شفقت

سابقه و هدف: درباره ارتباط تنگاتنگ بهداشت روانی و تاب آوری اتفاق نظر بالایی وجود دارد. هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی رابطه بین دلبستگی به خدا، دلبستگی به بزرگسالان و تاب آوری با خودشفقت ورزی و ذهن آگاهی در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تهران بود. روش کار: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی و جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تهران در نیم سال اول تحصیلی 96-95 بود که از میان آنان 200 نفر از دانشجویان دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس های دلبستگی به خدا، دلبستگی به بزرگسالان، تاب آوری، خودشفقت ورزی و ذهن آگاهی؛ و برای تحلیل داده ها از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دلبستگی ایمن به خدا با تاب آوری، ذهن آگاهی و خودشفقت ورزی رابطه مثبت و معنادار؛ ولی بین دلبستگی اجتنابی با تاب آوری، ذهن آگاهی و خودشفقت ورزی رابطه منفی وجود داشت؛ همچنین دلبستگی به بزرگسالان با تاب آوری رابطه مثبت و معنادار داشت؛ اما بین دلبستگی اضطرابی به بزرگسالان با ذهن آگاهی و تاب آوری رابطه معناداری به دست نیامد. همچنین بر پایه نتایج به دست آمده، تاب آوری و دلبستگی ایمن به خدا توانستند به طور مثبت ذهن آگاهی را پیش بینی کنند. نتیجه گیری: افرادی که دلبستگی شان به خدا ایمن بود، برای خود ارزش قائل می شدند و می دانستند که خداوند آنان را دوست دارد و کمک کننده و جواب دهنده به خواست ها و دعاهای آنان است؛ برعکس افراد با دلبستگی اجتنابی، خدا را دور از دسترس می دانستند و از او دوری می کردند.

هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش تلفیقی فرزندپروری مبتنی بر رویکرد پذیرش و تعهد (ACT) و رویکرد متمرکز بر شفقت (CFT) و غنی شده، با آموزه های اسلامی بر عزّت نفس عمومی والدگری عزّت نفس عمومی کودکان 7-6 سال بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری مادران کودکان کلاس اول دبستان 7-6 سال شهر اصقهان، در سال 97-1396 بودند که 30 نفر از آنان به عنوان نمونه، به طور تصادفی از نوع خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده و در دو گروه کنترل و آزمایش (15 نفر) قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسش نامه عزّت نفس کوپراسمیت و چک لیست سنجش میزان عزّت نفس کودکان پیش دبستانی بود. برای گروه آزمایشی، آموزش در 10 جلسه 120 دقیقه ای برگزار شد. داده ها با استفاده آزمون تحلیل کواریانس یک راهه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش تلفیقی فرزندپروری مبتنی بر رویکرد پذیرش و تعهد (ACT) و رویکرد متمرکز بر شفقت (CFT) و غنی شده، با آموزه های اسلامی، عزّت نفس عمومی والد و کودک را افزایش می دهد (05/0p<).

وجود کودک با نیازهای ویژه در یک خانواده نوعی بحران به شمار می آید و والدین آنها تنش و فشار روانی فراوانی متحمل می شوند. هدف پژوهش حاضرتعیین اثر بخشی آموزش شفقت ورزی مبتنی بر ذهن آگاهی، بر خودانتقادی و اضطراب مادران دارای فرزند مبتلا به بیماری فنیل کتونوری است. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل می باشد. 24 نفر از مادران دارای فرزند مبتلا به بیماری PKU شهر قزوین در سال 1399 با توجه به معیار ورودی و به صورت هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 9 جلسه آموزش دریافت کردند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. به منظور جمع آوری داده ها ازپرسشنامه خودانتقادی (2004) و پرسشنامه اضطراب بک (1998) استفاده شد. در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیره و تحلیل کواریانس چندمتغیره استفاده گردید. نتایج نشان داد که آموزش شفقت ورزی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودانتقادی و اضطراب مادران تاثیر معنادار داشته (p<0/01) و منجر به کاهش خودانتقادی و اضطراب مادران گردید. نتایج پژوهش دارای تلویحات کاربردی بوده و می تواند به عنوان یک شیوه درمانی در کاهش اضطراب و خودانتقادگری مادران کودکان PKU استفاده گردد.

صفات روشن شخصیت فرمول بندی جدیدی از جهت گیری و رفتارهای اجتماع پسند است که شامل همدلی، شفقت و نوع دوستی است. پژوهش حاضر با هدف معرفی و بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس صفات سه گانه روشن شخصیت انجام شد. برای این منظور تعداد 400 نفر دانشجوی کارشناسی به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به وسیله ابزارهای مقیاس صفات روشن شخصیت و مقیاس دوجین کثیف مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه پژوهش جهت تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی به دو گروه تقسیم شد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که سه عامل همدلی، شفقت و نوع دوستی قابل استخراج است و درمجموع 58 درصد از واریانس نمرات را تبیین می کند. تحلیل عاملی تائیدی آشکار کرد عامل صفات روشن شخصیت در مرتبه بالاتر از سه عامل مرتبه پایین همدلی، شفقت و نوع دوستی تشکیل شده است و مدل از برازش مطلوبی برخوردار است. بررسی ضریب همسانی گویه ها از طریق محاسبه آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 92/0 و برای مؤلفه های همدلی، شفقت و نوع دوستی به ترتیب 88/0، 88/0 و 87/0 به دست آمد. بررسی رابطه بین صفات روشن شخصیت با صفات سه گانه ماکیاولیسم، جامعه ستیزی و خودشیفتگی نشانگر رابطه منفی معنادار بین آنها بود. همچنین بین زنان و مردان از لحاظ صفات همدلی، شفقت و نوع دوستی تفاوت وجود داشت. مدل صفات روشن شخصیت از سه عامل مرتبه پایین همدلی، شفقت و نوع دوستی تشکیل شده است و می تواند به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی صفات روشن شخصیت استفاده شود.

مسأله ی این مقاله، ابتدا بررسی جایگاه دوستی و انواع آن درون نظام فلسفه ی اخلاق ارسطویی در بخش مبانی نظری و سپس، مطالعه ی فلسفه ی دوستی ارسطویی در فیلم همه می دانند ساخته ی اصغر فرهادی بر اساس مبانی نظری مذکور است. هدف این پژوهش آن است که بتواند فهم بهتری از یکی از مهم ترین بحث های ارسطو در فلسفه ی اخلاقش، یعنی دوستی به دست آورد و این فهم بهترِ فلسفی را با تکیه بر بررسی فیلم مهمی انجام دهد که یکی از موضوعات اصلی اش، دوستی است. بدین ترتیب از طریق یک خوانش فلسفی معتبر، فهم بهتری از فیلم نیز حاصل می شود. پرسش های این پژوهش بدین قرارند که اولاً در فیلم همه می دانند، انواع دوستی از منظر ارسطو چگونه ترسیم شده-اند؟ ثانیاً در فیلم همه می دانند چه نسبتی میان انواع دوستی و مفهوم سعادت از نظر ارسطو برقرار شده است؟ و ثالثاً در فیلم همه می دانند چه نسبتی میان انواع دوستی و مفهوم خیر خارجی از نظر ارسطو برقرار شده است؟ این پژوهش، پژوهشی کیفی است و با روش توصیفی- تحلیلی و با مطالعه ی منابع کتابخانه ای به دست آمده است. نتیجه ی این پژوهش نشان می دهد که هرچند فیلم همه می دانند با دیدگاه ارسطو درباره ی دوستی در فلسفه ی اخلاقش قابل مطالعه است، در عین حال، کاملاً قابل انطباق با دیدگاه ارسطویی نیست و حتی نظر مستقل خود را درباره ی دوستی از منظر فلسفه ی اخلاقی دارد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر تاب آوری و نشخوار خشم و استرس ادراک شده در زنان مبتلا به فشار خون بالا بود. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی و شبه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی زنان افراد مبتلا به فشار خون بالا شهر تهران تشکیل داد. نمونه پژوهش حاضر 30 نفر از جامعه مذکور بود که به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه جایگزین شدند. داده ها با استفاده از مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون (2003)، پرسشنامه نشخوار خشم ساکودولسکی و همکاران (2001)، مقیاس استرس ادراک شده کوهن و همکاران (۱۹۸۳) و دستگاه فشار سنج خون بدست آمده است. درمان مبتنی بر شفقت در 10 جلسه 90 دقیقه ای براساس بسته آموزشی گیلبرت (2017) اجرا گردید. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش آمار توصیفی: شاخص های مرکزی و شاخص های پراکندگی مانند میانگین و انحراف استاندارد به کار گرفته شد. از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS.22 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر تاب آوری (57/6=F، 01/0>P)، نشخوار خشم (27/9=F، 01/0>P) و استرس ادراک شده (91/14=F، 01/0>P) در زنان مبتلا به فشار خون بالا تفاوت موثر است. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت درمان مبتنی بر شفقت بر تاب آوری و نشخوار خشم و استرس ادراک شده در زنان مبتلا به فشار خون بالا موثر بود.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش شفقت به خود و درمان هیجان مدار در کاهش آسیب پذیری روانی- بدنی مادران دارای کودک ناتوان یادگیری انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی   با طرح پیش آزمون، پس آزمون و یک پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری مادران کودکان ناتوان یادگیری مراجعه کننده   به مرکز مشاوره پیوند   در سال تحصیلی 1399-1400 در شهرستان ملارد بودند. 45 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در یک گروه آزمایش 15 نفره تحت برنامه آموزش شفقت خود، یک گروه آزمایش 15 نفره تحت درمان هیجان مدار و یک  گروه 15 نفره کنترل جایگزین شدند. چک لیست علائم SCL-25  دراگوتیس و همکاران (1974) روی  سه گروه و برنامه های آموزش شفقت خود گیلبرت (2014) برای یک گروه آزمایش   و درمان هیجان مدار گولدمن و گرینبرگ (2015) برای گروه آزمایش دیگر اجرا و داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش شفقت خود و درمان هیجان مدار آسیب پذیری روانی- بدنی را کاهش می دهند (01/0P<). درمان هیجان مدار تاثیر بیشتری دارد و این تاثیرات در مرحله پیگیری پایدار بودند. از آن جایی که آموزش شفقت خود و درمان هیجان مدار احتمالا منجر به تغییر، تجربه و پذیرش هیجان ها می شوند، آسیب پذیری مادران را کاهش می دهند. بنابراین می توان از این روش های کارآمد برای بهبود سلامت مادران کودکان ناتوان یادگیری استفاده کرد.

مقدمه: چاقی یک بیماری پیچیده با سبب شناسی چند فاکتوری است که گاهی علت و معلول بیماری دیگری از جمله دیابت است. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت خود و روان درمانی بین فردی بر نظم دهی هیجانی و همجوشی شناختی در بیماران مبتلا به چاقی انجام شد. روش: روش پژوهش کاربردی و از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی زنان مبتلا به بیماری چاقی شهر اراک در سال ۱۳۹۸ بودند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۴۵ نفر انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه درمان مبتنی بر شفقت خود (۱۵ نفر)، روان درمانی بین فردی (۱۵ نفر) و گروه کنترل (۱۵ نفر) جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی تنظیم شناختی هیجان و پرسشنامه همجوشی شناختی بود. تحلیل داده ها از طریق تحلیل کوواریانس با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بین دو گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (۰/۰۱> P )، همچنین روان درمانی بین فردی نسبت به درمان مبتنی بر شفقت خود دارای اثربخشی بیشتری در بهبود مهارت های نظم دهی هیجانی (۲۷/۵۷ =F و ۰/۰۰۱> P ) و کاهش همجوشی شناختی (۳۲/۸۳۵ =F و ۰/۰۰۱> P ) بود. نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش، روان درمانی بین فردی با افزایش بهبود مهارت های نظم دهی و کاهش همجوشی شناختی، منجر به بهبود هیجانات در مبتلایان به چاقی شد؛ بنابراین پیشنهاد می شود از این روش ها در کنار سایر روش های درمانی در جهت بهبود کیفیت زندگی زنان مبتلا به چاقی استفاده شود.

زمینه و هدف : ذهن آگاهی به آگاهی مداوم و غیرارزیابانه به فرآیندهای روانشناختی اشاره و نقش مهمی در سلامت روانشناختی دارد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه منبع کنترل و شفقت با ذهن آگاهی در دانشجویان انجام شد. روش پژوهش : این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. حجم نمونه 180 نفر درنظر گرفته شد که این تعداد با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مقیاس منبع کنترل (راتر، 1966)، مقیاس شفقت (نف، 2016) و پرسشنامه ذهن آگاهی (براون و ریان، 2003) بودند. برای تحلیل داده ها از روش های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد که منبع کنترل و شفقت با ذهن آگاهی در دانشجویان رابطه مثبت و معنادار داشتند و این دو متغیر توانستند 31 درصد از تغییرات ذهن آگاهی در دانشجویان را پیش بینی کنند که در این پیش بینی سهم شفقت بیشتر از منبع کنترل بود (01/0 P <). نتیجه گیری: نتایج حاکی از نقش مهم تر شفقت در مقایسه با منبع کنترل در پیش بینی ذهن آگاهی در دانشجویان بود. بنابراین، برای افزایش ذهن آگاهی نخست باید شفقت را از طریق کارگاه های آموزشی در آنان بهبود بخشید.

زمینه و هدف: همواره سلامت جسم و روان بر هم تأثیر می گذارند. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) و درمان متمرکز بر شفقت ( CFT ) بر سندرم های سوماتیک عملکردی و پریشانی روان شناختی در مبتلایان به اختلال علائم جسمی بود. روش پژوهش: روش مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. در پژوهش حاضر آزمودنی ها بعد از اجرای پیش آزمون، به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند (30 نفر گروه آزمایش و 30 نفر گروه کنترل). جامعه آماری پژوهش شامل: تمامی افراد دارای اختلال علائم جسمی مراجعه کننده به مراکز مشاوره ساره و انجمن مددکاری امام زمان (ع) در شهر اصفهان در نیمه اول سال 1400 بود؛ که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 60 نفر که شرایط ورود به پژوهش را داشتند انتخاب و سپس با توجیه اهداف پژوهش و داشتن رضایت برای حضور در پژوهش به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان متمرکز بر شفقت نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون، سندرم سوماتیک عملکردی و پریشانی روان شناختی معنادار است که این نتیجه بیان گر آن است که میزان اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان متمرکز بر شفقت بر سندرم سوماتیک عملکردی و پریشانی روان شناختی در افراد مبتلابه اختلال علائم جسمی معنادار بوده است؛ اما در مقایسه بین تأثیر گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد نسبت به گروه درمانی متمرکز بر شفقت در متغیرهای پژوهش تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان متمرکز بر شفقت بر سندرم های سوماتیک عملکردی و پریشانی روان شناختی در مبتلایان به اختلال علائم جسمی مؤثر است.

از مهم ترین زمینه های پژوهش در سال های اخیر، مربوط به مقالات علمی و طرح مباحث میان رشته ای درباره آن ها است. یکی از این موضوعات، پژوهش در حیطه علوم روان شناسی در آثار ادبی و تطبیق آن با تئوری های جدید روان شناسی است. نویسنده در این پژوهش، درصدد آن است تا مؤلفه های روان شناسی شفقت گیلبرت را با عنایت به کتاب قابوس نامه، بررسی و  سپس با علم روزِ روان شناسی منطبق سازد. شفقت و مهربانی یکی از مضامین اخلاقی و انسانی است که در کتاب های ادبیات فارسی و همچنین در علوم روان شناسی بدان پرداخته شده است. نویسنده در این پژوهش به شیوه توصیفی- تطبیقی و با ابزار کتاب خانه ای به موضوع  مهربانی و شفقت در قابوس نامه بر اساس مؤلفه های روان شناسی گیلبرت پرداخته اند. باوجود هم پوشانی واژه شفقت با  کلماتی همانند  همدلی و همدردی، مهربانی، دل سوزی و ترحّم در ادبیّات فارسی، مفهوم روان شناختی آن با معنای کلمات مذکور، متفاوت است. در ترجمه کتاب ها و نظریّه های گیلبرت، کلمه شفقت بیانگر ویژگی های دوازده گانه ای است که بر اساس آن «انسان مهربان» تعریف شده است. با مقایسه و بررسی مؤلفه های روان شناسی شفقت گیلبرت با قابوس نامه این نتایج حاصل می شود که مفاهیم انسانی مطرح شده به وسیله عنصرالمعالی، قرن ها قبل از بیان این مفاهیم در روان شناسی، رواج داشته و مورد بحث و تبادل نظر قرارگرفته است. این مسئله حاکی از  غنای فرهنگی و ادبی زبان و ادبیات فارسی است که متأسفانه در جامعه ما مورد بی توجّهی قرار گرفته و به جای آن، علوم پیش رفته روان شناسی و غربی مؤیّد این  مباحث و نظریّات شده است.

پژوهش حاضر جهت تعیین اثربخشی ماتریکس درمان پذیرش و تعهد با شفقت بر رفتارهای خودآسیب رسان و کیفیت زندگی دانش آموزان دارای علائم اختلال شخصیت مرزی انجام گردید. این مطالعه از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. در این پژوهش با استفاده از روش تصادفی چندمرحله ای 30 نفر از دانش آموزان دختر 17-15 سال (مقطع متوسطه دوم) شهر اهواز انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایشی و گروه کنترل (15 نفر در هر گروه) قرار گرفتند. دانش آموزان عضو گروه آزمایشی یک دوره مداخله 16 جلسه ای (هر هفته یک جلسه، به مدت 1 ساعت) دریافت کردند و اعضای گروه کنترل نیز در انتظار مداخله قرار گرفتند. آزمودنی های هر دو گروه قبل از شروع مداخله، در پایان دوره، و دو ماه پس از پایان دوره (در مرحله ی پیگیری)، به پرسشنامه رفتار خودآسیب رسان کلونسکی و گلن و شاخص کیفیت زندگی کامینز پاسخ دادند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که ماتریکس درمان پذیرش و تعهد با شفقت باعث کاهش علائم رفتارهای خودآسیب رسان (05/64= F و 001/0p<) و ارتقای کیفیت زندگی (76/41 = Fو 001/0p<) دانش آموزان گروه آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل شده است و نتایج درمانی 2 ماه پس از پایان دوره در گروه آزمایشی حفظ شده است (01/0p<). این مداخله می تواند در کاهش رفتارهای خودآسیب رسان و ارتقای کیفیت زندگی دانش آموزان دارای علائم اختلال شخصیت مرزی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: در همه گیری کووید-19پرستاران نقش اصلی مراقبت را در تیم درمان برعهده داشتند مفهوم مراقبت به عنوان جوهره پرستاری شناخته شده و امروزه مراقبت مشفقانه با تاکیدی که بر ارزشهای اخلاقی و انسانی دارد بطور ویژه ای مطرح گردیده است؛ لذا پژوهش حاضر با هدف کاوشی بر دیدگاه پرستاران شاغل در بخش کووید-19، درخصوص مراقبت مشفقانه انجام گرفت تا با شناساندن این نوع مراقبت، بتوان خدمات بهتری به بیماران ارائه نمود. روش : روش پژوهش حاضر، کیفی و براساس راهبرد پدیدارشناسی توصیفی بوده و نمونه پژوهش از بین پرستاران شاغل در بخش کووید-19 بیمارستانهای شهدای کارگر وشهید رهنمون یزد بر اساس نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه های نیمه ساختاریافته تا رسیدن به اشباع داده ها یعنی تا نفر شانزدهم (16) ادامه یافت. مصاحبه ها با رعایت اصول اخلاقی و کسب اجازه از مصاحبه شوندگان ضبط و کلمه به کلمه نوشته شد. برای تحلیل داده ها از روش هفت مرحله ای کلایزی استفاده گردید. یافته ها: پس از استخراج مفاهیم، و تحلیل آنها، 17مقوله فرعی و درنهایت 9 مقوله اصلی شامل داشتن دید انسانی به بیمار، شفقت الهی، شفقت عجین شده با پرستاری، تحمل پریشانی، همدردی، رفتار مشفقانه،  قانون عمل و عکس العمل، عدم اجبار و توجه مشفقانه استخراج شد. نتیجه گیری: ، پژوهش حاضر نشان داد که مراقبت مشفقانه یک فرآیند ذاتی، انسانی و معنوی است که لازمه آن، داشتن یکسری از مهارت های ویژه است، از نتایج این پژوهش می توان جهت شناساندن وگسترش این نوع مراقبت در مراکز درمانی و بالتبع آن رسیدگی بهتر به بیماران و بهبودی سریعتر آنان بهره جست.

یکی از اصول مهم در اخلاق سیاسی اسلام، اصل «شفقت» نسبت به شهروندان است. در سایه این اصل، میان مردم و زمامداران همبستگی و همدلی ایجاد می شود و سرمایه اجتماعی افزایش می یابد. از نگاه اسلام، کارگزاران نظام اسلامی باید نسبت به مشکلات افراد جامعه حساس باشند و سختی های مردم را رنج خود بدانند. همدردی، همدلی، همکاری محبت آمیز و تعاطف، ارزش های برآمده از وجود شفقت در جامعه هستند. این نوشتار به روش توصیفی تحلیلی درصدد بررسی کارکردهای شفقت در اخلاق سیاسی اسلام با تکیه بر دیدگاه رهبر معظم انقلاب است. یافته ها نشان می دهد که با لحاظ تمهیدات نظری، مانند ابعاد شفقت فردی و سیاسی، گنجایش های قوه خیال، دوری از خودمحوری و احساس مسئولیت، می توان کارکردهای شفقت را در همدلی و همدردی سیاسی، جذب حداکثری، عفو و کینه زدایی، افزایش اعتماد و سرمایه اجتماعی، سعه صدر و شکیبایی و افزایش خیرخواهی سیاسی شهروندان ردیابی کرد که هرکدام در اندیشه آیت الله خامنه ای نیز حضوری آشکار دارند.

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی زوج درمانی مثبت گرا مبتنی بر شفقت بر استحقاق، قلدری و سازگاری در مردان خودشیفته دارای تعارض زناشویی انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه کنترل با پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری مردان خودشیفته دارای تعارض زناشویی یکی از مراکز مشاوره شرق تهران بودند که 30 نفر با نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزارسیاهه شخصیت خودشیفته زوجین ایرانی محمد شارونی و همکاران، پرسشنامه  قلدری در روابط زناشویی گل پرور، پرسشنامه سازگاری با همسر اسپانیر و همکاران و پرسشنامه طرحواره های ناسازگار یانگ بود. گروه آزمایش زوج درمانی مثبت گرا مبتنی بر شفقت را به صورت زوجی و حضوری به مدت 2 ماه در 15 جلسه 100 دقیقه ای هفته ای دوبار دریافت کردند. تحلیل داده ها با واریانس با اندازه گیری مکرر انجام شد. نتایج نشان داد زوج درمانی مثبت گرا مبتنی بر شفقت، استحقاق و قلدری را کاهش و سازگاری با همسر را افزایش داد و تاثیر مداخله تداوم داشته است. بنابراین زوج درمانی مثبت گرا مبتنی بر شفقت می تواند جهت اصلاح روابط زناشویی مردان خودشیفته مورد توجه قرار گیرد. 

هـدف ایـن پژوهـش، بررسـی ویژگی‌هـای روان‌سـنجی نسـخه فارسـی مقیـاس شـفقت بـه دیگـران بـود کـه تحـت عنـوان مقیـاس شـفقت توسـط پومیـر، نـف و توفکیرالـی (2020) تدویـن شـده اسـت. 278 بزرگسـال (209 زن و 69 مـرد بـا میانگیـن سـنی 28/65 و انحـراف اسـتاندارد9/40) شـهر شـیراز به‌صـورت الکترونیکـی ابزارهـا را تکمیـل کردنـد. جهـت بررسـی روایـی، پـس از پژوهـش مقدماتـی و بررسـی روایـی ترجمـه، نسـخه فارسـی ایـن مقیـاس در اختیـار شـرکت‌کنندگان قـرار گرفـت و سـاختار عاملـی آن مـورد بررسـی قـرار گرفـت. نسـخه فارسـی مقیـاس شـفقت بـه دیگـران بـا چهـار عامـل مطابـق بـا عامل‌هـای نسـخه اصلـی بـود. همچنیـن بارهـای عاملـی و شـاخص‌های بـرازش مطلـوب بودنـد. روایـی همگـرا از طریـق محاسـبه همبسـتگی نمره‌هـای مقیـاس شـفقت بـا نمره‌هـای فـرم کوتـاه مقیـاس خودشـفقت‌ورزی ریـس، پومیـر، نـف و ونگاچـت (2011) بررسـی شـد و حاکـی از همبسـتگی متوسـط ایـن دو سـازه بـود. نتایـج بررسـی همسـانی درونـی از طریـق محاسـبه همبسـتگی زیرمقیاس‌هـا بـا یکدیگـر و نمـره کل نیـز حاکـی از روایـی سـازه ابـزار بـود. بررسـی ضریـب آلفـای کرونبـاخ نشـان داد کـه نمـره کل (بـا ضریـب آلفـای 0/82)و زیرمقیاس‌هـا (بـا ضریـب حداقـل 0/58) از اعتبـار قابـل قبولـی برخـوردار هسـتند. مقایسه تفاوت‌هـای جنسـیتی نشـان داد کـه در نمره‌هـای زیرمقیـاس مهربانـی، زنـان نمـرات بالاتـری کسـب کرده‌انـد. به‌طـور کلـی بـا توجـه بـه یافته‌هـا می‌تـوان نتیجـه گرفـت کـه نسـخه فارسـی مقیـاس شـفقت، کفایـت روان‌سـنجی دارد و در جامعه ایرانـی، قابـل اسـتفاده اسـت.

هدف: پژوهش حاضر، با هدف تعیین اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر رفتار خوردن هیجانی، بدتنظیمی هیجانی، استرس ادراک شده و نشخوار فکری در زنان مبتلا به بیماری چاقی مزمن انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر جزء طرح های نیمه آزمایشی با پیش آزمون -پس آزمون-پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه زنان مبتلا به بیماری چاقی مزمن و شاخص توده بدنی مراجعه کننده به کلینیک مشاوره تغذیه ای کیان شهر تهران بین ماه های اردیبهشت تا تیرماه 1401 بودند. به منظور تشکیل دو گروه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند (با در نظر گرفتن ملاک های ورود و خروج)، ابتدا 30 زنان مبتلا به چاقی مزمن و شاخص توده بدنی به شیوه غربالگری انتخاب و سپس به صورت تصادفی 15 بیمار در گروه آزمایش و 15 بیمار در گروه گواه گروه بندی شدند. برنامه جلسات درمان متمرکز بر شفقت در طی 8 جلسه 90 دقیقه ای براساس پروتکل نف و گرمر (2013) برای گروه آزمایش تشکیل شد. همچنین مرحله پیگیری سه ماه بعد از پس آزمون روی هر سه گروه اجرا شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه رفتار خوردن هیجانی ون استرین و همکاران (2009)، پرسشنامه بدتنظیمی هیجانی گراتز و رومر (2004)، پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن و همکاران (1983) و پرسشنامه نشخوار فکری نالن هوکسما و مارو (1991) بودند. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد درمان متمرکز بر شفقت در شرکت کنندگان گروه های آزمایشی به نسبت گروه گواه تأثیر معناداری بر بهبود رفتار خوردن هیجانی (83/115=F، 001/0>P)، بدتنظیمی هیجانی(10/98=F، 001/0>P)، استرس ادراک شده (53/101=F، 001/0>P) و نشخوار فکری (52/74=F، 001/0>P) در زنان مبتلا به بیماری چاقی مزمن و شاخص توده بدنی داشته است (05/0>P). نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت درمان متمرکز بر شفقت باعث بهبود رفتار خوردن هیجانی، بدتنظیمی هیجانی، استرس ادراک شده و نشخوار فکری در زنان مبتلا به چاقی مزمن می گردد.

افزایش استفاده نادرست از اینترنت و فضای مجازی که موجب افزایش آسیب های اجتماعی مربوط به فضای مجازی در بین دانش آموزان شده است اگر به موقع به آن توجه نگردد و اقدامات پیشگیرانه در این خصوص صورت نگیرد خسارات روحی و روانی جبران ناپذیری بوقوع خواهد پیوست، در این راستا هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی شفقت به خود مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان کاهش آسیب های اجتماعی نوظهور مرتبط با فضای مجازی در دانش آموزان می باشد. این پژوهش از نوع آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون می باشد، جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان بوشهر می باشد و نمونه مورد مطالعه شامل 60 نفر می باشند که بصورت تصادفی و مساوی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند، در ابتدا از هر دو گروه بعنوان پیش آزمون خواسته شد تا آزمون اعتیاد به اینترنت را تکمیل نمایند سپس بسته آموزشی شفقت به خود مبتنی بر ذهن آگاهی در هشت جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفته شد و مجددا از هر دو گروه بعنوان پس آزمون خواسته شد تا آزمون اعتیاد به اینترنت را تکمیل نمایند، داده های بدست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و بوسیله نرم افزار SPSS 22 مورد تجزیه و تحلیل گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که میزان اعتیاد به اینترنت در دو گروه آزمایش و کنترل پس از آموزش شفقت مبتنی بر ذهن آگاهی تفاوت معناداری وجود دارد. (P.<05) با توجه به یافته های بدست آمده می توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت های شفقت مبتنی بر ذهن اگاهی موجب کاهش اعتیاد به اینترنت به عنوان یک آسیب اجتماعی نوظهور در دانش آموزان می شود.

هدف از پژوهش حاضر امکان سنجی مداخله روانشناختی خانواده محور متمرکز بر شفقت بر شدت و ناتوان کنندگی درد در زنان متاهل مبتلا به میگرن بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری شامل زنان متاهل مبتلا به میگرن مراجعه کنند به "کلینیک درد مهر" شهر رشت در سال 1400 بود. 40 نفر به روش هدفمند انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه مداخله و گواه جایگذاری شدند. در مراحل سنجش از مقیاس شدت درد (PIS، دوئین و همکاران، 1978) و شاخص ناتوان کنندگی درد (PDI، پولارد، 1984) استفاده شد. گروه مداخله طی هشت جلسه 90 دقیقه ای، به طور هفتگی تحت مداخله قرار گرفت. تحلیل داده ها به روش تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر انجام شد. نتایج نشان داد که متغیر شدت درد در گروه مداخله از مرحله پیش آزمون به پس آزمون با اختلاف میانگین (800/3) به طور معنادار کاهش یافته است (05/0>p)، اما این تغییر از پیش آزمون تا پیگیری با اختلاف میانگین (950/0) تفاوت معناداری نداشته است. ناتوان کنندگی درد در گروه مداخله از مرحله پیش آزمون به پس آزمون با اختلاف میانگین (555/4) به طور معنادار کاهش یافته است، همچنین این تغییر از پیش آزمون تا پیگیری با اختلاف میانگین (400/3) کاهش یافته است (05/0>p). در مجموع می توان نتیجه گرفت که مداخله روانشناختی خانواده محور متمرکز بر شفقت نقش موثری در کاهش درد و ناتوان کنندگی درد در زنان متاهل مبتلا به میگرن داشته است، اما این کاهش در متغیر شدت درد در طول زمان پایدار نبوده است.

زمینه: با توجه به تأثیر تنظیم هیجانات، کاهش خود انتقادی و خشم در بهبود روابط بین فردی و تحصیلی دانش آموزان، شناسایی میزان اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بعنوان یکی از روش های درمانی از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین ﺍﺛﺮ ﺑﺨﺸﯽ دﺭﻣﺎﻥ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺷﻔﻘﺖ ﺑﺮ تنظیم هیجان، خود انتقادی و خشم دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم بود. روش: طرح پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری دانش آموز پسر 15 تا 18 ساله بودند که در سال تحصیلی 1401-1402 به کلینیک های روانشناسی آموزش و پرورش منطقه 2 و 3 شهر تهران مراجعه کردند. حجم نمونه 30 نفر و روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه (هر کدام 15 نفر) قرار گرفته اند. ابزار گردآوری پرسشنامه های تنظیم هیجان گارنفسکی و کرایج (2006) خود انتقادی تامسون و زاراف (2004)، پرخاشگری باس و پری (۱۹۹۲) بود. در بخش آمار استنباطی، از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها: درمان مبتنی بر شفقت بر تنظیم هیجان، خودانتقادی و خشم دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه در سطح معناداری (0/001 p<) تأثیر دارد. با توجه به مجذور اتا میزان این اثربخشی به ترتیب 44/8، 66/3، 62/0 و 60/6 درصد برآورد گردید. نتیجه گیری: درمان مبتنی بر شفقت باعث کاهش راهبردهای غیر انطباقی و افزایش راهبردهای انطباقی در تنظیم هیجانی و کاهش خود انتقادی و کاهش خشم و بهبود شرایط عاطفی و روانی نوجوانان دانش آموز می شود.