اثربخشی مراسم معنوی اعتکاف در افزایش سلامت روانی و شادکامی دانش آموزان(مطالعه موردی دانش آموزان مقطع متوسطه اردبیل) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف اصلی این پژوهش بررسی اثربخشی مراسم معنوی اعتکاف در افزایش سلامت روانی و شادکامی دانش آموزان (مطالعه موردی دانش آموزان مقطع متوسطه اردبیل) در سال تحصیلی 96-95 بود. روش پژوهش، شبه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را، دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اردبیل تشکیل می دهند. نمونه ی پژوهش شامل 100 نفر از شرکت کنندگان در اعتکاف و 100 نفر از دانش آموزانی که در این مراسم شرکت نداشتند (ضمن کنترل یکسانی شرایط سنی و وضعیت اقتصادی- اجتماعی) بودند، که به طور تصادفی ساده در نظر گرفته شدند. دانش آموزان شرکت کننده با تکمیل پرسشنامه سلامت عمومی GHQ-28 و پرسشنامه شادکامی آکسفورد یک بار قبل و یک بار بعد از مراسم اعتکاف مورد بررسی قرار گرفتند. در حالی که برای دانش آموزان غیر معتکف، تنها یک بار این آزمون ها اجرا گردید. بعد از جمع آورى داده ها، نتایج توسط نرم افزار آمارى SPSS-17 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. براى تحلیل داده ها از آمار توصیفى شامل میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطى شامل تحلیل کوواریانس استفاده گردید. نتایج نشان داد که مراسم اعتکاف باعث بهبود سلامت روانی دانش آموزان در گروه مداخله شده و در کاهش علائم اضطراب، افسردگی، علائم جسمانی و اختلال در عملکرد اجتماعی تأثیر بسزایی می گذارد و شادکامی را نیز به طور معنی داری افزایش می دهد. با توجه به نتایج به دست آمده در این مطالعه، می توان گفت شرکت در مراسم مذکور و مناسک مذهبی و معنوی مشابه، باعث بهبود سلامت روانی و افزایش نشاط و شادابی نوجوانان می شود که فراگیر شدن آن برنامه ریزی دقیق مسئولان را می طلبد.