موسی یمین فیروز

نیازهای اطلاعاتی ، رفتار و الگوی اطلاع یابی از مهمترین موضوع های مورد توجه پژوهشگران ، برای شناسایی نیازهای واقعی و مسائل و مشکلات استفاده کنندگان در بازیابی و استفاده از اطلاعات است . در تدوین سیاستهای اطلاع رسانی و همچنین ایجاد پایگاه های اطلاع رسانی ، شناسایی نیازها و رفتارهای اطلاعاتی کاربران اهمیت ویژه ای دارد . در چند سال اخیر فناوری اطلاعات با تاثیری که بر زیرساخت های اطلاعاتی گذاشته تغییر شگرفی بر نیازها ، رفتار و الگوی اطلاع یابی کاربران داشته است و این خود باعث شده مطالعات گسترده ای در این زمینه در ایران و خارج انجام بگیرد...

هدف از مطالعه ی حاضر، بیان مفاهیم و ویژگی های الگوی اطلاع یابی ویلسون (Wilson) به عنوان پراستنادترین الگو در بحث رفتار اطلاع یابی بوده و فرایند تکمیل، بسط و گسترش آن با مرور متون مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج نشان داد که مدل اطلاع یابی ویلسون پایه و بنیان الگوهای اطلاع یابی بعد از خود بوده و یکی از پراستنادترین الگوها در بین انواع الگوهای اطلاع یابی مطرح شده در جهان می باشد. این الگو از سال 1981 تاکنون 4 بار مورد بازنگری قرار گرفته و اکثر صاحب نظران معتقد هستند که الگوی کلی ویلسون بیشتر یک نظریه است تا یک چارچوب نظری. به عبارت دیگر، اگر چه در شکل نهایی این الگو نظریه ایفای نقش می کند، اما هدف از الگوی مذکور، پیوند دادن نظریه به عمل می باشد. درک این نکته مهم است که الگوی عام ویلسون در طول زمان شکل گرفته و تکامل تدریجی داشته است و فهم ارتباط میان نمودارهای مختلفی که او به منظور تشریح این الگو ارایه نموده ضروری است. از این رو باید درک شود که هیچ الگویی مستقل و کامل نیست و در استفاده از این الگو برای نشان دادن روند رشد ایده های پژوهشی، لازم است که تمام نمودارهای موجود در الگوی سال 1981 و همچنین الگوی سال 1996 بازنگری و بر اساس آن ها عمل گردد. در این پژوهش ابتدا مفاهیم و ویژگی های الگوی اطلاع یابی ویلسون بیان شده و ضمن مروری کوتاه بر نظریه های رفتار اطلاع یابی، الگوهای اطلاع یابی ویلسون مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.

کتابخانه ی ملی دیجیتال پزشکی ایران (INMDL) در سال 1387 در راستای تامین منابع علمی لاتین دانشگاه های علوم پزشکی کشور با مسئولیت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی آغاز به کار کرد. دسترسی به این کتابخانه از طریق سایت www.inlm.org امکان پذیر است. با توجه به تعاریف علمی کتابخانه ی ملی و کتابخانه دیجیتال، به نظر می رسد خدمات و منابعی که از این بستر ارائه می گردد، نه به مفهوم کتابخانه ی ملی نزدیک است و نه به مفهوم کتابخانه دیجیتال. مقاله حاضر با چنین رویکردی ابتدا مفهوم کتابخانه ی ملی و کتابخانه دیجیتال را بیان نموده و در ادامه تعریف علمی کتابخانه ی ملی دیجیتال را ارائه می دهد تا خواننده محترم به درستی مفهوم این کتابخانه را درک کند و در نهایت بتواند تشخیص دهد که آیا می توان چنین بستر و امکانی را کتابخانه ی ملی دیجیتال پزشکی قلمداد کرد یا خیر؟

این پژوهش با استفاده از روش تحقیق پیمایشی سعی دارد رفتار اطلاعیابی (شامل هدف ها، انواع منابع اطلاعاتی، روش ها، ابزارها و موانع دستیابی به اطلاعات) اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در اینترنت را مورد بررسی قرار دهد. بعلاوه تفاوت رفتار اطلاعیابی آنان در حوزه های علوم انسانی، علوم، مهندسی و کشاورزی، و تأثیر عواملی همچون مرتبة علمی، سابقة کار، مهارت در زبان انگلیسی و مهارت رایانه ای جامعة آماری بر رفتار اطلاعیابی آنان مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد که رفتار اطلاعیابی اعضای هیئت علمی در حوزه های مختلف متفاوت است و متغیرهای «مرتبة علمی»، «سابقة کار»، «مهارت زبانی و رایانه ای» از جمله عوامل مؤثر بر رفتار اطلاعیابی آنان از اینترنت محسوب میشوند.

اهداف: راه اندازی کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی یکی از سرمایه گذاری های علمی کلان طی سال های گذشته است. هدف از انجام این مطالعه پی بردن به اثربخشی این مداخله علمی از طریق بررسی الگوی استنادی در پایان نامه های دانشجویان پزشکی طی سال های 1386 تا 1389 (یک سال قبل تا دو سال بعد از دسترسی) بود. روش ها: این مطالعه مقطعی تحلیلی در سال 1390 روی 219 پایان نامه دانشجویان پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی بابل، دفاع شده از فروردین 1386 تا اسفند 1389 به اجرا درآمد و همه موارد به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات، رونوشتی از بخش منابع و ماخذ پایان نامه های موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهیه شد. اطلاعات کتاب شناختی استنادها براساس نوع منبع، زبان و زمان نشر اثر در برگه های ورود اطلاعات ثبت شد. داده ها با کمک نرم افزار آماری SPSS 16 و آزمون های آنالیز واریانس و T مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: منابع مورد استفاده و مورد استناد توسط دانشجویان در مجموع 219 پایان نامه مورد بررسی 10916 منبع بود. میانگین تعداد منابع مورد استفاده در پایان نامه های دانشجویان پزشکی طی سال های 1386 تا 1389 افزایش داشت. میزان استفاده از کل منابع و همچنین تعداد مجلات مورد استفاده در پایان نامه ها بین سال های 1386 تا 1389 از اختلاف آماری معنی داری برخوردار بود (05/0>p). نتیجه گیری: افزایش میانگین تعداد منابع مورد استفاده، افزایش سهم مجلات و افزوده شدن بر تعداد منابع انگلیسی در پایان نامه های پزشکی طی سال های مذکور، نشان دهنده اثرات مثبت بهره برداری از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران بر رفتار استنادی دانشجویان پزشکی است.

اهداف: سواد اطلاعاتی مجموعه ای از مهارت ها و توانایی ها برای جست وجو، ارزیابی و استفاده موثر از اطلاعات است. امروزه حجم عظیمی از اطلاعات در محیط دیجیتال منتشر می شود که ضرورت استفاده از اطلاعات الکترونیک را اجتناب ناپذیر می سازد. هدف این پژوهش، ارزیابی سواد اطلاعاتی و مطالعه اثربخشی یک اقدام مداخله ای به صورت کارگاه نظری- عملی در دانشجویان تازه وارد دانشگاه علوم پزشکی بابل بود. روش ها: این مطالعه نیمه تجربی در کلیه دانشجویان تازه وارد دانشگاه علوم پزشکی بابل در سال تحصیلی 91-1390 که برای شرکت در کارگاه آموزشی کتابخانه مرکزی دانشگاه ابراز علاقه کرده بودند انجام شد و 50 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. به منظور جمع آوری داده های موردنظر پرسش نامه محقق ساخته ای مشتمل بر سه بخش اطلاعات فردی، آگاهی های مرتبط با فعالیت کتابخانه ها و سطح سواد اطلاعاتی طراحی شد. برای پردازش داده ها از نرم افزار آماری SPSS 16 و آزمون های آماری T زوجی و ویلکاکسون استفاده شد. یافته ها: میانگین سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان قبل از آموزش 98/0±82/0 بود که بعد از آموزش به 60/2±76/4 افزایش یافت (008/0=p). تنها 9 دانشجو (18%) پیش از آموزش با خدمات کتابخانه های دانشگاهی آشنا بودند که این تعداد بعد از آموزش به 38 نفر (76%) رسید (001/0=p). نتیجه گیری: مداخله آموزشی از طریق آموزش کتابخانه ای در سواد اطلاعاتی دانشجویان تازه وارد به دانشگاه موثر و موجب افزایش آن است.

هدف: هدف این پژوهش،تعیین و شناسایی رابطه بین مهارت های سواد اطلاعاتی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان ساری با اثربخشی آنها بوده است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی بوده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش دو پرسشنامه پژوهشگر ساخته می باشد. جامعه آماری پژوهش عبارت بوده اند از کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان ساری (۴۶۹ نفر) که به روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد ۲۱۰ نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شده اند. برای تجزیه وتحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون t تک متغیره و آزمون همبستگی پیرسون با کمک نرم افزار آماری SPSS ویرایش ۲۰ استفاده شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که میزان مهارت های سواد اطلاعاتی معلمان و همچنین اثربخشی آنها بالاتر از حد متوسط بوده است. همچنین بین مهارت های سواد اطلاعاتی با اثربخشی معلمان و ابعاد سه گانه آن شامل: مهارت های تدریس، شخصیت حرفه ای و مهارت کنترل جو کلاس رابطه مثبت و معناداری وجود داشته است.

زمینه و هدف:متداول ترین روش ارزشیابی اساتید دانشگاه، ارزشیابی استاد توسط دانشجو است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی مهم ترین معیارهایی است که دانشجویان بر اساس آن به ارزشیابی اساتید خود می پردازند. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی– تحلیلی به صورت مقطعی در سال تحصیلی 94-95 در بین دانشجویان تمامی رشته ها و مقاطع تحصیلی دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام شده است. 315 دانشجو در این مطالعه مشارکت کردند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید که شامل 24 پرسش در چهار حیطه ویژگی های فردی، مهارت های تدریس، قوانین آموزشی و مهارت های ارتباطی بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار Spss ویرایش 20 استفاده گردید. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که از بین 24 معیار بررسی شده، معیارهای تسلط استاد به موضوع درس، قدرت تفهیم مطالب درسی (هردو با میانگین 0/40  ± 4/83)، مهارت برقراری ارتباط با دانشجویان (با میانگین 0/62  ± 4/54) و رعایت تناسب مطالب با سطح علمی فراگیران با میانگین 0/61  ± 4/50 مهم ترین معیارهای مدنظر دانشجویان در ارزشیابی اساتید بوده است و از دیدگاه آن ها معیارهایی چون سن، جنس، آراستگی ظاهر و شوخ طبعی تأثیر زیادی در ارزیابی اساتید نداشته است. همچنین آزمون آماری مشخص نمود که نوع ارزیابی دانشجویان بر اساس جنسیت و مقطع تحصیلی تفاوت معناداری باهم دارد ( 0/05 P< ). نتیجه گیری: از بین چهار حیطه موردبررسی به ترتیب معیارهای مرتبط با مهارت های ارتباطی و مهارت های تدریس، نقش بیشتری در ارزیابی اساتید دارند. بنابراین توانمند نمودن اساتید درزمینهٔ روش های تدریس و ارتباط مؤثر با دانشجویان از ضروریات است.

اهداف: بررسی وضعیت استفاده از منابع در کتابخانه ها گویای ضعف آشنایی و نقصان مهارت دانشجویان در بهره مندی از منابع است. طبق نتایج برخی تحقیقات، اجرای برنامه های آموزشی در این زمینه، به طور موثری موجب بهبود توانایی آنان در استفاده از منابع می شود. هدف این مطالعه، بررسی اثر مداخله آموزشی بر استفاده از منابع کتابخانه ای در دانشجویان تازه وارد بود. ابزار و روش ها: این مطالعه مقطعی در میان 200 نفر از دانشجویان رشته های پزشکی، مامایی و پرستاری دانشگاه علوم پزشکی بابل، ورودی سال 1392 در نیم سال اول سال تحصیلی 93-1392 به اجرا درآمد. دانشجویان براساس سابقه شرکت در کارگاه آشنایی با کتابخانه در آغاز ورود به دانشگاه، به دو گروه مورد (136 نفر) و شاهد (64 نفر) تقسیم شدند. برای جمع آوری داده ها از فرمی محقق ساخته استفاده شد و تعداد امانت کتاب طی یک سال و همچنین تعداد روزهای تاخیر در استرداد کتاب به عنوان شاخصی برای بررسی عملکرد دانشجویان در نظر گرفته شد. داده ها به کمک نرم افزار SPSS 18 و با استفاده از آزمون های مجذور کای و T مستقل مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از 4865 مورد امانت کتاب، به طور متوسط 2/22±0/26 کتاب توسط دانشجویان آموزش دیده (گروه مورد) و 8/18±9/17 کتاب توسط دانشجویان گروه شاهد امانت گرفته شد (05/0p<). از نظر تاخیر در استرداد کتاب ها نیز گروه مورد با میانگین تاخیر 7/171±2/151 روز در مقایسه با میانگین 5/136±0/122 روز نسبت به گروه شاهد از تاخیر بیشتری برخوردار بود (05/0p<). نتیجه گیری: اجرای دوره آموزشی آشنایی با کتابخانه در زمان ورود دانشجویان به دانشگاه، با اثرات مثبت و معنی داری در استفاده از منابع علمی همراه است.

مقدمه: یکی از عوامل تاثیرگذار بر بهبود و توسعه عملکرد تحصیلی دانشجویان عادت ها و مهارت های مطالعه آنان است. هدف از این تحقیق تعیین عادت ها و مهارت های مطالعه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بابل بود. روش: تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی بود که به صورت مقطعی در بین کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بابل در سال تحصیلی 1395-1396 انجام شد. 226 دانشجو به صورت تصادفی ساده از بین دانشکده های مختلف انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه عادت های مطالعه ( PSSHI ) استفاده شد. در بخش آماری نیز از آزمون تی مستقل و تحلیل واریانس استفاده شد. یافته ها: عادت و مهارت مطالعه دانشجویان در حد متوسط و نسبتاً مطلوبی قرار داشت (62/83= M ). دانشجویان از لحاظ سال تحصیلی (p=.026) ، معدل آخرین ترم تحصیلی گذرانده شده (p=.002) و دانشکده محل تحصیل (p=.001) و مقطع تحصیلی (p=.001) دارای تفاوت معنی دار در عادات و مهارت های مطالعه بوده اند . نتیجه گیری: نمره کل عادت مطالعه در بین دانشجویان علوم پزشکی بابل در حد متوسط و نسبتاً مطلوب قرار دارد؛ اما تا رسیدن به وضعیت خوب و ایده آل فاصله وجود دارد. بنابراین باید راهکارهای مناسبی برای ترغیب و تشویق دانشجویان به مطالعه بیشتر و ایجاد عادت های مناسب مطالعه در آنان ارائه کرد.

این پژوهش با هدف بررسی توانایی و دانش استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباط آن با عملکرد پژوهشی و نوآورانه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام شد. جامعه آماری اعضای هیئت علمی دانشگاه-های علوم پزشکی بابل به تعداد 347 نفر،که با استفاده از فرمول کوکران 180 نفر نمونه به روش تصادفی طبقه-ای انتخاب شدند. جمع آوری داده ها باپرسش نامه های محقق ساخته سنجش توانایی و دانش استفاده از فناوری با 15 سؤال، سنجش عملکرد نوآورانه با 8 سؤال و سنجش عملکرد پژوهشی با 13 سؤال انجام شد. روایی صوری و محتوایی به تائید متخصصان رسید و پایایی باضریب آلفای کرونباخ برای توانایی و دانش استفاده از فناوری اطلاعات(86/0)،عملکردپژوهشی(84/0)وعملکرد نوآورانه(77/0) محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های تحلیل رگرسیون، یومان ویتنی، کروسکال والیس، توسط نرم افزارSpss24 انجام شد. نتایج نشان داد بین توانایی و دانش استفاده از فناوری اطلاعات با عملکرد پژوهشی و عملکرد نوآورانه اعضای هیات-علمی رابطه معناداری وجود دارد. توانایی و دانش استفاده از فناوری اطلاعات اعضای هیئت علمی و عملکرد پژوهشی آنان در وضعیت نسبتا مطلوب و عملکرد نوآورانه در وضعیت نامطلوب قرار دارند. اهتمام فزاینده سیاست گذاران آموزش پزشکی و دولتمردان، برای ایجاد فرصت های بیشتر برای آموزش و ترغیب اعضای هیات علمی در جهت به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در فعالیت های دانشگاهی وگنجاندن مباحثی در موردنقد وضعیت فناورانه موجود ضروری است.

سابقه و هدف: هوش معنوی ظرفیتی است که می تواند موجب افزایش انطباق پذیری فرد در زندگی شود. هدف پژوهش حاضر طراحی پرسش نامه هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی و تعیین ویژگی های روان سنجی آن بود. روش کار: این پژوهش از نوع مطالعات آزمون سازی و همبستگی است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بابل بود که با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس 276 نفر از آنان انتخاب شدند و هم زمان پرسش نامه های هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی، سلامت عمومی، سلامت معنوی و هوش معنوی را تکمیل کردند. بررسی روایی این پرسش نامه ها از طریق ارزیابی روایی محتوایی، روایی صوری، روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی و روایی و روایی همگرا و روایی هم زمان با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون صورت گرفت. برای تعیین پایایی پرسش نامه نیز از آلفای کرونباخ و پایایی بازآزمایی استفاده شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد که روایی محتوایی و صوری پرسش نامه هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی پذیرفتنی است. با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی دو عامل پنهان در پرسش نامه یافت شد و تحلیل عاملی تأییدی مؤید روایی سازه آن بود. همبستگی معنادار بین نمرات این پرسش نامه و پرسش نامه هوش معنوی گویای روایی هم زمان و همبستگی معنادار بین دو خرده مقیاس و نمره کل پرسش نامه گویای روایی همگرای آن بود. آلفای کرونباخ و پایایی بازآزمایی پرسش نامه نیز مطلوب بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از روایی و پایایی پرسش نامه هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی می توان گفت این پرسش نامه ابزاری پایا و روا برای بررسی هوش معنوی بر اساس آموزه های قرآنی است و قابلیت استفاده در جامعه ایرانی دارد.

مقدمه: جوّ سازمانی مجموعه ویژگی هایی است که یک سازمان را توصیف می کند و آن را از دیگر سازمان ها متمایز می سازد، تقریباً در طول زمان پایدار است و رفتار افراد در سازمان را تحت تأثیر قرار می دهد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی جوّ سازمانی کتابخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی بابل بود. روش کار: این مطالعه به صورت پیمایش توصیفی- تحلیلی و مقطعی درسال 1390 انجام گرفت و جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه کارکنان کتابخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی بابل بود که به صورت رسمی، قراردای و تبدیل وضعیت در حال خدمت بوده اند (25 نفر). برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد توصیف جوّ سازمانی ( OCDQ-RS ) که توسط لیل ساسمن و سام دیپ طراحی شده است، استفاده گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی، T- test و آنالیز واریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد، از حداکثر نمره جوّ سازمانی یعنی 160، میانگین جوّ سازمانی کتابخانه های مورد بررسی برابر با 04 . 112 بوده است. بین وضعیت جوّ سازمانی کتابخانه های مورد بررسی (دانشکده ای، بیمارستانی و مرکزی) تفاوت معناداری وجود نداشت . اما بین نگرش کارکنان زن و مرد نسبت به جوّ سازمانی حاکم بر کتابخانه ها، تفاوت معناداری وجود داشت (سطح معناداری 012 . 0). همچنین از بین شاخص های هشت گانه جوّ سازمانی، بیشترین میانگین نمرات به ترتیب به شاخص های مزاحمت یا بازدارنگی (52 . 16)، صمیمیت (32 . 16) و روحیه گروهی (20 . 16) تعلق داشته است و کمترین میانگین نمره نیز به شاخص فاصله گیری با میانگین 24 . 11 مربوط می گردد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، تلاش مدیریت کتابخانه ها و مسئولین سازمان برای بهبود جوّ سازمانی کتابخانه ها مهم به نظر می رسد و از سویی ارائه راهکارهای مدیریتی برای بالا بردن علاقمندی و نفوذ در کارکنان برای ایجاد خلاقیت و انگیزه های شغلی در آن ها لازم و ضروری است.

< p> هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین وضعیت جو سازمانی و میزان فرسودگی شغلی کتابداران در کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی و هم چنین رابطه بین جو سازمانی با فرسودگی شغلی بود. روش: روش تحقیق حاضر، تحلیلی – پیمایشی از نوع کاربردی بوده است. جامعه آماری پژوهش را کل کتابداران کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی تشکیل می دهد که180 نفر است. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه جو سازمانی کلایمت کوال و پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی از میانگین، انحراف معیار، جدول و نمودار و برای پاسخ به فرضیه های پژوهش از آزمون ضریب همبستگی و آزمون تی تک نمونه ای استفاده گردید. یافته ها: میانگین نمره جو سازمانی و فرسودگی شغلی کتابداران در کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی به ترتیب (31/41 ±77/176) و( 18/17 ±35/51) برآورد گردید. میانگین نمره فرسودگی شغلی کتابداران با توجه به متغیرهایی هم چون جنسیت، سابقه خدمت و رشته تحصیلی تفاوت معناداری با همدیگر نداشته است(p < 0.05). میانگین نمره جو سازمانی در بین کتابداران از لحاظ رشته تحصیلی تفاوت معناداری با همدیگر نداشته است(p < 0.05)؛ اما بین سابقه کار و نگرش کارکنان به جو سازمانی کتابخانه ها ارتباط معناداری مشاهده گردید(P> 0.05) و آزمون آماری نشان داد که بین جو سازمانی و فرسودگی شغلی ارتباط معناداری وجود ندارد(p < 0.05). اصالت/ارزش: این مقاله را می توان در زمره اولین پژوهش هایی قلمداد کرد که به بررسی رابطه بین جو سازمانی کتابخانه ها و فرسودگی شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی پرداخته است.

هدف: این پژوهش با هدف مطالعه رشد کمی و کیفی تولیدات علمی حوزه های تخصصی بهداشت حرفه ای(چهار گرایش) با تاکید بر حوزه علوم ورزشی انجام شده است. روش پژوهش: این مطالعه با استفاده از شاخص های کمی و کیفی پایگاه اطلاعات Scimagojr (SJR)، به تحلیل مدارک علمی کشور ایران در چهار حوزه؛ علوم ورزشی، مدیریت اطلاعات سلامت، فیزیوتراپی و ورزش درمانی و بهداشت حرفه ای(حوزه های تخصصی بهداشت حرفه ای) از ابتدای سال 1996 تا پایان سال 2016 میلادی پرداخته است و تولیدات این چهار حوزه را با یکدیگر از لحاظ کمی(تعداد  مقالات چاپ شده) و از لحاظ کیفی(شاخص هرش) مقایسه کرده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد طی بازه زمانی 2016- 1996  بیشترین تولیدات علمی کشور ایران در حوزه های مورد بررسی مربوط به حوزه علوم ورزشی(864 مدرک علمی) و کمترین تولیدات علمی نیز مربوط به حوزه علمی بهداشت حرفه ای(99 مدرک علمی) بوده است که کشور ایران را در حوزه علوم ورزشی در رتبه سی و یکم جهان، سوم منطقه خاورمیانه و ششم آسیا قرار داده است. شاخص هرش این حوزه نیز 39 گزارش گردید که نشان از کیفیت پایین مقالات منتشر شده می باشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که کشور ایران در حوزه های مورد بررسی بویژه حوزه علوم ورزشی از لحاظ کمی و کیفی مقالات تولید شده در جایگاه مناسبی قرار ندارد و میانگین میزان استناد دریافت شده توسط هر مقاله در علوم ورزشی نسبتاً کمتر از میزان کل استناد ایران و کمتر از نیمی از نرخ جهانی است.

هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین میزان گرایش به مطالعه منابع مذهبی در بین اعضای کتابخانه های عمومی در مقایسه با منابع غیر مذهبی بود. روش پژوهش: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، بر اساس سیاهه وارسی محقق ساخته، داده های مورد نیاز از 13 کتابخانه عمومی شهرستان ارومیه (4 کتابخانه روستایی و 9 کتابخانه شهری) که در مجموع دارای 8816  نفر عضو هستند، با استفاده از نرم افزار کتابخانه ای سامان استخراج گردید. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و برای بیان تفاوت معنی داری از آمار استنباطی (آزمون آماری T) استفاده شده است.    یافته ها: از مجموع کتاب های مذهبی موجود در کتابخانه های عمومی شهرستان ارومیه (48927 نسخه)، 14337نسخه آن (30/29 درصد) توسط اعضای کتابخانه به امانت رفته است که میزان آن در کتابخانه های عمومی روستایی در مقایسه با کتابخانه های عمومی شهری بیشتر بوده است اما این تفاوت از لحاظ آزمون آماری معنا دار نبوده است (P=>0.05). نتیجه گیری : به طور کلی تفاوت معناداری بین سرانه مطالعه منابع مذهبی و غیرمذهبی در کتابخانه های مورد بررسی وجود داشته است؛ یعنی میزان مطالعه منابع غیرمذهبی (32/3± 81/7) در کتابخانه های مورد بررسی به مراتب بیشتر از منابع مذهبی (41/0± 88/0) بوده است (Sig= 0.001).

مقدمه : کلایمت کوآل ابزاری بین المللی است که در سال 2009 از سوی انجمن کتابخانه های پژوهشی، برای ارزیابی جو سازمانی کتابخانه ها، معرفی گردید. در این مطالعه ضمن معرفی این ابزار، جو سازمانی کتابخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران (ساری) و بابل با این ابزار مورد ارزیابی قرار می گیرد. روش کار: بخش مقدماتی این مطالعه به روش مروری اما بخش اصلی پژوهش به صورت پیمایشی- تحلیلی انجام شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بابل تشکیل می دهند و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه کلایمت کوآل استفاده گردید که دارای 36 سوال بسته بود و داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون تی مستقل و آزمون آنالیز واریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین جو سازمانی کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بابل به ترتیب 97.9 و 108.8 به دست آمد. ارزیابی جو سازمانی در 9 خرده مقیاس نیز نشان داد که جو نوآوری و خلاقیت، کار گروهی، آموزش و یادگیری مداوم ، امنیت روانی و جو مدیریت در کتابخانه های مورد بررسی نامطلوب و در مابقی شاخص ها قابل قبول است . آزمون تی مستقل نش ان داد که میانگین جو سازمانی بین دو دانشگاه تفاوت معناداری با همدیگر داشته است (سطح معناداری 0.012). همچنین آزمون تحلیل واریانس مشخص نمود که نگرش کارکنان نسبت به جو سازمانی کتابخانه ها، با توجه به وضعیت استخدامی آن ها متفاوت است(سطح معناداری 0.026 ). نتیجه گیری: کلایمت کوآل می تواند به عنوان ابزاری استاندارد به صورت تخصصی برای ارزیابی جو سازمانی کتابخانه های پزشکی کشور مورد استفاده قرار گیرد تا ضمن تعیین وضعیت موجود در جو سازمانی کتابخانه ها، راهکارهای مناسب جهت ارتقا و سالم سازی محیط کار کارکنان در کتابخانه ها فراهم گردد.