مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
روانسنجی
منبع:
علوم روانشناختی دوره هجدهم بهار (خرداد) ۱۳۹۸ شماره ۷۵
265-274
حوزه های تخصصی:
زمینه: اهمال کاری به عنوان نقص در خودتنظیم گری، یکی از عوامل اصلی در بسیاری از مشکلات شخصی و بین شخصی محسوب می شود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس اهمال کاری ناب شامل همسانی درونی، پایایی بازآزمایی، روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) و روایی سازه بود. روش: چهارصد و هشتاد و هفت دانشجو (263 دختر، 224 پسر) از دانشجویان دانشگاه تهران به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. از شرکت کنندگان خواسته شد مقیاس اهمال کاری ناب ( PPS )، مقیاس کمال گرایی چند بعدی تهران ( TMPS )، مقیاس استحکام من ( ESS ) و مقیاس سلامت روانی (28- MHI ) را تکمیل کنند. یافته ها: پایایی بازآزمایی و همسانی درونی مقیاس اهمال کاری ناب در حد رضایت بخش مورد تأیید قرار گرفت. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس اهمال کاری ناب از طریق محاسبه ضرایب همبستگی آن با ابعاد کمال گرایی، استحکام من و شاخص های سلامت روانی در مورد شرکت کنندگان بررسی شد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره شرکت کنندگان در مقیاس اهمال کاری ناب با کمال گرایی خودمحور (0/001 p< )، استحکام من (0/001 p< ) و بهزیستی روانشناختی (0/001 p< ) همبستگی منفی و بین نمره اهمال کاری دانشجویان با کمال گرایی دیگرمحور (0/001 p< )، کمال گرایی جامعه محور (0/001 p< ) و درماندگی روانشناختی (0/001 p< ) همبستگی مثبت معنادار وجود دارد. این نتایج، روایی همگرا و تشخیصی مقیاس اهمال کاری ناب را تأیید می کنند. نتیجه گیری: نتایج اولیه تحلیل عاملی اکتشافی وجود یک عامل کلی اهمال کاری را برای مقیاس اهمال کاری ناب تأیید کرد. بر اساس نتایج این پژوهش، مقیاس اهمال کاری ناب برای سنجش این سازه در نمونه های ایرانی از پایایی و روایی کافی برخوردار است.
ساخت و درستی آزمایی مقیاس استحکام من: یک مطالعه مقدماتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۶۰
445-467
حوزه های تخصصی:
استحکام من، مجموعه ای از کنش های من به عنوان یکی از ساختارهای اساسی شخصیت محسوب می شود. فرایند بهنجار تحول مستلزم توانایی من در مواجهه با مطالبات و تعارض های نهاد، فرامن و مقتیضات محیط است. سنجش این توانایی نیازمند داشتن ابزاری معتبر است. هدف اصلی این پژوهش ساخت و بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس استحکام من شامل درستی سازه، درستی همگرا و تشخیصی (افتراقی)، همسانی درونی و قابلیت اعتماد بازآزمایی بود. دویست و شصت و هفت دانشجو (151 دختر، 116 پسر) به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. از شرکت کنندگان خواسته شد مقیاس استحکام من ( ESS )، مقیاس رواندرستی ( MHI-28 )، مقیاس دشواری نظم جویی هیجان ( DERS ) و مقیاس عواطف مثبت و منفی ( PANAS ) را تکمیل کنند. طرح پژوهش حاضر توسعه ای- کاربردی است. در این پژوهش، از روش های تحلیل آماری شامل تحلیل عاملی اکتشافی برای درستی سازه؛ ضریب آلفای کرونباخ برای همسانی درونی؛ و بازآزمایی برای پایائی ابزار استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، پنج عامل را برای مقیاس استحکام من تأیید کرد. درستی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس استحکام من از طریق سنجش همزمان رواندرستی و درماندگی روانشناختی، دشواری نظم جویی هیجان و عواطف مثبت و منفی در مورد شرکت کنندگان محاسبه شد. ضرایب همبستگی میانگین نمره های آزمودنی ها در مقیاس های استحکام من با شاخص های رواندرستی و درماندگی روانشناختی، دشواری نظم جویی هیجان و عواطف مثبت و منفی معنادار بود. همسانی درونی مقیاس های استحکام من بر حسب ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 0/79 تا 0/85 مورد تأیید قرار گرفت. قابلیت اعتماد بازآزمایی مقیاس های استحکام من بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 0/65 تا0/73 در سطح 0/001 p < مورد تأیید قرار گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش، مقیاس استحکام من برای سنجش این سازه در نمونه های ایرانی از قابلیت اعتماد و درستی کافی برخوردار است.
خصوصیات روانسنجی مقیاس تحول مثبت نوجوانی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره شانزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۶۴
540-553
حوزه های تخصصی:
از آنجا که روانشناسان تحولی تلاش دارند تا نوجوانی به عنوان دوره فشار و طوفان شناخته نشود، روی آورد جدیدی به نام تحول مثبت نوجوانی را پایه گذاری نموده اند. از طرفی از منظر روانسنجی، ابزارهای اندازه گیری جهت سنجش ویژگی های مثبت نوجوانی ضروری به نظر می رسد. هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس تحول مثبت نوجوانی گلدوف و همکاران (2014) در دانش آموزان مقطع متوسطه بود. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. بدین منظور تعداد 400 نفر (200 پسر و 200 دختر) از دانش آموزان مدارس متوسطه شهر قم به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و ابزارهای تحول مثبت نوجوانی گلدوف و همکاران (2014) و قلدری ایلی نویز (2001) را تکمیل نمودند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که این مقیاس از پنج عامل اشباع شده است. علاوه بر آن نتایج همبستگی پیرسون نشان داد، تحول مثبت نوجوانی با انضباط (0/32= r ) و پیشرفت تحصیلی (0/31= r ) رابطه مثبت و با قلدری (0/46-= r ) رابطه منفی و معنی دار 0/01≥ p دارد. همچنین قابلیت اعتماد پرسشنامه تحول مثبت نوجوانی با استفاده از روش آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 0/81 و هر کدام از خرده مقیاس ها شامل شایستگی 0/50، اعتماد 0/86، خلق و خو 0/52، مراقبت 0/63 و ارتباط 0/79 بدست آمد. یافته های پژوهش بیانگر این است که می توان از نسخه فارسی پرسشنامه تحول مثبت نوجوانی به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روانشناختی استفاده کرد.
ساخت و درستی آزمایی مقیاس زناشویی سنجش نیازهای اساسی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره هجدهم پاییز (مهر) ۱۳۹۸ شماره ۷۹
773-784
حوزه های تخصصی:
زمینه: محور مداخلات واقعیت درمانی در کار با زوجین، کمک به آگاهی یافتن از نیازها و ارضای آنها در یکدیگر است. بنابراین سنجش نیازهای اساسی، مبتنی بر مفاهیمی که در بافتار زناشویی می یابند، نیازمند داشتن ابزاری معتبر است. هدف: هدف اصلی این پژوهش ساخت و بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس زناشویی سنجش نیازهای اساسی بود. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. 1049 متأهل (504 زن و 545 مرد) با روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای گزینش شدند. درستی همگرا از طریق همبستگی با پرسشنامۀ نیازهای اساسی گلسر (سالاری و صاحبی، 1383) آزمون شد. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، هر کدام با 50 درصد از داده ها صورت گرفت؛ تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که مقیاس زناشویی سنجش نیازهای اساسی، پنج بُعد (امنیت، عشق، قدرت، تفریح و آزادی) را در برمی گیرد و نتایج تحلیل عاملی تأییدی، این پنج بُعد را تأیید کرد. بین مقیاس زناشویی سنجش نیازهای اساسی با مقیاس نیازهای اساسی گلسر همبستگی قوی وجود داشت و درستی همگرا تأیید شد (0/01> p ، 0/05> p ). قابلیت اعتماد مقیاس زناشویی سنجش نیازهای اساسی نیز از روش همسانی درونی آلفای کرونباخ با مقدار 0/90 و از طریق بازآزمایی با مقدار 0/91 بدست آمد. نتیجه گیری: مقیاس زناشویی سنجش نیازهای اساسی برای استفاده در زوج درمانی با زوج های ایرانی از قابلیت اعتماد و درستی کافی برخوردار است.
ارزیابی ویژگی های روان سنجی مقیاس باجگیری عاطفی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندازه گیری تربیتی سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۶
183 - 200
حوزه های تخصصی:
باجگیری عاطفی شکلی از دستکاری کردن شدید دیگران است، به طوری که اگر خواسته های یک فرد در رابطه صمیمانه برآورده نشود، به طور مستقیم و غیر مستقیم از تهدید استفاده می کند تا طرف مقابل را تنبیه کند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی ویژگی های روان سنجی مقیاس باجگیری عاطفی (EB) شامل روایی سازه، روایی همگرا و همسانی درونی بود. روش تحقیق از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زن متاهل شهر اهواز بودند که از بین آن ها 269 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به مقیاس باجگیری عاطفی و مقیاس چهار اسب سوار مهلک پاسخ دادند. نتایج تحلیل عامل تاییدی ساختار سه عاملی (ترس، التزام و احساس گناه) مقیاس باجگیری عاطفی را تایید کردند اما ساختار دو عاملی این مقیاس تایید نشد. روایی همگرای مقیاس باجگیری عاطفی از طریق همبسته کردن این مقیاس و عوامل آن با مقیاس چهار اسب سوار مهلک محاسبه شد که همگی معنادار بودند. همسانی درونی باجگیری عاطفی و عوامل آن برحسب ضرایب آلفای کرونباخ 78/0 تا 85/0 مورد تأیید قرار گرفت. یافته های پژوهش مشخص ساخت که مقیاس باجگیری عاطفی برای مطالعات پژوهشی و درمانی کاربرد دارد و استفاده از این مقیاس به روانشناسان و مشاوران خانواده توصیه می شود.
اعتبار و روایی پرسشنامه ناگویی هیجانی پرث و رابطه آن با تنظیم شناختی هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص های روانسنجی پرسشنامه ناگویی هیجانی پرث ( PAQ ) و رابطه آن با تنظیم شناختی هیجان بوده است. جهت بررسی روایی پرسشنامه از تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از چرخش واریماکس در نرم افزار spss نسخه 24 استفاده گردید. نتایج نشان داد 22 گویه از مجموع 24 گویه در مقیاس ترجمه شده به زبان فارسی برای فرهنگ ایران مناسب می باشند و تعداد 4 عامل را پوشش داده که روی هم رفته 90/60 درصد واریانس کل را تبیین کردند. ضریب آلفای کرونباخ برای کلیه خرده مقیاس ها و در کل مقیاس بالاتر از 7/0 و مقداری عالی بود. در خصوص بررسی رابطه بین ناگویی هیجانی و تنظیم شناختی هیجان مقیاس کل ناگویی هیجانی تنها با خرده مولفه های "خودسرزنشگری"، "دیگرسرزنشگری، "فاجعه نمایی" و "تمرکز مجدد مثبت" و کل مقیاس دارای رابطه مستقیم و معنادار بود.
خصوصیات روان سنجی نسخه فارسی مقیاس ولع مصرف چاقی (فرم صفات)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر تهیه نسخه فارسی ابزار سنجش ولع مصرف (فرم صفات) و بررسی اعتبار و روایی آن بود. در پژوهش حاضر که از نوع توصیفی پیمایشی بود، از میان جامعه آماری کلیه دانشجویان در حال تحصیل دانشگاه شهید بهشتی (۱۹۶۵۰ نفر) و خوارزمی تهران (۱۳۴۳۰ نفر)، ۴۴۰ نفر (۲۲۰ دانشجو از هر دانشگاه) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند، از پرسشنامه های ولع مصرف چاقی (فرم صفات، اسپدا و همکاران، ۲۰۰۰)، سبک های پاسخدهی به غذا (ون استرین، فریجترس، برگرز و دفرس، ۱۹۸۶) و آگاهی و پذیرش ولع غذا (جوراسیکو، فورمن، تیمکو، بوترین و گودوین، ۲۰۱۱) جهت گرداوری داده ها استفاده شد . دامنه آلفای کرونباخ ( 0/67 تا 0/81 ) نشان داد که نسخه فارسی مقیاس ولع مصرف چاقی (فرم صفات) و خرده مقیاس های آن از همسانی درونی مطلوبی برخوردار است. ارزش ضرایب بازآزمایی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون ( 0/001 P < ؛ 0/76 - 0/85 r= ) بیانگر ثبات مقیاس بود. تحلیل عاملی تأییدی نیز از الگوی ۹ عاملی مقیاس ولع مصرف چاقی (فرم صفات) حمایت کرد. مقیاس ولع مصرف چاقی (فرم صفات) خصوصیات روانسنجی مناسبی در جامعه ایرانی دارد و قابلیت کاربرد گسترده ای در حوزه بالینی و پژوهشی داخل کشور را دارا می باشد.
طراحی مقیاس انعطاف پذیری روانی دختران نوجوان و بررسی ویژگی های روان سنجی آن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندازه گیری تربیتی سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰
115 - 136
حوزه های تخصصی:
امروزه متغیر انعطاف پذیری درمعرض توجه ویژه در حیطه بهداشت روانی است و هر روز بر تعداد پژوهش های مرتبط با آن افزوده میشود. هدف از پژوهش حاضر، ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی مقیاس انعطاف پذیری روانی نوجوانان دختر بود. از میان کلیه دانش آموزان دختر 14-15 ساله ی شهر اصفهان که در دبیرستان مقطع اول مشغول به تحصیل بودند، 460 دانش آموز با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از بین 6 مدرسه در دو پایه تحصیلی هشتم و نهم (با تاکید بر پایه نهم) انتخاب شدند و علاوه بر ابزار مورد پژوهش، به پرسشنامه پذیرش و عمل (AAQ-II) و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) پاسخ دادند. در تحلیل عاملی، سه عامل عمل متعهدانه، عدم کمال گرایی و گشودگی به تجربه در شکل گیری متغیر انعطاف پذیری روانی موثر بودند. یافته های به دست آمده نشان داد که مقیاس حاضر، ابزاری است که پایایی (ثبات، همسانی درونی) و روایی مناسب برای سنجش انعطاف پذیری روان شناختی را داراست. نتایج تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی این پژوهش شاهدی بر روایی سازه مناسب این مقیاس می باشد.
ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه سبک و اختلال شخصیت (PSDI-S) در دانشجویان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، تهیه نسخه فارسی پرسشنامه سبک و اختلال شخصیت ( کوهل و کازن، 2009) و بررسی ویژگی های روان سنجی آن در بین دانشجویان بود. از بین کلیه ی دانشجویان دانشگاههای تهران، الزهرا و دانشگاه آزاد تهران (واحد مرکزی) در سال تحصیلی 99-1398، 285 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و نسخه فارسی پرسشنامه سبک و اختلال شخصیت را تکمیل کردند. داده های به دست آمده با استفاده از شاخص های آلفای کرونباخ، پایایی مرکب، شاخص روایی محتوا، نسبت روایی محتوا و تحلیل عاملی تأییدی تحلیل شدند. ضریب آلفای کرونباخ برای همه زیرمقیاس ها از 60/0 بالاتر و نتایج پایایی مرکب آزمون نیز 89/0 بود. نسبت روایی محتوا بیشتر از 64 درصد و شاخص روایی محتوا بیشتر از 89 درصد بود که نشان از روایی محتوای مناسب مقیاس داشت. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که بار عاملی گویه ها بیشتر از 3/0 است و تمام مسیرها از گویه ها به متغیر پنهان در سطح 001/0 معنادار بودند و مقیاس از روایی سازه مناسبی برخوردار است. با توجه به مطلوب بودن خصوصیات روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه سبک و اختلال شخصیت ، می توان استفاده از آن را به متخصصان حوزه روان شناسی و مشاوره در موقعیت های پژوهشی و تشخیصی پیشنهاد کرد.
ساخت، اعتبار یابی و روایی یابی ابزار سنجش نگرش به نقش اجتماعی زنان در بین دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن و جامعه سال دوازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۵)
15 - 27
حوزه های تخصصی:
مقدمه و هدف: یکی از ابعاد مهم در حوزه نارضایتی زنان نسبت به برخوردهای اجتماعی، نگرش های اجتماعی است که نسبت به آنها شکل گرفته است. با وجود اهمیت این موضوع، نبود ابزار سنجشی مناسبی برای پرداختن علمی به آن از موانع اصلی است. به همین منظور در پژوهش حاضر تلاش شده است ابزار روا و معتبری برای سنجش نگرش به زنان در بین دانشجویان تهیه شود. مواد و روش ها: با توجه به هدف، پژوهش حاضر از نوع «تحقیق و توسعه» است. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای دانشگاه های آزاد اسلامی، پیام نور، علوم پایه، علوم پزشکی و سراسری در چهار گروه رشته تحصیلی علوم انسانی، علوم پزشکی، علوم پایه، فنی و مهندسی و هنر شهر زنجان است که در نیمسال دوم سال تحصیلی95-1394 ثبت نام تحصیلی کرده اند. یافته ها: نتایج تحلیل عاکلی اکتشافی و تاییدی پنج عامل زیربنایی، شغلی(با 7 سؤال)، خانوادگی(با 7 سؤال)، روابط اجتماعی(با 5 سؤال)، عاطفی-جنسی(با 5 سؤال) و رهبری و مدیریت(با 4 سؤال) را برای ابزار نگرش به زنان تعیین کرد. این پنج عامل در مجموع با 28 سؤال اندازه گیری می شوند و در مجموع 60/70 درصد از واریانس کل سؤال ها را تبیین می کنند. بحث و نتیجه گیری: با شناسایی این عوامل زیربنایی می توان از ابزار این پژوهش در پژوهش های مرتبط با زنان برای شناخت بیشتر و آموزش ها و برنامه ریزی های مؤثر استفاده کرد.
ویژگی های روانسنجی آزمون آمادگی تحصیلی گام نخست براساس نظریه سوال- پاسخ
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به منظور بررسی ویژگی های روانسنجی آزمون آمادگی تحصیلی گام نخست در استان گیلان براساس نظریه سوال- پاسخ انجام گرفته است. بدین منظور از بین کلیه نوآموزان شرکت کننده در برنامه سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی سال 93 – 1392 استان گیلان که این آزمون روی آن ها انجام شده بود، یک نمونه 1500 نفری به صورت تصادفی انتخاب و داده های حاصل از اجرای آزمون روی این گروه نمونه جمع آوری و جهت تجزیه و تحلیل آماری بر اساس نظریه سوال- پاسخ مورد استفاده قرار گرفت. در ابتدا مفروضه های تک بعدی بودن و استقلال مکانی با استفاده از برنامه NOHARM مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاصله نشان از تک بعدی بودن آزمون و بالطبع استقلال مکانی آن داشت. سپس جهت برآورد بهترین مدل - داده آزمون براساس نظریه سوال- پاسخ و با استفاده از برنامه تحلیل آماری BILOG . MG ، تحلیل های لازم روی داده ها انجام گرفت که در نهایت نتایج حاکی از آن بود که مدل دو پارامتری برازش بهتری با آزمون دارد. در ادامه پارامترهای سوال در مدل دو پارامتری (دشواری سوال و قدرت تشخیص) و همچنین پارامتر توانایی آزمودنی ها استخراج و مشخص شد که میانگین ضریب دشواری سوال ها برابر با 93/2- بوده و نشان از آسان بودن سوالات دارد . نمودار تابع آگاهی آزمون نیز حکایت از آن داشت که بیشترین آگاهی بخشی این آزمون در توانایی ها، 3- است و این بدین معنی است که اکثر سوالات این آزمون برای افراد با توانایی پایین مناسب است. در بررسی کارکرد افتراقی سوالات براساس گروهبندی های مختلف جنسیت، محل سکونت، داشتن سابقه مهد کودک و سن نوآموزان نیز تحلیل های انجام گرفته با استفاده از برنامه تحلیل آماری BILOG . MG ، نشان می دهد که این آزمون نسبت به این گروهبندی ها دارای سوگیری بوده و این عوامل در پاسخگویی آزمودنی ها به سوالات آزمون تاثیر قابل ملاحظه ای دارند.
تهیه آزمون درک شنیداری فارسی و تعیین مختصات روانسنجی آن
حوزه های تخصصی:
مقدمه: برای سنجش مهارت درک شنیداری ابزارهای مختلفی وجود دارد که یکی از این ابزارها آزمون درک شنیداری ژتونی است. ازآنجایی که نسخه فارسی این آزمون غربالگری پرکاربرد برای سنجش اختلالات گفتار و زبان وجود ندارد، در این تحقیق بر آن شدیم تا آزمون درک شنیداری فارسی را با انطباق از آن تهیه نماییم. هدف: هدف از این پژوهش تهیه آزمون درک شنیداری فارسی منطبق و تعیین مختصات روانسنجی آن بود. روش: در این مطالعه ابزارسازی، ابتدا نسخه فارسی آزمون تهیه و روایی محتوایی تعیین شد. جهت بررسی ثبات درونی ۱۸۸ فرد بزرگسال سالم (۵۹ مرد و ۱۲۹ زن) در بازه ی سنی ۱۸-۸۰ سال در شهر تهران در سال ۱۳۹۶ انتخاب شدند. نمونه گیری از نوع تصادفی خوشه ای بود و افراد توسط آزمون های درک شنیداری فارسی، بررسی مختصر وضعیت شناختی و زیرآزمون حافظه عددی وکسلر مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت بررسی پایایی آزمون ۱۰ نفر با فاصله ی یک هفته مورد ارزیابی مجدد قرار گرفتند. جهت بررسی تاثیرات سن و تحصیلات بر عملکرد افراد در آزمون درک شنیداری فارسی از روش رگرسیونی پواسن با انباشتگی در صفر استفاده گردید. یافته ها: آزمون درک شنیداری فارسی با ۳۶ سوال و نمره کل ۳۶ تهیه شد. روایی محتوایی براساس لاواشه و پایایی آزمون-بازآزمون، این آزمون به ترتیب ۱ و ۰/۹۶ محاسبه شد (۰/۰۵P<). میانگین نمره ی کلی آزمون ۳۴/۸ با انحراف معیار ۱/۵۲ محاسبه شد. میانگین سن و تحصیلات و نمره آزمون وضعیت شناختی شرکت کنندگان به ترتیب اعداد ۳۲/۹۷، ۱۳/۹۵ و ۲۹/۲۲ بودند. درنهایت توزیع نمره کل آزمون دارای چولگی چپ و انباشتگی در نمره ۳۶ بود. نتیجه گیری: براساس یافته ها، آزمون درک شنیداری فارسی از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و ابزاری دقیق و مناسب برای ارزیابی درک شنیداری افراد بزرگسال و عملکرد افراد دارای آسیب های سیستم عصبی مرکزی به شمار می آید.
ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه ترس از خود مرتبط با وسواس فکری عملی
حوزه های تخصصی:
مقدمه: جنبه شناختی وسواس ارزیابی فرد از خود را در برمی گیرد که اغلب با ترس وی از آنچه هست -یا می تواند باشد- همراه می گردد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه ترس از خود که به اندازه گیری این ترس در بافت علائم وسواس می پردازد، انجام شد. روش: پژوهش از نوع توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه شیراز بودند که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۳۶۰ دانشجو در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ را مورد مطالعه قرار داده است. ابزارهای پژوهش علاوه بر نسخه فارسی پرسشنامه ترس از خود، شامل پرسشنامه باورهای وسواسی، پرسشنامه وسواس-جبری مادزلی، پرسشنامه دوسوگرایی خویشتن و مقیاس افسردگی، اضطراب، تنیدگی بود. تجزیه و تحلیل داده ها با انجام تحلیل عاملی تأییدی، محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، ضریب پایایی بازآزمایی و بررسی روایی همگرا در نرم افزارهای SPSS نسخه ۲۴ و AMOS نسخه ۲۲ انجام شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی مؤید ساختار تک عاملی در نسخه فارسی پرسشنامه ترس از خود بود. ضرایب آلفای کرونباخ و بازآزمایی به ترتیب ۰/۹۴ و ۰/۸۶ بود که همسانی درونی و پایایی مطلوب این پرسشنامه را نشان می دهد. به علاوه همبستگی مابین نمرات نسخه فارسی پرسشنامه با سایر ابزارهای پژوهش در بازه ای از ۰/۴۹ تا ۰/۸۱ قرار گرفت که روایی همگرای آن را مورد تأیید قرار داده است. نتیجه گیری: با توجه به ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه ترس از خود، می توان کاربرد آن را در پژوهش های مرتبط با علائم و ابعاد مختلف وسواس توصیه نمود.
بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس کمال گرایی معنوی/مذهبی- 20 (عنوان کوتاه: مقیاس کمال گرایی معنوی/مذهبی-20)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندازه گیری تربیتی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲
37 - 65
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه 20 گویه ای مقیاس کمال گرایی معنوی/مذهبی (SRPS-20) در جامعه دانشجویان و گروه سنی بزرگسالان بود . روش این پژوهش از نظر هدف توسعه ای- کاربردی و از نظر جمع آوری اطلاعات میدانی است. در این پژوهش، ساختار عاملی مقیاس کمال گرایی معنوی/مذهبی از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی در دو مطالعه بررسی شد. جامعه آماری در مطالعه اول، دانشجویان دختر و پسر مقطع لیسانس و فوق لیسانس دانشگاه تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند که از بین آنها به روش نمونه گیری در دسترس یک نمونه 368 نفری انتخاب شدند. جامعه آماری در مطالعه دوم جمعیت عمومی بزرگسالان از ساکنان شهر تهران در سال های 1397 و 1398 بودند که از بین آنها به روش در دسترس یک نمونه ا انتخاب شد. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس SRPS-20 از طریق رابطه آن با شاخص های استحکام من، سلامت روانی و عواطف مثبت و منفی به ترتیب بر اساس مقیاس استحکام من (بشارت، 1395)، مقیاس سلامت روانی (ویت و ویر، 1983) و فهرست عواطف مثبت و منفی (واتسون، کلارک و تلگن، 1988) بررسی شد. همسانی درونی و پایایی بازآزمایی مقیاس SRPS-20 به ترتیب بر اساس ضرایب آلفای کرونباخ و پایایی بازآزمایی سنجیده شد. نتایج تحلیل های عاملی اکتشافی و تاییدی، یک عامل کلی را برای مقیاس SRPS-20 تایید کردند. ضرایب همبستگی میانگین نمره شرکت کنندگان در هر دو نمونه در مقیاس SRPS-20 با شاخص های استحکام من، بهزیستی و درماندگی روانشناختی و عواطف مثبت و منفی معنادار بود. این نتایج روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس SRPS-20 را تایید کردند.
ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس اظهارات مربوط به خودآسیبی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره ۲۱ بهار (اردیبهشت) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۰
۳۳۶-۳۲۱
حوزه های تخصصی:
زمینه: مرور نظام مند پژوهش ها حاکی از این است که عوامل مختلفی در تبیین خودآسیبی افراد تأثیر می گذارد، سنجش و اندازه گیری خودآسیبی و اظهارات مربوط به آن یکی از مسائلی است که از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در پژوهش های فارسی مغفول مانده است. هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس اظهارات مربوط به خودآسیبی در بین افراد دانشجو بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه های تهران بود که از میان آنها 393 نفر از طریق روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل نسخه فارسی مقیاس اظهارات مربوط به خودآسیبی کلونسکی و گلن (2009)، مقیاس رفتارهای پرخطر رجاعی و شفیعی (1390)، مقیاس افسردگی، اضطراب، و تنیدگی لاویبوند و لاویبوند (1995) مقیاس شخصیت مرزی لیشنرنیگ (1999) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی تأییدی به کمک نرم افزارهای 22VSPSS و 8.80VLISREL استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مقیاس اظهارات خودآسیبی از شاخص های برازش مطلوبی برخوردار است (0/94 = CFI، 0/92 =IFI ، 0/08 = RMSEA ). . همچنین برای بررسی اعتبار پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که این میزان 93/0 بدست آمد و حاکی از رضایت بخش بودن اعتبار ابزار است. افزون بر آن نتایج همبستگی پیرسون نشان داد اظهارات خودآسیبی با رفتارهای پرخطر، افسردگی، اضطراب و تنیدگی رابطه مثبت و معنی داری در سطح 01/0 >P دارد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد مقیاس اظهارات خودآسیبی در جامعه ایرانی از خصوصیات روانسنجی قابل قبولی برخوردار بوده و لذا استفاده از این مقیاس در پژوهش های مختلف می تواند کمک کننده باشد.
بررسی ویژگی های روانسنجی و ساختار عاملی نسخه ایرانی پرسشنامه فوبیای اجتماعی
حوزه های تخصصی:
مقدمه: علی رغم شیوع بالای اختلال اضطراب اجتماعی و ضرورت اجرای مطالعات سبب شناسی، ابزارهای موجود برای بررسی این اختلال به سبب ضعف در روش شناسی، فاقد ساختار عاملی یکپارچه بوده و یافته های مطالعات این حوزه را با تردید مواجه می سازند. هدف: این مطالعه با هدف بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی همگرای نسخه ی ایرانی پرسشنامه فوبیای اجتماعی اجرا شد. روش: مطالعه ی حاضر مقطعی و از نوع روانسنجی است. از تاریخ بهمن ۱۳۹۸ الی مرداد ۱۳۹۹، دو نمونه بزرگ با حجم ۱۲۱۰ و ۲۲۸ نفر به روش نمونه گیری در دسترس از جامعه ی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی، آزاد و پیام نور شهر زنجان انتخاب شدند. از پرسشنامه اجتناب از تغییر- هیجان فراگیر، پرسشنامه اضطراب و افسردگی بک و مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی در این مطالعه استفاده شد. تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی با استفاده از نرم افزار Mplus نسخه ۷/۴ اجرا شد و نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ برای تحلیل همسانی درونی و روایی همگرا به کار گرفته شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی از مدل دو عاملی نسخه ی ایرانی پرسشنامه فوبیای اجتماعی حمایت کرد. به علاوه، نتایج این مطالعه نشان داد که این پرسشنامه همبستگی مثبت و معنی داری با ابزارهای سازه اضطراب داشته (۰/۰۱>P) و از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است (۰/۹۲=α). نتیجه گیری: با توجه به ویژگی های روانسنجی مطلوب و ساختار عاملی نیرومند نسخه ی ایرانی پرسشنامه فوبیای اجتماعی در نمونه ی دانشجویان ایرانی، به کارگیری این ابزار در مطالعات آینده می تواند به یافته های دقیق تر در این حوزه منجر شده و موجب گسترش دانش ما از عوامل زیربنایی این اختلال شوند.
اعتباریابی نسخه فارسی مقیاس "هراس از کووید-19" در زنان بهبودیافته(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن و جامعه سال چهاردهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)
77 - 90
هدف این پژوهش اعتباریابی نسخه فارسی مقیاس "هراس از کووید-19" در زنان بهبودیافته بود. جامعه آماری شامل زنان مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی در نیمسال دوم سال تحصیلی 1400-1399 و نمونه آماری 400 نفر بوده است. ابزار مورد استفاده نیز مقیاس هراس از کووید-19 آرپاسی و همکاران (2020) بود. نتایج نشان داد نسخه فارسی مقیاس هراس از کووید-19 در زنان بهبودیافته از بیماری، با ادغام دو عامل اقتصادی و اجتماعی، 3 عامل تحت عنوان روانشناختی، روان تنی و اقتصادی-اجتماعی در مورد بیماری کووید-19 را پوشش داده که شاخص های برازندگی NFI، IFI، CFI، RFI، TLI (بالاتر از 9/0) و RMSEA (محدوده 08/0) در این مدل 3 عاملی بدست آمد. بنابراین ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس هراس از کووید-19 در بین زنان بهبودیافته مطلوب گزارش می شود. با توجه به تایید ساختار این ابزار در افراد غیرمبتلا در پژوهش های پیشین و تایید ساختار عاملی در پژوهش حاضر در بین زنان بهبودیافته، می توان این ابزار را به عنوان ابزاری معتبر جهت سنجش هراس از کووید-19 در بین افراد 18 سال به بالا بکار برد.
ارائه ی ابزار سنجش وضعیت تصمیم گیری مبتنی بر شواهد درحوزه مدیریت سلامت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
مدیریت سلامت دوره ۲۴ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸۶
۳۴-۲۳
حوزه های تخصصی:
مقدمه: نظام سلامت همیشه متحمل صرف منابع زیادی می باشد؛ از اینرو تصمیم گیری مبتنی بر شواهد علمی، به منظور مطلوب کردن هزینه ها و پیشگیری از اتلاف منابع، ضروری است. همچنین، استفاده از شواهد در فرآیند تصمیم گیری می تواند منجر به بهبود کیفیت تصمیمات مدیریتی و افزایش بروندادها گردد. لذا، مطالعه حاضر با هدف طراحی و ارزیابی ابزار سنجش وضعیت تصمیم گیری مبتنی بر شواهد در حوزه مدیریت سلامت و روانسنجی آن انجام پذیرفت. روش ها: مطالعه حاضر یک تحقیق کاربردی از نوع ابزارسازی است که در سال 1399 انجام شد. پژوهشگران جهت اعتبارسنجی ابزار موردنظر، از تکنیک دلفی و اخذ نظرات 20 نفر از خبرگان استفاده نمودند. بعد از آن به بررسی روایی صوری، محتوایی و پایایی ابزار پرداخته شد. یافته ها: ابزار سنجش وضعیت تصمیم گیری مبتنی بر شواهد به صورت پرسشنامه 47 سوالی، طراحی گردید. نتایج اعتبارسنجی الگو براساس روش دلفی نشان داد که نمره توفیق جمعی برای تمام مولفه های الگو بیشتر از هفت است. همچنین پرسشنامه دارای روایی صوری و محتوایی مناسبی بود (0/972= CVR و 0/841= CVI). آلفای کرونباخ تمام حیطه ها و کل ابزار طراحی شده نیز بیشتر از 70 درصد برآورد شد که نشان دهنده پایایی قابل قبول ابزار می باشد. نتیجه گیری: ابزار سنجش وضعیت تصمیم گیری مبتنی بر شواهد در حوزه مدیریت سلامت می تواند به مدیران و مسئولین این حوزه در راستای اجرایی ساختن کامل رویکرد تصمیم گیری و در راستای آن، عملکرد مبتنی بر شواهد، کمک شایانی نماید.
ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه طرحواره هیجانی - فرم کوتاه در دانشجویان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره ۲۲ بهار (اردیبهشت) ۱۴۰۲ شماره ۱۲۲
۲۶۴-۲۴۹
حوزه های تخصصی:
زمینه: پژوهش ها نشان داده است، طرحواره هیجانی سازش نایافته منجر به اضطراب، افسردگی، وسواس فکری - اجباری، آسیب های بین فردی و اختلالات خلقی می شود. از آنجا که تفاوت های فرهنگی ممکن است بر طرحواره های هیجانی سازش نایافته مؤثر باشد، در پژوهش حاضر ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی طرحواره های هیجانی در فرهنگ ایرانی بررسی شد. هدف: پژوهش حاضر، با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه طرحواره هیجانی - فرم کوتاه در دانشجویان ایرانی انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی دانشجویان شهر تهران در سال 1400 بود که از میان آن ها 306 نفر براساس فرمول کوکران از طریق روش نمونه گیری دسترس انتخاب شده و به پرسشنامه های طرحواره هیجانی - فرم کوتاه (لیهی،2012) و نظم جویی شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از شاخص های آلفای کرونباخ، شاخص روایی محتوا، نسبت روایی محتوا و تحلیل عاملی تأییدی تحلیل شد. یافته ها: آلفای کرونباخ برای همه مقیاس ها از 69 درصد بالاتر بود. نسبت روایی محتوا بیشتر از 80 درصد و شاخص روایی محتوا بیشتر از 80 درصد بود که نشان از روایی محتوای مناسب مقیاس داشت. تحلیل عاملی تأییدی، ساختار 8 عاملی پرسشنامه طرحواره هیجانی را تأیید و نشان داد که مدل در نمونه دانشجویان ایرانی از برازش مناسبی برخودار است. نتیجه گیری: با توجه به مطلوب بودن خصوصیات روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه طرحواره هیجانی، می توان استفاده از آن را به متخصصان حوزه روانشناسی و مشاوره در موقعیت های پژوهشی و تشخیصی پیشنهاد کرد.
ویژگی های روان سنجی پرسشنامه استفاده آسیب زا از ابزار دیجیتال در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رویش روان شناسی سال ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۸۳)
۱۴۰-۱۲۹
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه استفاده آسیب زا از ابزار دیجیتال در کودکان انجام شد. این پژوهش کاربردی و از لحاظ روش همبستگی است. جامعه آماری کلیه کودکان 4 تا 7 ساله استان خراسان شمالی بودند که در سال 1401 جهت شرکت در پژوهش انتخاب شدند. در این پژوهش تعداد 254 نفر در مطالعه اول و 220 نفر در مطالعه دوم به صورت در دسترس انتخاب شدند. این افراد در 2 مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. در مطالعه اول فقط فرم پرسشنامه محقق ساخته و در مطالعه دوم علاوه بر آن دو پرسشنامه مهارت اجتماعی ماتسون(MESSY) (1983) و رابطه والد-فرزند (CPRS، 1994) هم به والدین داده شد. برای بررسی روایی محتوا فرم بین ۵ نفر از اساتید و اعضای هیئت علمی روانشناسی توزیع شد و cvi برای پرسشنامه محاسبه شد. تحلیل عاملی اکتشافی منجر به استخراج دو عامل زیربنایی «اختلال اجتماعی»و «کنترل مختل» شد. مدل دو عاملی 65/54 درصد از واریانس کل را تبیین کرد. شاخص های مدل تحلیل عامل تاییدی نشان داد مدل دو عاملی از برازش مطلوبی برخوردار است. نتایج نشان داد آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 85/0 است که حاکی از همسانی درونی مطلوب پرسشنامه است. ضریب همبستگی پیرسون بین نمره کل این پرسشنامه با دو مقیاس مهارت اجتماعی و رابطه والد-کودک به ترتیب 59/0- و 47/0- است که نشان می دهد این پرسشنامه از روایی ملاکی مناسبی برخوردار است. در مجموع پرسشنامه استفاده آسیبزا از ابزار دیجیتال از ویژگی های روانسنجی مطلوبی در جامعه ایرانی برخوردار است.