از اتوپیا تا دیس اتوپیا: نقدی بر درام سیاسی-اجتماعی نظامات توتالیتری (نمونه موردی قلعه حیوانات)

چکیده

قلعه حیوانات رمانی پرهیاهو، متلاطم و سرشار از از نماد است. کل داستان روایتی سمبولیک و درامی سیاسی- اجتماعی است که به صورت هجوآمیز و مضحک، انقلاب 1947 اکتبر روسیه را مورد انتقاد قرار می دهد. شخصیت-هایی که اورول در داستان خویش می پروراند به نوعی در یک فضای سوررئال و موهوم واقع است که از یک نوع ناتورالیست معنادار و پویا سرچشمه می گیرد. اورول می کوشد به مخاطب خویش بفهماند که در انقلاب آن چیزی که بیشتر از همه مهم است شعور سیاسی و آگاهانه است یعنی تعقل و تفکر و نه پیروی بی چون و چرا و چشم و گوش بسته که این باعث عدول از آمان ها (اتوپیا) و میل به سوی دیس اتوپیایی است. رمان جورج اورول از نگاه بسیاری از منتقدین نماد یک جامعه دیس اتوپیایی است که به نوعی فضای کمونیستی دوران استالین را در شوروی به تمسخر می کشد. فضایی که دهشتناک و رعب آور است. اما این رمان تنها متعلق به گذشته و کمونیسم شوروی نیست بلکه تندیسی است که در هر عصری به درد می خورد و هر انقلابی که بدون آگاهی باشد را مورد نقد قرار می دهد چراکه نبود آگاهی باعث نفوذ پوپولیسم و توتالیتریسم می گردد که در نهایت به یک دیکتاتوری مطلق و بدتر منجرب می گردد و باعث نفوذ افرادی در حکومت و بدنه سیاسی جامعه می گردد که سرشار از عقده و تشنه قدرت هستند. این مقاله با نگاه توصیفی- تحلیلی و بر مبنای اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای گردآوری شده است؛ و سعی کردیم ابتدا به بررسی شخصیت های داستان و نمودهای سمبولیک آنها بپردازیم و سپس داستان را از ابعاد اتوپیای و دیس اتوپیای مورد نقد و بررسی قرار دهیم تا در نهایت به ابعاد نظامات توتالیتری راحت تر پی ببریم.