بررسی معماری فضای تفکّر بر اساس دیدگاه اسلامی (ارائه روش ارزیابی آثار معماری موجود با توجّه به دیدگاه اسلامی، نمونه موردی: کتابخانه ملّی ایران) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

با رشد سریع شهر ها و طبعاً مشکلات متنوّع در نقاط مختلف دنیا، انسان هرچه سریع تر به سوی دغدغه های کاری و سردرگمی های اندیشه سوق پیدا می کند. سؤالی که در اینجا مطرح است بر می گردد به اینکه منبع اندیشه و روش صحیح اندیشیدن چیست؟ چگونه می توان فضاهای معماری را با توجّه به معیار #تفکربرانگیزی#، خلق و مورد ارزیابی قرار داد؟ هدف: با توجّه به ارتباط مهم تولید یک فضای معماری و اندیشیدن، اهمیت اندیشیدن، مبانی اعتقادی و فکری مردم و لزوم تداعی این مفهوم در زندگی، هدف بر مبنای بررسی تأثیر و چگونگی این مبانی در فضاهای معماری می باشد. در عین حال معماری محیط انسانی، یک عامل مهم تعیین کننده عکس العمل های روانی افراد است و می توان به کمک آن اشخاص را به سوی هدف خاص تفکر هدایت کرد. روش: پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است، و از دو بخش عمده تشکیل می گردد: ابتدا شاخصه های تفکرمندی از دیدگاه قرآن از طریق کنکاش در منابع اسنادی و اینترتنی استخراج می گردند. و سپس با تحلیل و استنتاج شاخصه ها، مصداق های معماری تدوین، و در نهایت مصداق ها و آیتم ها در نمونه موردی مورد بررسی قرار می گیرند. یافته ها: اصول تئوریک موجود در مبانی قرآنی فارغ از محدودیت های زمان و مکان است در حالی که استفاده کالبدی مناسب از آنها منوط به توانایی های معمار می باشد. نتیجه گیری: به طور کلّی در این پژوهش سعی شده با استخراج مفاهیمی در رابطه با تفکر از آموزه های قرآنی، اصولی برای طراحی معماری و نیز طراحی فضاهای تفکر برانگیز ارائه گردد. این اصول جهت استفاده برای هردو جنبه خلق فضای اندیشه برانگیز و یا ارزیابی یک فضا و مقایسه چند فضا از جهت میزان تفکرانگیز بودن، قابل استفاده است.