رفتارهای مدنی سازمانی

"هدف از انجام این پژوهش تعیین رابطه سبکهای دلبستگی بزرگسالی با رفتارهای مدنی سازمانی در بین کارکنان یک کارخانه صنعتی در شهرک صنعتی محمودآباد اصفهان بوده است. در این پژوهش سبکهای دلبستگی بزرگسالی متغیرهای پیش‌بین و رفتارهای مدنی سازمانی و ابعاد آن متغیرهای ملاک بودند. 183 نفر از کارکنان یک کارخانه صنعتی به شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. نوع پژوهش توصیفی (همبستگی) بود. آزمودنی‌ها، پرسشنامه‌های سبکهای دلبستگی بزرگسالی و رفتارهای فرانقش را تکمیل کردند. در این پژوهش روش آماری همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام به‌کار برده شد. نتایج نشان داد آزمودنی‌های دارای سبک دلبستگی ایمن نسبت به آزمودنی‌های دارای سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا بیشتر به انجام رفتارهای مدنی سازمانی اقدام می‌کنند. علاوه بر این نتایج تحلیل رگرسیون هم سهم معنادار متغیرهای پیش‌بین را در پیش‌بینی متغیرهای ملاک نشان داد و مشخص ساخت سبک دلبستگی می‌تواند رفتارهای مدنی سازمانی را به خوبی پیش‌بینی ‌کند. "

این پژوهش با هدف بررسی مدل ساختاری پیوند میان رشد حرفه ای، حمایت سرپرست و توانمندسازی با نگرشهای شغلی و رفتارهای مدنی سازمانی در ایران به مرحله اجرا درآمد. جامعه آماری پژوهش را کارکنان سه مجموعه صنعتی از شهرهای اصفهان، دورود و شیراز بودند که از میان آنها 899 نفر بر مبنای شیوه ی طبقه ای و به روش تصادفی ساده انتخاب و پرسشنامه های رفتارهای مدنی سازمانی، نگرش های شغلی، رشد حرفه ای، توانمندسازی و حمایت سرپرست بر روی آنها اجرا شد. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش از طریق مدل سازی معادله ساختاری (SEM) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که: 1) رشد حرفه ای، توانمندسازی و حمایت سرپرست با نگرشهای شغلی (رضایت و تعهد) دارای رابطه معناداری است (01/0P<). 2) نگرشهای شغلی، رشد حرفه ای و حمایت سرپرست نیز با رفتارهای مدنی سازمانی دارای رابطه مستقیم معنادار بودند (01/0P<). مدل ساختاری نهایی پژوهش نشان داد که برای ارتقاء رفتارهای مدنی سازمانی باید نگرشهای شغلی، رشد حرفه ای و حمایت سرپرست مورد تقویت قرار گیرند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش تعدیل کننده نیازهای روانی-اجتماعی در پیوند میان فشارزاهای شغلی با رفتارهای مدنی-سازمانی، عملکرد وظیفه و خلاقیت بود. جامعه آماری پژوهش کارکنان یکی از شرکت های وابسته به وزارت نفت در شهر بندرعباس بودند، که از میان آنها، 187 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه نیازها (یاماگوچی، 2003)، فشارزاهای شغلی، عملکرد وظیفه (باباکاس و همکاران،2009)، خلاقیت (تایرنی و همکاران، 1999)، و رفتارهای مدنی-سازمانی (بخاری و علی،2009) می باشد. داده ها از طریق تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شدند. نتایج نشان داد: نیاز به پیوند جویی رابطه ابهام و گرانباری نقش با عملکرد وظیفه و رفتارهای مدنی و سازمانی ، و نیاز به قدرت رابطه ابهام و گرانباری نقش با خلاقیت را تعدیل می کنند. همچنین نیاز به قدرت رابطه تعارض نقش با عملکرد وظیفه، با خلاقیت و با رفتارهای مدنی و سازمانی را تعدیل می نمایند.

هدف پژوهش حاضر طراحی و آزمودن الگویی از برخی پیامدهای فشارزاهای چالشی و فشارزاهای بازدارنده در کارکنان گروه ملی صنعتی فولاد ایران در شهر اهواز است. متغیرهای پیامد عبارت هستند از قصد ترک شغل، سلامت روان، رفتارهای مدنی سازمانی، عملکرد تکلیفی، عزت نفس سازمان محور و اضطراب. شرکت کنندگان شامل 257 نفر از کارکنان گروه ملی صنعتی فولاد ایران بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند که 91.8% مرد و میانگین سنی آن ها نیز 32 سال بود. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه های فشار روانی چالشی/ بازدارنده (لی پاین، لی پاین و جکسون، 2004)، افسردگی اضطراب فشار روانی (لوی باند و لوی باند، 1995)، قصد ترک شغل (کامن، فیچمن، جنکینز و کلش، 1979)، فرم کوتاه زمینه یابی سلامت (ویر، کوزینسکی و کلر، 1996)، عملکرد شغلی (ویلیامز و اندرسون، 1991) و عزت نفس سازمان محور (پیرس و گاردنر، 1989) استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزار AMOS ویراست 21 انجام گرفت. روابط واسطه ای در الگوی پیشنهادی با استفاده از روش بوت استراپ آزموده شدند. یافته ها نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. برازش بهتر از طریق همبسته کردن خطاهای دو مسیر حاصل شد. نتایج نشان داد فشارزاهای چالشی اثر مثبت معنی دار و فشارزاهای بازدارنده اثر منفی معنی داری بر رفتارهای مدنی سازمانی، عملکرد تکلیفی و عزت نفس سازمان محور دارند. هم چنین اثر مثبت فشارزاهای بازدارنده بر قصد ترک شغل و اضطراب و اثر منفی این فشارزاها بر سلامت روان بودند. و نشان داده شد که اضطراب بر قصد ترک شغل اثر مثبت مستقیم و بر سلامت روان، رفتارهای مدنی سازمانی، عملکرد تکلیفی و عزت نفس سازمان محور اثر منفی مستقیم دارد. نتایج مربوط به روابط غیرمستقیم نیز اثر فشازاهای بازدارنده را بر سلامت روان، رفتارهای مدنی سازمانی، عملکرد تکلیفی و عزت نفس سازمان محور از طریق اضطراب مورد تأیید قرار دادند.

هدف پژوهش حاضر طراحی و آزمون الگویی از برخی پیشآیندها (صفات شخصیتی وجدانی بودن، توافق پذیری و روان رنجور خویی و زمینه ی اخلاقی) و پیامدهای (حمایت سازمانی ادراک شده، تعهد عاطفی و رفتارهای مدنی سازمانی) رهبری اخلاقی بود. نمونه این پژوهش شامل 213 نفر از کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز کارون بودند که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان در پژوهش پرسشنامه های نئو، زمینه اخلاقی، رهبری اخلاقی، حمایت سازمانی ادراک شده، تعهد سازمانی (تعهد عاطفی) و رفتار مدنی سازمانی را تکمیل نمودند. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS ویراست 19 و AMOS ویراست 18 انجام گرفت. جهت آزمودن اثرهای واسطه ای در الگوی پیشنهادی نیز از روش بوت استراپ استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از برازش نسبتاً خوب الگوی پیشنهادی با داده ها بودند. برازش بهتر از طریق همبسته کردن خطاهای دو مسیر حاصل شد. نتایج هم چنین نشان دادند که وجدانی بودن، توافق پذیری و زمینه ی اخلاقی با رهبری اخلاقی رابطه مثبت و روان رنجور خویی با رهبری اخلاقی رابطه منفی داشتند. هم چنین، رابطه مثبت حمایت سازمانی ادراک شده با تعهد عاطفی و رفتارهای مدنی سازمانی و نیز رابطه مثبت رهبری اخلاقی با حمایت سازمانی ادراک شده و نیز رابطه مثبت رهبری اخلاقی با تعهد عاطفی و رفتارهای مدنی سازمانی مورد تأیید قرار گرفتند. تمامی مسیرهای غیرمستقیم در الگوی پیشنهادی معنی دار بودند.

این پژوهش با هدف بررسی بنیان های انگیزشی رفتارهای مدنی اجباری و رفتارهای مدنی سازمانی متعارف اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری پژوهش را کارکنان یک سازمان دولتی در شهر زنجان تشکیل دادند که از بین آن ها 212 نفر به شیوه ی نمونه گیری سهل الوصول انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه رفتارهای مدنی اجباری، پرسشنامه رفتارهای مدنی سازمانی و سیاهه منابع انگیزشی بودند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد که از بین منابع انگزشی فقط انگیزش ابزاری با رفتارهای مدنی اجباری و فرآیند درونی، انگیزش خودپنداره بیرونی، انگیزش خودپنداره درونی و انگیزش درونی سازی هدف با رفتارهای مدنی سازمانی معطوف به افراد و دو بعد منابع انگیزشی شامل انگیزش خودپنداره درونی و انگیزش درونی سازی هدف با رفتارهای مدنی سازمانی معطوف به سازمان دارای رابطه معنادار هستند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که انگیزش خودپنداره درونی پیش بینی کننده رفتارهای مدنی سازمانی معطوف به افراد و انگیزش ابزاری (به صورت منفی) و انگیزش خودپنداره درونی (به صورت مثبت) پیش بینی کننده رفتارهای مدنی سازمانی معطوف به سازمان هستند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که فقط انگیزش ابزاری (به صورت مثبت) و انگیزش خودپنداره درونی (به صورت منفی) پیش بینی کننده رفتارهای مدنی اجباری هستند.

این پژوهش با هدف بررسی نقش سرمایه روان شناختی بر رفتارهای مدنی سازمانی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش در سه مطالعه مستقل، سه سازمان (یک سازمان دولتی، یک سازمان خدماتی و معلمان زن) در شهرهای اصفهان و اهواز بودند که به ترتیب از بین آن ها 279 نفر،267 نفر و 351 نفر به شیوه در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش در هر سه مطالعه شامل پرسشنامه های سرمایه روان شناختی و رفتارهای رفتارهای مدنی سازمانی بودند. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون به شیوه ورود تحلیل شد. نتایج مطالعه اول نشان داد که به ترتیب امیدواری، خودکارآمدی و تاب آوری قادر به پیش بینی (معنی دار) رفتارهای مدنی سازمانی معطوف به افراد و امیدواری، تاب آوری و خوش بینی قادر به پیش بینی رفتارهای مدنی سازمانی معطوف به سازمان هستند. نتایج مطالعه دوم نیز نشان داد که خودکارآمدی در حد نه چندان بالا پیش بینی کننده یاری رسانی و خودکارآمدی، امیدواری و خوش بینی پیش بینی کننده فضایل شهروندی هستند. بالاخره نتایج مطالعه سوم نیز نشان داد که در میان معلمان زن از چهار مؤلفه سرمایه روان شناختی، فقط خودکارآمدی پیش بینی کننده رفتارهای مدنی سازمانی معطوف به افراد است. در مجموع نتایج این پژوهش نشان می دهد که در هر ساختار سازمانی معین، برخی از مؤلفه های سرمایه روان شناختی می توانند با ابعاد رفتارهای مدنی سازمانی رابطه برقرار کنند.