مصطفی جوانیان

مقدمه: بهینه کاوی یا الگوبرداری از روش ها و فرآیند های برتر یکی از روش های بهبود عملکرد و بهسازی سازمانی محسوب می شود. مطالعه حاضر، به منظور تعیین میزان بهینه کاوی اعضای کمیته مدیریت بحران و بلایای بیمارستان های دولتی ایران در مواجهه موثر با بلایا انجام شد. روش ها: مطالعه حاضر مقطعی بوده و در سال 1397 انجام شد. جامعه پژوهش بیمارستان های دولتی ایران بود که بر اساس آمایش سرزمینی به صورت تصادفی انتخاب شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته شامل دو بخش متغیرهای فردی و میزان و نحوه بهینه کاوی با 14 سئوال باز و بسته بوده که روایی و پایایی آن تائید شد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه ۲۳ تحلیل شد. یافته ها: از مجموع 410 نفر اعضای کمیته بیمارستانی مدیریت بحران و بلایا در دسترس، 103 نفر(1/25 درصد) در طول سوابق همکاری با کمیته، سابقه حداقل یک تا حداکثر هشت مورد بهینه کاوی داشتند که در مجموع 237 مورد بهینه کاوی به ثبت رسیده است. بدین ترتیب میانگین بهینه کاوی افراد بررسی شده 2/1±58/0 مورد بوده است. بین تعداد موارد بهینه کاوی و مدت همکاری در کمیته مدیریت بحران(177/0+=r & 001/0=P)، تعداد تخت فعال بیمارستان محل خدمت(117/0+=r & 024/0=P)، مقطع تحصیلی(109/0+=r & 029/0=P) و شهر محل استقرار بیمارستان (در کلان شهرها 4/28 درصد و در غیر کلان شهرها 9/15 درصد) (010/0=P)، رابطه معنی دار و با سایر عوامل فردی و سازمانی رابطه غیرمعنی دار وجود داشت(05/0<P). نتیجه گیری: مطالعه حاضر، نشان داد سرانه بهینه کاوی اعضای بررسی شده با توجه به سایر مطالعات مشابه در سطح کمی قرار داشت. لذا پیشنهاد می شود برنامه های مداخله ای متناسب طراحی و اجرا گردد.

این پژوهش با هدف بررسی توانایی و دانش استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباط آن با عملکرد پژوهشی و نوآورانه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام شد. جامعه آماری اعضای هیئت علمی دانشگاه-های علوم پزشکی بابل به تعداد 347 نفر،که با استفاده از فرمول کوکران 180 نفر نمونه به روش تصادفی طبقه-ای انتخاب شدند. جمع آوری داده ها باپرسش نامه های محقق ساخته سنجش توانایی و دانش استفاده از فناوری با 15 سؤال، سنجش عملکرد نوآورانه با 8 سؤال و سنجش عملکرد پژوهشی با 13 سؤال انجام شد. روایی صوری و محتوایی به تائید متخصصان رسید و پایایی باضریب آلفای کرونباخ برای توانایی و دانش استفاده از فناوری اطلاعات(86/0)،عملکردپژوهشی(84/0)وعملکرد نوآورانه(77/0) محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های تحلیل رگرسیون، یومان ویتنی، کروسکال والیس، توسط نرم افزارSpss24 انجام شد. نتایج نشان داد بین توانایی و دانش استفاده از فناوری اطلاعات با عملکرد پژوهشی و عملکرد نوآورانه اعضای هیات-علمی رابطه معناداری وجود دارد. توانایی و دانش استفاده از فناوری اطلاعات اعضای هیئت علمی و عملکرد پژوهشی آنان در وضعیت نسبتا مطلوب و عملکرد نوآورانه در وضعیت نامطلوب قرار دارند. اهتمام فزاینده سیاست گذاران آموزش پزشکی و دولتمردان، برای ایجاد فرصت های بیشتر برای آموزش و ترغیب اعضای هیات علمی در جهت به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در فعالیت های دانشگاهی وگنجاندن مباحثی در موردنقد وضعیت فناورانه موجود ضروری است.