پژوهش های جامعه شناختی

پژوهش های جامعه شناختی

پژوهش های جامعه شناختی سال شانزدهم زمستان 1401 شماره 4 (پیاپی 58) (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

بررسی رابطه استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با نظم اجتماعی در خانواده(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: نظم اجتماعی در خانواده شبکه های اجتماعی مجازی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۸۲
خانواده از طریق گفتگو و برقراری ارتباط و تعامل کلامی می تواند پیوند عاطفی بین اعضای خود را حفظ نموده و مهم ترین کارکرد خود که انتقال ارزش ها و اجتماعی نمودن فرزندان است را از طریق مختلفی چون فرهنگ شفاهی به انجام رساند. گسترده شدن ارتباط افراد در شبکه های اجتماعی مجازی و جایگزین شدن این فضا در خانواده ها به جای فضای واقعی و ارتباط رو در روی افراد، نظم در خانواده را دچار اختلال کرده است. ازاین رو در این پژوهش تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی به عنوان متغیر مستقل اصلی و همچنین تأثیر سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی به عنوان متغیر مستقل مداخله گر بر نظم اجتماعی در خانواده موردبررسی قرار می گیرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی سرمایه فرهنگی و اقتصادی و نظم اجتماعی بر شبکه های اجتماعی می باشد. پژوهش حاضر توصیفی- علی و ازنظر روش شناسی پیمایشی است. واحد مشاهده فرد است. سطح تحلیل خرد است. ازنظر زمانی، پژوهش حاضر، مقطعی است. ابزار موردنیاز در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان متأهل تهرانی است که 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. انتخاب نمونه با تلفیق نمونه گیری خوشه ای و طبقه بندی نامتناسب صورت گرفت . تحلیل نتایج نشان داد نظم اجتماعی با استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی همبستگی معناداری دارد، شدت این رابطه ضعیف ارزیابی می شود و جهت رابطه بین دو متغیر مستقیم است. به عبارت دیگر با افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی، نظم اجتماعی افزایش می یابد و بالعکس.  نتایج نشان داد که با افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی، افزایش سرمایه فرهنگی و افزایش سرمایه اقتصادی، نظم اجتماعی در خانواده افزایش می یابد و بالعکس. همچنین نظم اجتماعی در گروه زنان بیشتر از مردان است و با افزایش سن نظم اجتماعی نیز افزایش می یابد و بالعکس.
۲.

واکاوی عوامل مؤثر بر معاونت زنان در قتل عمد مرد مزاحم(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: زنان زندانی معاونت در قتل عمد مرد مزاحم ناموس نظریه مبنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۱۲۴
معاونت زنان در قتل عمد  گرچه به نظر می رسد ماهیت یکسانی داشته باشد اما در واقع  با دلایل و انگیزه های مختلفی صورت می گیرد. زنانی که در قتل عمد مردان مزاحم معاونت داشته اند، کسانی هستند که مورد آزار و اذیت مردان مزاحم (مقتول) قرار گرفته و با در میان گذاردن موضوع با همسران شان و با مباشرت آن ها، مرتکب معاونت در قتل عمد مرد مزاحم شده اند. این پژوهش یا هدف شناسایی عوامل مؤثر بر معاونت زنان در قتل عمد مرد مزاحم انجام گرفته است. تکنیک  مورد استفاده در این تحقیق، مشاهده و مصاحبه های نیمه ساختار یافته و روش آن، نظریه مبنایی  بوده است. جهت دستیابی به مشخصات فردی زندانیان از پرونده شخصیت آنان استفاده گردیده است. جامعه آماری این تحقیق، 6 نفر از زنانی هستند که به جرم معاونت در قتل عمد مرد مزاحم در سال 1397 در ندامتگاه شهر ری بوده اند. یافته های تحقیق بیانگر این است که سه دسته از عوامل علی، زمینه ای و مداخله گر در معاونت زنان در قتل عمد تأثیر داشته اند که عوامل علی عبارتند از: پای بند نبودن مرد مزاحم به اصول اخلاقی، باورهای متعصبانه و ناموس پرستی شوهر. شرایط زمینه ای عبارتند از: مهاجرت و حاشیه نشینی، بدرفتاری با زن. شرایط مداخله گر عبارتند از: کتمان حقیقت از طرف زن به دلیل ترس از رفتارهای تند و خشن همسر، اجبار و تحکم شوهر برای همکاری زن در قتل عمد مرد مزاحم. استراتژی های کنش (راهبرد) عبارتند از: قتل و رفتارهای خشونت آمیز نسبت به دیگران که پیامدهایی مانند محکومیت زن ها و وضعیت نامساعدشان، مجازات شوهر به عنوان مباشر در قتل عمد و وضعیت نابسامان فرزندان را به همراه داشته است.
۳.

مقایسه سرمایه اجتماعی دانشجویان دختر و پسر ورزشکار و غیر ورزشکار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی سلامت اجتماعی مشارکت اجتماعی همبستگی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۷۸
ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﻌییﻦ مقایسه سرمایه اجتماعی دانشجویان دختر و پسر ورزشکار و غیر ورزشکار به روش تحقیق همبستگی- پیمایشی و از نوع تحقیقات کاربردی است که به شکل میدانی اجرا ﺷﺪه است. جامعه آماری تحقیق دانشجویان واحدهای علوم تحقیقات، مجتمع حضرت رسول اکرم (ص)، تهران مرکز و جنوب دانشگاه آزاد اسلامی در سال تحصیلی 98-1397  بوده که جهت نمونه گیری از میان 135405 نفر به روش نمونه گیری جامعه محدود استفاده شده و از طریق فرمول کوکران تعداد نمونه 681 نفر تعیین گردیده که بعد از حذف پاسخنامه های پرت و پاسخ نداده 666 پاسخ نامه مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی بوده که پایایی آن از روش آزمون آلفای کرونباخ برابر 886/0، به دست آمده است. برای بررسی داده ها از آزمون های توصیفی و جهت آزمون فرضیات از روش های آماری t مستقل و آنالیز واریانس یکر اهه به وسیله نرم افزار spss 25 استفاده شده است. نتایج نشان داده؛ بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن در دانشجویان دختر و پسر ورزشکار و غیر ورزشکار واحدهای چهارگانه دانشگاه آزاد اسلامی تهران تفاوت آماری معنادار وجود داشته است. تفاوت سرمایه اجتماعی بین دانشجویان کارشناسی با کارشناسی ارشد و دکتری معنادار بوده اما این تفاوت در بین دانشجویان کارشناسی ارشد با دکتری مشاهده نشده است.
۴.

مطالعه بانکداری اسلامی اجتماعی ایران با تاکید بر جامعه شناسی پول(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: بانکداری اسلامی- اجتماعی زیست محیط سوددهی شریعت مردم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۹۳
برای تعیین جامعه شناسی پول بهتر است که آثار در دو بعد اساسی مطالعه شود. بعد اول دیدگاه های ساختاری (خرد و کلان) مربوط به الگوی نقش ها و روابط موضوعات که در بخش خرد، پول مانند یک شی بین اشخاص مبادله می شود و در بخش کلان طبق سیاست و مکانیسم های قانونی حاکم بر تجارت بازار جابه جا می شود. در بخش خرد باورها و رفتارهای افراد در رابطه با پول است و در بخش کلان ارزش های مدنی جامعه و مذهب را در بر می گیرد.  بانکداری اسلامی در امتداد شریعت یا همان قوانین اسلامی اجرا می گردد و هدفش رسیدن به توسعه اجتماعی از طریق سرمایه گذاری اخلاقی است. هدف از تحقیق حاضر این است که، نشان داده شود، نظام بانکداری در ایران تا چه حدی با اصول بانکداری اسلامی- اجتماعی منطبق است. این پژوهش کاربردی و روش آن کمی و از نوع پیمایش بوده است. داده های تحقیق از نمونه 91 نفری کلیه روسا و معاونین شعب بانک سپه و بانک انصار سابق در شهر شیراز گردآوری شده است. داده ها با استفاده از نرم افزار spss و روش های آمار توصیفی (توزیع فراوانی، نمودارها و آماره های دیگر) و آزمون استنباطی (آزمون t تک نمونه ای) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه ای نشان داد که نظام بانکداری در ایران بر اساس شریعت و قوانین اسلامی اجرا می گردد و بر امور اجتماعی و مردم تأثیرگذار است. همچنین منجر به سوددهی می شود، اما به مسائل زیست محیطی اهمیت نمی دهد.
۵.

رابطه میان استفاده از شبکه های اجتماعی و اهمال کاری سازمانی مورد مطالعه: کارمندان بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: استفاده از شبکه های اجتماعی اهمال کاری سازمانی ناکارآمدی تشویش ذهنی بیزاری از تکلیف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۹۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعه رابطه میان میزان  و نوع استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با اهمال کاری سازمانی طراحی و اجرا شده است. این تحقیق، توصیفی  و از نوع مطالعات همبستگی است. روش پژوهش پیمایشی، ابزار اندازه گیری پرسشنامه و روش گردآوری اطلاعات، ترکیبی از روش کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری پژوهش را کارمندان ستاد مرکزی بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی که در سال 1401 در ساختمان اصلی بنیاد در شهر تهران اشتغال دارند و شامل270 نفر هستند، تشکیل می دهد. در بررسی میدانی 159 نفر از بین کارمندان این سازمان، با توجه به جدول مورگان، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به دو پرسشنامه مصرف رسانه ای و اهمال کاری سازمانی پاسخ دادند. روایی ابزار تحقیق از طریق روایی صوری و محتوایی مورد تأیید قرار گرفته و همچنین، پایایی آنها با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بالای 0.80 تایید شده است. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آزمون همبستگی اسپیرمن و با استفاده از SPSS انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که میان میزان و نوع استفاده از شبکه های اجتماعی و اهمال کاری سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد؛ و هرچه استفاده از شبکه های اجتماعی در ساعات کاری کارمندان افزایش می یابد اهمال کاری شغلی آنان نیز بیشتر می شود و بالعکس. از طرفی، نوع استفاده از شبکه های اجتماعی در ساعات کاری با اهمال کاری کارکنان رابطه معنی دار داشته ولی میزان استفاده از شبکه های اجتماعی با اهمال کاری کارکنان رابطه معنی داری ندارد. نتایج همچنین نشان داد، مؤلفه های اهمال کاری سازمانی، استفاده از شبکه های اجتماعی را پیش بینی می کنند: بدین معنی که، بین استفاده از شبکه های اجتماعی با میزان ناکارآمدی کارکنان رابطه معنی دار مشاهده می شود؛ هرچه استفاده از شبکه های اجتماعی در ساعات کاری کارمندان افزایش یابد ناکارآمدی شغلی بیشتر می شود و بالعکس. بین نوع استفاده از شبکه های اجتماعی با میزان ناکارآمدی و تشویش ذهنی کارکنان رابطه معنی دار مشاهده می شود ولی در مورد میزان استفاده از شبکه های اجتماعی رابطه معنی دار نیست.
۶.

رابطه بین حمایت سازمانی و خودکارآمدی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: حمایت سازمانی خودکارآمدی شغلی رفتار شهروندی سازمانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۹۶
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین حمایت سازمانی و خودکارآمدی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد بوده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ر`وش توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. تعداد 248 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد که در سال 97-1396 مشغول به فعالیت هستند به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه حمایت سازمانی آیزنبرگر و همکاران، پرسشنامه خودکارآمدی شغلی شرر و همکاران، پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی پادساکف و همکاران استفاده شده است. روایی محتوایی و صوری آن توسط صاحب نظران و متخصصان مربوطه مورد تأیید قرار گرفته است. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، اعتبار پرسشنامه حمایت سازمانی 84/0، پرسشنامه خودکارآمدی 74/0 و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی 81/0 محاسبه شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی در نرم افزار SPSS صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین حمایت سازمانی و خودکارآمدی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان رابطه وجود دارد. از بین مولفه های حمایت سازمانی، فقط مولفه ی ارزیابی با رفتار شهروندی سازمانی ارتباط دارد. همچنین تمامی مولفه های خودکارآمدی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی ارتباط دارند. علاوه بر این، مولفه ی ارزیابی با میزان بتا 177/0 ، بیشترین سهم را در پیش بینی عملکرد رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دارا می باشد. همچنین مولفه ی مقاومت در برابر موانع با میزان بتا 213/0 ، بیشترین سهم را در پیش بینی عملکرد رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دارا می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۲