نعمت الله کرم اللهی

نعمت الله کرم اللهی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۶ مورد از کل ۳۶ مورد.
۲۱.

طراحی الگوی سیاستگذاری به منظور مناسب سازی پوشش اجتماعی بانوان متردد در محیط های عمومی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۸ 35 - 64
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۵۹۶
پوشش اجتماعی بانوان در حالی مسئله حاکمیت سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی محسوب می شود که فقدان الگوی سیاستگذاری در این حوزه منجر به اقدامات آنی، مقطعی و فاقد اثربخشی لازم شده است. این در حالی است که اقدامات فرهنگی به دلیل ذات خود، نیازمند یکپارچگی و برخورداری از الگویی از پیش تعیین شده هستند. این مقاله به دنبال تبیین تعریفی جامع از مفهوم سیاستگذاری فرهنگی و تبیین الگوی چرخه سیاستگذاری در این عرصه و نهایتاً طراحی الگویی جامع برای اقدام در حوزه پوشش اجتماعی بانوان است. در این راستا تلاش شده از مسیر مصاحبه با نخبگان و مدیران فرهنگی در عرصه پوشش اجتماعی بانوان و تحلیل مضمون این مصاحبه ها در گام نخست به توصیف وضعیت اجتماعی و حاکمیت سیاسی ایران در مفهوم عام و پس از آن در گام بعد، وضعیت پوشش اجتماعی بانوان به صورت خاص پرداخته شود و نهایتاً با در نظر گرفتن الزامات استخراج شده در تحلیل محیط و مسئله مورد مطالعه، الگویی واقع نگرانه برای اقدام در این حوزه ارائه شود.
۲۲.

بررسی وضعیت دین داری جوانان شهر قم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال اول پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲ 162 - 176

کلید واژه ها: دین داری ابعاد دین داری سنجش دینداری وضعیت دینداری جوانان شهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۲۳۴
دین داری سازه ای چند بعدی است و به همین دلیل دین پژوهان در مطالعات سنجش دین داری، الگوهای گوناگونی ارائه کرده اند. بر این اساس، تحقیق حاضر با ابتناء بر الگویی بومی، کوشیده است تصویری اجمالی از وضعیت دین داری جوانان ساکن شهر قم ترسیم نماید. این تحقیق با استفاده از روش پیمایش بر روی نمونه ای 600 نفری از جوانان  15 تا 30 سال ساکن شهر قم اجرا و اطلاعات مورد نیاز تحقیق با ابزار پرسش نامه و با بهره گیری از روش نمونه گیری ترکیبی(میدانی و خوشه ای چندمرحله ای متناسب با حجم (PPS)) از افراد نمونه گردآوری شده است. بر اساس یافته های تحقیق در میان ابعاد سه گانه دین داری، اعتقادات دینی از بیش ترین میزان التزام در بین جوانان پاسخ گو برخوردار است. پس از آن، به ترتیب التزام به عبادات واجب دینی، احکام فردی، احکام جمعی، اخلاق دینی و نشانه های دین داری در مراتب بعدی قرار می گیرند. در مجموع، نتایج به دست آمده نشانگر التزام نسبتاً بالای پاسخ گویان به اعتقادات دینی، اخلاق و تکالیف فردی و در مقابل التزام نسبتاً پایین آنها به عبادت جمعی، احکام سیاسی، تعظیم شعائر دینی و مشارکت دینی است.
۲۳.

شکل گیری ارتباطات انسانی در ساحتی فرامادی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 7 - 24
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۴۲۷
حکمت متعالیه این ظرفیت را دارد که علوم انسانی هر یک به نوعی از آن بهره گیرند. ارتباطات نیز به عنوان یکی از رشته های علوم انسانی، می تواند برخی گزاره های خود را با استفاده از حکمت متعالیه غنا بخشد. پرسش اصلی تحقیق حاضر آن است که از منظر حکمت متعالیه، در ارتباطات میان انسان ها چه رخ می دهد؟ برای نیل به پاسخ از روش دلالت پژوهی نظام مند استفاده شده است؛ بدین نحو که ابتدا ارتباطات در قالب سه بخش «ادراک معنا»، «انتقال پیام» و «دریافت معنا» صورت بندی شده است و سپس دلالت های حکمت متعالیه در هر بخش مورد مطالعه قرار گرفته است. بنا بر یافته های تحقیق، غالب ارتباط گران برای ادراک یک معنای حقیقی جزئی یا کلی، نیازمند عقل فعال هستند و غالب مخاطبان نیز برای دریافت معنای حقیقی مقصود ارتباط گر، به عقل فعال وابسته هستند. عقل فعال به موجود مجردی اطلاق می شود که در طول اراده الهی، خلق و تدبیر جهان مادی (نقش هستی شناختی) و نیز افاضه علوم (نقش معرفت شناختی) را بر عهده دارد. هر چقدر طرفین ارتباط، ظرفیت دریافت فیض بیشتری از عقل فعال را داشته باشند، ارتباط کامل تری بین دو انسان شکل می گیرد. بنابراین، در صورت رخ دادن شکست در ارتباطات، در کنار بررسی عوامل مادی، باید احتمال عدم ارتباط مخاطب با عقل فعال را نیز در نظر داشت ...
۲۴.

بررسی میزان آشنایی طلاب و دانشجویان شهر قم با فقه سیاسی امام خمینی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال دوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۶) 23 - 42

کلید واژه ها: اندیشه سیاسی امام خمینی فقه سیاسی نسل سوم انقلاب اسلامی ایران طلاب و دانشجویان شهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۴۰۴
مقاله حاضر، میزان آشنایی طلاب و دانشجویان نسل سوم انقلاب اسلامی شهر قم با فقه سیاسی امام خمینی را با روش پیمایش و ابزار پرسش نامه، بررسی کرده است. حجم نمونه 600 نفر است که با روش نمونه گیری ترکیبی (طبقه ای سهمیه ای) انتخاب و به سؤالات پرسش نامه پاسخ داده اند. یافته های تحقیق نشان می دهد میانگین میزان آشنایی طلّاب و دانشجویان شهر قم با فقه سیاسی امام 01/74 درصد است. همچنین، بر اساس یافته های تحقیق، متغیرهای جنس، وضع تأهل و محل سکونت (شهری/ روستایی) پاسخ گویان در میزان آشنایی آنان با فقه سیاسی امام تأثیر نداشته است؛ اما متغیرهای محل تحصیل، سن و مقطع تحصیلی پاسخ دهندگان در میزان آشنایی آنان مؤثّر بوده است.
۲۵.

پدیدارشناسی مساله فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از منظر مدیران، صاحبنظران و فعالان فرهنکی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 104 - 126
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۴۱۳
انقلاب اسلامی را می توان پدیده ای کاملاً فرهنگی دانست که فرهنگ مهم ترین بستر وقوع و توسعه ی آن و در همان حال بزرگترین تهدید آن است. این مقاله کوشیده با اتکا به سه مرحله ی روش پساپدیدارشناسانه ی «تغیّر» از طریق گفتگوی عمیق با نوزده نفر از مدیران، صاحبنظران و فعالان فرهنگی شناخته شده و تاثیرگذار کشور به روایت نسبتاً کاملی از واقعیت مسأله ی فرهنگی ج.ا. برسد و چشم انداز فرهنگی کشور در صورت تداوم وضع موجود را ترسیم کند و ضروری ترین سیاست ها برای بهبود وضعیت را بشناسد. با توجه به داده های به دست آمده از گفتگوها، «اختلال در مولفه های همبستگی اجتماعی»، «عوارض ذاتی تجدد و مدرنیته»، «کاهش جایگاه دین و زوال دین داری»، «کارگزاران و مدیران کارنابلد»، «نابسامانی و عدم توازن ساختار حکمرانی» و «ابتلای الهی به اقتضای مسیر رشد» جنبه های گوناگونی از واقعیت مسأله ی فرهنگی ج.ا. هستند و مشارکت کنندگان در پژوهش باور دارند که چشم انداز فرهنگی جمهوری اسلامی در صورت تداوم شرایط موجود این گونه خواهد بود: «آشفتگی و هرج ومرج ارزشی و فرهنگی»، «تغییر ماهیت و تبدیل نظام» یا «رشد فرهنگی جامعه و تثبیت بنیادین نظام».
۲۶.

بررسی رابطه عوامل مؤثر بر پذیرش نقش های اجتماعی طلاب با نگرش آنان به هجرت از قم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴ 83 - 107

کلید واژه ها: هجرت از قم هجرت تبلیغی نقش های اجتماعی طلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۲۱۶
آیه شریفه نفر « وَمَا کَانَ الْ مُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُواْ کَافَّهً فَلَوْلَا نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَهٍ مِّنْهُمْ طَائِفَهٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ » (توبه، 122) رسالت اصلی حوزه های علمیه و روحانیت که همان تفقه در دین و تبلیغ معارف اسلام (هجرت) است را به خوبی تصویر و ترسیم کرده است. بخشی از علّت های اقبال نداشتن طلاب برای هجرت به این مناطق، ریشه در نگرش طلاب به مقوله هجرت دارد. در این مقاله با بهره گیری از روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه با هدف بررسی نگرش طلاب به هجرت از قم، رابطه آن با عوامل مؤثر بر پذیرش نقش های اجتماعی آنان را بررسی کرده است. جمعیت آماری این پژوهش، طلاب متأهل حوزه علمیه قم و حجم نمونه آماری نیز 383 نفر است. داده های گردآوری شده با استفاده از نتایج نشانگر مثبت بودن نگرش کلی طلاب به مقوله هجرت است (میانگین 55/3 از 5). یافته ها نشان می دهند بین توان تبلیغی طلاب، حمایت های مادی و معنوی سازمان های متولی امر تبلیغ، شرایط مکان های تبلیغی و شرایط خانوادگی طلاب و نگرش آنان نسبت به هجرت رابطه معنادار وجود دارد؛ بنابراین طلاب برای پذیرفتن نقش های اجتماعی خود که مهم ترین آنها هجرت برای تبلیغ است نیازمند افزایش توان تبلیغی، حمایت های مراکز مربوطه، مساعد بودن شرایط مکان های تبلیغی و بهبود وضعیت شرایط خانوادگی خود هستند.
۲۷.

بررسی مکتب انتقال و مکتب تولید و مبادله معنا با رویکرد قرآنی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۱) 69 - 90

کلید واژه ها: مکتب انتقال مکتب تولید و مبادله معنا مطالعه انتقادی مکتب های ارتباطی بازیابی تولید معنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۴۷۴
مکتب انتقال و مکتب تولید و مبادله معنا، دو مکتب مطرح در ارتباطات هستند که از ضریب نفوذ و تأثیر بالایی در نظریه ها و مباحث ارتباطی برخوردارند. این دو مکتب با استمداد از قرآن و به کارگیری روش استنطاق موردبررسی قرار گرفت. از منظر قرآن، نه اثبات گراییِ مکتب انتقال و نه تفسیرگرایی مکتب تولید و مبادله معنا (به صورتی که این مکتب بیان گر آن است) پذیرفته است؛ بلکه از منظر قرآن، فهم و تفسیر مهم دانسته شده و تولید معنا در جامعه ایمانی و در قرآن در چارچوب خطوطی که در قرآن مشخص شده مجاز و معتبر دانسته شده است؛ به گونه ای که تولید معنا در راستای قصد فرستنده حرکت خواهد کرد و نسبیت و بی اعتمادی به پیام را به دنبال نخواهد داشت. از طرف دیگر می توان به رویکرد هنجاری، انتقادی و به بیانی دیگر، اخلاقی قرآن اشاره کرد که این دو مکتب در این زمینه حرفی برای گفتن ندارند. سرانجام قرآن بازیابی معنا را در کنار تولید معنا به رسمیت می شناسد و آن را به کار می بندد، و بازیابی را نتیجهٔ به کارگیری روش هایی همچون انذار، موعظه و توبیخ می داند؛ روش هایی که به دنبال علم آموزی نیست، بلکه با استمداد از زبان روح به دنبال یادآوری است.
۲۸.

بازخوانی تاریخی -معرفتی فرهنگ سلبریتی در تمدن غربِ مدرن از خود گرایی رنسانس تا خد افشاگری پست مدرن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 125 - 156
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۲۵۱
مدعای پژوهش حاضر این است شهرت به منزله فرهنگ امری مختص عصر پست مدرن است و غربِ مدرن بستر پرورش بذر فرهنگ سلبریتی است. جهت اثبات مدعا با گزینش رویکردی تاریخی معرفتی و با بهره مندی از روش توصیفی تحلیلی تطورات شهرت در تمدن غرب مدرن تا ظهور فرهنگ سلبریتی در عصر پست مدرن را مورد بررسی قرار داده ایم. نتیجه حاکی از آن است که غربِ مدرن برای اولین بار برای خودِ نفسانی اش فارغ از بعد روحانی استقلال کامل قائل شد و از منظر هستی شناسی از «گرایش» به مادی دیدن هستی در دوران رنسانس به «دنیامداری» در دوران روشنگری رسید؛ در ساحت معرفت شناسی تطور از خردگرایی انتزاعی به خردباوری انضمامی را تجربه کرد و در ساحت انسان شناسی تغییرات از «گرایش» به فردیت تا «انسان مداری» بود. در این میان، شهرت در لایه ارزش از مهم بودن تحول طلبی تا اخلاق سکولار و اخلاق رفاه متغیر بود و از میان اندیشمندان و هنرمندان که واجد استعداد ویژه بودند و دغدغه نمایش خود استعلایی را داشتند، به «ستاره هایی» منتقل شد که قهرمان واقعی نبودند، بلکه تنها از طریق صنایع رسانه ای خودی صمیمی و اروتیک را بازنمایی می کردند، تا آنکه در عصر پست مدرن با غلبه پوچ گرایی در ساحت هستی شناسی، نسبیت گرایی در ساحت معرفت شناسی و انسان مداری افراطی در ساحت انسان شناسی، اخلاقِ لذت به ارزش عمومی جامعه بدل شده و هر کسی که توانایی جلب توجه رسانه ای با محوریت افشا کردن خودِ جنسی را دارد، می تواند مشهور شده و تبدیل به یک «سلبریتی» شود. مصرف افراطی، خودبرندسازی و خودبهینه سازی از مهم ترین لایه های رویین فرهنگ سلبریتی است.
۲۹.

بازنمایی زن در متون آموزشی زبان انگلیسی؛ مورد مطالعه: کتاب «انگلیش ریزالت»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۶ 35 - 56
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۵۸۷
ویژگی های شناختی و عاطفی و اهمیت جایگاه زن در خانواده از یک سو و کارکرد بی بدیل خانواده در تولید و بالندگی نسل آینده جامعه از سوی دیگر، زمینه ساز نقش محوری زنان در تعالی یا زوال فرهنگ جامعه شده است؛ ازاین رو طراحان غربی-آمریکایی پروژه جهانی سازی، با تغییر نگرش ها، ارزش ها و رفتارهای زنان جوامع غیرغربی، تغییر هویت و سبک زندگی این جوامع را در دستور کار برنامه های مختلف فرهنگی خود قرار داده اند. در این میان، منابع و محتواهای آموزش زبان انگلیسی به واسطه منشأ آنگلوساکسونی و مخاطب جهانی، فرصتی مهم برای تحقق اهداف جهانی سازی غربی به شمار می روند. این مقاله با ابتنا بر نظریه نوسازی دانیل لرنر و نظریه نفوذ آیت الله خامنه ای، از طریق تحلیل مضمون نحوه بازنمایی زن در کتاب آموزش زبان انگلیسی «انگلیش ریزالت، (پیش از سطح متوسطه)»[1] سازوکار پیاده سازی اهداف جهانی سازی غربی توسط منابع آموزش زبان انگلیسی را بررسی کرده است. نتایج این بررسی نشان می دهد که این کتاب در پی ترویج هویتی برای زنان است که مصرف و لذت گرایی و سودمحوری از شاخصه های اصلی آن به شمار می رود. اشاعه سبک زندگی مصرفی، گسترش تفکر فیمنیسمِ لیبرال با تأکید بر اشتغال زن در بیرون از خانه و نیاز ضروری به ابزارهای ارتباط جمعی از مهم ترین شاخص های هویت بخش زنان در این کتاب است. بدیهی است که با توجه به نقش تأثیرگذار زن در جامعه، این شیوه تفکر و سبک زندگی در سطح جامعه نیز گسترش می یابد و زمینه ساز نفوذ و سلطه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بر جامعه هدف می شود. <br clear="all" /> [1] . English Result, pre intermediate.
۳۰.

مردان و واگذاری وکالت در طلاق: پیامدها از منظر صاحب نظران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۷) 163 - 188

کلید واژه ها: طلاق وکالت در طلاق شرط پیامدهای طلاق مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴ تعداد دانلود : ۳۶۳
پژوهش حاضر با هدف دست یابی به «پیامدهای واگذاری شرط توکیل در طلاق از جانب مردان» به منزله ی یک پدیده ی اجتماعی انجام شده است. داده های مورد نیاز این پژوهش با رویکرد کیفی و تکنیک مصاحبه نیمه-ساختاریافته گردآوری و با روش تحلیل مضمون تحلیل شده است. با توجه به ملاحظات نظری، واگذاری وکالت مرد در طلاق تمام ابعاد حیات آنان را تحت الشعاع خویش قرار داده، ضمن اینکه می تواند مثبت یا منفی تلقی گردد. بسترهای درخواست اخذ شرط از منظر مصاحبه شوندگان حقوقی، فرهنگی اجتماعی بوده و براساس یافته-های تحقیق، کارشناسان عواملی مانند اطاله دادرسی قضایی، برداشت فمینیستی، شکل گیری منیّت در زندگی، ناکامی های حقوقی، قدرت طلبی، بی اعتمادی اجتماعی، ضرورت های اجتماعی، بزرگ منشی متظاهرانه، ناامنی روحی و خودتنظیمی در زندگی را از جمله بسترهای شکل دهنده این پدید می دانند. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که پیامدهای مثبت معطوف به مردان از دیدگاه کارشناسان، واگذاری شرط در ازای بذل مهریه که دِین مرد تلقی می گردد، بسیاری از مشکلات را حل می نماید. همچنین آثار منفی معطوف به مردان، فروگذاری تعهد اقتصادی، اقتدارزدایی خاموش، تله رهاشدگی، مخفی کاری و تظاهر اخلاقی، ناامنی روانی و محدودیت بخشی است.
۳۱.

تصویر ذهنی مسلمانان بوسنی وهرزگوین از مذهب تشیع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 229 - 254

کلید واژه ها: پدیدارشناسی تشیع مسلمانان بوسنی و هرزگوین تجربه زیسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۴۵
شناخت نگرش های مختلف به تشیع می تواند در تبلیغ و معرفی آن نقش مهمی ایفا کند. مقاله حاضر به بررسی تصویر ذهنی مسلمانان کشور بوسنی و هرزگوین از مذهب تشیع می پردازد. هدف آن کشف تعریفی است که مسلمانان بوسنی در تجربه زیسته خود از مذهب تشیع دارند. این پژوهش با اتخاذ رویکرد «چندروشی» کوشیده است تا سؤالات مطروحه را با روش «پدیدارشناسی» و روش «دلالت-پژوهی» پاسخ دهد. در بخش اول مقاله، تحلیل داده های 20 مصاحبه پدیدارشناسانه، 15 مضمون اصلی در دو حوزه معنایی به دست آمده است. براساس یافته های این بخش، تشیع در تجربه زیسته مسلمانان بوسنی دو معنی دارد. گروهی آن را «فرقه ضاله» و گروهی نیز آن را «یکی از مذاهب اسلامی» می دانند. در بخش دوم، با بهره گیری از روش دلالت پژوهی مهمترین دلالت ها ی تبلیغی ناظر به این حوزه های معنایی استخراج و پیشنهادهایی نیز جهت تحقق آنها ارائه شد. برخی از دلالت های تبلیغی عبارتند از «مخاطب شناسی و رعایت سطوح مخاطبین»، «تفهیم مواضع سیاسی ایران و جبهه مقاومت و دست-آوردهای انقلاب اسلامی»، «تبلیغ تشیع توسط شیعیان»، «توجه به اهمیت دین در زندگی»
۳۲.

بررسی انتقادی خط مشی نظام آموزش و پرورش ایران در تربیت جنسی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال هجدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۳ 25 - 47
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۵۹
«تربیت جنسی» یکی از پیچیده ترین و مهم ترین ابعاد تعلیم و تربیت و از موضوعات مهم حوزه اجتماعی است که در چگونگی شکل گیری شخصیت انسان نقش بسزایی داشته و بر افکار، عواطف و رفتارهای وی تأثیرگذار است. نظر به اینکه تحلیل مباحث نظری و خط مشی های عملی حوزه تربیت جنسی می تواند زمینه ساز روشنگری و تنویر اذهان محققان و متولیان امر تربیت شود، در پژوهش حاضر که با هدف بررسی انتقادی خط مشی های نظام آموزش و پرورش ایران در تربیت جنسی نوجوانان با رویکرد اجتماعی انجام شد، پژوهشگر بر آن است ﺗﺎ ضمن بررسی تمامی اسناد و آئین نامه های بالادستی نظام آموزش و پرورش و با در نظرگرفتن نقاط مثبت، به نقد خط مشی ها و رویکردهای این سازمان در حوزه تربیت جنسی بپردازد. نتیجه اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن می دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاﺳﺎس بررسی های انتقادی، خط مشی و رویکرد حاکم بر نگاه به تربیت جنسی در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش وﭘﺮورش اﻳﺮان «ﻣﻬﺎر میل جنسی» اﺳﺖ، که می توان از آن به «خط مشی ﻣﻬﺎر» تعبیر ﻛﺮد. از ویژگی ﻫﺎى اﻳﻦ خط مشی ﺗﻮﺟﻪ بیشتر ﺑﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎى سلبی و تحریمی تربیت جنسی است. جلوه گری اﻳﻦ خط مشی از واقعیت میل جنسی ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اى اﺳﺖ ﻛﻪ بیش از آﻧﻜﻪ میل جنسی را فرصتی ﺑﺮاى زندگی فضیلت ﻣﻨﺪاﻧﻪ تلقی ﻧﻤﺎﻳﺪ، آن را ﺗﻬﺪﻳﺪى ﺑﺮاى زندگی ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪاﻧﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ می کند.
۳۳.

صورت بندی الگوی مفهومی دعوت افراد اسلام گریز به دین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۱شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 7-28
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۰۳
یکی از راه های مقابله با انقلاب اسلامی در عرصه جنگ نرم، گسترش فرقه گرایی با هدف درگیر کردن اشخاص، یارکشی و اشغال ظرفیت های فکری و پاسخ گویی کشور است. چگونگی بازگرداندن اسلام گریزان به دینِ پیشین، پرسشی است که در این پژوهش با استخراج، تکمیل و صورت بندی تجربه های موفق پاسخ داده شده است. روش پژوهش در این مقاله «کیفی» است. داده ها با روش «اسنادی» و «میدانی» ( مصاحبه نیمه ساختاریافته ) و حضور در جلسات مشاوره نوکیشان گردآوری و با بهره گیری از روش تحلیل مضمون تحلیل شده است. یافته های تحقیق به صورت بندی یک الگوی مفهومی منجر شد. در این الگو، ابتدا با بهره گیری از رویکرد الهیاتی و با استفاده از روش های روان شناختی، حجیت از کیش ثانویه ستانده شده، موانع بازگشت فرد به کیش اولیه از بین می رود، سپس با بهره گیری از خدمات اجتماعی متناسب با مشکلات زمینه ای هر شخص، روند بازگشت او تسریع می شود.
۳۴.

آسیب شناسی دینی آموزه نیروی برتر در برنامه انجمن معتادان گمنام(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال ۱۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۰ 33 - 54

کلید واژه ها: معتادان گمنام انجمن NA لغزش برنامه دوازده قدم سبک زندگی خلأ درونی سکولاریسم اومانیسم آسیب شناسی دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۵۱
برنامه بهبودی انجمن معتادان گمنام(NA)، برنامه ای نسبتاً موفق در ترک اعتیاد که بیش از دو دهه از ورود آن به ایران می گذرد و مورد توجه مخاطبان خاص قرار گرفته است. از دید انجمن، پذیرش و اجرای قدم های دوازده گانه این برنامه، معتاد متجاهر را به معتاد بهبودیافته متعهّد، تبدیل می کند. هر چند که این برنامه دورنمایی را به تصویر می کشاند که در آن رهجویان با ایجاد ارتباطی مستحکم با خداوند اراده او را محقق می سازند، اما در واقع به رغم کنترل مصرف مواد مخدر در مراحل اولیه، با به هم ریختگی معرفت دینی و اعتقادی رهجویان در ادامه مسیر، احتمال خطر وسوسه منجر به مصرف و عود بیماری اعتیاد را بالا می برد؛ عوارضی که متأثر از مبانی سکولاریستی و اومانیستی آموزه های برنامه معتادان گمنام، بسترساز بی اعتنایی یا مخالفت رهجویان با فرهنگ اسلامی و ارزش های اجتماعی می شوند. این مقاله با بهره گیری از منابع مختلف اطلاعاتی و تکنیک تحلیل کیفی، با اتخاذ موضع آسیب شناسانه کوشیده است تا با شناخت نحوه نگاه متون رسمی NA به آموزه «نیروی برتر»، ریشه های معرفتی عدم ثبات اعضای این گروه و لغزش و عود مصرف مجدد آنها را تبیین کند.
۳۵.

تبیین الگوی نظری شهید آوینی در مطالعه دفاع مقدس، به مثابه الگوی مطالعه پدیده های اجتماعی دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال ۳۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۶۴) 597 - 624

کلید واژه ها: شهید آوینی روش شناسی روایت فتح مطالعات اجتماعی دین حقیقت گرایی اشراقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۵۸
مسئله اصلی این تحقیق، بازخوانی روش شناختی الگوهای موفق مطالعات اجتماعی دین، در مسیر دست یابی به مدل سازی نظری و الگوی روش شناختی بدیل است. برای این هدف، مجموعه متون روایت فتح، نوشته های شهید آوینی در رابطه با دفاع مقدس، به عنوان یک نمونه موفق در شناخت پدیده های اجتماعی دینی، مورد مطالعه قرار گرفت. مجموعه آثار آوینی در رابطه با دفاع مقدس شاخصه های متعددی دارد که می توان آن را به عنوان یک مطالعه اجتماعی دین محسوب کرد؛ از جمله: تجربی بودن، اجتماعی بودن، روشمند بودن، نظری و تحلیلی بودن و ... . برای استخراج الگوی نظری روش شهید آوینی، از روش کیفی داده بنیاد استفاده گردید. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که الگوی نهایی حول مقوله محوری «حضور»، شکل گرفت. حضور به عنوان عنصر محوری روش شناسی آوینی دارای سه بعد حضور تجربی و میدانی، حضور اجتماعی و تاریخی و حضور معنوی است. عنصر «عشق و باور» پیش زمینه و مقدمه حضور است و عنصر «سنخیت» نتیجه آن. سنخیت و محرمیتی که حاصل نفی حجاب خودیت و غیریت است، منتج به تماشا، رازیابی، تجلی واقعیت در آیینه جان محقق و تحقق یافتن به «حقیقتِ» ساری و جاری در پدیده مورد مطالعه می شود. پس از آن عنصر و مقوله «روایت» قرار می گیرد که روشی برای بیان فطری، فرازمانی و فرامکانی و مستند نتایج تحقیق به غایبان و هم افق سازی آنها با حقیقت است. این الگوی روش شناختی شهید آوینی را می توان «حقیقت گرایی اشراقی» و تحقیقات حاصل از این روش را «دانش اجتماعی اشراقی» نامید.
۳۶.

بررسی مقایسه ای−انتقادی بنیان های اخلاق اقتصادی اسلام از دیدگاه ماکس وبر و شهید مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۹ 223 - 247

کلید واژه ها: اسلام مسیحیت سرمایه داری سطوح مطالعات دین الهیات گرایش های رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۵۴
هدف این مقاله بررسی تطبیقی−انتقادی اندیشه ماکس وبر درخصوص عوامل پیدایش و عدم پیدایش سرمایه داری در مسیحیت و اسلام، از منظر شهید مطهری است. بنیاد انتقادات این نوشتار، پذیرش حقیقت وحیانی دین است که در عرصه نظریه پردازی مطالعات دین موجب تفکیک سطوح پژوهش دینی می شود. دیدگاه جامعه شناسانه وبر و ابژه کردن و نگاه کارکردگرایانه به آن باعث شده از فهم فلسفه ها و حقایق باطنی دین اسلام ناتوان بماند.به گمان وبر اسلام در ارائه اخلاقیات رستگاری عاجز مانده و ازاین جهت از قافله نظام سرمایه داری جامانده است؛ امّا به راستی آنچه موجب رویگردانی اسلام از فلسفه رستگاری و زهد بی انتهای پیوریتانی است، مواجهه مثبت اسلام با دنیاست. پلیدانگاری جهان طبیعت و تکلیف بی حدوحصر بشر که ناشی از نبود اطمینان نسبت به سرنوشت است در اسلام جایگاهی ندارد. در عوض حقوق اسلامی بر پایه حسن ظن به خالق و مخلوق در جهان، او را به سمت شکوفایی اقتصادی می کشاند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان