دین اسلام، دین اعتدال، میانه روی و دوری از افراط وتفریط است، اسلام سعی میکند با برنامه های متعدد پیروان خویش را در راه راست و خط اعتدال نگه دارد و با افراط و تفریط در هر امری مخالف است و آن را برای زندگی دنیوی و اخروی، فردی و اجتماعی مسلمانان مضر میداند. الگوی مصرف در اسلام علاوه بر مخالفت با «اسراف» با پدیدة ناشایست «تجمل گرایی» نیز به عنوان یک بیماری اقتصادی مقابله کرده است. قرآن مجید در آیات متعددی به بحث اسراف پرداخته و جنبه های مختلف این امر مذموم را بررسی کرده، آیاتی که اعلام میدارد «خداوند مُسرفین را دوست ندارد» بیانگر این حقیقت است که اسراف موجب میشود تا شخص مُسرف، با وجود دارا بودن همه فضایل اخلاقی و اعمال صالح، نتواند به مقام محبت و قرب الهی برسد. البته قرآن مجید، همچنانکه اسراف را نمیپذیرد، سختگیری در مخارج زندگی را نیز قبیح و ناپسند میشمارد و اجازه نمیدهد که افراد حریص و مال اندوز و تنگ نظر به بهانة پرهیز از اسراف در دامن خساست و سخت گیری در مصرف بیفتند. قرآن مجید با مطرح کردن مسئله اسراف و بیان مضرات آن و دعوت به اعتدال و میانه روی در تمام امور زندگی، در حقیقت بهترین الگوی مصرف را برای زندگی سعادتمندانه به آدمیان ارائه میدهد.
