مطالب مرتبط با کلیدواژه

سلامت


۱۶۱.

تغییر مفهوم امنیت ملی در جهان پساکرونا

نویسنده:
منبع: سیاست کاربردی سال سوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 275-296

کلیدواژه‌ها: کووید 19 امنیت ملی امنیت انسانی سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۴
بیش از یک سال از شروع پاندمی کرونا میگذرد. در این مدت، گسترش بیماری کووید 19 امنیت اقتصادی، اجتماعی و روانی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. اکثر کشورها با کسب توانمندیهای قابل توجه نظامی و هستهای و عضویت در بلوکها و مجموعههای نظامی واقتصادی خود را در مقابل تهدیدات امنیتی ایمن کرده بودند، اما اکنون با شیوع این بیماری در حفظ جان اتباع خود ناکام مانده و درحوزه امنیت ملی با مشکلاتی مواجه شده اند. بنابراین، با شناخت و درک دقیق و به موقع تغییرات رخداده می توانند مؤلفههای جدید امنیت ملی را شناخته، راههای دسترسی به آنها و تأمین امنیت جدید را بیابند و با مدیریت صحیح بهترین اقدامات را در جهت حفظ و افزایش منافع مردم خود انجام دهند. هدف اصلی از این پژوهش شناسایی مؤلفه های مفهومی امنیت ملی به منظور کمک نظری به حوزه سیاستگذاری امنیتی برای مدیریت کارآمد امنیت در چشمانداز آتی است. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از روش اسنادی استفاده شد و برای تحلیل داده ها، الگوی طراحی شده توسط نویسندگان مبنا قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان می دهد عملکرد مناسب دولتها مستلزم: تجدید نظر در سیاست های امنیتی و دفاعی، تمرکز بیشتر بر مدیریت بحران ها و بلایای بین المللی و تجدیدنظر در مورد نقش دولت در نظارت بر ارائه خدمات اساسی است.
۱۶۲.

آسیب شناسی سلامت، بهداشت و ایمنی کارگاههای آموزشی اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهارت آموزی دوره ۴ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 30-7

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی مدل سه شاخگی بهداشت و ایمنی سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۳۳
هدف این پژوهش، آسیب شناسی سلامت، بهداشت و ایمنی کارگاههای مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان اصفهان است. روش پژوهش در این تحقیق از منظر ماهیتی، توصیفی- همبستگی بود. این پژوهش درصدد بود تا با بررسی مؤلفه های سه گانه مدل سه شاخگی (ساختاری، رفتاری و زمینه ای) به واکاوی مهم ترین زیرمعیارهای مرتبط با ابعاد مذکور پرداخته و به شناسایی مهم ترین آسیب ها دست یابد. از این رو، ابزار گردآوری اطلاعات پژوهش، نظرسنجی از خبرگان و کارشناسان سازمان متناسب با ابعاد سه گانه منتج از مدل سه شاخگی بود. در این راستا پس از نظرخواهی از کارشناسان و نخبگان به جمع آوری مؤلفه های لازم پرداخته شد و در مرحله دوم ، غربال گری مؤلفه ها از منظر اساتید انجام گرفت. در مرحله سوم و پس از تکمیل و گردآوری پرسشنامه، محاسبات نرم افزاری در این باره صورت پذیرفت. یافته ها نشان داد، بعد رفتاری با رقم 18/3 به ترتیب بیشترین آسیب، بعد زمینه ای با رقم 02/3 در اولویت دوم آسیب و بعد ساختاری با رقم 96/2 به عنوان آخرین اولویت در آسیب ها قرار گرفته اند.
۱۶۳.

مداخلات بهشیار حسی حرکتی: روشی نوین جهت افزایش سلامت ذهن و بدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم آذر ۱۴۰۰ شماره ۹ (پیاپی ۶۶) ۳۴-۲۱

کلیدواژه‌ها: حسی حرکتی بهشیاری روان پویشی سلامت خودشناسی انسجامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۵ تعداد دانلود : ۲۹۷
بهشیاری به عنوان یک خصیصه پیش بینی کننده سلامت روان و بدن، اخیرا مورد توجه بسیاری از متخصصان حوزه سلامت روان قرار گرفته است و بسیاری از روش های درمانی در صدد بالا بردن بهشیاری مراجعین جهت دستیابی به سلامت هستند. با این وجود، تفاوتی بین اثربخشی رواندرمانی ایستا و رویکردهای متمرکز بر بهشیاری وجود ندارد، همچنین روش های درمانی بهشیاری معمولا مداخلات بهشیاری را یه سبک سنتی و به صورت ایستا انجام می دهند که منجر به سرکوب هیجان می شود و این روش ها با سرعت و پویایی دنیای مدرن و پویایی ذهن انسان پست مدرن امروز سازگار نیستند. در بهشیاری حسی حرکتی، حرکت، مداخلات درمانی روان درمانی پویشی، چالش و بازی های مهیجی طراحی شده است.. در پژوهش حاضر با استفاده از روش آمیخته، داده های به دست آمده 20 نفر از مراجعین به کلینیک روانشناسی (شامل 10 مرد و 10 زن) ، مداخلات بهشیاری حسی حرکتی طراحی و با استفاده از رویکرد زیستی- روانی- اجتماعی مدون شد، در مطالعه کمی پژوهش، اثربخشی مداخلات طراحی شده بر خودشناسی انسجامی بر یک نمونه 30 نفری (شامل 19مرد و 11 زن) سنجیده شد. در این مقاله، پژوهش های حوزه رواندرمانی که تائید کننده مینای نظری مداخلات بهشیاری حسی حرکتی هستتند، در قسمت بحث و نتیجه گیری مقاله، وارسی شدند. نتایج این پژوهش نشان داد مداخلات بهشیاری حسی حرکتی همسو با به روز ترین پژوهش های حوزه سلامت و روان درمانی است و این مداخلات، طیف وسیعی از روش های درمانی را در دل خود جای داده است. مطالعه کمی پژوهش نیز نشان داد مداخلات بهشیاری حسی حرکتی سبب افرایش خودشناسی انسجامی می شود (p<0/05). باتوجه به اینکه خودشناسی انسجامی یکی از مهم ترین فرآیندهای خودنظم بخشی هیجانی و پیش بینی کننده سلامت و نشانه هشیار شدن به ناهشیار است، نتایج این پژوهش نشان داد مداخلات بهشیار حسی حرکتی منجر به سرکوب زدایی، بازسازی صحنه های واقعی زندگی هر فرد، مواجه شدن مشفقانه با واقعیت ذهنی و بدنی بدون موانع کلامی می شود. همچنینن توانمندسازی ذهن و بدن با استفاده از چالش ها و بازی های متنوعی که خصیصه های گسترده شخصیتی را در هر فرد به حیطه آگاهی می رساند، فرد را به خودشکوفایی و پرورش استعدادها می رساند.
۱۶۴.

ارزیابی تحلیل رفتگی مربیان نخبه کشور و ارتباط آن با سلامت روانشناختی

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال هشتم ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۳۹) ۱۲۴-۱۱۴

کلیدواژه‌ها: سلامت مربیان تحلیل رفتگی ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۶۱
مقدمه: در طول چند دهه اخیر، علاقه به ارزیابی، پیگیری و بهبود سلامت جسمانی و روانشناختی افراد افزایش چشمگیری یافته، به طوری که بهبود کارکرد بدنی و روانی افراد به عنوان هدفی مهم در دنیا مطرح شده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تحلیل رفتگی مربیان نخبه کشور و ارتباط آن با سلامت روانشناختی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه مربیان مرد حرفه ای لیگ های برتر بسکتبال، هندبال، والیبال، فوتسال و کشتی در سال ۱۴۰۰ تشکیل دادند که براساس آمار فدراسیون های مربوطه شامل ۲۴۷ مربی و سرمربی بودند. همچنین پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه های تحقیق مشخص شد ۲۴۱ نفر به طور کامل به پرسشنامه ها پاسخ داده اند. جهت جمع آوری داده های تحقیق از مقیاس بهزی ستی روانشناختی ری ف (نسخه ۱۸ سؤالی) و پرسشنامه تحلیل رفتگی ورزشی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین میزان تحلیل رفتگی ورزشی با سلامت روانشناختی مربیان ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. نتایج آزمون تحلیل رگرسیون چند متغیره رابطه معکوس بین مؤلفه های تحلیل رفتگی ورزشی با سلامت روانشناختی را تأیید نمود. اطلاعات مرتبط با نیکویی برازش مدل نشان داد میزان ضریب همبستگی (۰/۳۶۱) و ضریب تعیین (۰/۱۳۰) بیانگر متناسب بودن مدل ارزیابی شده است. به بیان دیگر میزان رابطه بین متغیرهای پیش بین و ملاک ۳۶/۱ درصد بود. نتیجه گیری: با توجه به اثرات منفی تحلیل رفتگی ورزشی بر سلامت روانشناختی به مربیان پیشنهاد می شود آسیب های روانشناختی که ناشی از فشار تمرین و مسابقات است را مد نظر قرار داده و به آن ها به عنوان عوامل مرتبط با کاهش سلامت روانشناختی توجه ویژه ای داشته باشند.
۱۶۵.

بررسی اثربخشی مداخلات بهشیار حسی حرکتی در درمان الگوهای کژکار شخصیت افسرده و مضطرب: یک مطالعه آمیخته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره بیستم زمستان (دی) ۱۴۰۰ شماره ۱۰۶ ۱۷۱۶-۱۶۹۹

کلیدواژه‌ها: حسی حرکتی بهشیار شخصیت سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۲۴۷
زمینه: تحقیقات نشان داده است روش های سنتی بهشیاری با دوره های کاهش استرس بر پایه کند کردن حرکت، ایجاد سکون و دنبال کردن آموزه های سنتی بودیسم اجرا شده اند، اما اثربخشی طولانی مدت این روش ها بر اضطراب و افسردگی با نتایج ضد و نقیضی همراه بوده است. اخیرا مداخلات بدنمند، پویا و عینی حین حرکت و بازی بر ناهشیار و تقویت هشیاری برای انسجام ذهن و بدن پیشنهاد گردیده است. آیا این تمرینات درمانی می تواند به تغییر الگوهای کژکار شخصیت مضطرب و افسرده منجر شود؟ هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مداخلات بهشیار حسی حرکتی در درمان الگوهای کژکار شخصیت منجر به اضطراب و افسردگی مراجعین متقاضی روان درمانی اجرا شد. روش: این پژوهش یک مطالعه آمیخته از نوع تبیینی بود. روش مطالعه اول، شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری از مراجعین کلینیک های روانشناسی در تهران بوده اند. نمونه پژوهش، 20 نفر (زن: 7 و مرد: 13) از افرادی است که با علائم اضطرابی یا افسردگی به یک کلینیک مراجعه کرده بودند. این افراد قبل و بعد از اجرای 8 هفته ای مداخلات بهشیار حسی حرکتی (کاشانکی و همکاران، 1400) به پرسشنامه های اضطراب و افسردگی کاستلو کامری (1967) پاسخ دادند. در مطالعه دوم، در حین مداخلات بهشیار و بعد ازآن، الگوهای کژکار شخصیت، سلامت روان و خصیصه های شخصیتی پیش بینی کننده اضطراب و افسردگی یکی از مراجعین، توسط آزمون شخصیت سواپ (شدلر و وستن، 2007) ارزیابی شد. یافته ها: در مطالعه اول نتایج آزمون t همبسته نشان داد که مداخلات بهشیار حسی حرکتی سبب کاهش اضطراب (0/00001 P<) و افسردگی (0/05 P<) می شود و مطالعه دوم نشان دهنده تغییر الگوهای کژکار شخصیت بیمار توسط مداخلات، تبدیل دفاع های ناپخته به دفاع های پخته و افزایش عوامل سلامت روان در بیمار بود که منجر به کاهش اضطراب و افسردگی شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان دهنده اثربخشی مداخلات بهشیار حسی حرکتی بر الگوهای شخصیتی کژکار افسرده و مضطرب بود. این مداخلات چالشی و بازی های متنوع احتمالا سبب توانمندسازی و افزایش ظرفیت ذهن و بدن و ایجاد انگیزه برای تحمل اضطراب و مقابله با افسردگی می شود.
۱۶۶.

اثربخشی مشاوره گروهی رشد مدار بر شاخص های افسردگی، از منظر قرآن و افسردگی (بک) در زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۶ 67 - 92

کلیدواژه‌ها: مشاوره گروهی رشد مدار افسردگی از منظر قرآن سلامت زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۲۲۸
امروزه با توجه به رشد روزافزون اختلالات رفتاری در حوزه روان شناسی، نیاز به کشف و بررسی علمی نظریات جامع و متقن که یاری دهنده هر چه بیشتر متخصصین در تشخیص و درمان اختلالات باشد، بیش از پیش ضروری به نظر می رسد. در همین راستا هدف از این مطالعه، تعیین اثربخشی مشاوره گروهی رشد مدار بر افسردگی از منظر قرآن و افسردگی (بک) در زنان بود. بدین منظور، طی یک پژوهش شبه آزمایشی و از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه، 30 تن زن متأهل در سنین 30 تا 40 سال که صاحب فرزندان دختر دبستانی در منطقه 14 آموزش و پرورش شهر تهران بودند، به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای گذاری شدند (15 تن گروه آزمایش و 15 تن گروه گواه). گروه ها در ابتدا و انتهای پژوهش، پرسشنامه افسردگی از منظر قرآن و افسردگی را تکمیل کردند. سپس گروه آزمایش به مدت سه ماه (12 جلسه 90 دقیقه ای) تحت مشاوره گروهی رشد مدار، مبتنی بر شاخص های افسردگی از منظر قرآن کریم قرار گرفتند. نتایج حاصل تحلیل کوواریانس نشان داد میانگین نمرات افسردگی (در هر دو مقیاس) و همین طور زیرمقیاس های افسردگی مبتنی بر قرآن در گروه آزمایش، در مرحله پس آزمون به میزان معناداری نسبت به گروه گواه کاهش پیدا کرده است (0001/0 p <). معناداری این اثربخشی بر گروه آزمایش، در مرحله پیگیری سه ماهه نیز حفظ شد. بدین ترتیب بر اساس یافته های فوق می توان گفت، تدوین و توسعه مشاوره های گروهی مبتنی بر قرآن کریم که همگی در نهایت، موجب ارتقای سطح رشدی و معنویت فردی می گردد، می تواند بر شاخص های سلامت روان - نظیر: افسردگی و اختلالات خلقی - تأثیرات مثبت و معناداری را بر جای گذارد.
۱۶۷.

درمان های بومی، سنتی و جایگاه آن دنیای در مدرن: مطالعه موردی مانتره درمانی در میان زرتشتیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش های بومی ایران سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 145 - 188

کلیدواژه‌ها: درمان های بومی درمان با کلام مقدس بیماری سلامت زرتشتیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۱۹۶
مقاله حاضر حاصل پژوهشی میدانی-اسنادی است که در جامعه زرتشتیان، پیرامون درمان های بومی انجام شد.در این پژوهش با توسل به روش های مردم شناختی شیوه های درمانی رایج در بین زرتشتیان مطالعه شد. میدان مطالعه شهر یزد و تمرکز اصلی به دو محله زرتشتی نشین نصرآباد و کثنویه یزد بود.امروزه، مانتره درمانی رایج ترین شیوه درمانی در میان زرتشتیان برای درمان بیماری های روحی است و موبدانی که به متون مقدس و خوانش صحیح آن آگاهی دارند در مقام مانتره درمانگران هستند. زرتشتیان در گذشته بیماری را نتیجه یورش نیروهای اهریمنی (انگره منیو) به جهان می دانستند اما امروزه، با پیشرفت علم این نگاه سست گردیده است،گرچه به باور زرتشتیان انگره مینو همچنان حضور دارد اما معنای انگره مینو اندیشه تخریب گر و بد انسان است و انسان با قدرت انتخاب و اراده خود می تواند در راه بدی یا نیکی قدم بگذارد که اندیشه تخریب گر و خارج شدن از راه راستی و اهورامزدا منجر به بیماری های روحی می گردد. مطابق با یافته ها دال های مرکزی اعتقادات زرتشتیان از قبیل خرد و فرشکرد باعث می شود که زرتشتیان در درمان بیماری ها صرفاً به مانتره درمانی متوسل نشوند بلکه آن را در کنار پزشکی نوین به کار برند.
۱۶۸.

رابطه سبک زندگی سلامت محور با خشونت خانگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 47 - 84

کلیدواژه‌ها: خشونت سبک زندگی سلامت زنان یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۴۰
خشونت از مباحث جهانی بوده که همواره مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک زندگی سلامت محور با خشونت خانگی است. در این پیمایش از پرسشنامه پوررحیمیان (1393) و از پرسشنامه سبک زندگی لعلی، عابدی و کجباف (1391) برای سنجش متغیر سبک زندگی سلامت محور استفاده شده است. بدین منظور و جهت پی بردن به رابطه سبک زندگی سلامت محور با خشونت خانگی بر اساس فرمول کوکران تعداد384 نفر از زنان متاهل شهر یزد را به روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای و با ابزار پرسشنامه مورد پیمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین سبک زندگی سلامت محور و خشونت خانگی رابطه معکوس و معنی داری وجود دارد. همچنین بین تمامی ابعاد سبک زندگی سلامت محور (سلامت جسمانی، ورزش و تندرستی، کنترل وزن و تغذیه، پیشگیری از بیماری ها، سلامت روانی، سلامت معنوی، سلامت اجتماعی، اجتناب از داروها و مواد، پیشگیری از حوادث وسلامت محیطی) با خشونت خانگی علیه زنان رابطه معکوس و معنی داری وجود داشت. مدل معادله ساختاری نیز حکایت از تأثیر معکوس سبک زندگی سلامت محور بر خشونت خانگی داشت و شاخصهای برازش مدل نیز بیانگر مطلوبیت حمایت داده ها از مدل بود. نتایج پژوهش نشانگر اهمیت دو بعد از ابعاد سبک زندگی سلامت محور است: یکی کنترل وزن و تغذیه و دیگری ورزش و تندرستی. اساساً زنانی که ورزش می کنند حتی اگر مورد خشونت هم واقع شوند بهتر می توانند روحیه خود را حفظ کرده و همچنان برای جلوگیری از اعمال خشونت به دنبال راه حل های جدید باشند.
۱۶۹.

نقش اینترنت اشیا در تغییر سلامت و زندگی روزمره جوانان شهر تهران

نویسنده:
منبع: پژوهش های معاصر در علوم و تحقیقات سال سوم بهمن ۱۴۰۰ شماره ۳۱ 39 - 26
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۱۹۵
هدف از تحقیق حاضر، بررسی نقش اینترنت اشیا در تغییر سلامت و زندگی روزمره جوانان شهر تهران بود. نوع روش تحقیق در مطالعه پژوهش پیش رو توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در رشته های علوم ارتباطات و مطالعات رسانه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در سال 1401-1400 می باشد که تعداد 950 دانشجو در رشته علوم ارتباطات و مطالعات رسانه می باشد. حجم نمونه مطابق جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان برابر با 274 نفر از دانشجویان رشته علوم ارتباطات و مطالعات رسانه است. روش نمونه گیری استفاده از نمونه گیری طبقهدای (به دلیل استفاده از جنسیت دانشجویان دختر و پسر، مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) است. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اینترنت اشیاء آتزوری و همکاران (2010) و پرسشنامه سبک زندگی ظهیری خواه (1400) بود. برای تجزیه و تحلیل فرضیه های پژوهش از آمار استنباطی (آزمون t برای گروه های مستقل، آزمون F) با 05/0=α و نرم افزار آماری SPSS نسخه 21 استفاده شد. یافته ها نشان داد: اینترنت اشیاء بر تغییرات زندگی روزمره جوانان شهر تهران نقش مثبت و معنادار دارد. اینترنت اشیاء بر سلامت جوانان شهر تهران نقش مثبت و معنادار دارد.
۱۷۰.

دین، انسان و جامعه ی پایدار

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۱ بهار ۱۳۹۴ شماره ۲ 1-2

کلیدواژه‌ها: انسان سالم جامعه سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۱۴۵
به نظر می رسد تلاش محققان در توسعه ی علوم و تکنولوژی با هدف رسیدن به یک جامعه ی جهانی پایدار در صورتی به نتیجه می رسد که انسان که اصلی ترین عامل حیات است، محور همه ی برنامه ریزی ها قرار گرفته و به او توجه جدی شود. انسان سالم، اساس و پایه ی یک جامعه ی پایدار و به دنبال آن، توسعه ی پایدار است. رسالت اساسی ادیان الهی هدایت انسان ها به سوی سلامت و حفظ سلامت انسان در دنیا و آخرت است و بدین منظور، برای تأمین سلامت انسان در بُعدهای مختلف نظریه پردازی های گوناگونی صورت گرفته است. بنابراین برای ارتقای سلامت انسان کشف این نظریه ها و تدوین یک برنامه ی جامع و کاربردی در همه ی بُعدهای جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی ضروری است.
۱۷۱.

دین راهنمای سلامت معنوی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۱ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳ 41-49

کلیدواژه‌ها: دین سلامت معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۱۷۲
«معنویت» و«سلامت معنوی» از واژگانی است که در عصر نزول قرآن و عصر اهل بیت(ع)، در روایاتی که از آن بزرگواران موجود است، به کار برده نرفته، ولی امروزه در حوزه های مختلف علوم، به ویژه در علم پزشکی، استفاده شده است؛ از این رو، در این مقاله تلاش شده بر اساس مفهومی که از «دین» و«سلامت»، در قرآن و روایات بیان شده، محدوده ی «سلامت معنوی» از نظر مفهومی، مشخص گردد و تأثیری که «دین» بر این نوع از سلامت دارد تا حدودی روشن شود. بر این اساس، مقاله ی حاضر به این نتیجه رسیده که باید سلامت معنوی را در داشتن باور و اعتقاد صحیح و بهره مندی از اخلاق الهی و بندگی جستجو نمود. افزون بر این با توجه به پژوهش های انجام گرفته، بهره مندی از سلامت معنوی می تواند در سلامت جسمانی انسان نیز مؤثر واقع شود.
۱۷۲.

ارتباط دین و سلامت از دیدگاه ادیان الهی، منابع پزشکی نیاکان و برخی از آثار ادبی

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴ 1-3

کلیدواژه‌ها: ادیان الهی نیاکان سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۳۰
در اوستا کتاب آسمانی حضرت زرتشت(ع)، که هزاران سال قبل از تورات و انجیل و قرآن، در سرزمین ایران، مورد استناد اجداد موحدمان قرار می گرفته است، چندین بار درباره ی ارتباط دین و سلامت، مطلب هایی درج و بر آن تأکید شده است. به طوری که در چند جای این کتاب درباره ی تأثیر نماز، دعا و معنویت بر درمان بیماران، مطلب هایی به چشم می خورد. مثلاً در بخش اردی بهشت یشت این کتاب آمده است که: «پزشکان، ممکن است سلامتی را به یاری دانش، کارد، گیاهان دارویی و معنویت درمانی(منثره ) به کالبد بیماران، بازگردانند ولی درمان بخش ترین پزشکان، کسانی هستند که به «معنویت درمانی» می پردازند»؛ و نیز در بخش هفتم از فرگرد هفتم کتاب اوستا آمده است که «اگر پزشکان چندی با یکدیگر به درمان بیمار بپردازند، یکی با کارد پزشکی، دیگری با گیاه درمانی و آن دیگری با «معنویت درمانی»(منثره)، این سومین است که بهتر از همه بیماری را از تن بیمار، دور می کند».
۱۷۳.

سلامت در مکتب توحیدی

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ 1-2

کلیدواژه‌ها: سلامت سبک زندگی مکتب توحیدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۲۰۷
سلامت از نگاه توحیدی، با معرفت کامل و جامع نسبت به مبدأ هستی و توجّهی که آن ذاتِ احدی به تمامی مخلوقات عالم دارد، معنا بخش خواهد بود. همان گونه که در روایت ها انعکاس یافته، سلامت یکی از بزرگ ترین نعمت های الهی است که درکنار نعمت امنیت، بیش تر مورد غفلت و ناسپاسی قرار می گیرد.
۱۷۴.

جستاری در قرآن با موضوع تعیین جنسیت جنین و اخلاق با رویکرد رفع تعارض علوم تجربی و دین(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ 42-51

کلیدواژه‌ها: علم اختیار سلامت اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۱۳۶
علم انسان موهبتی الهی است که بنا به شواهد توان دستیابی به ناشناخته هایی را دارد که علاوه بر اثبات اشرف مخلوقات بودنِ آدمی، می تواند در ظاهر امر با برخی آیه های قرآن تعارض داشته باشد. بر اساس آیه های الهی، علم به تعیین جنسیت جنین در اختیار حق تعالی است و یکی از اموری است که ظاهراً راه را بر اختیار انسان در تعیین جنسیت، بسته است. اما امروزه پیشرفت های پزشکی و ژنتیکی از یک سو؛ و نیز احتمال تعدی از اصول اخلاقی و خطرهای ناشی از آن در حوزه ی سلامت اخلاقی و اجتماعی از سوی دیگر، این مسئله را به چالشی جدی در بحث علم و دین مبدل ساخته است. البته رویکرد و نگاه دینی می تواند برنامه یی هدفمند برای بهتر و درست تر زیستن انسان بیاموزد؛ برنامه یی که با توجه به پیشرفت و توسعه ی علوم، با عملکرد مناسب در الگوهای رفتاری، اختیار و اراده و مداخله ی انسان را در بحث تعیین جنسیت و حوزه ی علوم پزشکی، چهارچوب مند و توجیه پذیر می کند. از این رو در این مقاله سعی شده است ضمن اشاره به تعیین جنسیت و مشیت الهی، میزان دخل و تصرف انسان و همسویی این دخل و تصرف، در قالب دین و میزان ارتباط آن با سلامت روانی و اجتماعی تبیین گردد.
۱۷۵.

مفهوم سلامت و بیماری، بر اساس مفهوم غایت حیات در آموزه های دینی، مبنایی برای مداخلات حیطه ی طبّ تربیتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ 54-58

کلیدواژه‌ها: سلامت بیماری غایت حیات مداخلات طبّ تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۱۰۲
فیلسوفان از گذشته های دور بر سر تعریف مفوم سلامت و بیماری، بحث و چالش داشته اند. از جمله نکته هایی که برخی از ایشان در تعریف این مفهوم مدنظر قرار داده اند، مفهوم «غایت حیات» است. از قضا منابع اسلامی درباره ی توجه به غایت حیات، منابعی غنی و کاربردی است. عبودیت و سیر است کمال و حرکت به سوی مبداء آفرینش، غایت نهایی حیات انسان است که در قرآن به آن تصریح شده است. تحقق این هدف نیازمند وجود مقدماتی است که به دست آوردن معرفت و شناخت، اولین و مهم ترین این مقدمات است. در این نظام فکری، سلامت به صورت وضعیتی از جسم و روان تعریف می شود که در آن وضعیت، امکان دستیابی به شناختِ اثربخش برای انسان و به تبعِ آن، رسیدن به هدف غایی حیات، یعنی عبودیت برای او فراهم می گردد. از سوی دیگر، بررسی نظام شناختی نه با آزمون های آماری مرسوم در تکنیک های روان سنجی و شناخت سنجی، که از طریق مشاهده و بررسی رفتار و انطباق آن با هنجارهای رفتاری امکان پذیر خواهد بود؛ هنجارهایی که خالق مطلق در قالب آموزه های دینی برای انسان تعریف کرده است.
۱۷۶.

سالمندی و سلامت روان

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ 1-3

کلیدواژه‌ها: سالمندی سلامت روان سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۰۶
امروزه درصد چشمگیری از جمعیت جهان را سالمندان تشکیل می دهند و انتظار می رود با افزایش امید به زندگی در بسیاری از کشور های جهان، شمار سالمندان افزایش یابد؛ گر چه به موازات رشد جمعیت این گروهِ سنّی، آن گونه که شایسته است، جایگاه آنان به خوبی درک نشده و بر دامنه ی مشکل های آنان افزوده می شود.
۱۷۷.

نهج البلاغه؛ پیام آور سلامت

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴ 1-4

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه سلامت امام علی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۸۳
امام علی(ع)، باب علم حضرت محمد(ص) و برجسته ترین شاگرد مکتب وحی است و پس از پیامبر(ص) کسی را توان پرواز بر قله ی فضایل و کمالاتش نیست. رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در وصف او فرموده است: «آن چه را من می بینم، تو می بینی و آن چه را من می شنوم، تو می شنوی جز آن که تو پیامبر نیستی
۱۷۸.

بررسی تأثیر الکل در عملکرد بدن انسان با نگاهی به آیه های قرآن کریم، احادیث و طب سنتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 102-120

کلیدواژه‌ها: الکل سلامت طب سنتی قرآن مطالعه های پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۵۶
انسان از هزاران سال پیش، از نوشیدنی های الکلی استفاده می کرده است. نخستین بار، دانشمند ایرانی جابربن حیان، تخلیص اتانل را انجام داده است. مطالعه ها نشان داده که در بسیاری از جوامع غربی، 20 درصد از مردان و 10 درصد از زنان با بیماری های مرتبط با مصرف الکل، درگیر هستند. بررسی مطالعه ها نشان می دهد که مصرف اتانل منجر به ایجاد آسیب های روانی و جسمانی متعددی می گردد. بنابراین آسیب به سیستم عصبی، قلب و عروق، سیستم تولیدمثل، سیستم گوارش، سیستم اندوکرین، سیستم تنفس، سیستم ایمنی و خون ساز، جنین و همچنین بسیاری از سرطان ها، مرتبط با مصرف اتانل است. دین اسلام، با رهنمودهای قرآن و روایت ها، مسلمانان را از مصرف نوشیدنی های حاوی اتانل منع کرده است. قرآن در آیه ی 219 سوره ی بقره، آیه های 90 و 91 سوره ی مائده و آیه ی 43 سوره ی نساء و همچنین روایت های ائمه ی اطهار، با صراحت مسلمانان را از نوشیدن شراب برحذر داشته است. طب سنتی نیز نگاهی مشابه به مصرف الکل دارد. بررسی متون و مطالعه های پزشکی روز، در سنجش تطابق با این فرمان مبتنی بر فرهنگ اسلامی- ایرانی، در بُعد سلامت جسمانی و روانی، از اهداف این مطالعه است. مواد و روش ها: این مطالعه، از نوع توصیفی - کتابخانه یی است که در آن، مصرف الکل از دیدگاه آیه ها و روایت ها، با نگاهی به طب سنتی و تأثیر آن بر سلامت جسم و روان؛ و تطابق آن با نتایج مطالعه های پزشکی بررسی شده است. این پژوهش تمام موارد اخلاقی مرتبط را رعایت کرده است. یافته ها: آنچه از بررسی متون علمی نوین برمی آید این است که مصرف الکل تأثیر نامطلوب و فراگیری بر جسم و روان آدمی دارد؛ و نتیجه ی مطالعه نیز، مؤید همسو بودن علم پزشکی با فرامین اسلام است. نتیجه گیری: نتیجه ی پژوهش نشان می دهد که اسلام تنها به عصر ظهورش تعلق ندارد و درواقع برنامه ی جامعی برای سعادت دنیوی و اخروی انسان است.
۱۷۹.

لزوم بازنگری در مفهوم سلامت و ابعاد آن از منظر دین اسلام

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ بهار ۱۳۹۶ شماره ۲ 1-7

کلیدواژه‌ها: سلامت سلامت معنوی دین اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۳۰
سلامتی مفهومی اساسی در زندگی بشر است و همواره بر دستیابی، حفظ و ارتقای آن تأکید شده است. تعریف واژه ی سلامتی منحصر به فرد نیست و هر شخصی بنابر پنداشت خود تعریفی از آن دارد. لیکن جامع ترین تعریفی که از این مفهوم در میان متون علمی بهداشت و طبّ به چشم می خورد، مربوط به سازمان بین المللی بهداشت جهانی [1] است که عبارت است از: «سلامتی حالتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است، نه فقط نبود بیماری و نقص عضو . » این سازمان تلاش کرده است که تعریفی کامل از سلامتی ارائه دهد، اما معترف است که نقایص عدیده یی در این تعریف وجود دارد؛ مثلاً مفهوم رفاه کامل را به وضوح شرح نداده است
۱۸۰.

ارتباط بین سلامت معنوی و احساس تنهایی در سالمندان شهر کرج طی سال 1395(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ 7-15

کلیدواژه‌ها: احساس تنهایی سالمندی سلامت سلامت معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۱۱۷
سابقه و هدف: احساس تنهایی از مشکلات شایع دوران سالمندی است که به شدت بر سلامت سالمندان تأثیر می گذارد. سلامت معنوی نقش مهمی در میزان و کیفیت احساس تنهایی در این افراد دارد. مطالعه ی حاضر با هدف تعیین ارتباط بین سلامت معنوی و احساس تنهایی در سالمندان مقیم شهر کرج طی سال ۱۳۹٥ صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش مطالعه یی مقطعی ازنوع توصیفی - تحلیلی است. 275 نفر از سالمندان مقیم شهر کرج که به طور سرپایی به مؤسسه ی خدمات درمانی البرز کرج مراجعه کرده بودند، به روش نمونه گیری آسان وارد مطالعه شدند. برای بررسی سطح سلامت معنوی و نیز میزان احساس تنهایی افراد نمونه از پرسش نامه ی استاندارد استفاده شد. همه ی داده ها پس از جمع آوری، کدبندی و برای تحلیل آنها از مقایسه ی میانگین ها، تعیین شاخص های مرکزی و پراکندگی و همچنین ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بیشتر واحدهای پژوهشی (71 درصد= 196 نفر) را مردان تشکیل دادند. بیشتر آنان متأهل (93 درصد= 256 نفر)، بازنشسته (56 درصد= 154 نفر) و از نظر تحصیلات زیردیپلم (82 درصد= 226 نفر) بودند. میانگین و انحراف معیار سلامت معنوی و سطح احساس واحدهای پژوهشی به ترتیب 65/9±39/99 و 29/11±47/35 بود. علاوه براین، بین احساس تنهایی و سلامت معنوی واحدهای پژوهشی رابطه ی معکوس و معنی داری وجود داشت. بدین صورت که میزان احساس تنهایی در سالمندانی که سطح سلامت معنوی بالاتری داشتند، کمتر بود (33/.-=r، 89/10=R 2 و 001/0=p). نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان می دهد که برنامه ریزی برای ارتقای سلامت معنوی سالمندان می تواند نقش مهمی در کاهش احساس تنهایی آنان داشته باشد. پژوهشگران انجام مطالعات بیشتر در زمینه ی سلامت معنوی سالمندان را توصیه می کنند.