رهبری اخلاقی

یکی از مهم ترین موضوعات در نظام آموزشی دانشگاه های نسل چهارم رهبری اخلاقی می باشد؛ این پژوهش باهدف شناسایی مؤلفه های رهبری اخلاقی از دیدگاه اعضای هیئت علمی در دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. جامعه آماری این پژوهش که شامل کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای 480 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. به منظور بررسی روایی پرسشنامه نیز از روایی صوری، محتوا و سازه استفاده شد و به منظور محاسبه پایایی آن نیز از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شد که نتایج بیانگر روا و پایا بودن پرسشنامه محقق ساخته بود. برای تحلیل داده ها با توجه به سؤال های پژوهش از تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد. نتایج نشان داد که مؤلفه های رهبری اخلاقی در دانشگاه های ایران عبارتند از فردی، سازمانی و رفتار اخلاقی که نیاز هست مسئولین نظام آموزشی برنامه ریزی ویژه ای به رهبری اخلاقی در ابعاد فردی، سازمانی و رفتار اخلاقی داشته باشند.

تحقیق پیش رو با هدف کلی بررسی نقش رهبری اخلاقی بر سکوت سازمانی با میانجی قلدری سازمانی و بی تفاوتی سازمانی کارکنان وزارت ورزش و جوانان انجام گرفت. پژوهش حاضر با توجه به نوع مطالعه و روابط بین متغیرها از دسته تحقیقات کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها در زمره پژوهش های همبستگی با رویکرد معادلات ساختاری بوده که به صورت میدانی به اجرا درآمد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کارکنان وزارت ورزش و جوانان بود و در نهایت 400 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل شش پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی، پرسشنامه استاندارد رهبری اخلاقی ، پرسشنامه استاندارد سکوت سازمانی واکولا و بورادوس (2005) ، قلدری سازمانی اسپلاگه و هولت (2001) و پرسشنامه استاندارد بی تفاوتی سازمانی دانایی فرد و همکاران (1389) بود. روایی ابزار تحقیق در تحقیقات مختلف مورد تایید قرار گرفته و پایایی مولفه ها با استفاده از محاسبه ضریب پایایی آلفای کرونباخ بالاتر از 7/0 گزارش شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که در کارکنان وزارت ورزش و جوانان بین رهبری اخلاقی و قلدری سازمانی، بی تفاوتی سازمانی رابطه منفی معناداری وجود دارد همچنین بین سکوت سازمانی با قلدری سازمانی رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین، رهبری اخلاقی بر سکوت سازمانی، قلدری سازمانی اثر منفی معناداری دارد در حالی که قلدری سازمانی و بی تفاوتی سازمانی بر سکوت سازمانی تأثیر مثبت معناداری دارد. در ادامه مشخص شد که رهبری اخلاقی از طریق متغیرهای میانجی قلدری سازمانی و بی تفاوتی سازمانی بر سکوت سازمانی کارکنان وزارت ورزش و جوانان اثر منفی معناداری دارد. در نهایت مدل تأثیر رهبری اخلاقی بر سکوت سازمانی با نقش میانجیگری قلدری سازمانی، بی تفاوتی سازمانی کارکنان وزارت ورزش و جوانان تدوین و برازش آن تائید شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر رهبری اخلاقی بر فرسودگی شغلی با تاکید بر نقش واسطه ای سرمایه اجتماعی و روانشناختی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری، کلیه معلمان شاغل در دوره دوم متوسطه شهرستان بهبهان در سال تحصیلی1400-1399 با تعداد 380 نفر بوده اند. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس جدول مورگان تعداد 181 نفر محاسبه شده است. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه رهبری اخلاقی کالشون وهمکاران(2011)، فرسودگی شغلی مسلاچ(2002)، سرمایه روانشناختی لوتانز و همکاران(2007) و سرمایه اجتماعی ابیلی(2011) استفاده گردید. . نوآوری پژوهش حاضر پرداختن به موضوع فوق در میان جامعه آماری معلمان به عنوان گروه شغلی حساس که نقش مهمی را در ساختن آینده دانش آموزان ایفا می نمایند، می باشد. نتایج نشان داد، رهبری اخلاقی بر سرمایه روانشناختی و سرمایه اجتماعی اثر مثبت و معناداری دارد؛ سرمایه اجتماعی بر فرسودگی شغلی و همچنین رهبری اخلاقی بر فرسودگی شغلی اثر منفی و معناداری دارد. اما سرمایه روانشناختی بر فرسودگی شغلی اثر معناداری ندارد؛ سرمایه روانشناختی و سرمایه اجتماعی نقش میانجی در رابطه بین رهبری اخلاقی و فرسودگی شغلی دارند به طوری که رهبری اخلاقی تاثیر مستقیم و تاثیر غیرمستقیم بر فرسودگی شغلی دارد. لذا می توان با تقویت رهبری اخلاقی، سرمایه اجتماعی و روانشناختی معلمان مانع از ایجاد فرسودگی شغلی آنها شد.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی کدهای اخلاقی رهبری آموزشی بر اساس آموزه های نهج البلاغه می باشد. برای دست یابی به این هدف، از روش پژوهش اسنادی با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا بهره گرفته شد. با مراجعه به متن اصلی نهج البلاغه و شرح و تفسیر علامه جعفری، مکارم شیرازی، و قنبری و بر مبنای الگوی ارتباط های چندگانه مبتنی بر ساحت های مختلف عقل و معرفت، گفتار، اراده، روان و کردار مهم ترین نکات کلیدی، اصول، مؤلفه ها و سپس کدهای اخلاقی ناظر به آن شناسایی و استخراج شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، مهم ترین اصول رهبری اخلاقی را در یک محیط آموزشی می توان حول محور ایمان به خدا، تقوای الهی و توکل به خداوند در ارتباط با خدا؛ خودشناسی، بینش و بصیرت، کمال طلبی، دوری از خودپسندی و خودبینی، خردورزی و علم آموزی و یادگیری مستمر در ارتباط با خود؛ قدرشناسی، دوراندیشی، شایسته سالاری، اکرام و احترام دیگران، ظرفیت سازی و توسعه در ارتباط با دیگران و در نهایت شناخت دنیا و بهره مندی از فرصت دنیا و درعین حال عدم گرایش به آن در ارتباط با طبیعت معرفی کرد. ذیل این اصول، کدهای اخلاقی به توضیح بایدها و نبایدهای اخلاقی برای یک رهبر آموزشی (مدرسه) اشاره دارند.

رفتارهای غیراخلاقی سازمان یار به آن دسته از رفتارهای انحرافی اخلاقی گفته می شود که به دنبال حداکثر کردن منافع سازمان و ذینفعان از طریق دورزدن قانون و گمراه کردن نهادهای نظارتی و بالادستی است. در این راستا اعتبار بیرونی سازمان شاخص کیفیت سازمان و جهت دهنده رفتارهای کارکنان است. رفتارهایی که می تواند برخلاف اخلاق، اما در جهت منافع سازمان باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر اعتبار بیرونی سازمان بر رفتارهای غیراخلاقی سازمان یار با نقش تعدیل گر رهبری اخلاقی می باشد. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش مدیران و سرپرستان شرکت های زیرمجموعه گروه سایپا بوده است که بر مبنای نمونه گیری تصادفی طبقه ای و با استفاده از فرمول کوکران 109 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و AMOS استفاده گردید. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه های (Kaletion 2011, Herington 2017, Tuna 2016) استفاده شد که پایایی آن ها به وسیله آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. اعتبار بیرونی سازمان بر ابعاد رفتارهای غیراخلاقی سازمان یار تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین رهبری اخلاقی به عنوان متغیر تعدیل گر موجب تعدیل رابطه اعتبار بیرونی و رفتارهای غیراخلاقی سازمان یار می شود. نتایج پژوهش در حوزه حفظ تصویر سازمان و نوع رهبری سازمان نوآوری هایی داشته و به مدیران و کارکنان در درک اهمیت پرستیژ سازمان و نوع رهبری سازمان کمک خواهد کرد.

هدف : عوامل متعددی بر تصمیم تهیه کنندگان صورت های مالی در جهت مدیریت سود مؤثر است. یکی از این عوامل مطابق تئوری های مطرح شده، شخصیت تاریک مدیریت است که میزان اثرگذاری آن در موقعیت های مختلف متفاوت است. به گونه ای که در یک جو اخلاقی، احتمالاً مدیریت موفقیت چندانی در مدیریت فرصت طلبانه سود نداشته و سبک رهبری اخلاقی، باعث کاهش رفتارهای غیراخلاقی ناشی از ابعاد تاریک شخصیت خواهد شد. لذا، در این پژوهش با توجه به عدم بررسی موارد عنوان شده در ایران، اثر سبک رهبری اخلاقی بر کاهش ابعاد شخصیت تاریک افراد درگیر در مدیریت سود بررسی گردید.   روش : جامعه آماری پژوهش حاضر در برگیرنده شرکت کارگزاری ثبت شده نزد سازمان بورس اوراق بهادار است که در نهایت 80 شرکت کارگزاری با استفاده از نمونه گیری حذفی انتخاب شدند. اندازه گیری مدیریت سود براساس داده های صورت های مالی در بازه زمانی 1390 تا 1398 انجام شد. به منظور سنجش ابعاد شخصیت تاریک افراد درگیر در مدیریت سود و سبک رهبری اخلاقی از ابزار پرسشنامه استفاده گردید. برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون خطی و رویکرد معادلات ساختاری استفاده شد.   یافته ها : نتایج نشان داد اغلب افراد درگیر در مدیریت سود، مدیران عامل شرکت های کارگزاری هستند. همچنین نتایج بیانگر وجود رابطه منفی و معنا دار بین رهبری اخلاقی و ماکیاولیسم، خودبرتربینی و روان پریشی و به طورکلی نشان دهنده تأثیر منفی رهبری اخلاقی بر کاهش ابعاد شخصیت تاریک افراد درگیر در مدیریت سود است که تأییدکننده نظریه دوسویه مبادله رهبر- پیرو است.   نتیجه گیری : یافته ها بیانگر آن است در شرکت های کارگزاری رهبری اخلاقی از طریق برقراری ارتباطات اخلاقی، تشویق و ترغیب رفتارهای اخلاقی می تواند بر جو اخلاقی محیط کار موثر باشد و نهایتاً موجب کاهش بروز ویژگی های تاریک شخصیت از سوی افراد درگیر در مدیریت سود در این شرکت ها شود. این نتایج نقش نظارت های تشکل های خودانتظام بر عملکرد شرکت های کارگزاری را برجسته می نماید.    

هنگامی که انقلاب اسلامی ایران، با قدرت و شکوه و پرصلابت پا به میدان نهاد؛ چهارچوب ها شکسته شد؛ کهنگی کلیشه ها به رخ دنیا کشیده شد؛ دین و دنیا را در کنار هم مطرح کرد و این سرآغاز عصر جدیدی برای مدیریت و سازمان ها شد. ابراز نظر و ایده جز جدانشدنی و ضروری تصمیم هایی است که افراد در محیط های کاری می گیرند. وجود جوّ سازمانی مناسب برای ابراز نظر نیز حیاتی است؛ از این رو باید شرایطی در سازمان فراهم باشد که کارکنان بتوانند به راحتی به ابراز نظر بپردازند و ایده های مفید خود را برای حل مشکلات سازمان ابراز کنند. برای فراهم کردن چنین جوّ و شرایطی سبک رهبری مدیران سازمان و نحوه برخورد آن ها بسیار تأثیرگذار است؛ از این رو در این پژوهش به بررسی تأثیر مدیریت جهادی و رهبری اخلاقی بر آوای کارکنان سازمان های دولتی استان چهارمحال و بختیاری پرداخته می شود. پژوهش حاضر از نوع تحقیق بر اساس هدف کاربردی می باشد و بر اساس چگونگی بدست آوردن داده های مورد نیاز، تحقیق حاضر از نوع توصیفی همبستگی محسوب می شود. به منظور جمع آوری اطلاعات آمیزه ای از روش های تحقیق کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. نتایج بدست آمده مشخص گردید بین مدیریت جهادی و آوای کارکنان رابطه معناداری وجود دارد ولی بین رهبری اخلاقی با آوای کارکنان رابطه معناداری مشاهده نگردید و به عبارتی مدیریت جهادی با ضریب تأثیر 36/0 توانسته است پیش بین مناسبی برای آوای کارکنان باشد. و از بین مؤلفه های جهادی چالش از بعد رفتاری به میزان 59/0، الزامات 30/0 توانسته است به صورت مستقیم بر آوای کارکنان تأثیرگذار باشد و چالش از بعد ساختاری به میزان 22/0 به صورت غیر مستقیم توانسته است آوای کارکنان را پیش بینی نماید.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه ها و ارائه مدل رهبری اخلاقی در دانشگاه های آزاد اسلامی کشور انجام شد. در فاز اول پژوهش روش تحقیق تحلیل مضمون استقرایی بر پایه مدل استرلینگ بود که از بین 24 سند داخلی و خارجی، 250 مضمون استخراج گردید و در قالب 23 مضمون پایه و 6 مضمون سازمان دهنده، سازماندهی شد. مولفه های شناسایی شده در فاز دوم در قالب پرسشنامه بسته پاسخ (69 گویه ای) که روایی محتوایی آن از طریق ضریب توافق نسبی (CVR) با 8 پانلیست، مورد تایید متخصصان قرار گرفت در اختیار 303 نفر از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی در سراسر کشور از طریق الکترونیکی قرار گرفت. روش پژوهش در این فاز همبستگی می باشد. پایایی ابزار گردآوری داده ها از طریق آلفای کرونباخ و اعتبار همگرا بالاتر از 7/0 و پایایی ترکیبی بالاتر از 8/0 برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کمّی از تحلیل عاملی مرتبه دوم استفاده شد. نتایج بخش کمّی نشان داد؛ بارهای عاملی رهبری اخلاقی با مولفه های کنش، توانش، بینش، منش، و دانش اخلاقی بالاتر از 9/0 و نگرش اخلاقی بالاتر از 8/0 در سطح 001/0 و بالاتر از مقدار بحرانی برازش یافت.

رفتارهای اخلاقی به عنوان تنظیم کننده روابط میان انسان هاقادر هستند تا عملکردهای اخلاقی کارکنان را تعیین نمایند. در این راستا، رهبران در سطوح مختلف سازمان ها نقش مهمی در توس عه و ت داوم فرهن گ اخلاق ی و رفت ار اخلاقی اعضای سازمان ایفا می کنند.بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطهرهبریاخلاقی با رفتار اخلاقی کارکنان ادارات امور مالیاتی استان گیلان با توجه به نقش میانجی گر فضیلت سازمانی ادراک شده و نقش تعدیل گر تناسب فرد-شغل بود. این مطالعه از لحاظ هدف، کاربردی و با توجه به رویکرد، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان ادارات امور مالیاتی شهرهای رشت، لاهیجان و انزلی به عنوان خوشه های منتخب بودند و 285 نفر از آن ها به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها، پرسش نامه های استاندارد رهبری اخلاقی براون، تروینو و هریسون، رفتار اخلاقی لو و لین، فضیلت سازمانی ادراک شده کامرون، برایت و کازا و تناسب فرد-شغل ساکس و اشفورث استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی و نرم افزارSPSS24  انجام شد.نتایج نشان داد رهبری اخلاقی بر رفتار اخلاقی کارکنان به صورت مستقیم و به صورت غیرمستقیم از طریق متغیر میانجی فضیلت سازمانی ادراک شده تأثیرگذار است. اما مشخص شد تناسب فرد-شغل در رابطه بین فضیلت سازمانی ادراک شده و رفتار اخلاقی کارکنان نقش تعدیل گر ندارد. بنابراین رهبر یک سازمان به عنوان الگوی اخلاقی سازمان می تواند در ترغیب رفتار اخلاقی کارکنان مؤثر باشد و طبیعتا اخلاقیات آن ها به تکامل فضیلت سازمانی و رفتار اخلاقی کارکنان نیز کمک می کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین رهبری اخلاقی و  هویت سازمانی با رفتار غیراخلاقی به نفع سازمان با میانجی گری تعهد سازمانی انجام گرفت. رفتار غیراخلاقی به نفع سازمان به رفتارهایی گفته می شود که طی آن افراد اقدام به نقض ارزش های اصلی جامعه، آداب و رسوم، قوانین یا معیارهای رفتاری مناسب به منظور ارتقای عملکرد سازمان یا اعضای آن انجام می دهند. این تعریف دو بُعد از رفتار غیراخلاقی به نفع سازمان را برجسته می کند. اول، رفتار غیراخلاقی به نفع سازمان، رفتاری غیراخلاقی است؛ زیرا شامل اعمالی می شود که بر خلاف ارزش ها، قوانین یا هنجارهای اجتماعی است. دوم این که، رفتار غیراخلاقی به نفع سازمان، رفتاری تعمدی است که با هدف منفعت رساندن به سازمان، اعضای سازمان و یا رهبرشان انجام گیرد. پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه کارکنان دانشگاه شهید چمران اهواز بود که از میان آن ها 133 نفر به روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه پژوهش حاضر انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه رهبری اخلاقی براون و همکاران، پرسش نامه هویت سازمانی مائل و اشفورث، پرسش نامه تعهد سازمانی آلن و مایر و پرسش نامه رفتار غیراخلاقی به نفع سازمان آمفرس و همکاران است. داده ها از طریق الگویابی معادلات ساختاری و با نرم افزارهای SPSS-23 و AMOS-23  تحلیل شدند. تحلیل های الگویابی معادلات ساختاری برازش الگوی پیشنهادی را تأیید کرد. نتایج حاکی از آن بود که رهبری اخلاقی و هویت سازمانی بر رفتار غیراخلاقی به نفع سازمان تأثیر مثبت و معنی داری دارند (01/0p<). همچنین، نقش میانجی تعهد سازمانی در رابطه بین رهبری اخلاقی و هویت سازمانی با رفتار غیر اخلاقی به نفع سازمان تأیید شد (01/0p<). در مجموع، نتایج نشان داد وقتی سازمانی دارای رهبری اخلاقی باشد و کارکنان کار خود را بامعنا تلقی کنند و دلبستگی بالایی به کار و محیط کار داشته باشند در چنین شرایطی تعهد سازمانی بیشتری را خواهند داشت و طبق نظریه تبادل اجتماعی به دنبال جبران خواهند بود و برای سود رساندن به سازمان خود احتمالاً رفتار غیراخلاقی به نفع سازمان بیشتری خواهند داشت.

هدف پژوهش حاضر طراحی و آزمون الگویی از برخی پیشآیندها (صفات شخصیتی وجدانی بودن، توافق پذیری و روان رنجور خویی و زمینه ی اخلاقی) و پیامدهای (حمایت سازمانی ادراک شده، تعهد عاطفی و رفتارهای مدنی سازمانی) رهبری اخلاقی بود. نمونه این پژوهش شامل 213 نفر از کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز کارون بودند که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان در پژوهش پرسشنامه های نئو، زمینه اخلاقی، رهبری اخلاقی، حمایت سازمانی ادراک شده، تعهد سازمانی (تعهد عاطفی) و رفتار مدنی سازمانی را تکمیل نمودند. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS ویراست 19 و AMOS ویراست 18 انجام گرفت. جهت آزمودن اثرهای واسطه ای در الگوی پیشنهادی نیز از روش بوت استراپ استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از برازش نسبتاً خوب الگوی پیشنهادی با داده ها بودند. برازش بهتر از طریق همبسته کردن خطاهای دو مسیر حاصل شد. نتایج هم چنین نشان دادند که وجدانی بودن، توافق پذیری و زمینه ی اخلاقی با رهبری اخلاقی رابطه مثبت و روان رنجور خویی با رهبری اخلاقی رابطه منفی داشتند. هم چنین، رابطه مثبت حمایت سازمانی ادراک شده با تعهد عاطفی و رفتارهای مدنی سازمانی و نیز رابطه مثبت رهبری اخلاقی با حمایت سازمانی ادراک شده و نیز رابطه مثبت رهبری اخلاقی با تعهد عاطفی و رفتارهای مدنی سازمانی مورد تأیید قرار گرفتند. تمامی مسیرهای غیرمستقیم در الگوی پیشنهادی معنی دار بودند.

هدف پژوهش حاضر، معرفی ویژگی هایی از رهبران اخلاقی است. این پژوهش دارای فلسفه تفسیری، رویکرد کیفی و استراتژی داده بنیاد مبتنی بر رویکرد ظاهرشونده گلیزری می باشد. جامعه مورد مطالعه این پژوهش، سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران بوده است. در ارتباط با نمونه نیز، با 22 نفر از مدیران ارشد و اخلاقی سازمان که نسبت به مولفه ها و ویژگی های رهبران اخلاقی، آگاهی لازم و کافی داشتند، مصاحبه های عمیقی صورت پذیرفته است. روش نمونه گیری بر اساس نمونه گیری گلوله برفی بوده است. باتوجه به روش جمع آوری داده ها که مصاحبه بوده است، روش تحلیل داده ها از طریق روش تحلیل مبتنی بر روش کدگذاری گلیزری بوده و نتایجِ حاصل از تحلیل مصاحبه ها و کدگذاری در دو مرحله کدگذاری حقیقی و نظری نشان داد که مولفه های رهبری اخلاقی شامل دین مداری، شخصیت اخلاقی، انقلابی بودن و بینش تحلیلی می باشد. هریک از این مولفه ها شامل مقولاتی هستند که در مجموع 4 مولفه، 43 مقوله و 698 مفهوم احصا گردید. در مجموع با توجه به مولفه های رهبری اخلاقی در این پژوهشِ بومی، رهبران اخلاقی این سازمان، دارای ویژگی هایی هستند که مدیران سازمان صنایع دفاع را تشویق می کنند تا برای مقابله با تهدیدات دشمنان، محدودیت های بین المللی و اقتصادی، تعالی سازمانی، نوین سازی و تحول در سازمان، به این شاخص ها دست پیدا کنند تا بتوانند کارکنان سازمان را با انگیزه و تلاش بهتری به سمت اهداف سازمانی سوق دهند.

فضیلت سازمانی از جمله مفاهیم مهم و جدید سازمانی است که از روانشناسی مثبت گرا گرفته شده است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی فضیلت سازمانی بر اساس رهبری اخلاقی و هوش معنوی انجام گرفته است. این پژوهش کاربردی از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل کارکنان با تحصیلات کارشناسی به بالا در سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان غربی و ابزار گردآوری داده ها سه پرسشنامه استاندارد رهبری اخلاقی براون و همکاران (2005)، پرسشنامه فضیلت سازمانی کامرون و همکاران (2004) و پرسشنامه هوش معنوی کینگ (2008) است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، از رگرسیون چندگانه به طور همزمان استفاده شد. یافته های حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد که هوش معنوی و ابعاد آن بر ارتقاء فضیلت سازمانی تاثیر مثبت، مستقیم و معناداری دارد. همچنین تاثیر مثبت، مستقیم و معنادار رهبری اخلاقی و ابعاد آن بر ارتقاء فضیلت سازمانی تایید شد. با توجه به نتایج تحقیق، هوش معنوی و رهبری اخلاقی به ترتیب 11 و 17 درصد از تغییرات فضیلت سازمانی را تبیین می کنند. بر اساس این نتایج میتوان گفت با افزایش دو متغیر پیش بین رهبری اخلاقی و هوش معنوی، متغیر ملاک فضیلت سازمانی ارتقاء می یابد. 

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی در این پژوهش بررسی رابطه رهبری اخلاقی مدیران با کیفیت زندگی کاری از دیدگاه معلمان آموزش و پرورش منطقه 10 شهر تهران است. روش پژوهش: روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان زن و مرد منطقه 10 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 95 - 94 می باشد که شامل 625 نفر بوده است. بر طبق جدول مورگان، حجم نمونه بدست آمده 235 نفر بوده است که تمامی این افراد به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. از روش تصادفی ساده برای نمونه گیری استفاده شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی کاری والتون (1988) و رهبری اخلاقی عمادی فر (1388) استفاده شده است که برای تأیید پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شده که آلفای کرونباخ برای کیفیت زندگی کاری و رهبری اخلاقی مدیران به ترتیب 921/0 و 879/0 بدست آمده است. در بخش آمار استنباطی با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تی تک نمونه ای و رگرسیون به سوالات تحقیق پاسخ داده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد از دیدگاه معلمان، رهبری اخلاقی مدیران کمی از حد متوسط بالاتر است اما کیفیت زندگی کاری از حد متوسط کمتر می باشد. علاوه بر این، نگرش معلمان نسبت به اخلاقی بودن سبک رهبری مدیرشان رابطه مثبت و معناداری با کیفیت زندگی کاری آنان دارد. نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون نیز بیانگر این است که از میان متغیرهایی که وارد معادله رگرسیونی شده اند، فقط متغیر اعتماد در مدل نهایی باقی مانده است که این متغیر در کل 5/31 درصد از تغییرات متغیر وابسته (کیفیت زندگی کاری) را تبیین می کند. نتیجه گیری: مدیران به عنوان رهبران آموزشی باید با برنامه ریزی مناسب و مستمر و رفتار ترغیبی سعی نمایند توانایی ها و استعدادهای نهفته کارکنان را کشف نمایند. این رهبران می توانند با ارتقای کیفیت زندگی کاری در بین معلمان موجب خلق ایده های نو، یادگیری مشارکتی، افزایش جو تفاهم، ارتقای سطح دانش حرفه ای، به روز شدن علم و در نهایت پیشرفت مدرسه شوند

هدف اصلی این پژوهش توصیف الگوهای رهبری مدرسه در پیوند با متغیرهای زمینه ای مدارس منطقه رضویه شهر مشهد به تفکیک مقطع تحصیلی مدارس (ابتدایی و متوسطه)، جنسیت مدیر مدرسه (مرد و زن)، بافت مدرسه (روستایی و شهری) تخصص و تجربه مدیران می باشد. برای دست یابی به این هدف، از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شد. کلیه معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه، دخترانه، پسرانه و مختلط در مناطق روستایی و شهری رضویه مشهد جامعه آماری موردمطالعه را تشکیل دادند که مشتمل بر 1148 نفر بودند. از این مجموع، 212 معلم به عنوان نمونه موردمطالعه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده های موردنیاز از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد به طورکلی، از دیدگاه معلمان مدارس منطقه رضویه، الگوی رهبری مدیریتی با اختصاص بالاترین میانگین، الگوی رهبری غالب به شمار می رود؛ سپس الگوی رهبری اخلاقی، الگوی رهبری آموزشی، الگوی رهبری توزیعی و الگوی رهبری تحولی در مراتب بعدی قرار گرفتند. پیمایش الگوهای رهبری در مدارس موردمطالعه به تفکیک متغیرهای مختلف حاکی از غلبه الگوی رهبری مدیریتی در مدارس شهری و روستایی، به ویژه مدارس متوسطه، مدارس با مدیریت زن و مدارس با مدیران کم تجربه است و درعین حال، الگوی رهبری اخلاقی در مدارس با مدیریت مرد، مدارس ابتدایی و مدارس با مدیران باتجربه برجسته تر بود.

هدف پژوهش طراحی و تبیین مدل رهبری اخلاقی با رویکرد مسئولیت پذیری اجتماعی کارکنان دبیرستانهای مناطق هفت گانه مشهد بود. پژوهش از نوع توسعه ای –کاربردی وآمیخته بود. ابتدا با تکنیک دلفی نظرات24 نفر از خبرگان مدیریت آموزشی و مدیران باتجربه مناطق هفت گانه مشهد گردآوری شد. سپس پرسشنامه تحقیق براساس ابعاد و مؤلفه های بدست آمده ، طراحی و پس از تایید روایی صوری ، محتوایی (15 نفر از افراد خبره حوزه مطالعاتی) و پایایی از طریق آلفای کرونباخ (80/0) در بین 377 نفر از کارکنان دبیرستان های مشهد که به صورت تصادفی انتخاب شدند توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با روشهای معادلات ساختاری و نرم افزارهای Spss و Amos انجام شد. سبک رهبری اخلاقی دارای 4 بعد(14 مولفه) بود که ابعاد فردی و مدیریتی بالاترین اهمیت را داشتند . همچنین مسئولیت پذیری اجتماعی سازمانی نیز دارای 4 بعد(16 مولفه) بود که ابعاد زیست محیطی و اجتماعی دارای بیشترین اهمیت بود. با توجه به اهمیت سبک رهبری اخلاقی با رویکرد مسئولیت پذیری اجتماعی سازمانی در ارتقای سطح بهره وری و اولویت جنبه های فردی و مدیریتی و ابعاد زیست محیطی و اجتماعی مدیران آموزش و پرورش و مدارس باید توجه ویژه ای را به این ابعاد و مولفه ها مبذول دارند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش رهبری اخلاقی به عنوان راهبردی در اجرای حکمرانی خوب در سازمان های ورزشی بود. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی از نظر روش تحقیق در زمره تحقیقات توصیفی - پیمایشی و از حیث اجرا به شکل میدانی انجام شد. داده های تحقیق با استفاده از 2 نسخه پرسشنامه استاندارد جمع آوری شد. جامعه آماری پژوهش را اعضای هیات علمی گروه مدیریت ورزشی دانشگاه های کشور و مدیران کل ادارات ورزش و جوانان استان های کشور به تعداد 121برآورد شد که با توجه به تعداد کم جامعه آماری تمامی 121 نفر به شکل دسترس به عنوان نمونه آماری در این پژوهش انتخاب شدند. در این تحقیق برای اطمینان بیشتر از نظرات اساتید و سایر خبرگان در دسترس استفاده گردید. جهت پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS استفاده شد. خروجی آزمون آماری تی وابسته (One Sample T-Test) نشان داد که اختلاف معناداری بین میانگین فرضی و میانگین جامعه وجود دارد . همچنین خروجی ضریب رگرسیون خطی (R2=.72 ) معنادار گزارش شد و بالاخره نتایج آزمون رتبه بندی فریدمن نشان داد که مولفه ی ارتقاء ارزش ها با رتبه 9.54و میانگین 19.3677و ظرفیت سازی با رتبه 9.54و میانگین 10.5031 بیشترین و کمترین اهمیت را در حکمرانی خوب در سازمان های ورزشی داشته است. بر اساس نتایج پژوهش، به نظر می رسد رهبری اخلاقی از ارزش ها و هنجارهای اخلاقی ورزش محافظت می کند و لازم است مدیران عالی ورزش کشور به عنوان سرمایه اصلی این مسئله را مورد توجه قرار دهند.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک رهبری اخلاقی ادراک شده توسط کارکنان با توانمند سازی روانشناختی و نقش تعدیل کنندگی خستگی هیجانی در این رابطه است. جامعه آماری تحقیق شرکت ایساکو در شهر تهران است و تعداد نمونه از طریق جدول مورگان به تعداد 265 نفر به صورت تصادفی ساده با استفاده از جدول اعداد تصادفی بدست آمد. برای اندازه گیری توانمند سازی روانشناختی از پرسشنامه اسپرایتزر (1995) با 12 گویه، برای اندازه گیری رهبری اخلاقی از پرسشنامه براون و همکاران (2005) با 10 گویه و برای جمع آوری داده های مربوط به خستگی هیجانی از پرسشنامه ماسلاج و جکسون (1981) مشتمل بر 9 سوال استفاده شد. روایی (همگرا و واگرا) و پایایی (بارعاملی، ضریب پایایی مرکب و ضریب آلفای کرونباخ) بدست آمده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری حاکی از آن است که ابزار اندازه گیری از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است. تحلیل داده ها با نرم افزار پی ال اس و معنی داری روابط میان متغیرهای مکنون با استفاده از آماره تی صورت گرفت. نتایج نشان داد بین سبک رهبری اخلاقی ادراک شده با توانمند سازی روانشناختی کارکنان رابطه معنی دار از نوع مثبت وجود دارد که با حضور خستگی هیجانی در کارکنان این رابطه تضعیف شد. شدت اثر تعدیل گری معادل 18/0 می باشد که نشان از اثر متوسط متغیر تعدیل گر خستگی هیجانی در رابطه بین سبک رهبری اخلاقی با توانمند سازی روانشناختی دارد

هدف این پژوهش بررسی نقش رهبری اخلاقی مدیران در عملکرد شغلی معلمان با نقش میانجی تعهد حرفه ای بود. روش پژوهش کمی، توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی به روش معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش، تمامی معلمان دوره ابتدایی شهرستان تویسرکان به تعداد 332 نفر بود که به علت محدود بودن جامعه آماری نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد. داده ها با پرسشنامه های رهبری اخلاقی کالشون و همکاران (۲۰۱۱)، تعهد حرفه ای کلایکمن و هنینگ (۲۰۰۰) و عملکرد شغلی پاترسون (۱۹۹۶) گردآوری شد. برای تعیین پایایی ابزارها از ضریب آلفای کرانباخ و روایی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. تحلیل داده ها با آزمون همبستگی پیرسون و تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری و با نرم افزار LISREL10.30 انجام شد. یافته ها نشان داد که رهبری اخلاقی مدیران و تعهد حرفه ای معلمان اثر معنادار بر عملکرد شغلی معلمان دارند (05/0). همچنین رهبری اخلاقی با میانجیگری تعهد حرفه ای بر عملکرد شغلی معلمان اثر دارد (05/0).

هدف از این پژوهش بررسی تأثیررهبری اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان و قصد ترک شغل با نقش میانجی انگیزش درونی در بین مدیران دانشگاهی استان گلستان می باشد. جمع آوری داده ها در این پژوهش به روش میدانی و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه استاندارد شریف و اتان (2018) بوده است. جامعه آماری در این پژوهش مدیران دانشگاهی در استان گلستان به تعداد 205 نفر بوده است و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 135 نفر و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیده است. پایایی پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ تأیید گردید. در ضمن، برای بررسی و تحلیل آزمون فرضیه های تحقیق از روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که: 1- رهبری اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیرگذار است؛ 2- رهبری اخلاقی بر قصد ترک شغل تأثیرگذار است؛ 3- رهبری اخلاقی بر انگیزش درونی تأثیرگذار است؛ 4- انگیزش درونی بر رفتارشهروندی سازمانی تأثیرگذار است؛ 5- انگیزش درونی بر قصد ترک شغل تأثیرگذار نیست.