تاریخ گذاری و نقد روایات خوخه
حوزه‌های تخصصی:
یکی از فضائل امام علی(ع) جریان سد الابواب است که در منابع متقدم شیعه و اهل سنت به آن اشاره شده است. پس از ورود پیامبر اکرم(ص) به مدینه و ساخت مسجدالنبی(ص)، اتاق هایی در کنار مسجد برای سکونت ایشان ساخته شد. به مرور اصحاب هم در کنار مسجد اتاق هایی را برای خود ساختند. در مقابل این حدیث مشهور، روایت سدّ خوخه در منابع اهل سنت دیده می شود. در این نوشتار به نقد و بررسی حدیث خوخه که برای خلیفه اول نقل شده، با هدف تاریخ گذاری این روایات و بررسی حلقه مشترک و انگیزه هایی که از جعل این حدیث وجود دارد، پرداخته شده است. سلسله اسناد این روایات به سه فرد (حلقه مشترک) منتهی می شود که در قسمت نقد سندی به بررسی آنها پرداخته شده است و در قسمت نقد محتوایی اول به صورت کلی انگیزه جعل روایات فضائل خلفاء و بعد به صورت جزئی به نقد محتوایی و انگیزه هایی که از جعل حدیث خوخه وجود داشته پرداخته شده است؛ اما سؤالی که در اینجا مطرح می شود این است که این روایات از چه زمانی وارد منابع اهل سنت شده است و از حیث سندی و محتوایی دارای چه جایگاهی است؟ مقاله پیش رو در صدد این است که با روش کتابخانه ای و توصیفی تحلیلی این روایات را تاریخ گذاری کند و آنها را از حیث سندی و دلالی مورد نقد و بررسی قرار دهد. نتیجه پژوهش نشانگر آن است که این روایت جعلی است و انگیزه جاعل برای در مقابله با حدیث سد الابواب و کم رنگ کردن فضائل حضرت علی(ع) به خصوص در عصر امویان بوده است.