شناسایی نقش مایههای مرسوم در سوزن دوزی های بلوچ

چکیده

سوزن دوزی یکی از قدیمی ترین هنرهایی است که در میان ملل مختلف پیشینه ای دیرین دارد. از جمله در میان مردم بلوچ در ایران، این هنر به زیبایی تمام در روش های مختلف بکار برده شده است که علاوه بر تکنیک های گوناگون مورد استفاده، از نقوش مختلفی در طراحی آن استفاده کرده اند. این طرح و نقش ها ریشه ای عمیق در فرهنگ و شیوه زندگی آنان دارد. ازآنجایی که مطالعه فرهنگ به طور علمی از طریق شیوه مردم شناسی و با اتکا بر روش قوم نگاری صورت می گیرد لذا در این پژوهش با استفاده از روش مردم نگاری و استفاده از منابع کتابخانه ای و میدانی به شناخت نقش و طرح سوزن دوزی های بلوچ پرداخته شد تا پیش زمینه ای شناختی در خصوص تنوع و دلیل تنوع این هنر کاربردی صورت گیرد. نتایج حاصله نشان از آن داشت که در این عرصه سوزن دوزی ارتباط تنگاتنگی با اعتقاد و باورهای مردم بلوچ داشته است و ازاین رو بایدها و نبایدها و شیوه تفکر آنان را بیان داشته است. این نقوش و طرح ها دارای تنوعی هستند که همواره در حال بازتولید هستند و به دلیل فی البداهه بودن آن ها از تنوع بیشماری نشات می گیرند که نگرش های و تفاوت های دیدگاه های دوره های مختلف فرهنگ بلوچ را نمایان می سازد.