طاهر پریزادی

طاهر پریزادی

مدرک تحصیلی: عضو هیئت علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۸۱ مورد.
۴۱.

تحلیل دسترسی به بوستان های شهری با رویکرد عدالت محیطی (مورد مطالعه: اسلامشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۶ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 39 - 58

کلید واژه ها: بوستان شهری دسترسی ابزار بافری اسلامشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۶۳
بوستان ها در زمره فضاهای عمومی شهری قرار دارند که با صنعتی شدن جوامع و فشردگی جمعیت در فضاهای مصنوع، نیاز به آنها احساس شده و به جزء جدایی ناپذیر طرح های زیرساختی شهری تبدیل گردیده اند. این پژوهش به بررسی وضعیت برخورداری از بوستان ها و تحلیل دسترسی پذیری به این فضاها در شهر 540 هزار نفری اسلامشهر پرداخته است. روش تحقیق ارزیابی- مقایسه ای بوده و در آن برای تحلیل برخورداری، از شاخص های سرانه و کاربری زمین استفاده شده و برای تحلیل دسترس پذیری مبتنی بر سنجه های مقاومت سفر، ابزار بافری سیستم اطلاعات جغرافیایی به کار گرفته شده است. یافته های تحقیق نشانگر سرانه پایین بهره مندی از بوستان ها (2/2 مترمربع) و نسبت پایین کاربری زمین (3/1 درصد پهنه شهر) بوده است. همچنین توزیع فضایی بوستان ها بسیار نامتوازن بوده به طوری که حدود 42 درصد مساحت شهر که در آن بیش از 5/29 درصد جمعیت به سر می برند در حوزه دسترس بوستان ها قرار نمی گیرد در حالی که در جاهایی از جنوب شهر، حوزه دسترس 10 بوستان با یکدیگر همپوش هستند. به لحاظ دسترسی، منطقه چهار شهرداری در جنوب اسلامشهر وضعیت مناسب تری داشته است به طوری که نیمی از ساکنان آن در فاصله حداکثر 60 متر از یک بوستان به سر می برند. در مقابل منطقه 5 شهرداری تنها واجد یک بوستان بوده و فاصله اغلب ساکنان تا بوستان زیاد است. تحقق عدالت محیطی اقتضا دارد که کاربری بوستان در سطح شهر افزایش یافته و به ویژه کاربری های جدید در پهنه های     دسترس ناپذیر استقرار یابند.
۴۲.

بازارهای فراشهری و تغییرات کالبدی محله های پیرامون (مطالعه موردی: بازارهای فراشهری مبل یافت آباد، کیف و کفش امین الملک و آلومینیوم قلعه مرغی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۷) 57 - 77

کلید واژه ها: آشفتگی فضایی بناهای شهری بازارهای فراشهری تغییرات کالبدی محله های مسکونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۵۱۱
تحول در الگوی مراکز تجاری، سبب استقرار کاربری های منطقه ای و فرامنطقه ای در سطح محله های مسکونی شده و با پیامدهایی مثبت و منفی همراه بوده است. در پژوهش حاضر، بازارهای فراشهری مبل یافت آباد، کیف و کفش امین الملک و آلومینیوم قلعه مرغی واقع در منطقه 17 شهرداری تهران، به عنوان فضاهای تجاری با عملکرد فراشهری بررسی شده است تا تأثیرات آن ها بر تغییرات کالبدی محله های مسکونی مجاور خود، از جمله یافت آباد، امامزاده حسن، باغ خزانه و بلورسازی مشخص شود. پژوهش حاضر شناختی و ارزیابی-مقایسه ای است و از پژوهش های مقطعی-طولی محسوب می شود. داده های آن نیز از نوع کمی-کیفی (آمیخته) و شیوه گردآوری، اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه و مشاهده) است. جامعه آماری مطالعه حاضر، بلوک های آماری سال های 1359، 1375 و 1390، قطعات کاربری اراضی و مسئولان شهری محله ها و منطقه مورد مطالعه است. داده ها به کمک آزمون t تک نمونه ای و آزمون فریدمن در نرم افزار SPSS تحلیل شد و نمایش فضایی داده ها با استفاده از نرم افزار GIS صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد بازارهای فراشهری سبب تشدید فرسودگی بافت محله و بناهای آن و تبدیل واحدهای مسکونی محله ها به کاربری تجاری و انبار کالا شده است. به طورکلی استقرار بازارهای فراشهری در محله های مورد مطالعه، فضای این محله های مسکونی را آشفته کرده است.
۴۳.

ارزیابی اثربخشی طرح های توسعه شهری تهران (مطالعه موردی: پارک دانشجو تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵) 13 - 28

کلید واژه ها: ارزیابی اثربخشی پارک پروژه محرک شهری پارک دانشجو تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۸۱
هر فرمی در فضا به مثابه یک کالبد، محمل آثار متنوع غیرکالبدی و پیامدهای متعدد اجتماعی-اقتصادی است. در این میان، فضاهای عمومی به ویژه پارک ها و بوستان های شهری به عنوان طرح های توسعه شهری اثربخشی بسیار متنوعی در ساختار شهری دارند. این پژوهش با هدف ارزیابی میزان اثربخشی پارک دانشجو به عنوان یک نمونه از پروژه توسعه شهری تهران بر اساس نظر شهروندان انجام شده است. نوع پژوهش اکتشافی-تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی شامل؛ شامل مشاهده مستقیم، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. حجم نمونه با توجه به فرمول کوکران 95 نفر تعیین شده است. تحلیل داده ها به کمک آزمون های T تک نمونه ای، فریدمن و ANOVA صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان داده است که رضایتمندی از پارک به ترتیب شامل؛ مولفه های مربوط به محیط ومنظر، کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و در آخر اقتصادی-مدیریتی بوده است. در ارزیابی پارک نیز مولفه های مربوط به بعد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی-مدیریتی و فرهنگی به ترتیب بیش ترین بازخورد را از نظر شهروندان داشته است. می توان گفت در ارزیابی انجام شده توسط شهروندان بخش محیط ومنظر، بیش تر معطوف به مسائلی نظیر؛ آلودگی بصری- صوتی و وضعیت بهداشتی بوده، همچنین چشم نوازی و زیبایی پارک و ترکیب تئاتر شهر از نقاظ مثبت بوده اند. ارزیابی های انجام شده در بخش کالبدی، وسعت کوچک پارک از نقاط ضعف بوده در حالیکه دسترسی پارک جایگاه بالایی را داشته است، در بخش اجتماعی تکثر سنی در استفاده از پارک، حضور تئاتر شهر از نقاط قوت طرح بوده اند و در بخش اقتصادی-مدیریتی ارزیابی های به مراتب نقاظ ضعف بیش تری را آشکار می کند این عوامل بیشتر شامل مدیریت ضعیف و نبود امنیت در پارک بوده اند. در تحلیل فضایی میزان رضایتمندی در پارک بخش های پیرامونی شامل؛ ورودی های غربی و شرقی ایستگاه متروی تئاتر شهر که محل تمرکز مشاغل غیررسمی هستند، رضایتمندی کمتری را نشان داده اند. ارزیابی های انجام شده تحقیق حاضر در ارتباط با پارک دانشجو نشان داده است که کاستی های بیش تر معطوف به ساختار های اجتماعی-سیاسی و مدیریتی حاکم بر فضای پارک بوده اند لذا؛ نقش مدیران شهری از قبل ارزیابی طرح ها و پروژه های شهری و ایجاد زیر ساخت های لازم برای حکمرانی  مطلوب شهری، ضروری است. 
۴۵.

بررسی نقش پیاده راه ها در سرزندگی فضاهای عمومی مطالعه موردی: پیاده راه حرم شهرری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۲ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 1 - 15

کلید واژه ها: پیاده راه سرزندگی فضای عمومی شهرری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۲۸۱
فضاهای عمومی مهم ترین بخش از ساختار شهرها هستند و نقش مهمی در سلامت و کیفیت زندگی شهروندان دارند. یک جزء اساسی از فضاهای عمومی، گذرگاه های شهری می باشند که پیاده راه ها نیز در زمره آن ها محسوب می گردند. سرزندگی و پویایی عنصری مهم در ارزیابی کیفی فضاهای عمومی است. سرزندگی خود بازتاب فعالیت هایی است که در فضا صورت می پذیرد و پیاده مدار ساختن شهرها طریقی است بر تسهیل و ترغیب فعالیت هایی که می توانند به ارتقاء سرزندگی در شهرها کمک کنند. هدف این تحقیق ارزیابی سرزندگی در پیاده راه حرم واقع در شهرری و منطقه 20 شهرداری تهران است. روش تحقیق ارزیابی – تحلیلی بوده داده های مورد تحلیل به روش پیمایشی از نمونه آماری متشکل از 375 نفر از عابران پیاده راه و با ابزار پرسشنامه گردآوری شده اند. 38 نمایانگر سرزندگی در قالب 38 گویه در 5 طیف، مورد ارزیابی نمونه آماری قرارگرفته و داده های حاصل شده در نرم افزار SPSS واردشده اند و در آن ها آزمون فریدمن و روش های آمار توصیفی اعمال گردیده است. یافته ها نشان دادند که به لحاظ کلی، سرزندگی در محدوده مطالعاتی در وضعیت متوسطی قرار دارد به طوری که 47/58 درصد از شرایط مطلوب سرزندگی در آن نمایان است. نمایانگرهای تأثیرگذارتر در سرزندگی در این پیاده راه بیشتر در بعد اجتماعی و اقتصادی قرار دارند تا بعد کالبدی. «تنوع مردمانی که حاضر می شوند»، «رویدادهای فرهنگی» و تنوع «فعالیت ها» و «مراکز خرده فروشی» تأثیرگذارترین نمایانگرها بوده اند. درعین حال، ضعف سرزندگی فضا بیشتر متأثر از نمایانگرهای کالبدی بوده است. «پارکینگ خودروها»، «گنجایش محدود» فضا، «مزاحمت ورود موتورسیکلت ها»، کمبود «فضای سبز» و پایین بودن «سطح نظافت» نمایانگرهایی هستند که وضعیت ضعیفی را نشان داده و بایستی موردتوجه قرار گیرند.
۴۶.

فرآیند شکل گیری اجتماعات غیررسمی در محدوده پیراشهری مشگین شهر

نویسنده:
منبع: توسعه فضاهای پیراشهری سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 1 - 14

کلید واژه ها: اسکان غیر رسمی پیراشهری مشگین شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۲ تعداد دانلود : ۳۴۲
سکونتگاه های غیررسمی اغلب با تصرف زمین غیر و بدون اخذ مجوزهای قانونی ایجاد می شود. الگوی واحدی برای چگونگی شکل گیری این اجتماعات نمی توان ارائه داد، معمولاً به شکل «تهاجم سازمان یافته»، «تصرف خزنده» و «بازتقسیم زمین فاقد مجوز» شکل می گیرد. سیزده اجتماع غیررسمی با 6251 نفر جمعیت و 89/74 هکتار مساحت در حواشی مشگین شهر (خیاو) در اواخر دهه 1370 و اوایل دهه 1380 به وجود آمده است. امروزه، تمامی این اجتماعات در محدوده خدماتی مشگین شهر قرار دارد. در این مقاله، فرآیند شکل گیری این اجتماعات بررسی شده است. داده و اطلاعات این پژوهش به روش مطالعات کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. برای تحلیل داده و اطلاعات گسترش این اجتماعات، از نرم افزار ARC GIS استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که شکل گیری اجتماعات غیر رسمی مشگین شهر، در پی مهاجرت روستا-شهری، به ویژه مهاجرت از روستاهای شمال این شهر به حواشی آن ناشی شده است. این مهاجرت ها به تأثیر از عوامل منطقه ای (توسعه نامتوازن و مهاجرت های ناحیه ای و سکونتگاهی) و محلی (توسعه زیرساخت های خدماتی، قیمت ارزان زمین، ضعف مدیریت شهری، محورهای ارتباطی برون شهری) به وقوع پیوسته است. بر اساس یافته های این پژوهش، رایج ترین شکل تکوین این اجتماعات، تقسیم و بازتقسیم اراضی کشاورزی و بایر پیرامون این شهر است.
۴۷.

برنامه ریزی راهبردی به منظور توانمندسازی محله های دارای فقر شهری (مطالعه موردی: شهرکرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۰) 1033 - 1049

کلید واژه ها: برنامه ریزی راهبردی تکنیک AIDA شهرکرد فقر شهری محله فقیرنشین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۵۲۳
زمینه ها، سازوکارها و فرایندهای متفاوتی در شکل گیری ابعاد فضایی فقر شهری دخیل هستند که ضروری است در نحوه برخورد با این پدیده، همه جوانب، مشکلات و پتانسیل ها درنظر گرفته شود. در پژوهش تحلیلی-کاربردی حاضر، به شناخت محله های دارای فقر شهری شهرکرد، ریشه یابی مشکلات و برنامه ریزی راهبردی توانمندسازی برای محله های هدف پرداخته شده است. هدف این پژوهش شناسایی و رفع مشکلات گوناگون کالبدی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و فضایی این محله هاست. بدین منظور ابتدا با استفاده از شاخص های اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و کالبدی، گستره های مواجهه با فقر شهری در سطح محله های شهرکرد شناسایی شدند و هرکدام از شاخص های به دست آمده و مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن گذاری شدند. سپس برای رتبه بندی شاخص ها از مدل کمی سطح بندی تاپسیس (TOPSIS) استفاده شد. پس از شناسایی محله هدف با استفاده از تکنیک راهبردی (AIDA) به منظور ارتقای این محله با توجه به مشکلات و محدودیت ها برنامه ریزی صورت گرفت. نتایج نشان می دهد گستره ها و محله هایی که فقر شهری دارند، بیشتر در حواشی شهر هستند. براین اساس محله های کوره، بروم پهنه، درب دره، اشتفتک و مهدیه به عنوان محله های هدف شناسایی شدند. در این پژوهش با توجه به همه جوانب، راهکارهایی در قالب پروژه های عملیاتی برای توانمندسازی این محله ارائه شده است.
۴۸.

نقش مدیریت شهری در تاب آوری شهرها در برابر سوانح طبیعی (مورد مطالعه: شهر باقرشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 441 - 456

کلید واژه ها: سوانح طبیعی خطرپذیری تاب آوری شهری مدیریت شهری باقرشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۳۶۹
طی سال های اخیر، تاب آوری شهری به عنوان مهمترین راهکار مقابله با مخاطرات طبیعی مورد توجه اندیشمندان و برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. در تاب آوری شهری عوامل مختلفی مؤثر هستند که از جمله ی آن ها نظام مدیریت شهری است. برای این منظور در پژوهش حاضر نقش مدیریت شهری باقرشهر در تاب آوری در برابر سوانح طبیعی مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش از نظر ماهیت کاربردی و از نظر هدف توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش متخصصان و کارشناسان شهری درگیر در مدیریت شهری باقرشهر بوده است که از بین آن ها، 35 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. روش گردآوری داده ها، به صورت کتابخانه ای و میدانی با استفاده از مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته بوده است. روش تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مقایسه میانگین با آزمون T-Test و تحلیل عاملی تأییدی در نرم افزار SPSS.21 و Smart PLS.3 بوده است. یافته های پژوهش نشان داد که تاب آوری باقرشهر در حد متوسط است و از میان چهار مؤلفه ی تاب آوری، تاب آوری نهادی از پایین ترین میزان (کم تا خیلی کم) برخوردار است. در روش کیفی مشخص شد که نظام مدیریت شهری به دلایلی همچون نبود همکاری بین بخشی، نبود نظارت کافی بر ساخت و سازها و عدم شناخت کافی از تاب آوری شهری به ناتاب آوری شهری باقرشهر دامن زده است. همچنین ارزیابی اصول دهگانه نقش مدیریت شهری در تاب آوری باقرشهر نشان داد که نظام مدیریت شهری در دو مؤلفه ی تأمین منابع مالی و ارزیابی مستمر خطرپذیری ها از وضعیت خیلی نامطلوبی برخوردار است، اما در بخش حفاظت و ارتقاء زیرساخت ها و برنامه ریزی کاربری اراضی شهری تا حدودی بهتر عمل کرده است.
۴۹.

تحلیل وضعیت تاب آوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی (مورد مطالعه: شهر باقرشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۷ 41 - 54

کلید واژه ها: مخاطرات طبیعی تاب آوری شهری پایداری شهری شهر تاب آور باقرشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۴۱۴
مخاطرات طبیعی، شرایط زندگی سکنه شهرهای جهان را بشدّت تحت تأثیر قرار داده است. فزونی بلاها و خسارات مالی و جانی آن ها، پژوهش هایی با موضوع تاب آوری را در مطالعات شهری الزام آور ساخته و در پی آن، مفهوم تاب آوری به سرعت در ادبیات پایداری شهری جای گشوده است. در پژوهش حاضر تاب آوری شهر باقرشهر از شهرهای استان تهران و حاشیه پایتخت در برابر بلایای طبیعی مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از منظر هدف جز تحقیقات شناختی و از جهت روش با رویکرد ارزیابی-تحلیلی که برای گرداوری داده ها با رویکرد اسنادی- پیمایشی با بکارگیری ابزارهای پرسشنامه و بازدید های میدانی صورت پذیرفته است. حجم نمونه تحقیق به تعداد 30 نفر افراد متخصص و متولی در ساختارمدیریت شهری و افرادی که شناخت کافی به شهر باقرشهر داشته اند با تکنیک گلوله برفی شناسایی و انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از شاخص های مرکزی آمار توصیفی، مدل آنتروپی شانون (برای وزن دهی شاخص ها و معیارها) و مدل ویکور (بمنظور رتبه بندی) با نرم افزارهای SPSS، GIS و Excel بوده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که از بین ابعاد چهارگانه تاب آوری (کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و نهادی) بعد کالبدی-محیطی دارای بیشترین اهمیت (0.4) در میزان ناتاب آوری شهر باقرشهر داشته است. وضعیت نامطلوب بافت محلات و دسترسی نامناسب به امکانات و خدمات امدادرسان از جمله ویژگی های این شهر است که تاب آوری آن را تحت تأثیر قرار داده است. در بررسی زیرشاخص ها در سطح محلات، مشخص شد که سه محله جنوب شهر با توجه به شرایط کالبدی، اجتماعی (0.25)-اقتصادی (0.15) و نهادی (0.2) دارای تاب آوری کمتری نسبت به محلات شمال شهر هستند. نتایج کلی تحقیق بیانگر آنست که شهر باقرشهر در برابر مخاطرات طبیعی از تاب آوری پایینی برخوردار است و نیازمند توجّه جدی به ابعاد مختلف آن به خصوص بعد کالبدی- محیطی شهر است.
۵۰.

سنجش میزان زیست پذیری محلات شهری (مورد مطالعه : منطقه 11 تهران)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۴ 344 - 363

کلید واژه ها: زیست پذیری تحلیل فضایی محلات شهری منطقه 11تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۲۶۴
زیست پذیری که مفهوم تحت بررسی این پژوهش است، از اواخر قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت است، زیرا فضاهای شهری دچار مسائلی چون کیفیت پایین محیط، آلودگی صوتی و هوا، و ... شده بودند. تحقیق حاضر با هدف شناخت تحلیل فضایی وضعیت موجود زیست پذیری شهری در محلات منطقه 11 شهر تهران بر اساس ابعاد زیست پذیری انجام شده است. پژوهش حاضر به لحاظ روش توصیفی - تحلیلی، به لحاظ نوع، کیفی و از نظر زمانی مقطعی و برای گرداوری داده ها از روش اسنادی- پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش ساکنین منطقه 11 تهران می باشد. داده های مورد نیاز برای تحلیل با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و تنظیم پرسشنامه با استفاده از طیف پنج گزینه ای لیکرت صورت پذیرفت. اعتبار پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان تایید شد، و برای سنجش میزان پایایی ابزار از روش الفبای کرونباخ استفاده و با نتیجه (8/0) مورد تایید قرار گرفت. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری ( آنوا، فرید من وone sample t test ) و ترسیم نقشه ها و تحلیل فضایی داده ها از روش IDWدر نرم افزار GIS انجام شده است. بر اساس یافته های پژوهش، محله منیریه از لحاظ زیست پذیری دارای وضعیت مطلوب و محله اسکندری دارای وضعیت نامطلوب هستند. نتایج پژوهش در تحلیل آماری و تحلیل فضایی نشان دهنده وضعیت زیست پذیری متوسط منطقه 11با گرایش به سمت وضعیت مطلوب را ارزیابی می کند.
۵۱.

تحلیل فضایی نقش شبکه معابر در تاب آوری کالبدی شهر مورد مطالعه: منطقه یک شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۶ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۸ 33 - 55

کلید واژه ها: سیستم شهری بحران شبکه معابر تاب آوری کالبدی منطقه یک تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۴۷
شبکه معابر به مثابه شریان های حیاتی، بخش اصلی ساختار کالبدی سیستم شهری هستند که در مواقع بحران نقش بسیار موثری در امداد رسانی و ارتقای تاب آوری دارند. بن بست بودن بخش شمالی منطقه، بلند مرتبه سازیهای خارج از ظرفیت، وجود سه گسل بزرگ در شمال(گسل شمال تهران)، گسل مرکزی(راندگی نیاوران) و گسل جنوبی(گسل محمودیه) و ... از منظر تاب آوری، جایگاه خاصی به منطقه یک شهرداری تهران داده است از این جهت نقش معابر منطقه در زمان بحران بسیار حائز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر سنجش و ارتقای تاب آوری شبکه معابر منطقه یک در برابر زلزله است. بنابراین به لحاظ هدف از جمله تحقیقات کاربردی و به لحاظ روش انجام مبتنی بر رویکرد ارزیابی؛ شیوه گردآوری داده ها به شیوه اسنادی و به لحاظ نوعیت داده ها جزء تحقیقات آمیخته( کمی و کیفی) است. بر اساس شاخص های 21 گانه انسانی و وزن تلفیق شده آن ها در تعیین وضعیت معابر منطقه یک برای زمان بحران، بخش عمده ای از معابر مرکز منطقه دارای وضعیت نامطلوب و بسیار نامطلوب به لحاظ ریسک وقوع بحران هستند. در زمان وقوع بحران معابر مرکزی منطقه می توانند روند امداد رسانی را به کلی فلج نمایند. با توجه به نتایج تحقیق راهبردهایی مانند ایجاد کمربند شمالی منطقه یک و اتصال بزرگراه شهید بابایی به تقاطع بزرگراه چمران-یادگار امام و ... پیشنهاد گردیده است.
۵۲.

Evaluating the Resiliency of Baghershahr against Earthquake(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: Journal of Rescue and Relief, Volume ۱۰, Issue ۳, Serial ۳۹ (۲۰۱۹) 22-28
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۰۱
Introduction: Because of the vulnerability of human settlements to natural disasters and damage caused by them, the study of the resilience of settlements has become critical in planning urban areas. The purpose of this paper is to evaluate resiliency of Baghershahr, a town with a population of 65000, locates in 4 km from Tehran city, against earthquake. Methods: The research data were collected by survey method (questionnaire tool) and also by using statistical documents and documentary reports. AHP technique has been used to determine the coefficient of importance of indicators and descriptive statistics methods have been used in data analysis. Findings: The study area has, on average, only 36.6% of the ideal conditions of resiliency. The figure in institutional dimension was 25.5%, indicating that this dimension has lowest resilience compared with other dimensions. After this, the physical dimension has a figure of 31.7%. In case of economic dimension, the figure was 40.5% of the ideal rate of resiliency and the highest level belongs to the social dimension, which was 45.4%. Conclusion: The studied area is an example of Iranian settlements with very low resiliency. On one hand, low level of the resiliency of Baghershahr is due to the threats caused from its vicinity to the oil and gas refinery complex, the thermal power plant, the sulfur industry, and the numerous plastic recycling workshops, the huge stores of petroleum products, gas and crude oil and crude oil pipelines. On the other hand, it is due to sudden formation and uncontrolled rapid growth of the town which has been accompanied by widespread migration of low-income classes over the past few decades.
۵۳.

برنامه ریزی راهبردی توسعه پایدار شهر جدید اندیشه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۱ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 57 - 75

کلید واژه ها: برنامه ریزی راهبردی توسعه پایدار پایداری شهر جدید اندیشه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶ تعداد دانلود : ۶۲۵
فضاهای شهری کامل ترین قرارگاه های انسان را تشکیل می دهند و</strong>  </strong> دربردارنده مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی می باشند و همچنین از جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی برخوردارند</strong> .</strong> به</strong> </strong> موازات افزایش تعداد افراد ساکن در شهرها، محیط زیست</strong> </strong> شهری نیز بیشتر به چالش کشیده می شود و پیامدهای منفی بسیاری به همراه خواهد داشت. ازاین رو توجه به ابعاد پایداری شهری، می</strong> </strong> تواند به ایجاد شهری پایدار و در تعامل و هماهنگی با محیط</strong> </strong> زیست کمک کند. هدف کلی پژوهش، ارائه راهبرد برتر پایداری در شهر جدید اندیشه و هدف جزئی آن تحلیل عوامل درونی و عوامل بیرونی مربوط به پایداری در محدوده مذکور است. الگوی حاکم بر پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش، هدف</strong> </strong> گرا است. شیوه گردآوری داده</strong> </strong> ها اسنادی- میدانی بوده و نوع داده</strong> </strong> ها، کمی- کیفی (پرسشنامه</strong> </strong> ای) می</strong> </strong> باشد. تجزیه وتحلیل داده</strong> </strong> ها به</strong> </strong> وسیله مدل سوات و برنامه</strong> </strong> ریزی استراتژیک کمی انجام پذیرفت. یافته</strong> </strong> های پژوهش نشان می</strong> </strong> دهد که عواملی با ماهیت کالبدی، خدماتی، اقتصادی، دسترسی و حمل ونقل به پایداری در شهر جدید اندیشه کمک نموده اند و مهم ترین عواملی که پایداری را در آن تحدید می کنند، ماهیت اجتماعی، زیست محیطی دارند و مهم ترین راهبرد برای تقویت پایداری در شهر جدید اندیشه عبارت است از توجه به رعایت عدالت در توزیع خدمات و امکانات به گونه ای که مانع از مهاجرت شهروندان به پایتخت شود.</strong>
۵۴.

ارزیابی پروژه های روانسازی حرکت پیاده (مورد پژوهش: پیاده روها)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 51 - 65

کلید واژه ها: خیابان شهری مناسب سازی پیاده رو شهر سالم شهر بروجرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۳۶۶
با حاکمیتتفکرمدرنیسم و غلبه انطباق الگوی طراحی شهرمتناسبباحرکت سواره ، اهمیتفضاهایپیادهکاستهشدوبهمرورزمان افرادپیاده،جایگاهواولویتخودرادرفضاهایشهریازدستدادند. ازسویدیگر،سیاست هایمنطقه بندیوتفکیکعملکردهاوکاربری هایشهریدردورانشهرسازیمدرن منجربه ازدسترفتنپویاییوحیات شهرهاشدند هدف پژوهش حاضر؛ ارزیابی و شناخت چالش ها و مسائل پروژه های عمرانی مناسب سازی پیاده روها  قبل، حین و پس از اجرا در محور بلوار شهدای (میدان قیام تا میدان شهدا) شهر بروجرد است. این پژوهش از منظر اهداف؛ شناختی و از منظر روش تحقیق؛ توصیفی- تحلیلی است نوعیت داده ها کیفی کمی شده، و با بهره گیری از ابزار پرسشنامه جمع آوری شده و با استفاده از آزمون آماری خی دو پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند؛ یافته ها حاکی از آن است که فقدان مدیریت واحد، مستقل و متمرکز، ابهام و تردید مدیران شهری نسبت به ضرورت و اهمیت مناسب سازی و نارسایی نظام اطلاع رسانی به موقع به ساکنان و کاربران یا بی توجهی به مشارکت محلی، مهم ترین چالش های فراروی پروژه های مناسب سازی قبل از اجرا است. مشکلات ناشی از فعالیت روزمره کسبه  به ویژه تردد عابران توأم با توقف های متعدد، در حین اجرای پروژه و نبود ستاد یا متولی مراقبت و نگهداری به ترتیب مهم ترین مؤلفه های چالش زا در زمان اجرا و پس از آن می باشند.
۵۵.

تحلیل فضایی زیست پذیری محلات شهری (مطالعه موردی منطقه 10 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲-۳ (پیاپی ۳۱) 7 - 22

کلید واژه ها: تحلیل فضایی زیست پذیری محلات شهری منطقه 10 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۱۱۱
زیست پذیری که مفهوم تحت بررسی این پژوهش است، اساسا از اواخر قرن بیستم مورد توجه قرار گرفته است، زیرا فضاهای شهری دچار مسائلی چون کیفیت پایین محیط، آلودگی صوتی و هوا و... شده بودند. درایران رشد شتابان جمعیت و بالتبع جمعیت شهرنشین، و لزوم پاسخگویی به نیازهای آنان از جمله خدمات شهری ضرورت توجه به بخش ها و محلات شهری را دو چندان می کند ، کلان شهر تهران، متشکل از 22 منطقه کلان شهری با ازدیاد جمعیت و اثرات مخرب آن مواجه شده است بعضی محلات شکوفا و پر رونق و برخی محلات روبه زوال و نابودی، درنتیجه زیست پذیری و کیفیت زندگی هم از یک محله به محله دیگر متفاوت است. تحقیق حاضر با هدف شناخت و تحلیل فضایی وضعیت موجود زیست پذیری شهری در محلات منطقه 10شهر تهران بر اساس ابعاد زیست پذیری انجام شده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است، اطلاعات و داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و تنظیم پرسشنامه با استفاده ازطیف پنج گزینه ای لیکرت صورت پذیرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران384نفر مشخص شد، اعتبار پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان تایید شد، برای سنجش میزان پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده و آلفای کرونباخ با نتیجه8/0 مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزارSPSS و آزمون های آماری تی تست، آنووا و توکی و ترسیم نقشه ها و تحلیل فضایی با استفاده از نرم افزار Arc GIS انجام شده است. نتایج تحقیق نشان دهنده نامطلوب بودن وضعیت زیست پذیری و ابعاد آن در سطح منطقه، و تفاوت میان محلات به لحاظ زیست پذیری در منطقه 10 و محلات آن می باشد.
۵۶.

تحلیل فضایی زیست پذیری محلات شهری (مطالعه موردی منطقه 10 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 7 - 22

کلید واژه ها: تحلیل فضایی زیست پذیری محلات شهری منطقه 10 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۸۷
زیست پذیری که مفهوم تحت بررسی این پژوهش است، اساسا از اواخر قرن بیستم مورد توجه قرار گرفته است ، زیرا فضاهای شهری دچار مسائلی چون کیفیت پایین محیط، آلودگی صوتی و هوا و... شده بودند. درایران رشد شتابان جمعیت و بالتبع جمعیت شهرنشین، و لزوم پاسخگویی به نیازهای آنان از جمله خدمات شهری ضرورت توجه به بخش ها و محلات شهری را دو چندان می کند ، کلان شهر تهران، متشکل از 22 منطقه کلان شهری با ازدیاد جمعیت و اثرات مخرب آن مواجه شده است بعضی محلات شکوفا و پر رونق و برخی محلات روبه زوال و نابودی، درنتیجه زیست پذیری و کیفیت زندگی هم از یک محله به محله دیگر متفاوت است. تحقیق حاضر با هدف شناخت و تحلیل فضایی وضعیت موجود زیست پذیری شهری در محلات منطقه 10شهر تهران بر اساس ابعاد زیست پذیری انجام شده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است، اطلاعات و داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و تنظیم پرسشنامه با استفاده ازطیف پنج گزینه ای لیکرت صورت پذیرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران384نفر مشخص شد، اعتبار پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان تایید شد، برای سنجش میزان پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده و آلفای کرونباخ با نتیجه8/0 مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزارspss و آزمون های آماری تی تست ، آنووا و توکی و ترسیم نقشه ها و تحلیل فضایی با استفاده از نرم افزار Arc GIS انجام
۵۷.

توسعه منطقه ای در ایران با رویکرد عدالت توزیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال هجدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 179-198

کلید واژه ها: نابرابری منطقه ای توسعه و تعادل نظام برنامه ریزی محرومیت خوشه بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۱ تعداد دانلود : ۵۰۳
توزیع نامتعادل امکانات و خدمات اقتصادی، اجتماعی و... بین مناطق، ضرورت توجه به برنامه ریزی توسعه فضایی و متعادل نمودن ساختار فضایی کشور را اجتناب ناپذیر نموده است. پژوهش حاضر به منظور تعیین سطح توسعه یافتگی استان های کشور ایران و رتبه بندی آنها براساس میزان توسعه یافتگی، همچنین مقایسه سطوح توسعه کشور از 1345 تا کنون برای کمک به تصمیم در نظام برنامه ریزی و سیاست گذاری ملی انجام گرفته است. ا ین پژوهش بر اساس هدف جزو تحقیقات شناختی و از منظر روش جزو تحقیقات ارزیابی – مقایسه ای است. جامعه آماری طبق آخرین تقسیمات سیاسی 31 استان کشور و شاخص های مورد بررسی 33 شاخص در چهار بعد ( اقتصادی، زیربنایی- کالبدی، اجتماعی- فرهنگی و بهداشتی- درمانی) بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تکنیک های تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، بین استان های کشور از نظر توسعه یافتگی، تفاوت ها و نابرابری هایی وجود دارد. به طوری که استان تهران به تنهایی درطول چند دهه بالاترین سطح توسعه یافتگی و استان سیستان و بلوچستان پایین ترین و محروم ترین استانها قرار دارند. همچنین مقایسه استان ها در طول دوره های مختلف نشان از نابرابری توسعه مرکز نسبت به پیرامون دارد. طبق نتایج بدست آمده از تحقیق برای کاهش نابرابری بین استان های کشور ضمن توجه به استعداد ها و توان های هر منطقه و در اولویت قرار دادن استان های محروم و کمتر توسعه یافته در در برنامه ریزی ها ی منطقه ای را می طلبد.
۵۸.

تحلیل فضایی عوامل موثر بر ناپایداری الگوی توسعه شهری. مطالعه موردی: شهر بانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۶ 100 - 114

کلید واژه ها: توسعه پایدار شهر عوامل ناپایداری شهر بعد اقتصادی تحلیل فضایی شهر بانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۱
بحث از الگوی توسعه شهری و تحلیل فضایی عوامل موثر در توسعه نامتوازن این الگوها مسئله اصلی تحقیق حاضر می باشد که به این منظور عوامل موثر در این توسعه نامتوزان با روش پنل دلفی با نظر سنجی از سی نفر از خبرگان شهر بانه شناسایی و تحلیل فضایی بر روی آنها با استفاده از آزمونهای آماری تی تست و فریدمن در محیط spss انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که براساس نظر کارشناسان بعد اقتصادی (با تاکید بر بعد بازرگانی) اصلی ترین عامل این توسعه نامتوازن و ناپایداری الگوی توسعه شهری بوده است.همچنین بر اساس مدل هلدرن معلوم گردید که عامل اصلی پراکنده رویی شهر بانه افزایش جمعیت ناشی از مهاجرتهای روستا شهری بوده است که علت اصلی این امر فرصت های شغلی کاذب ایجاد شده در شهر بانه می باشد بنابراین در راستای نتایج و اهداف تحقیق پیشنهاد می گردد که در توسعه آتی شهر بانه به بعد اقتصادی و کاربری های مرتبط با آنها توجه خاص مبذول گردد. از طرفی نیز توجه به نیاز مسکن مهاجرین روستایی و تمرکز بر توسعه درونی شهر از اهمیت ویژه ای برخوردار است
۵۹.

تحلیل الگوهای تأمین مسکن در نواحی روستایی مورد: شهرستان های تایباد و باخرز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: تایباد باخرز مسکن اجتماعی الگوی تأمین مسکن روستایی مسکن حمایتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۴ تعداد دانلود : ۵۵۱
در مناطق روستایی، مسکن به عنوان اساسی ترین بخش از فضای کالبدی روستا مطرح بوده که توسط روستاییان و گاهاً توسط دولت و بخش عمومی در راستای رفع نیازهای مختلف اجتماعی، اقتصادی و کالبدی روستائیان شکل گرفته است. تکنیک ساخت و الگوی تأمین این مساکن، به همان اندازه که متأثر از عوامل طبیعی است از ساختارهای ذهنی و اجتماعی روستاییان نیز تأثیر می پذیرد. هدف تحقیق حاضر شناخت الگوی های تأمین مسکن در سکونتگاه های روستایی شهرستانهای تایباد و باخرز و تحلیل عوامل موثر بر الگوی غالب مسکن بوده است. محدوده مورد مطالعه پژوهش حاضر نواحی روستایی دو شهرستان تایباد و باخرز با شش روستای منتخب است که دارای بیش ترین تنوع از نظر الگوهای تأمین مسکن است. به این منظور تعداد 90 پرسشنامه برای استفاده کنندگان از دو الگوی مسکن حمایتی (بنیاد مسکن انقلاب اسلامی) و مسکن اجتماعی (کمیته امداد امام خمینی) طراحی و توزیع گردیده است. به منظور تحلیل علّی استقبال روستائیان به طور عام از الگوی مسکن آزاد، متولیان امور روستایی مورد پرسشگری قرار گرفته اند. تحلیل یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری فریدمن و کای دو انجام شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده عدم رضایت روستائیان از دو الگوی تأمین مسکن حمایتی و اجتماعی و استقبال عام روستائیان از الگوی تأمین مسکن آزاد (خودساخته) است؛ زیرا این الگو سازگاری و همخوانی بیشتری با ساختارهای معیشتی روستاییان داشته است؛ درحالی که دو الگوی دیگر بیشتر با هدف تأمین سرپناه برای خانوارهای روستایی بوده است.
۶۰.

آینده نگری نظام سکونتگاهی در برنامه ریزی سناریومبنا؛ بهبود برنامه ریزی و آمایش منطقه ای (مورد مطالعه: استان اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره نهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: استان اصفهان سازمان فضایی نظام سکونتگاهی برنامه ریزی سناریو آمایش منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲۵ تعداد دانلود : ۷۲۴
آینده نگری منطقه ای، نوعی از آینده نگری است که با تمرکز بر محدودة سرزمینی خاص، در یک قلمرو جغرافیایی زیرملی با هدف اتخاذ تصمیم های معین برای تحقق آیندة مطلوب عملیاتی می شود. هدف مقالة حاضر بررسی سازمان فضایی نظام سکونتگاهی استان اصفهان و ترسیم الگوی مطلوب نظام شهری در افق چشم انداز 1420 است. این مقاله سعی دارد ضمن شناسایی عوامل اصلی مؤثر بر روند توسعه در مقیاس منطقه ای، زمینة تهیة سناریو های ممکن و محتمل در 25 سال آیندة استان اصفهان را فراهم کند. این تحقیق از نظر نوع ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی، و از نظر ماهیت تحلیلی و اکتشافی است که با به کارگیری مدل های کمی و کیفی انجام گرفته است. برای تجزیه وتحلیل داده ها روش تحلیل ساختاری و نرم افزار میک مک به کار گرفته شد. نتایج نشان داد متغیرهای اصلی راهبردی توسعة استان اصفهان در افق 1420 شامل «شیوة مدیریت کلان کشور»، «شیوة مدیریت استان»، «منابع آب»، «همکاری های بین نهادی»، «جمعیت و مهاجرت»، «تحقیق و توسعه»، «نقش فراملی استان»، «امنیت سرمایه گذاری»، «تولیدات صنعتی و معدنی»، «سطح فناوری اطلاعات»، «گردشگری»، و «تولید تکنولوژی» می باشند. همچنین، براساس یافته های تحقیق، استان اصفهان از نظر توسعة آرایش نظام های فضایی در 25 سال آینده با پنج سناریوی اصلی روبه رو خواهد شد: «سناریوی شعاعی»، «سناریوی جزایر منفصل»، «سناریوی خوشه ای»، «سناریوی چندمرکزی»، و «سناریو شبکه ای». بین سناریوهای طراحی شده، در سناریوی شبکه ای می توان شاهد انسجام فضایی- عملکردی در سطح منطقه و توسعة یکپارچه و متعادل فضایی بود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان