مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
صمیمیت
حوزه های تخصصی:
هدف: این مطالعه با هدف ارزیابی اثرات مستقیم و غیر مستقیم مهارتمندی هیجانی بر سازگاری و رضایت زناشویی با نقش واسطه ای صمیمیت انجام شد. روش: طرح پژوهش از نوع همبستگی با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری بود. در این پژوهش 200 مرد متأهل با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و به مقیاس های مهارتمندی هیجانی تورنتو- 20، صمیمیت واکر و تامپسون، سازگاری زناشویی لاک- والاس و فرم کوتاه رضایت زناشویی، پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان دادکه مدل ساختاری ارزیابی شده از شاخص های برازندگی خوبی برای داده ها برخوردار بود (001/0P< ) و مهارتمندی هیجانی، به صورت مستقیم و غیر مستقیم، با نقش واسطه ای صمیمیت، بر رضایت و سازگاری زناشویی تاأثیر دارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه می توان نتیجه گرفت که مهارتمندی هیجانی نقش عمده ای در وضعیت رضایت و سازگاری زناشویی از طریق تأثیر بر سطح صمیمیت در روابط زناشویی دارد.
اثربخشی مشاوره گروهی آدلری بر بی آلایشی و بخشایشگری میان فردی زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بی آلایشی از پایه های استوارکننده عشق زوجین و بخشایشگری لازمه مهار کشمکش و ستیز و پویا ماندن عشق آن ها است. هدف پژوهش آزمودن تأثیر مشاوره گروهی آدلری در افزایش بی آلایشی و بخشایشگری میان فردی زوجین بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی است و در چهارچوب طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه آماری زوجین سنندجی 47-24 ساله مراجعه کننده به مرکز مشاوره و خدمات روان شناختی «پرتو بامداد» در سال 1393 بود که 14-3 سال از ازدواج آن ها گذشته بود. آزمودنی ها 20 نفر بودند که با روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه یک اندازه 10 نفری آزمایش و گواه گمارده شدند. اعضای گروه آزمایش 12 نشست مشاوره گروهی آدلری را همراهی کردند و گروه گواه در فهرست انتظار نهاده شد. داده ها با سنجه بی آلایشی واکر و تامپسون 1983 و سنجه بخشایشگری میان فردی احتشام زاده، احدی، عنایتی و حیدری (1389) گردآوری شد. برآیندهای آزمون کوواریانس تک متغیره نشان داد که مشاوره گروهی آدلری در افزایش بی آلایشی زوجین(0/001 =P و 50/011= F) و افزایش همه مؤلفه های بخشایشگری میان فردی اعم از «ارتباط دوباره و مهار کین خواهی» (0/001= P و 122/596 =F)، مهار رنجش (0/013= P و 7/646= F) و درک واقع بینانه (0/001 =P و 48/563= F) آن ها کارساز بود. کاربست مشاوره گروهی آدلری بی آلایشی و بخشایشگری میان فردی زوجین را با بالا بردن کنش همکاری و دگرگونی روش های سازش نایافته زندگی آن ها افزایش داد ازاین رو انجام پژوهش های دیگر برای آسودگی از سودمندی این کاربست در افزایش بی آلایشی و بخشایشگری میان فردی زوجین ایرانی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی پیشنهاد می گردد.
تحلیل عوامل مشترک تجربه ی روانشناختی پدیده رودربایستی: مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف مطالعه ی تجربه ی زیسته ی افراد از پدیده ی رودربایستی صورت گرفت. روش تحقیق، کیفی و از نوع پدیدارگرایی بود. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه ی نیمه ساختار یافته و جامعه شامل افرادی بود که تجربه رودربایستی را داشتند. نمونه گیری به صورت هدفمند و مصاحبه ها تا اشباع داده ها ادامه یافت. تعداد آزمودنی ها 20 نفر بود. روش تجزیه تحلیل اطلاعات، از نوع تحلیل تماتیک بود. با پرسش از تجارب آزمودنی ها و بازخوانی روایت های آنان، مضامین مهم استخراج و طبقه بندی شد. عوامل مشترک زیر به عنوان مضامین نمایانگر تجربه ی رودربایستی به دست آمد: مهمترین مفهوم این پدیده احساس بی میلی است. احساسات دیگر شامل ناراحتی، فشار و گیرکردن است. برای غلبه بر این احساسات، جریان این افکار به راه می افتد: تمرکز بر برداشت طرف رابطه، افکار تردید آمیز، افکار متمرکز بر ارزش ها، افکار خشمگینانه و افکار متمرکز بر خود. مجموع این افکار موجب می شود فرد، مبادرت به رفتاری کند که ویژگی آن، حالت آماده باش، کلیشه ای، سخت و مشقت بار، منفعلانه و غیرصادقانه و غیر صمیمی بودن است. اما بلافاصله پس از انجام رفتار، احساسات پشیمانی، ناتوانی و ضعف، خشم و نفرت نسبت به خود و طرف رابطه و احساسات دیگری چون دورویی و تحت سلطه بودن و به تبع این احساسات، افکار سرزنش گرانه، آرزومندانه و خشمگینانه تجربه می شوند. در واقع با توجه به ویژگی روابط صمیمانه که بر خود افشایی و اعتماد مبتنی است، روابط مبتنی بر رودربایستی نقطه ی مقابل روابط صمیمانه است.
تأثیر بخشش آموزی گروهی بر احساس تنهایی و صمیمیت سالمندان مقیم در سرای سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش، تعیین تأثیر بخشش آموزی گروهی بر احساس تنهایی و صمیمیت سالمندان مقیم سرای سالمندان بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی و طرح پژوهش، پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. نمونه پژوهش تعداد 30 نفر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه، به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش، پرسشنامه احساس تنهایی دی توماسو، براون و بست و پرسشنامه صمیمیت واکر و تامپسون بود. پس از اجرای پیش آزمون، گروه آزمایش، 11 جلسه آموزش بخشش به شیوه گروهی دریافت کرد و درنهایت، پس آزمون و پس از یک ماه پیگیری انجام شد. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره و تی همبسته تحلیل شد. نتایج نشان دادند بخشش آموزی گروهی، افزایش احساس صمیمیت و کاهش احساس تنهایی در سالمندان گروه آزمایش را موجب شد. همچنین یافته ها بیان کننده کاهش مؤلفه های اجتماعی و خانوادگی احساس تنهایی بود و نتایج پیگیری نشان دادند میزان صمیمیت و احساس تنهایی در طول زمان از پایداری مناسبی برخوردار است. با توجه به یافته های فوق نتیجه گیری شد بخشش آموزی بر کاهش احساس تنهایی و افزایش صمیمیت سالمندان مقیم سرای سالمندان مؤثر است و توصیه می شود مراقبت کنندگان از این مداخله در کار با سالمندانی که احساس تنهایی دارند، استفاده کنند.
نقش تعدیل کننده ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه در رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
خانواده پژوهی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴۷
391-411
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش تعدیل کننده ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه در رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی در کارکنان متأهل شرکت ملی نفت اهواز بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان متأهل شرکت ملی نفت اهواز بوده و نمونه پژوهش شامل 400 نفر (186 زن و 214 مرد) بودند که بصورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه صمیمیت (IS)، پرسشنامه ادراک انصاف (PEM)، پرسشنامه ادراک رفتار های فداکارانه (PSBM) و پرسشنامه کیفیت زناشویی (QMI) استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین صمیمیت با همسر، ادراک انصاف و رفتار های فداکارانه با کیفیت زناشویی رابطه معنی داری( 0/0001> p) وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون تعدیلی مشخص کرد که متغیرهای ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه، توان تعدیل رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی را دارند. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که رابطه بین صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی یک رابطه خطی ساده نیست و ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه می توانند این رابطه را تعدیل نمایند.
سنجش اندازه اثر تعیین کننده های گرایش به طلاق در پیمایش های انجام شده طی دوره 1394- 1374.(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه مددکاری اجتماعی پاییز ۱۳۹۵ شماره ۹
1 - 41
حوزه های تخصصی:
این مقاله به سنجش اندازه اثر تعیین کننده های گرایش به طلاق در پیمایش های منتخب طی دوره 1394- 1374 می پردازد. روش تحقیق فراتحلیل است محاسبه ضرایب اثر نشان می دهد که برخلاف پژوهش های قبلی که نشان دهنده آن بودند که عواملی نظیر درآمد و بیکاری از عوامل درجه نخست گرایش به طلاق بوده اند، در حال حاضر شکل توزیع قدرت در خانواده با ضریب اثر 8/0 مهم ترین عامل تعیین کننده طلاق شناخته شده و بعد از آن عواملی چون دخالت اطرافیان با ضریب اثر 71/0، رفتارهای خشونت آمیز با ضریب اثر 65/0 و مهارت های اجتماعی و ارتباطی با ضریب اثر 62/0 مهم ترین عوامل تعیین کننده طلاق در کشور هستند. با توجه به این که موازنه قدرت در خانواده ایرانی، دچار تغییرات اساسی شده است، مردان بایستی نقش تعیین کننده زنان در مدیریت و تصمیم گیری های خانوادگی را به رسمیت بشناسند. مددکاران اجتماعی با توجه به تغییرات ایجادشده در ساختار خانواده بایستی در زمینه حل و مدیریت تعارضات خانوادگی، زوجین را کمک کنند و از طریق مداخلات مددکارانه به موقع، به ترمیم روابط آسیب دیده در خانواده های در شُرُف طلاق بپردازند.
اثربخشی برنامه آموزشی افزایش صمیمیت بر مبنای فرهنگ بومی ایران بر رضایت زناشویی زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین تأثیر آموزش افزایش صمیمیت بر مبنای فرهنگ بومی ایران بر رضایت زناشویی زوج ها بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری330 زوج مرتبط با مؤسسه فرهنگی شمس الشموس در منطقه 7 تهران در فروردین 1396بود. از میان آن ها 62 نفر که نمره پایین تر از نقطه برش 60 را در پرسشنامه صمیمیت کسب کردند؛ انتخاب و به شکل تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش برنامه گروهی آموزش صمیمیت را که ترکیبی از برنامه های ارتقاء روابط زوج های صادقی (1389) و صمیمیت شناختی رفتاری اعتمادی (1384) بود در 15 جلسه 90 دقیقه ای، هفته ای یک جلسه دریافت کرد. هر دو گروه در سه مرحله به پرسشنامه صمیمیت والکر و تامپسون (1983) و پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ اولسون و فاورز (1993) پاسخ دادند. پس از ریزش در هر گروه 11 زوج و 1 خانم متأهل باقی ماند. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه در رضایت کلی زناشویی (871/8 =F، 0005/0 =P) و مولفه رضایت زناشویی (406/8 =F، 0005/0 =P)، ارتباط ها (267/4 =F، 0005/0 =P)، حل تعارض (594/7 =F، 0005/0 =P) و تحریف آرمانی (658/6 =F، 0005/0 =P) در مرحله پس آزمون و پس از دو ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به تأثیری که صمیمیت بر بهبود رضایت زناشویی دارد؛ توصیه می شود روان شناسان و مشاوران از این روش آموزشی برای اصلاح تعامل زوج ها و آموزش نحوه ارتباط آن ها با خانواده همسر استفاده کنند و رضایت زناشویی و انسجام زوج ها را افزایش دهند
اثربخشی زوج درمانی متمرکز بر هیجان بر صمیمیت هیجانی و جنسی زوج های ناسازگار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زوج درمانی متمرکز بر هیجان رویکردی کوتاه مدت و ساختاریافته برای درمان و بهبود روابط آشفته است که بر چرخه های منفی تعاملی پایدار، در اثر آسیب پذیری هیجانی عمیق توجه دارد و بر کاهش آشفتگی زوجی از راه مداخله در سطح هیجانی به ویژه پاسخ های هیجانی دل بستگی محور کوشش می نماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی زوج درمانی متمرکز بر هیجان بر صمیمیت هیجانی و جنسی زوج های ناسازگار انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده 100 زوج از زوج های مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اهواز (مهرآوران، ندای زندگی و مرکز تحقیقات علوم رفتاری دانشگاه شهید چمران اهواز) در فصل پاییز 1396 بود. نمونه پژوهش دربرگیرنده 3 زوج (۶ نفر) از زوج های مراجعه کننده به این مراکز بودند که با توجه به نتایج پرسشنامه سازش یافتگی زوجی (اسپانیر، 1976) با خط برش 101 و با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش از طرح آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهم زمان استفاده شد. برای سنجش صمیمیت هیجانی و جنسی زوج ها از خرده مقیاس های صمیمیت هیجانی و صمیمیت جنسی، مقیاس ارزیابی شخصی صمیمیت شافر و السون (1981) استفاده شد. پروتکل زوج درمانی متمرکز بر هیجان در سه مرحله خط پایه، مداخله ی 10 جلسه ای به صورت هفتگی (نشست های 90 دقیقه ای) و پیگیری ۲ ماهه اجرا گردید. داده ها به روش های ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا و فرمول درصد بهبودی تجزیه وتحلیل گردید. یافته ها نشان داد که زوج ها در مرحله درمان در صمیمیت هیجانی (82/33%) و صمیمیت جنسی (88/34%) بهبود را تجربه کردند؛ بنابراین یافته های پژوهش روشنگر این است که زوج درمانی متمرکز بر هیجان با تغییر چرخه های تعاملی منفی بر افزایش صمیمیت هیجانی و جنسی زوج های موردبررسی تأثیر دارد.
اثربخشی غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب بر کیفیت روابط زناشویی و صمیمیت زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۱۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)
353-372
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین میزان تأثیر غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب بر کیفیت روابط زناشویی و صمیمیت زوج ها بود. روش: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و پیگیری یک ماهه بود. از بین 89 زوجی که در بازه زمانی مهر الی دی ماه 1395 به مرکز مشاوره یارستان شهر اصفهان مراجعه کرده بودند؛ 33 زوج که نمره های بالا را بر اساس نقطه برش نمره 50، در پرسشنامه وضعیت زندگی زناشویی گلمبوک-راست (1988) و نمره های پایین را بر اساس نقطه برش نمره 60، در پرسشنامه صمیمیت زناشویی والکر و تامپسون (1983) کسب کرده بودند؛ 15 زوج انتخاب و به شکل تصادفی 7 زوج در گروه آزمایش و 8 زوج در گروه گواه جایگزین شدند. زوج های گروه آزمایش مداخله هفتگی به شیوه غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب دوبا، گراهام، بریتزمن و میناترا (2009) را به شکل گروهی در سه مرحله در 6 جلسه ای 60 دقیقه ای دریافت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در کیفیت روابط زناشویی (72/7=F، 008/0=P) و صمیمیت زناشویی (49/27=F، 001/0=P) در مرحله پس آزمون و پس از یک ماه پیگیری نشان داد. ن تیجه گیری : با توجه به این که میزان صمیمیت به شکل گسترده ای بر کیفیت روابط زناشویی زوج ها اثرگذار است، مداخله غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب با اصلاح و افزایش تعامل ها بین زوج ها باعث افزایش صمیمیت و بهبود کیفیت روابط زناشویی آن ها می شود. ازاین رو توصیه می شود زوج درمانگران از این روش درمانی استفاده کنند.
اثربخشی زوج درمانی رفتاری-تلفیقی بر کاهش دل زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۱۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)
373-392
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین میزان تأثیر زوج درمانی رفتاری-تلفیقی بر کاهش دل زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت زوج ها بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 121 زوج مراجعه کننده به مراکز مشاوره گروه همراه، مهرآور و دین یار منطقه 2 تهران در فروردین 1395 زوج بود. از بین آن ها 29 زوج که در مقیاس های دل زدگی زناشویی پاینز، 1996 و ترس از صمیمیت دسکاتنر و تلن (1991) نمره های بالایی کسب کردند انتخاب و سپس 16 زوج با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند انتخاب و به شکل تصادفی 8 زوج در گروه آزمایش و 8 زوج در گروه گواه جایگزین شدند. زوج های گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه ای مداخله به شیوه رفتاری-تلفیقی کریستنسن، اتکینز، باکوم و یی (2010) را هفته ای یک جلسه دریافت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر تحلیل شد. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در دل زدگی زناشویی (73/32=F، 001/0=P) و ترس از صمیمیت (64/22=F، 001/0=P) در مرحله پس آزمون و پس از 2 ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به این که دل زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت، رابطه زناشویی زوج ها را به شکل گسترده دچار تنش و ناکارامدی می سازد، و از آن جا که مداخله رفتاری-تلفیقی با اصلاح و افزایش تعامل ها بین زوج ها باعث افزایش رضایت و کاهش تنیدگی می شود. از این رو توصیه می شود زوج درمان گران از این روش مداخله ای به عنوان روش درمانی موثر برای کاهش دل زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت سود جویند.
اثربخشی آموزش همسرداری مبتنی بر شفقت بر بهبود روابط خانوادگی، تعارضات زناشویی، بخشش و صمیمیت زوجین ناشنوا و کم شنوای شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به منظور اثربخشی آموزش همسرداری مبتنی بر شفقت بر بهبود روابط خانوادگی، تعارضات زناشویی، بخشش و صمیمیت زوجین ناشنوا و کم شنوا صورت گرفته است. این پژوهش از نوع پژوهش های شبه آزمایشی بود. جامعه آماری عبارت بود از کلیه زوجین ناشنوای شهر اصفهان. نمونه این پژوهش شامل 20 نفر داوطلب از زوجینن ناشنوا یا نیمه شنوای شهر اصفهان بود که به صورت غیرتصادفی (در دسترس) در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند، در حالی که گروه گواه در لیست انتظار بود. گروه آزمایش طی 8 جلسه 120 دقیقه ای بسته آموزشی را دریافت کردند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسش نامه روابط خانوادگی اولسون و بارونز (2004)، پرسش نامه تعارضات زناشویی (تجدیدنظر شده، 1375، MCQ-R)، پرسش نامه بخشش تامپسون و همکاران (2005) و مقیاس صمیمیت (الکسیس جی، واکر و لیندا تامپسون، 1983، IS)، هر دو گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری در معرض ارزیابی قرار گرفتند. به منظور بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه های تکراری) استفاده شد. نتایج ب دست آمده نشان داد آموزش همسرداری مبتنی بر شفقت بر بهبود روابط خانوادگی، بخشش و صمیمیت به طور معنادار مؤثر بوده است، اما این آموزش بر کاهش کل تعارضات زناشویی مؤثر نبوده است (05/0< p). طبق یافته های این پژوهش می توان گفت آموزش همسرداری مبتنی بر شفقت روش مناسبی برای بهبود روابط زناشویی، افزایش بخشش و همچنین افزایش صمیمیت در زوجین ناشنوا بوده است.
ابعاد سلامت و آسیب شناختی فرزندپروری در خانواده های ایرانی: یک پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد سلامت و آسیب شناختی فرزندپروری در خانواده های ایرانی بود. طرح این پژوهش کیفی و شیوه مورد استفاده در آن، طرح داده بنیاد است. جامعه پژوهش شامل کلیه والدین مسلمان دارای فرزند بالای ده سال ساکن تهران و کرج در مقطع زمانی تابستان 1395 تا تابستان 1396 بود. نمونه مورد بررسی 44 نفر از والدین مسلمان ایرانی بودند که با مصاحبه نیمه ساختار یافته مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های حاصل از مصاحبه ها، بر اساس الگوی پارادایمی یا مدل اشتراوس و کوربین از طرح داده بنیاد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در نهایت، حاصل کدگذاری های باز، محوری و گزینشی، 216 کد اولیه، 9 مقوله 3 مضمون بود. در تجزیه و تحلیل محوری کدهای اولیه، 9 مقوله اصلی عبارت بودند از: طرد کردن، محبت/حمایت، مراقبت افراطی، انعطاف ناپذیری، ساختار متعادل، آشفتگی، اجبار، قاطعیت/حمایت از خودمختاری، و اهمال/ انفعال. این مقولات را می توان به لحاظ مفهومی از هم متمایز نمود؛ هر چند وجوه مشترکی نیز با هم دارند. در ادامه تحلیل و در کدگذاری گزینشی، 9 مقوله اصلی، حول 3 مضمون انسجام یافتند که عبارت بودند از: صمیمت (طرد کردن، محبت/حمایت، مراقبت افراطی)، ساختار/قانون (انعطاف ناپذیری، ساختار متعادل، آشفتگی)، خودمختاری/آزادی عمل(اجبار، قاطعیت/حمایت از خودمختاری، اهمال/ انفعال). از مقولاتی که حول هر مضمون سازمان می یابند، مقولات میانی، حالتی متعادل و سالم را ترسیم می کند و دو مقوله اول و آخر نشان دهنده جنبه های آسیب شناختی آن مضمون هستند. نتایج این پژوهش نشان داد که بیشتر والدین مورد مطالعه، از نوعی سبک استبدادی در فرزندپروری (ترکیب مراقبت افراطی، انعطاف ناپذیری و اجبار) استفاده می کنند و فرزندپروری سالم (ترکیب محبت/حمایت، انعطاف پذیری و حمایت از خودمختاری) در رتبه دوم قرار داشت.
مقایسه اثربخشی آموزش ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار بر صمیمیت، تعهد و شادکامی زناشویی زنان با دلزدگی زناشویی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: بسیاری از زنان زندگی زناشویی خود را با روابط صمیمی آغاز می کنند، اما با گذر زنان این روابط صمیمی کم کم دچار مشکل می شود و این درست زمانی است که دلزدگی زناشویی (Couple burnout) آغاز شده است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش ذهن آگاهی (Mindfulness Education) و درمان هیجان مدار (Emotional Focused Therapy یا EFT) بر صمیمیت (Intimacy)، تعهد (Commitment) و شادکامی زناشویی (Couple happiness) زنان با دلزدگی زناشویی بود. مواد و روش ها: روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون–پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان با دلزدگی زناشویی مراجعه کننده به انجمن خیریه بقیه الله الاعظم شهر خمینی شهر در سال 1397 بود. از این جامعه 36 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به شیوه جایگزینی تصادفی در سه گروه ذهن آگاهی (12 نفر)، هیجان مدار (12 نفر) و گواه (12 نفر) قرار گرفتند. هر دو گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش دریافت کردند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه صمیمیت زناشویی (Couple Intimacy Questionnaire یا CIQ)، پرسشنامه تعهد زناشویی (Couple Commitment Questionnaire یا CCQ)، مقیاس شادکامی زناشویی (Marital Happiness Scale یا MHS) و مقیاس دلزدگی زناشویی (Couple Burnout Measure یا CBM) بود. داده ها با کمک نرم افزار SPSS و با روش تحلیل کوواریانس چند متغیره و یک راهه تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را بین دو گروه آزمایش و گواه در صمیمیت (94/37=F، 001/0=p)، تعهد (77/30=F، 001/0=p) و شادکامی زناشویی (29/58=F، 001/0=p) در مرحله پس آزمون نشان دادند. باوجوداین، بین میزان اثربخشی دو رویکرد ذهن آگاهی و EFT بر صمیمیت، تعهد و شادکامی زناشویی تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0<p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت ذهن آگاهی و EFT می توانند میزان صمیمیت، تعهد و شادکامی زناشویی را افزایش دهند؛ ازاین رو توصیه می شود مشاوران و درمانگران از این دو رویکرد به عنوان روش درمانی مؤثر برای افزایش صمیمیت، تعهد و شادکامی زناشویی استفاده کنند.
اثربخشی آموزش مبتنی بر روی آورد روایت درمانگری گروهی در صمیمیت زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره شانزدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۶۲
265-282
حوزه های تخصصی:
تحقیقات نشان می دهد روانشناسان اجتماعی روش های روایتی را برای آزمون فرضیه های مربوط به پویایی روابط نزدیک و صمیمی و محبت آمیز در روابط زوجین به منظور بهبود کارکردهای خانوادگی و ارتقاء صمیمیت به کار برده اند . مسأله پژوهش پیش رو این است که روی آورد روایت درمانگری گروهی چه تأثیری در صمیمیت زوجین دارد. هدف از پژوهش بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر روی آورد روایت درمانگری گروهی در صمیمیت زوجین در قالب طرح نیمه تجربی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه است که نمونه مورد نظر شامل 16 زوج دانشجو به صورت داوطلبانه از دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد شاهرود انتخاب و جایگزینی تصادفی (8 زوج گروه آزمایش و 8 زوج گروه کنترل) شدند. گروه آزمایش در 9 جلسه روایت درمانگری گروهی (اقتباس از برنامه درمان مایکل وایت و دیوید اپستون، 1990) شرکت کردند، در حالی که گروه گواه تحت هیچ مداخله ای قرار نگرفت. زوج های دو گروه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون پرسشنامه نیازهای صمیمیت باگاروزی (2001) را تکمیل کردند. نتایج حاصل از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیره نشان داد که روایت درمانگری گروهی تمام خرده مقیاس های صمیمیت زوجین در گروه آزمایش را به طور معناداری افزایش داده است (0/01> P ( . به معنای دیگر آموزش روایت درمانگری گروهی سبب بهبود ارتباط و افزایش صمیمیت در زوجین شد.
مقایسه ی اثربخشی زوج درمانی با رویکرد ایماگوتراپی و یکپارچه نگرفلدمن برصمیمیت زناشویی زوجین متعارض(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن و جامعه سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)
239 - 254
حوزه های تخصصی:
صمیمیت در بین زوج ها ازجمله عوامل مهم در ایجاد ازدواج های پایدار است. ازدواج به عنوان آغازی بر تشکیل خانواده همواره مورد توجه بوده و از این رو، یک رابطه انسانی پیچیده و بسیار ظریف است. پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی زوج درمانی با رویکرد ایماگوتراپی و یکپارچه نگرفلدمن بر صمیمیت زناشویی زوجین متعارض شهر تهران بود. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه زوجین متعارض مراجعه کننده به اداره اموربانوان پست بانک منطقه 6شهرداری تهران و نیز کلینیک روانشناسی رویش منطقه 22 شهرداری تهران در سال 1397 بودند. تعداد 15زوج از آنان در دو گروه آزمایش و گروه کنترل قرار گرفتند. برای این منظور از پرسشنامه های تعارضات زناشویی براتی و ثنایی و نیز پرسشنامه صمیمیت زناشویی باگاروزی به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس در دو بخش توصیفی و استنباطی p
صمیمیت و چگونگی تأثیر آن در روابط اجتماعی از منظر آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ترکیب وجودی انسان ها و تنوع نیازهایشان ارتباطات را یکی از ضرورت های اجتناب ناپذیر زندگی کرده است. در این میان، صمیمیت به عنوان یکی از عواملی که می تواند در روند شکل گیری، استحکام و بقای روابط تأثیر بسزایی بگذارد مورد عنایت خاص اسلام قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف تبیین نشانه های صمیمیت و چگونگی تأثیر آن در روابط اجتماعی از منظر آیات و روایات، به روش توصیفی تحلیلی نگاشته شده است. جهت استخراج و تحلیل مطالب از بررسی محتوایی آیه ها و روایات استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که صمیمیت دارای مصادیق، ضوابط و محدوده های مشخصی است و در بُعد چگونگی تأثیر، پایبندی به هرکدام از این موارد ضروری است. علاوه بر آن، قدرت نفوذ صمیمیت تنها تحت تأثیر عوامل فوق نیست، بلکه بین آن و خداگرایی رابطه ای دوسویه وجود دارد. نتایج حاکی از آن است که بدون توجه به بُعد نگرشی و معنوی نمی توان به روابط صمیمانه واقعی دست یافت. خداگرایی و دین داری کمک شایانی به شکل گیری روابط صمیمانه می کند. اسلام با تدابیر عملی و احکام تشویقی و تکلیفی، زمینه توسعه بیشتر صمیمیت در روابط انسانی را فراهم می کند.
اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بر سرمایه روانشناختی و صمیمیت زنان و مردان متأهل شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه: تفکّر انتقادی فرآیندی است که صمیمیت زوجین را تحت تأثیر قرار می دهد. اما مسئله اینست: آیا تفکر انتقادی بر سرمایه روانشناختی و صمیمیت زنان و مردان متأهل تأثیر دارد؟ هدف: اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بر افزایش سرمایه روانشناختی و صمیمیت زنان و مردان متأهل شهر تهران بود. روش: طرح این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه ی آماری این پژوهش، را کلیه زوجین شهر تهران که در سال 1398 به منظور حل مشکلات زناشویی خود به مراکز مشاوره ای منطقه 2 تهران مراجعه کردند تشکیل دادند. نمونه پژوهش شامل 90 نفر از زوجین مراجع کننده به مرکز مشاوره بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه گمارده شدند. پژوهش با کمک پرسشنامه سرمایه های روانشناختی لوتانز و همکاران و صمیمیّت زناشویی اولیاء جمع آوری شد. ابزار عبارتند از: سرمایه روانشناختی مک گی (2011)، پرسشنامه صمیمیت زناشویی اولیاء (1385) و پروتکل آموزشی تفکر انتقادی: محتوای آموزشی تفکر انتقادی فیشر (2005) و مایرز (1986). داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری ( MANCOVA ) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: آموزش تفکر انتقادی بر سرمایه روانشناختی و صمیمیت زناشویی زوجین تأثیر داشت (0/001≥ p ). نتیجه گیری: آموزش تفکر انتقادی می تواند منجر به افزایش سرمایه روانشناختی و صمیمیت زناشویی زوجین شود و خانواده درمانگران می توانند از این روش آموزشی برای بهبود روابط زناشویی زوجین ایرانی استفاده کنند
بررسی نقش اعتماد و صمیمیت در پیش بینی بی ثباتی ازدواج در زنان و مردان متاهل(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های مشاوره جلد ۱۲ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۴۷
69-82
حوزه های تخصصی:
طلاق و جدایی مهمترین عامل از همگسیختگی ساختار بنیادیترین نهاد جامعه یعنی خانواده است از این رو هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش اعتماد و صمیمیت در پیش بینی بی ثباتی ازدواج در زنان و مردان متاهل بود. روش پژوهش:این مطالعه به صورت توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مرد و زن آموزش و پرورش بود و روش نمونه گیری به صورت طبقه ای بود که 90 زن و90 مرد انتخاب شد. ابزارهایی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت،مقیاس صمیمیتالکسیس جی. واکر و لیندا تامپسون،مقیاس اعتماد (رمپل و هولمز،1986) و شاخص بی ثباتی ازدواج بود. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره گام به گام استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر ارتباط منفی و معنادار اعتماد و بی ثباتی ازدواج در مردان و زنان بود. این بدان معناست که با افزایش اعنماد، بی ثباتی در ازدواج کاهش یابد و برعکس، همچنین رابطه بین صمیمیت با بی ثباتی ازدواج در زنان و مردان نیز رابطه ای منفی و معنادار بود. این بدان معناست که با افزایش صمیمیت، بی ثباتی در ازدواج کاهش یابد. نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که اعتماد و صمیمیت از عوامل موثر در ثبات و عدم ثبات یک ازدواج می باشد.
پیش بینی تعهد زناشویی بر اساس نیازهای بنیادین روان شناختی و صمیمیت با واسطه گری تمایزیافتگی خود(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش پیش بینی تعهد زناشویی بر اساس نیازهای بنیادین روان شناختی و صمیمیت با واسطه گری تمایزیافتگی خود بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری زنان و مردان متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روان شناختی شهر تهران در سال ۱۳۹7 به تعداد 8900 نفر بود. از میان آن ها به روش نمونه گیری تصادفی، از منطقه 2 آوای رهایی، پندار نیک، وارش، فهم و رایا، از منطقه 5 تفکر، بهار زندگی، راه نور، آرامش و صادقیه، از منطقه 7 مهرداد، راه نو، کاوش نوین، رهایی و ایران اندیش، از منطقه 12 رفاه، نورسعادت، حمایت، فصل نو و همراهان و هستی و از منطقه 16، 403 امیدنو، بعثت، حامی و معراج، 248 زن و 155 مرد متأهل طبق نظر کلاین (2016) با توجه به نسبت 10 تا 20 آزمودنی به ازای هر متغیر و احتمال ریزش نمونه، انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه تعهد زناشویی ساخته آدامز و جونز (1997)، ارضای نیازهای بنیادین عمومی گنیه (2003)، صمیمیت واکر و تامپسون 1983 و تمایزیافتگی خودِ اِسکورن و اِسمیت (2003) بود. پس از حذف 2 پرسشنامه مخدوش و 1 داده پرت، برای تحلیل داده ها از روش الگویابی معادله های ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین صمیمیت و تعهد زناشویی ضریب مسیر کل (027/0 =β، 001/0 =P) و ضریب مسیر غیرمستقیم (126/0 =β، 002/0 =P) مثبت است و بین نیازهای بنیادین روان شناختی و تعهد زناشویی ضریب مسیر کل (087/0 =β، 001/0 =P) و ضریب مسیر غیرمستقیم (186/0 =β، 001/0 =P) نیز مثبت است. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود در مراکز مشاوره و روان شناختی آموزش هایی را جهت نحوه ارضای نیازهای بنیادین همسر و افزایش صمیمیت زناشویی به افرا متأهل ارائه و نیز بر سنجش سطح تمایزیافتگی زوج ها و ترمیم آن تمرکز کنند.
الگوی ساختاری تعهد زناشویی بر اساس باورهای ارتباطی زناشویی، درگیری عاطفی و انتقاد در خانواده: نقش میانجیگر صمیمیت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۱۴ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)
139-158
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش تعیین الگوی ساختاری تعهد زناشویی بر اساس باورهای ارتباطی زناشویی و درگیری عاطفی و انتقاد در خانواده با نقش میانجی گر صمیمیت زناشویی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری، شامل همه افراد متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1397 بالغ بر 746 نفر بود. بر اساس نرم افزار سمپل پاور، تعداد 196 زن و 154 مرد متأهل در مجموع 350 نفر به صورت در دسترس 5 مرکز مشاوره ماد، بهراز، آناهیتا، طلیعه و مهرپاد از مناطق 1، 2 و 5 تهران انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه های تعهد زناشویی آدام و جونز 1997، باورهای ارتباطی زناشویی ایدلسون و اپشتین 1982، درگیری عاطفی و انتقاد در خانواده شیلدس، فرانکس، هارپ، مک دانیل و کمپل 1994و صمیمیت باگاروزی (2001) بود. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که صمیمیت زناشویی با درگیری عاطفی (23/0- β=، 009/0P=)، با انتقادهای دریافتی (13/0- β=، 012/0P=) و باورهای ارتباطی (28/0- β=، 006/0P=)، همچنین تعهد زناشویی با درگیری عاطفی (76/0 β=، 001/0P=)، با انتقادهای دریافتی (30/0 β=، 009/0P=) و باورهای ارتباطی (44/0 β=، 006/0P=) و نیز صمیمیت زناشویی و تعهد زناشویی (48/0 β=، 001/0P=) رابطه مستقیم دارند و باورهای ارتباطی، درگیری عاطفی و انتقاد در خانواده و صمیمیت زناشویی می توانند 48 درصد واریانس تعهد زناشویی را پیش بینی کنند . نتیجه گیری: به مشاوران حوزه خانواده پیشنهاد می شود که برای بهبود روابط زوج ها و انسجام خانواده در مشاوره های پیش و پس از ازدواج بر ایجاد و خَلق تعاملات آگاهانه، متعهدانه و صمیمانه بین زوج ها متمرکز شوند.