مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
باورهای دینی
منبع:
pure life, Volume ۵, Issue ۱۶, Winter ۲۰۱۹
25 - 46
حوزه های تخصصی:
ورود فناوری به عرصه اطلاعات و ارتباطات تمام ابعاد زندگی بشری را متحول نموده تا جایی که انتقال داده های آموزشی با پذیرش رویکرد مدرن و حذف نمودن بسیاری از محدودیت های معمول در آموزش فیزیکی، به صورت الکترونیکی و از طریق محیط مجازی ارائه می گردد. بدین ترتیب، تحقیق حاضر تأثیر آموزش مجازی در بیان مفاهیم دینی برای کودکان را مورد تحلیل قرار داده و تأثیر آن بر باورهای دینی گروه پیش گفته را مورد ارزیابی قرار داده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه چهارسطحی برگرفته از پرسشنامه باورهای دینی گلاک و استارک بوده که میان 82 نفر از والدین فرزندان 12-7 سال کارکنان شاغل در نیروی انتظامی استان چهارمحال و بختیاری تقسیم گردید. اجرای این پژوهش با اتخاذ روش توصیفی- ارزشیابی، به صورت نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون بوده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار استنباطی شامل آزمون T همبسته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد مؤلفه های نگرش و اعتقادات دینی، اطلاعات دینی، اعمال و تجارب دینی از سوی فرزندان ارتقای بسزایی نسبت به قبل از برگزاری آموزش مجازی داشته است؛ اما این روش آموزشی تأثیری بر انجام فرائض- واجبات- و ترک محرمات دینی نداشته است.
نقد و بررسی آرای کلیفورد در باب مرجعیت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قبسات سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۸۴
73 - 106
حوزه های تخصصی:
مرجعیت از دیدگاه کلیفورد به معنای ابتنای باورها بر صرف اعتبار شخصی یا مطلق شخص یا فرد (Authorite) است. وی بر اساس همین تعریف از مرجعیت، آن را نقد کرده، تکیه بر مرجعیت را سبب بدون دلیل شدن باور می داند و ازآنجاکه تمامی باورها باید مبتنی بر دلیل باشند و دلیل، تنها وجه ممیز میان باور درست و نادرست است، پس به سبب بی دلیلی، باور مبتنی بر مرجعیت، نادرست می گردد. وی در پی مقایسه ای اشتباه میان آموزه های مسیحیت و اسلام، مبانی توجیه باورهای دینی در دین اسلام و مرجعیت پیامبر اسلام را مطلقا رد می کند. او که به دنبال عقلانی کردن حداکثری باورهاست، مدعی است تمامی باورهای دینی غیر قابل دفاع عقلانی است. او نخستین معرفت شناس غربی است که متعرض توجیه باورهای دینی در اسلام شده است. کلیفورد اعتقادورزیدن بر اساس ادله و شواهد ناکافی را محکوم می کند و هرگونه اعتقاد، بدون ادله کافی را خطاکارانه و غیراخلاقی بر شمرده است و این حکم را در مورد همه باورها، اعم از دینی و غیردینی- جاری می داند. در این مقاله کوشیده ایم تعریف کلیفورد از مرجعیت و به تبع آن، انتقاد وی از ادیان را در توجیه باورهای دینی بررسی کرده، به بوته نقد بکشانیم.
رابطه بین باورهای دینی با رشد اخلاقی و خلاقیت دردانش آموزان دختر و پسر پایه نهم مدارس دولتی شهر ساری ناحیه 2(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، رابطه بین باورهای دینی با رشداخلاقی و خلاقیت در دانش آموزان دخترو پسر مدارس دولتی شهر ساری ناحیه 2 بوده است.روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری آن را، کلیه دانش آموزان دخترو پسر مدارس متوسطه اول ناحیه 2 شهر ساری که مجموعا500 نفر می باشند، تشکیل می دهند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 217نفر به روش نمونه گیری تصادفی-طبقه ایی برحسب جنسیت به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه 26 سوالی باورهای دینی گلاک و استارک ، پرسشنامه 18 سوالی رشد اخلاقی لطف آبادی، پرسشنامه 60سوالی خلاقیت عابدی می باشد روایی صوری و محتوایی ابزارها به تایید چند تن از متخصصان و صاحب نظران رسید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب83/0-80/0-77/0 بدست آمده که از لحاظ آماری معنادار و مورد تایید می باشد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها استنباطی از آزمون های پیرسون و رگرسیون استفاده شده است و نتایج این تحقیق نشان داد که بین باورهای دینی و رشد اخلاقی دانش آموزان رابطه وجود دارد ، بین باورهای دینی و خلاقیت دانش آموزان رابطه وجود دارد و همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن است که سهم هر یک از مولفه های باورهای دینی در پیش بینی رشد اخلاقی و خلاقیت دانش آموزان متفاوت است .به عبارتی از بین مولفه های باورهای دینی،بعد عاطفی بیشترین وبعد مناسکی کمترین سهم در پیش بینی رشد اخلاقی داراست و همچنین می توان گفت بعد عاطفی بیشترین وبعد مناسکی کمترین رابطه را با خلاقیت دانش آموزان دارد.
ارزیابی نقش تعدیل گر باورهای دینی در اعتلای فرهنگ ایثار با وجود بی عدالتی های اجتماعی (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه شهید باهنرکرمان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۲۸)
319 - 336
هدف: نویسندگان در این پژوهش، نقش «باورهای دینی» را در تقویت و اعتلای فرهنگ ایثار، با وجود بی عدالتی های اجتماعی بررسی کرده و در صدد یافتن پاسخی علمی به این پرسش بوده اند که آیا باورهای دینی می توانند رابطه میان بی عدالتی های اجتماعی و تضعیف فرهنگ ایثار راتعدیل کنند. روش : روش پژوهش، توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه طبقه بندی و برای تحلیل آنها از نرم افزار آماری اسمارت پی.ال.اس. استفاده شد. یافته ها:</span> </strong>«بی عدالتی های اجتماعی» و «باورهای دینی»، متغیّرهای برون زایی اند که توانسته اند بخشی از «فرهنگ ایثار» را پوشش دهند؛ بنابر این، رابطه «بی عدالتی های اجتماعی» با «فرهنگ ایثار» رابطه ای منفی و رابطه «باورهای دینی» و «فرهنگ ایثار» رابطه ای مثبت است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش، در بر گیرنده اثبات سه فرضیه بود: نخست، میان بی عدالتی های اجتماعی و تضعیف فرهنگ ایثار، رابطه مستقیم وجود دارد؛ دوم، بین باورهای دینی و اعتلای فرهنگ ایثار، رابطه معناداری مشاهده می شود؛ سوم، در صورت بروز بی عدالتی های اجتماعی، باورهای دینی و پیش انگاره های دینی با ایفای نقش تعدیل گر، موجب تقویت و اعتلای فرهنگ ایثار در جامعه می شوند.
معیارهای ارزیابی عقلانیت باورهای دینی در رویکرد جامع نگر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های معرفت شناختی بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۷
101 - 121
حوزه های تخصصی:
ارزیابی عقلانیت نظری و عملی نظام باورهای دینی از مهم ترین وظایف و کارکردهای فلسفه دین است که موجب فهم مشترک عقلانی ما از ادیان می شود. در این زمینه، در این تحقیق، رویکرد جامع نگر انتخاب شده است که در آن به روش استقرایی معیارهای متفاوتی برای سنجش عقلانیت باورهای دینی استفاده می شود؛ معیارهایی مانند امکان اثبات برهانی، کلیت و جهانشمولی، ثبات و تغییرپذیری، انسجام درونی، بساطت و پیچیدگی، داشتن نتیجه عملی مناسب، استقلال از حجیت متون دینی، میزان تاثیرپذیری از عوامل معرفتی و غیرمعرفتی دارای اهمیت خاص خود هستند. بکارگیری این معیارها در رویکرد جامع نگر نشان می دهد که مجموعه باورهای دینی دارای سطوح مختلفی از عقلانیت نظری و عملی هستند. براین اساس می توان نظام باورهای دینی را به سه گروه عمده باورهای بنیادی، باورهای میانی و باورهای حاشیه ای تقسیم کرد که در این تقسیم، باورهای بنیادی دارای عالی ترین سطح عقلانیت، باورهای حاشیه ای دارای نازل ترین سطح عقلانیت و باورهای میانی هم در جایگاه بین آن دو هستند. حال بانظر به اهمیت محوری باورهای بنیادی در درجه اول و باورهای میانی در درجه دوم، برای بسط گفتگوی پیروان ادیان الهی و مذاهب اسلامی و گسترش صلح و همزیستی بشری، توصیه می شود عمدتا بر باورهای بنیادی تمرکز شود، زیرا عموم پیروان ادیان و بعضا دیگر خداباوران درباره آنها اتفاق نظر دارند. البته در گفتگوی مذاهب اسلامی، تلاش برای گسترش فهم مشترک از باورهای میانی هم مهم است.
تأثیر فرهنگ ایثار و شهادت بر سرمایه اجتماعی با میانجی گری باورهای دینی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۶ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳
37 - 58
حوزه های تخصصی:
فرهنگ ایثار و شهادت، بستر موردنیاز برای شکل گیری عالی ترین سطح از سرمایه اجتماعی در جامعه اسلامی را فراهم می آورد. فرهنگ ایثار و شهادت ازطریق پیوند با باورهای دینی، موجب برقراری اعتماد و توجه به ارزش های اخلاقی در افراد می گردد، به زندگی آنان معنا می بخشد و باعث تقویت و تحکیم سرمایه اجتماعی می شود. هدف پژوهش حاضر؛ بررسی تأثیر فرهنگ ایثار و شهادت بر سرمایه اجتماعی با درنظرگرفتن نقش میانجی باورهای دینی است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر نوع گردآوری داده ها توصیفی از شاخه همبستگی است که به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دانشگاه های تهران هستند که ازطریق نمونه گیری تصادفی ساده تعداد ۳۸۴ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها ازطریق پرسشنامه استاندارد جمع آوری شد. فرضیه ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار WarpPls6 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج، نشان داد که فرهنگ ایثار و شهادت بر باورهای دینی تأثیرگذار بوده و باورهای دینی نیز در تحکیم سرمایه اجتماعی مؤثر است و همچنین فرهنگ ایثار و شهادت بر سرمایه اجتماعی نیز تأثیر دارد. به عبارتی، پیوند باورهای دینی با سرمایه اجتماعی به عنوان نوعی ثروت و دارایی اجتماعی نهفته تلقی می شود که به آمادگی روحی روانی افراد یک جامعه برای صرف نظر کردن از منافع شخصی و درگیرشدن در عمل جمعی منجر خواهد شد. فرضیه های فرعی آن نیز تأیید شد.
بررسی رابطه بین وسواس مرگ با روش های مقابله مذهبی، عمل به باورهای دینی و سبک های دلبستگی به خدا(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین وسواس مرگ با روش های مقابله مذهبی، سبک های دلبستگی به خدا و عمل به باورهای دینی انجام گرفت. روش : طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. نمونه شامل 347 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. شرکت کننده ها به مقیاس های وسواس مرگ، عمل به باور های دینی معبد، مقابله مذهبی و سبک های دلبستگی به خدا پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش رگرسیون چند متغیری همزمان تحلیل شد. یافته ها : از بین متغیرهای مورد بررسی، مقابله مذهبی منفی و سبک دلبستگی ناایمن به خدا، بیشترین سهم را در تبیین وسواس مرگ داشتند (001/ p<0 ). نتیجه گیری : کسانی که خدا را بیشتر به عنوان منبعی تنبیه کننده تصور می کنند تا منبعی از عشق و نیز کسانی که در پذیرش خداوند به عنوان پایگاه امن دچار تردید و اضطراب هستند، وسواس مرگ بیشتری را تجربه می کنند.
عقل گرایی اعتدال ی انتق ادی در پذیرش باورهای دینی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
هستی و شناخت جلد اول پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲
21 - 38
حوزه های تخصصی:
در ارزیابی باورهای دینی کسانی قائل شده اند که یک شخص در صورتی مجاز به پذیرش یک باور است که برای آن برهانی داشته باشد که همه عقلای عالم را قانع کند، یا گفته اند فرد باید برای همه باورها و اعمال خود برهان داشته باشد و به امر خردگریز تن ندهد. در نقطه مقابل، کسانی هستند که می گویند عقل ضد ایمان است یا با آن رابطه ندارد، یا می گویند همه باورها را باید از ظاهر متون دینی گرفت و به عقل اعتناء و توجه نکرد. عقل گرایی اعتدالی - انتقادی در مقابل هر دوی این گرایش ها قرار دارد و می گوید عقل اعتبار و حجیت دارد و بدون آن دینداری ممکن نیست، اما این عقل از یک سو در همه امور داوری ندارد و بنابراین باید در دین به امور خردگریز نیز تن داد، و از سوی دیگر این عقل در ارائه برهان مصون از خطا نیست و به همین دلیل انسان ها نمی توانند باورهای خود را به همگان بقبولانند. در این مقاله مؤلف در پی دفاع از موضع عقل گرایی اعتدالی - انتقادی است.
مطالعه نقش مادران در فرهنگ پذیری دینی نوجوانان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
علوم اجتماعی شوشتر سال سیزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۴)
103 - 122
حوزه های تخصصی:
با وجود اهمیتی که مسایل دینی و فرهنگ پذیری دینی برای فرد و جامعه دارد، اما امروزه در برخی محافل کمرنگ شدن ارزش های دینی و فرهنگ پذیری دینی بیداد می کند و این کمرنگی خود را در مظاهری مانند بی حجابی و بی توجهی به باورها و اعتقادات دینی نمود پیدا کرده است. بنابراین ضروری به نطر می رسد که در جامعه به مقوله هایی مانند فرهنگ پذیری دینی شهروندان و تقویت ارزش های دینی و اعتقادی آنان توجه و اهتمام ویژه ای شود. در این راستا نقش عوامل زیادی قابل بررسی است، اما برجسته ترین نقش را در خانواده و به خصوص در مادران می توان یافت. بر همین اساس این پژوهش باهدف مطالعه نقش مادران در فرهنگ پذیری دینی نوجوانان شهر تهران به روش میدانی انجام شده است. نمونه آماری پژوهش شامل 384 نفر از مادران 24 تا 50 ساله شهر تهران هستند که به صورت سهمیه ای در مناطق مختلف تهران انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان داده که نقش مادران به ترتیب در افزایش گرایش ها و تمایلات دینی فرزندان باضریب (78/0)، اصلاح کنش ها و رفتارهای دینی فرزندان باضریب (71/0)، افزایش پایبندی به مناسک و باورهای دینی فرزندان باضریب (66/0)، ارتقای ارزش های دینی فرزندان باضریب (62/0) و افزایش دانش دینی فرزندان باضریب (58/0) تاثیرگذار و معنادار بوده است.
پیش بینی سرزندگی بر پایه سبک های کنارآمدن و باورهای دینی در زنان سرپرست خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره هجدهم تابستان (تیر) ۱۳۹۸ شماره ۷۶
459-465
حوزه های تخصصی:
زمینه: سرزندگی از ابعاد روان درستی زنان سرپرست خانواده است که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. سبک های کنارآمدن با تنیدگی و باورهای دینی در پیش بینی سرزندگی زنان سرپرست خانواده چقدر نقش دارند؟ در این زمینه خلاء پژوهشی وجود دارد. هدف: این پژوهش با هدف پیش بینی سر زندگی بر پایه سبک های کنارآمدن و باورهای دینی در زنان سرپرست خانواده انجام شد. روش: روش تحقیق از نوع همبستگی بود. از جامعه آماری تمامی زنان سرپرست خانواده شهرستان یزد با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 200 نفر انتخاب و پژوهش بر روی آنها اجرا شد. پرسشنامه های پژوهش شامل سرزندگی رایان و فردریک (1997)، سبک های کنارآمدن با تنیدگی اندلر و پارکر (1990) و باورهای دینی کندلر و همکاران (2003) بود. پس از جمع آوری اطلاعات، داده های تحقیق با استفاده از آزمون های پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین سرزندگی با سبک کنارآمدن اجتنابی همبستگی منفی و با مسأله مدار و باورهای دینی همبستگی مثبت وجود دارد. رگرسیون چندگانه نشان داد از بین سبک های کنارآمدن تنها سبک زندگی مسأله مدار توانست به پیش بینی معنی دار سرزندگی بپردازد (0/001 p< ). همچنین باورهای دینی نیز توانست به پیش بینی معنی دار سرزندگی بپردازد (0/001 p< ). نتیجه گیری: سرزندگی زنان سرپرست خانواده با باورهای دینی و سبک کنارآمدن مسأله مدار قابل پیش بینی است؛ بنابراین از طریق تقویت باورهای دینی و سبک کنار آمدن مسأله مدار می توان سرزندگی این زنان را بالاتر برد.
لوازم عقلانی اقبال به فلسفه تطبیقی دین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فلسفه تطبیقی دین می تواند به عنوان رویکردی جدید در مطالعات فلسفی دین در نظر گرفته شود. در این رویکرد، ارزیابی عقلانی باورهای دینی، نه از یک منظر، بلکه از منظرهای مختلف تطبیقی امکان پذیر است. در واقع، فلسفه تطبیقی دین برای ما این امکان را فراهم می سازد تا باورهای دینی خود را از نگاه عقلانی دیگران، و اعتقادات دینی دیگران را از نگاه عقلانی خود بنگریم. نتیجه اقبال به چنین رویکردی ممکن است اصلاح، ابطال، تعمیق یا اثبات درستی باورهای دینی ما یا دیگران باشد. این نتیجه ممکن است برای دین داران گوارا یا ناگوار باشد، اما فیلسوفان دین باید نتایج و لوازم معرفتی اقبال به فلسفه تطبیقی دین را بپذیرند. یعنی اگر نتیجه اقبال به مطالعه تطبیقی فلسفی در باورهای دینی منجر به ابطال یا اصلاح بنیادی در باورهای دینی ما باشد، ما باید به طریق عقلانی و شجاعانه این نتیجه را بپذیریم و به اصلاح یا کنار گذاشتن باورهای دینی مورد نظر اقدام کنیم. در واقع از آنجا که فلسفه دین در صدد ارزیابی عقلانی گزاره های دینی است، اقبال به فلسفه تطبیقی دین ممکن است نگرش عقلانی ما را به دین و سنت دینی خودمان یا دیگران به چالش بکشد و بخشی از باورهای دینی ما یا آنها را از حجیت معرفتی ساقط کند.
پیش بینی عمل به باورهای دینی براساس سبک های مقابله ای و خودکارآمدی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین عمل به باورهای دینی، با سبک های مقابله ای و خودکارآمدی در بین زنان متأهل شهر رشت بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. کلیه زنان متأهل شهر رشت در سال 1394 جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دادند. از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 200 زن انتخاب شده و به پرسش نامه سبک های مقابله ای جالوویس، پرسش نامه عمل به باورهای دینی نیلسون و پرسش نامه خودکارآمدی شرز و همکاران پاسخ دادند. پس از جمع آوری اطلاعات، نتایج به دست آمده نشان داد که بین سبک های مقابله ای رویارویی، آرام کننده و خودکارآمدی با عمل به باورهای دینی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و بین سبک مقابله ای هیجانی با عمل به باورهای دینی همبستگی معنادار نشان داده نشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که زنان متأهل، بهتر است با پشتکار، رفتارهای مذهبی را در خود بالا ببرند تا به هنگام مواجهه با موقعیت های استرس زا، از سبک های مقابله ای رویارویی و آرام کننده استفاده کنند و بدین طریق میزان سلامت روانی خود را افزایش دهند.
بررسی مضامین اخلاقی، اعتقادی و دینی در ادبیات عامیانه شهربابک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مضامین اعتقادی و اخلاقی بخشی از ادبیات عامیانه است که نمایانگر ایمان پاک و خالص مردم عامه در طول تاریخ است. ادبیات عامیانه هر منطقه میراث معنوی نسل های پیشین است؛ و ریشه در سنت های بومی و محلی آن اقلیم دارد و ادبیات عامیانه بیانگر اعتقادات و آداب و رسوم هر منطقه است. باورهای دینی در بین مردم شهربابک جایگاه ویژه ای دارد و به اشکال گوناگون در ادبیات و شعر این مردمان مشهود است. بررسی باورهای مذهبی و اخلاقی یکی از جنبه های شعر عامیانه هستند که کمتر به آن ها توجه شده است. این مقاله در پی آن است که رویکرد اعتقادی و اخلاقی را در اشعار عامیانه شهربابک بررسی کند و نشان دهد که علاوه بر عشق و وصف، مضامین اعتقادی نیز در لا به لای اشعار عامیانه به چشم می خورد و این شاید کارکرد هنر عامه است که توانسته مضامین مختلف را در کنار هم به تصویر بکشد.
آسیب شناسی پدیدار شناسانه نقش اینترنت بر باورهای دینی جوانان(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اخلاق دوره جدید سال ششم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲۱ (پیاپی ۴۳)
213 - 241
حوزه های تخصصی:
رسانه های جدید و در رأس آن ها شبکه های اجتماعی مجازی موجب نوسازی فرایندهای اجتماعی شده و نگرش ها و رفتارهای کاربران را تحت تأثیر قرار داده اند؛ ازاین رو، باید به نقش اینترنت در شکل گیری و یا تغییر اخلاق و باورها و نگرش های دینی جوانان، به عنوان اجتماعی از کاربران توجه بیشتری کرد. پژوهش حاضر تلاش می کند با استفاده از روش شناسی پدیدارشناختی به آسیب شناسی نقش اینترنت و شبکه های اجتماعی، مانند فیس بوک، لاین، [1] وایبر [2] و واتس آپ [3] در شکل گیری و یا تغییر اخلاق و باورهای دینی جوانان بپردازد. جامعهٔ این پژوهش شصت نفر استکه برای گردآوری اطلاعات از این افراد، روش مصاحبهٔ اکتشافی و نیمه ساختاریافته و همچنین نمونه گیری هدفمند و انتخابی به کار گرفته شد. برای جمع آوری اطلاعات، نخست مصاحبه ها ضبط و سپس تجزیه و تحلیل شد و نتیجه های پژوهش از درون داده ها و مصاحبه ها به دست آمد. پیامدهای منفی فضای مجازی براساس یافته های این پژوهش عبارت است از: رواج بی بندوباری و گسترش روابط نامشروع در بین جوانان در شبکه های اجتماعی، مانند فیس بوک، لاین و ...، تهدید بنیان خانواده، بلوغ زودرس در جوانان، هرزه نگاری، ضعف بینش دینی و سهل انگاری در انجام واجبات، بحران هویت در جوانان، تهاجم فرهنگی، انتشار هنجارهای غربی و دگرگونی در سبک زندگی جوانان، ترویج باورهای خرافی، ایجاد شبهات دینی، ترویج مدهای نامناسب لباس و گسترش بدحجابی.
چالش ابطال پذیری باورهای دینی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
نقد و نظر سال بیبست و یکم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۸۱)
55 - 77
حوزه های تخصصی:
به موازات پیدایش عصر علم و گسترش نگرش های تجربی به جهان، باورهای دینی همواره مورد هجمه و طرد تجربه گرایان بوده است. پیش روی این جهان بینی افراطی با ظهور مکتب پوزیتویسم منطقی در فلسفه علم به دعوی بی معنایی باورهای دینی انجامید. در چنین فضایی که دست یابی به محملی برای گفت وگو میان مکتب های تجربه گرا و معتقدان دینی دور از انتظار می نمود، آنتونی فلو با معرفی معیار ابطال پذیری به عنوان شرط معناداری باورهای دینی، چالشی را مطرح کرد که به بحثی پرشور میان تجربه گرایان و معتقدان به ادیان انجامید. چالش فلو بارها تجدید چاپ شد و واکنش های موافق و مخالف متعددی را برانگیخت که بیشتر در کوتاهی و ابهام نوشتار فلو ریشه داشت. نوشتار حاضر بر آن است تا ضمن واکاوی واکنش های پیش گفته، تحلیلی تفصیلی از چالش فلو صورت دهد و بینش مهم نهفته در آن را آشکار سازد؛ بینشی که نه تنها از ارزش های دینی چیزی نمی کاهد، بلکه بنیادی برای روشنگری مدعای باورهای دینی و سرآغازی برای گام نهادن در قلمرو زبان دین است.
بستان 1 هفتاد اعتقادنامه شیعی از قرن دوم تا دهم هجری
حوزه های تخصصی:
کتاب عقیده الشیعه اثر محمدرضا انصاری قمی، مجموعه ای از هفتاد متن است که توسط فقیهان و متکلمان شیعه درباره مهم ترین باورهای دینی نوشته شده و بسیاری از آن ها برای نخستین بار است که از روی دست نوشته های کهن، تصحیح و چاپ می شوند. گردآورنده هدف خود را از تدوین این کتاب، «تأصیل و توثیق» باورهای شیعی دانسته و کوشیده است با فراهم آوردن و تصحیح متونی از پیش از دوره صفوی و متونی از اوایل دوره صفویه نشان دهد که اصول دین و مذهب شیعی از ابتدا تاکنون در یک راستا بوده است. نویسنده در نوشتار حاضر می کوشد در راستای معرفی کتاب، آن را در بوته نقد و بررسی قرار دهد.
اثر بخشی آموزش مهارت های پیشگیری مبتنی بر باورهای دینی بر انعطاف پذیری کنشی، سازگاری عاطفی، اجتماعی و آموزشی دانش آموزان در معرض خطر سوءمصرف مواد مخدر دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۳
217-234
حوزه های تخصصی:
هدف : پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان اثر بخشی آموزش مهارت های پیشگیری مبتنی بر باورهای دینی بر انعطاف پذیری کنشی، سازگاری عاطفی، اجتماعی و آموزشی دانش آموزان در معرض خطر سوءمصرف مواد مخدردوره دوم متوسطه شهر اهواز انجام شد. روش : روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل دانش آموزان در معرض خطر سوءمصرف مواد مخدر دوره دوم متوسطه شهر اهواز بود که در سال تحصیلی 97-96 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه شامل 80 نفر دانش آموز بود که به شیوه ی نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (40 نفر) و کنترل (40 نفر) گمارش شدند. گروه آزمایش به میزان 17 جلسه آموزش مهارت های پیشگیری مبتنی بر باورهای دینی را دریافت کردند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس انعطاف پذیری کنشی کانر- دیویدسون و پرسش نامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی سینها و سینگ استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد در متغیرهای انعطاف پذیری کنشی، سازگاری عاطفی، اجتماعی و آموزشی بین گروه آزمایش و کنترل تفاوت وجود دارد. نتیجه گیری : آموزش مهارت های پیشگیری مبتنی بر باورهای دینی می تواند به عنوان یک شیوه مداخله پیشگیرانه مناسب به کار گرفته شود.
رابطه بین باورهای دینی و بحران هویت با گرایش به مصرف مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان باورهای دینی و بحران هویت با گرایش به مصرف مواد مخدر است. این پژوهش به روش کمی و از نوع مطالعات همبستگی است که در آن تغییرات متغیر ملاک )گرایش به مصرف مواد مخدر(، براساس متغیرهای پیش بین )باورهای دینی و بحران هویت( مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه تبریز مشغول به تحصیل در سال 94-1393 هستند که از جامعه مورد نظر حدود 200 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه دین داری خدایاری فرد، پرسش نامه اعتیاد میرحسامی و پرسش نامه بحران هویت احمدی استفاده شده است. همچنین برای تحلیل آماری داده های پژوهش از شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه) استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین باورهای دینی و گرایش به مصرف مواد مخدر رابطه معنی دار و منفی وجود دارد و بین بحران هویت و گرایش به مصرف مواد مخدر رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. لازم به ذکر است که باتوجه به نتایج تحلیل رگرسیون از بین متغیرهای پیش بین، فقط متغیر بحران هویت است که به طور معنی داری در پیش بینی گرایش به مصرف مواد مخدر نقش دارد.
باور عقلانی؛ نقد کتاب ایمان و عقل(مقاله علمی وزارت علوم)
نظریة عقلانیت یکی از ره یافت های مهم و بنیادین در تاریخ فلسفة دین شمرده می شود. مناقشة عقل و ایمان تاریخ طولانی دارد، اما دفاع از عقلانیت در دورة سلطة ایمان گرایی در مسیحیت در وضع جدید رویکردی مؤثر و پراهمیت است. سویین برن با تدوین اثری نیرومند با عنوان ایمان و عقل کوشید تا اهمیت ره یافت عقلانی به باورها و گزاره های دینی را جان تازه ای بخشد. سویین برن در ایمان و عقل تلاش کرد تا از نظریة عقلانیت باور تبیین دوباره ای فراهم سازد و الهیات طبیعی را بازخوانی کند. این اثر، که سومین نوشتة سویین برن در مجموعة سه گانة خداباوری است، اهمیت عقلانی باور دینی را به نحوی خاص نشان داده است و به نقش بنیادین عقل در توجیه معرفتی باورهای دینی التفات کرده است. پرسش اصلی سویین برن در این اثر این است که ایمان و باور دینی را چگونه باید توجیه کرد و با چه سنخی از ادلة عقلی می توان باور را مدلل ساخت؟ در این نوشتار، ضمن بررسی ویژگی های کتاب ایمان و عقل ، کوشش خواهد شد تا اهمیت توجیه عقلی باورهای دینی نزد سویین برن بررسی و نقد شود.
رابطه باورهای دینی ، جهت گیری دینی و سخت رویی با سلامت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های مشاوره جلد ۱۴ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۵۵
136-155
حوزه های تخصصی:
هدف : بررسی رابطه باورهای دینی، جهت گیری دینی و سخت رویی با سلامت روان دانشجویان بود. روش : نمونه پژوهش شامل 365 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام شهر بود که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. داده ها به کمک پرسشنامه های دیدگاه شخصی، آزمون معبد ،سلامت روان و جهت گیری دینی آلپورت گردآوری و با استفاده از روش های آماری همبستگی و رگرسیون خطی چند گانه به روش گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد رابطه بین باورهای دینی ، سخت رویی و جهت گیری دینی درونی با سلامت روان ، معنی دار است . اما رابطه جهت گیری دینی بیرونی با سلامت روان معنی دار نبود . نتیجه گیری : بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که باورهای دینی قوی تر ، جهت گیری دینی درونی و سخت رویی بیشتر می تواند پیش بینی کننده سلامت روان بالاتردر دانشجویان باشد .