمینه و هدف: به واسطه اهمیت و سهم تسهیلات بانکی و سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار روستایی و عشایری، این مطالعه با هدف شناسایی و تبیین مؤلفه های میان تعاملات توسعه پایدار روستایی/ عشایری، تسهیلات بانکی و سرمایه اجتماعی تعاونگران انجام شده است. روش شناسی/رهیافت: مطالعه حاضر با رویکرد کیفی انجام شد. مشارکت کنندگان مشتمل بر تمامی مدیران خبره در حوزه بانکداری بودند. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که برای سیاست گذاری مطلوب در حوزه توسعه توسعه پایدار روستایی و عشایری با سه مؤلفه پایداری زیست محیطی، پایداری اقتصادی و پایداری اجتماعی از مسیر تسهیلات بانکی؛ و مدل بانکداری اجتماعی با سه مؤلفه سود، مردم و محیط زیست از طریق تسهیل گری سرمایه اجتماعی تعاونگران با پنج مؤلفه آگاهی اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شبکه اجتماعی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی می تواند الگوی مناسبی باشد. اصالت/نوآوری: مطالعات پیشین با تمرکز بر توسعه پایدار به طور عمده بر رابطه تسهیلات بانکی و توسعه پایدار پرداخته اند؛ در حالی که مطالعه حاضر با تمرکز ویژه بر سه متغیر توسعه پایدار روستایی/عشایری، تسهیلات بانکی و سرمایه اجتماعی تعاونگران، تعلاملات بین آن ها را مورد بررسی قرار داده و مدل مناسبی برای مدیریت تعاملات سه حوزه ترسیم نموده است.
۱۶.

بررسی رابطه احساس ترس از خیانت همسر و مدیریت بدن در زنان متاهل تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: احساس ترس خیانت همسر مدیریت بدن جراحی زیبایی صنعت زیبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۲۸
بررسی رابطه احساس ترس ازخیانت همسرومدیریت بدن درزنان متاهل تهران دکترعبدالرضاادهمی* مناامامی چکیده هدف این مقاله شناخت رابطه احساس ترس از خیانت همسر و مدیریت بدن در زنان متاهل تهرانی است که با روش کیفی نظریه مبنایی انجام گرفت. روش نمونه گیری "نمونه'گیری نظری"بوده و با 25 زن متاهل تهرانی مصاحبه عمیق و نیمه-ساخت یافته صورت پذیرفت. با مطالعه روایات و مصاحبه ها ،مفاهیم در کدگذاری طبقه بندی شدو کدهای محوری استخراج شد و هر کدام درکدگذاری گزینشی ذیل مقوله ای جای گرفت. همچنین پدیده ،"هراس از کم توجهی"نام گذاری گردید. در این پژوهش سوال اصلی که پی گرفته شد این بود که آیا احساس ترس از خیانت همسر تاثیری بر مدیریت بدن زنان متاهل دارد.تلاش زنان در به دست آوردن منزلت و عاملیت در عرصه خانواده و اجتماع با محدودیت های فرهنگی و اجتماعی مواجه است . زنان از طریق خدمات شایسته ای که انجام می دادند توجه را به دست می آوردند، ولی امروزه زنان با اعمال تغییرات در بدن شان و نیز با پذیرش پیامدهای منفی آن، جلب توجه و تمایزیابی می کنند. کلیدواژه ها: احساس ترس، خیانت همسر، مدیریت بدن، جراحی زیبایی ، صنعت زیبایی
۱۷.

تبیین جامعه شناختی موانع توسعه با تاکید بر توسعه اجتماعی- فرهنگی (مورد مطالعه: شهر بیله سوار)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: توسعه توسعه نیافتگی موانع فرهنگی- اجتماعی شهر بیله سوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۲۲۵
توسعه مستلزم تغییر است و توسعه ای که به پیشبرد جامعه می اندیشد، بدون ایجاد تغییرات عمیق در ساختارهای اجتماعی- فرهنگی به وجود نخواهد آمد. مقاله حاضر به تبیین موانع توسعه شهر بیله سوار با تاکید بر توسعه اجتماعی- فرهنگی  و درک و تفسیر افراد درگیر و بومی این منطقه از توسعه می پردازد. روش تحقیق این پژوهش کیفی و از نظریه زمینه ای برای تحلیل و ارائه داده ها استفاده شده است.در این پژوهش اطلاعات مشاهده ای و اسنادی توسط محقق گردآوری و اطلاعات مصاحبه ای نیز با اساتید دانشگاه، مدیران و افراد صاحب منصب خبره در حوزه اجتماعی و فرهنگی شهرستان جمع آوری شده است. برای تعیین افراد مورد مصاحبه، از روش نمونه گیری کیفی- هدفمند و اشباع نظری استفاده شد. بر اساس یافته ها، شرایط علی ، بافت قومی و قبیله ای، عدم نخبه گرایی، وابستگی به دولت و ضعف سرمایه اجتماعی شناسایی شد. ضعف سرمایه فرهنگی، عدم کارایی و اثربخشی و فقدان روحیه فزونخواهی بعنوان شرایط مداخله گر انتزاع گردید. مشکلات اکولوژیک و پایین بودن میزان سرمایه گذاری هم در شرایط بستری یا زمینه ای طبقه بندی شده اند. توسعه نامتوازن بعنوان مقوله هسته این مطالعه انتزاع گردید و تعارض با وضع موجود و سازگاری با شرایط حاکم بعنوان مقوله تعامل یا راهبرد که تداوم توسعه نیافتگی ، کیفیت پایین زندگی ساکنان و مهاجرت پیامدهای چنین کنش ها و واکنش هایی است. نتایج تحلیل داده های پژوهش حاضر و مدل زمینه ای ارایه شده نشان می دهد که مردم شهر بیله سوار علل توسعه نیافتگی را به مثابه توسعه ای ناموزون و ناهماهنگ تفسیر می کنند که این عناصر ناموزون به طور کلی و در امتداد با یکدیگر باعث شده اند پدیده ای به نام توسعه نیافتگی در این شهر به وجود آید.
۱۸.

نقش رفتارهای اجتماعی و پیامدهای خشونت: مطالعه ای کیفی با رویکرد گراند تئوری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: رفتارهای اجتماعی خشونت نوجوانان گراندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۴۷
زمینه و هدف: تحقیقات نشان داده است که بررسی رفتارهای اجتماعی خشونت، دست یابی به پیامدهای آن را ممکن می سازد؛ بنابراین هدف از این تحقیق بررسی نقش رفتارهای اجتماعی و پیامدهای خشونت با رویکرد گراند تئوری می باشد. مواد و روش ها: این پژوهش با روش شناسی کیفی و به شیوه ی نظریه زمینه ای در سال 1398 در شهر مشهد انجام شده است. مشارکت کنندگان این پژوهش 17 نفر دانش آموز پسر که در آن ها رفتارهای خشونت آمیز دیده شده است بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها به وسیله مصاحبه عمیق جمع آوری و با استفاده از مراحل کدگذاری باز، محوری و گزینشی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: پس از تحلیل و کدگذاری داده ها بر اساس رویکرد گراندد تئوری استراوس و کوربین 20 مقوله استخراج گردید که در سه بعد علی، زمینه ای و مداخله گر و همچنین پیامد دسته بندی شدند و از ترکیب سه بعد علی، زمینه ای و مداخله گر فرایند ایجاد و بازتولید خشونت تبیین گردید. نتیجه گیری: به نظر می رسد که مقوله بندی ها و ابعاد موردنظر در این تحقیق موجب تبیین فرایندهای بازتولید خشونت می گردد و می توان در این ارتباط از آن برای زمینه های تحقیقات مرتبط از آن استفاده کرد.
۱۹.

واکاوی شرایط زمینه ساز فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند از دید زوجین در آستانه ازدواج شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باروری فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند تاخیر در فرزندآوری کرمانشاه ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۸۳
یکی از عوامل اساسی کاهش باروری به سطح پایین و بسیار پایین، تاخیر در فرزند آوری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی موثر بر نگرش زوجین در آستانه ازدواج نسبت به فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند انجام شد. مطالعه حاضر مطالعه ای کمی، از نوع تحلیل داده های ثانویه بود که بر روی زوجین در آستانه ازدواج شهر کرمانشاه در سال 1394 انجام شد. از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 374 نفر انتخاب شدند. ابزار های پژوهش شامل مجموعه ای از پرسش های مربوط به نگرش به فرزند آوری بود. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون f، آزمون خی دو، آزمون t و رگرسیون چند گانه، توسط نرم افزار Spss نسخه 22 انجام شد. نتایج آزمون t دو گروه مستقل و خی دو نشان داد، بین جنس (025/0، 016/0P=)، وضع شغلی(060/0، 000/0P=)، ترجیح جنسیتی (028/0، 002/0P=) تفاوت معکوس و معنادار و نتایح آزمونf بین سن (000/0، 000/0P=)، تحصیلات (001/0، 000/0P=)، پایگاه اقتصادی – اجتماعی (039/0، 011/0P=)، فشار اجتماعی (034/0، 077/0P=)، حمایت اجتماعی (001/0، 000/0P=) و نگرانی از فرزندآوری (001/0، 013/0P=) اثر مثبت و معناداری بر نگرش آنها نسبت به فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند دارند. متغیرهای جمعیتی و اقتصادی- اجتماعی اگرچه بر نگرش پاسخ گویان نسبت به فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند موثر هستند، اما به نظر می رسد، باید به متغیرهای ارزشی- نگرشی (حمایت اجتماعی، فشار اجتماعی و نگرانی از فرزندآوری) بیشتر توجه شود که تاثیر بالاتری بر فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند دارند.
۲۰.

سرمایه اجتماعی زمینه ساز توسعه اقتصادی(موردمطالعه: منطقه آزاد ارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منطقه آزاد ارس سرمایه اجتماعی نظریه داده بنیاد توسعه مشارکت مدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۳۵۰
یکی از عوامل اصلی رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه اجتماعی است. سرمایه ای که زیربنای توسعه فرهنگی، اقتصادی، سیاسی یک شهر و حتی یک کشور است. این پژوهش با هدف ترسیم مدل سرمایه اجتماعی برای تحقق اهداف توسعه اقتصادی مناطق آزاد به انجام رسیده است؛ روش پژوهش کیفی و با استفاده از نظریه داده بنیاد می باشد؛ تکنیک جمع آوری داده ها مصاحبه عمیق و روش نمونه گیری، نمونه گیری هدفمند می باشد که تا مرحله اشباع نظری جمع-آوری داده ها ادامه یافته است. جامعه آماری پژوهش کارشناسان فعلی وسابق منطقه آزادارس می باشند که از بین آنان، 15 نفر به عنوان مطلع کلیدی انتخاب و با آنان مصاحبه شد. نتایج پژوهش حاکی از این است که از جمله شرایط مداخله گر موثر در توسعه اقتصادی منطقه آزاد ارس بر پایه سرمایه اجتماعی می توان به مواردی مانند عوامل اجتماعی و فرهنگی، عوامل سیاسی و دولتی و برنامه های آموزشی و اطلاع رسانی اشاره کرد؛ استراتژی های مربوط به سرمایه اجتماعی که در توسعه اقتصادی منطقه آزاد ارس از دید پاسخگویان حائز اهمیت می باشند عبارتند از: اعتمادسازی، آموزش و آگاهی، شبکه سازی و گسترش روابط اجتماعی و مشارکت مدنی که نظارت راهبردی به عنوان مقوله مهم و موثر در این زمینه مطرح می باشد؛ در بررسی پیامدهای توسعه اقتصادی منطقه آزاد با در نظر گرفتن نقش سرمایه اجتماعی پاسخگویان به مواردی مانند افزایش تولید داخلی، افزایش میزان اشتغال و افزایش ظرفیت داخلی با تاکید بر منابع انسانی اشاره داشته اند. در نهایت در بررسی راهبردهای موثر نیز، توجه به مقوله عوامل سیاسی و دولتی به عنوان راهبرد موثر در توسعه اقتصادی منطقه آزاد ارس مطرح شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان