پیشنهاد تصحیح بیت هایی از رودکی سمرقندی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از زمان پژوهش سعید نفیسی تاکنون، مجموعه های فراوانی از سروده های رودکی منتشر شده است که گردآورندگان این مجموعه ها کوشیده اند که تصحیح و شرح دقیق تری از ابیات رودکی ارائه کنند. ازمیان رفتن دیوان رودکی و پراکنده شدن اشعار او در نسخه های گوناگون سبب شده است که گردآوری همه نسخه ها و فراهم آوردن متن هایی که اشعار رودکی در آنها دیده می شود، برای مصححان کار دشواری باشد. به تبع آن، تصحیح سروده های رودکی نیز برای رسیدن به متنی منقح و پیراسته با مشکلاتی روبه رو بوده است. گاهی مصححان باوجودِ نسخه ها ضبط نادرستی را به متن کتاب های خود برده اند، ضبطی که هیچ نسخه ای آن را پشتیبانی نمی کند. در این موارد مصحح یا از تصحیح نفیسی و نسخه بدل های او پیروی کرده یا به ضبط کهن و دشوار نسخه ها بی توجه بوده یا تحریف ها و تصحیف های کاتبان را درنظر نگرفته است. باتوجه به تکرار اشتباهاتی که در مجموعه های رودکی به چشم می خورد، این پرسش مطرح می شود که مصححان دیوان رودکی با بی توجهی به ضبط نسخه ها چه بیت هایی را به متن کتاب های خود برده اند؟ در مقاله حاضر کوشش شد با دقت در نسخه های خطّی، ازجمله نسخه های لغت فرس اسدی طوسی و نسخه تاریخ سیستان، پیشنهادهایی برای تصحیح برخی بیت های رودکی ارائه شود.The Correction of Rudaki of Samarkand’s Verses
Since Saeed Nafisi's research, many corrections of Rudaki's poems ( Divan-e Rudaki ) are published, where the authors have sought to provide a more accurate correction and explanation. The disappearance of Rudaki's Divan and the scattering of his poems in different versions have made the compilation of all versions and providing texts containing Rudaki's poems a challenging task for researchers. Consequently, correcting Rudaki's verses to achieve a revised and refined text is difficult. Sometimes, despite the existence of versions, researchers have incorrectly incorporated deviations into the text of their books which are not supported by any available version. In such cases, researchers have either followed Nafisi's corrections and his alternative versions or been indifferent to the old and challenging versions, by neglecting the distortions and alterations introduced by copyists. Careful consideration of the aforementioned issues and considering the recurring mistakes in Rudaki's collections raises the question: Which are verses of Rudaki's Divan in the available books where the accuracy of versions is disregarded. In this study, an attempt is made to propose corrections for some of Rudaki's verses, supported by precision in manuscript versions, including the vocabulary versions of Asadi Tusi (Lughat-e Furs) and the historical version of Sistan.
تبلیغات
