مصطفی زنگی آبادی

هدف : عوامل متعددی بر تصمیم تهیه کنندگان صورت های مالی در جهت مدیریت سود مؤثر است. یکی از این عوامل مطابق تئوری های مطرح شده، شخصیت تاریک مدیریت است که میزان اثرگذاری آن در موقعیت های مختلف متفاوت است. به گونه ای که در یک جو اخلاقی، احتمالاً مدیریت موفقیت چندانی در مدیریت فرصت طلبانه سود نداشته و سبک رهبری اخلاقی، باعث کاهش رفتارهای غیراخلاقی ناشی از ابعاد تاریک شخصیت خواهد شد. لذا، در این پژوهش با توجه به عدم بررسی موارد عنوان شده در ایران، اثر سبک رهبری اخلاقی بر کاهش ابعاد شخصیت تاریک افراد درگیر در مدیریت سود بررسی گردید.   روش : جامعه آماری پژوهش حاضر در برگیرنده شرکت کارگزاری ثبت شده نزد سازمان بورس اوراق بهادار است که در نهایت 80 شرکت کارگزاری با استفاده از نمونه گیری حذفی انتخاب شدند. اندازه گیری مدیریت سود براساس داده های صورت های مالی در بازه زمانی 1390 تا 1398 انجام شد. به منظور سنجش ابعاد شخصیت تاریک افراد درگیر در مدیریت سود و سبک رهبری اخلاقی از ابزار پرسشنامه استفاده گردید. برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون خطی و رویکرد معادلات ساختاری استفاده شد.   یافته ها : نتایج نشان داد اغلب افراد درگیر در مدیریت سود، مدیران عامل شرکت های کارگزاری هستند. همچنین نتایج بیانگر وجود رابطه منفی و معنا دار بین رهبری اخلاقی و ماکیاولیسم، خودبرتربینی و روان پریشی و به طورکلی نشان دهنده تأثیر منفی رهبری اخلاقی بر کاهش ابعاد شخصیت تاریک افراد درگیر در مدیریت سود است که تأییدکننده نظریه دوسویه مبادله رهبر- پیرو است.   نتیجه گیری : یافته ها بیانگر آن است در شرکت های کارگزاری رهبری اخلاقی از طریق برقراری ارتباطات اخلاقی، تشویق و ترغیب رفتارهای اخلاقی می تواند بر جو اخلاقی محیط کار موثر باشد و نهایتاً موجب کاهش بروز ویژگی های تاریک شخصیت از سوی افراد درگیر در مدیریت سود در این شرکت ها شود. این نتایج نقش نظارت های تشکل های خودانتظام بر عملکرد شرکت های کارگزاری را برجسته می نماید.    

در این پژوهش عکس العمل فرد در مقابل نتیجه رفتارش یعنی سرمایه گذاری در بورس، در قالب تئوری استنباط متناظر (تئوری اسنادی) سنجیده شده است. به عبارت دیگر، افراد نتیجه عملکرد خود یعنی سرمایه گذاری در بورس را به چه عواملی نسبت می دهند. این ارزیابی در قالب پژوهش شبه تجربی بر روی افرادی که از نظر آگاهی نسبت به سرمایه گذاری در بورس در یک سطح بودند (دانشجویان رشته مدیریت صنعتی و حسابداری)، صورت گرفته است و نتایج نشان می دهد هنگامی که افراد از سرمایه گذاری خود بازده منفی کسب می کنند آن را به عوامل بیرونی نسبت می دهند؛ و در مقابل، زمانی که بازده مثبت بدست می آورند، آن را ناشی از ویژگی های درونی خود می دانند. این دو نتیجه با مفهوم تئوری استنباط متناظر (تئوری اسنادی) مطابقت دارد و آن را در عمل تأیید می کند.

ازآنجایی که بیشترین میزان سرمایه در سراسر جهان از طریق بازارهای سهام مبادله شده و اقتصاد ملی نیز به شدت متأثر از عملکرد این بازارها است افزایش حجم سرمایه گذاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، باعث توسعه فعالیت و بهبود عملکرد شرکت و در پی آن جذب سرمایه بیشتر به سمت بازار سرمایه و بهبود اوضاع اقتصادی خواهد شد. لذا بررسی موارد کلان تسهیل فرایند سرمایه گذاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، موضوع قابل تأملی خواهد بود. بدین منظور این تحقیق، اثر آزادسازی مالی بر حجم سرمایه گذاری را در دوره 2002-2015 در شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار با استفاده از رویکرد معادلات ساختاری بررسی می نماید. از شاخص هریتیج به عنوان شاخص آزادسازی م الی بالقوه، شاخص آزادسازی مالی (معکوس تفاضل نرخ بهره واقعی امریکا از نرخ بهره واقعی ایران) و کنترل نرخ بهره (تغییرات نرخ بهره)، به عنوان گویه های آزادسازی مالی استفاده شده است. نتایج بررسی حاکی از وجود رابطه مثبت بین آزادسازی مالی و حجم سرمایه گذاری است. از دلایل عمده آن می توان به ورود سرمایه گذاران خارجی در بورس و کاهش نرخ بهره بانکی اشاره کرد که باعث تمایل شرکت ها به سرمایه گذاری بیشتر شده است.

به دلیل حساسیت افراد جامعه نسبت به تقلب و آثار آن و لزوم توجه بیشتر حسابرسان به عوامل خطر تقلب، در تحقیق حاضر عکس العمل حسابداران رسمی نسبت به وجود عوامل خطر تقلب و تعدیل در برنامه حسابرسی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور اطلاعات مورد نیاز جهت تجزیه و تحلیل از طریق پرسش نامه استاندارد که روایی آن توسط اساتید خبره تأیید گردید و پایایی آن طبق آزمون کرومباخ 86 درصد می باشد، جمع آوری شده و نمونه آماری مورد نظر از میان حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی و مؤسسات حسابرسی، انتخاب گردیده و مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از ،SPSS ، برای تجزیه و تحلیل داد هها از نرم افزار آن است که مهم ترین عوامل خطر تقلب مربوط به ویژگی های مدیریت می باشد و کم اهمیت ترین آن ها، مربوط به شرایط مالی و شرایط تأمین مالی واحد مورد رسیدگی است. همچنین نتایج تحقیق حاکی از آن است که حسابرسان در مواجه با عوامل خطر تقلب در اغلب موارد میزان روش های حسابرسی را افزایش می دهند و کمتر، ماهیت و زما نبندی روش های حسابرسی را تغییر م یدهند.