عزت الله کلانتری خاندانی

 دو گونه رویکرد برای بازنمایی هیجان در مغز وجود دارد: نخست، نظریه عصب زیستی و دوم، نظریه کنش مفهومی هیجان . در نظریه عصب زیستی، هیجان هایِ اصلی با مجموعه ای از شبکه هایِ منسجمِ درون مغزی برانگیخته می شوند که همانندیِ ساختی با دیگر حیوانات دارند؛ این شبکه ها به شبکه های ذاتی معروف اند. با این وجود، در نظریه کنش مفهومی هیجان، هر هیجان حالتی مغزی است که از تعامل حوزه خاص و عام مغز با دیگر شبکه های کنترل شناختی، سیستم های عصبی و پیوند های مغزی شکل می گیرد. از این رو، پژوهش حاضر با ماهیتی کیفی و به روش توصیفی تحلیلی است، در پی شناخت بخش های فعالِ قشرِ مخ در هنگام درکِ مفاهیم نیرو و حرکت در قالب استعاره با مفهوم خشم است. به این منظور، 80 استعاره مفهومی حوزه نیرو و حرکت در قرآن کریم با رویکرد شناختی به شیوه نمونه گیری تصادفیِ ساده، گردآوری شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که واژه های نیرویی و حرکتی خشم همچون لعن، غضب، کظم، سخط، غیظ، تغیظ، غائظ و مغاضبه به عنوانِ حوزه های مبداء، در درک استعاری حوزه های مقصد مانند کفر، خواری، مسکنت، سقوط، خلف وعده، جایگاه پست، بشارت، صبر، نیکوکاری، بخشش، اعمال، انذار، نذیر، توبه، جهنم، برانگیختن، هیجان سازی، ظلم به نفس، نفرین و عذاب نقش دارند. همچنین مشخص شد که ناحیه های مختلف قشر مخ در هنگام پردازش خشم با واسطه پاسخ های متفاوت فعال می شوند. یافته ها نشان می دهند که درهنگام رویارویی با هیجان خشم، بازخورد ها و واکنش های گوناگونی بازنمایی می شوند که برگرفته از تعامل های نواحی، شبکه ها و پیوندهای متعدد عصبی در مغز است و در نهایت نظریه کنش مفهومی تأیید می شود. افزون بر این، بررسی داده های پژوهش نشان می دهد که مفهوم سازی خشم در قران گذرا و  بافت محور است.   

نقش و تأثیرگذاری شبکه های اجتماعی از جمله توئیتر، انکارنشدنی است. توئیت ها می توانند کنش های اجتماعی را شکل دهند و جامعه را به سمت و سوی ویژه ای، رهبری کنند. بنابراین، تحلیل گفتمان انتقادیِ توئیت ها، نوع تعامل های میان کاربران توئیتر را بازنمایی می کند. در پژوهشِ حاضر، توئیت های ترامپ بر پایه روش تحلیل گفتمان انتقادی ون دایک واکاوی شدند. به این منظور، از ابتدای ژانویه تا انتهای مارس 2018، حدود 400 توئیت از صفحه شخصی دونالد ترامپ- رئیس جمهور وقت آمریکا، با روش تصادفیِ هدف دار، گرد آوری شده و مورد بررسی قرار گرفتند. سپس داده های پژوهش با بهره گیری از نشانه ها و عناصر زبان شناختی مدل ون دایک، تفسیر و تبیین شدند. یافته ها نشان می دهند که ترامپ، در سطح معنایی از عناصر زبان شناختی بسیاری مانند مقوله بندی، قطب بندی، تعمیم دادن، ایجاد فاصله، مفهوم تلویحی، مبالغه و خلاف واقع بهره می گیرد. او همچنین، در سطح سبک به واژه گزینی و حذف عمدی برخی واژه ها می پردازد. علاوه بر این، تراپ در سطح استدلال مقوله استدلال را با مغالطه کاری جبران می کند. یافته های پژوهش همچنین نمایانگر آن است که کاربران توئیتر، پیوسته در مواجهه با گفتمان های ایدئولوژیک قرار می گیرند. این گفتمان ها در جامعه، فرایند تأثیرگذاری خود را با سرعت پشت سر نهاده و پایه گذار نظریه های اجتماعی می شوند. همچنین این گفتمان ها، نقش تعیین کننده ای در چگونگی زندگی و دیدگاه افراد یک گروه و یا روابط میان گروهی دارند.

نگارش را می توان به نگارش خلاق و نگارش ارتباطی تقسیم نمود. در نگارش ارتباطی یا بیانی، پیام با زبانی روشن و ساده و به دور از هرگونه پیچیدگی کلامی ارائه می شود، اما نگارش خلاق، خیال انگیز و سرشار از احساس و عاطفه است؛ از این رو، برجسته ترین متن های نگارش خلاق را می توان در شعر، داستان و قطعه ادبی جستجو کرد. آموزش نگارش خلاق از کتاب «نگارش فارسی» سال چهارم ابتدایی آغاز می شود و تا پایان سال دوازدهم ادامه دارد. در این پژوهش که از نوع کتابخانه ای است و به شیوه توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته، نگارش خلاق در کتب نگارش فارسی چهارم، پنجم و ششم ابتدایی مورد واکاوی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا مؤلفه های نگارش خلاق شامل قالب های ادبی (داستان و قطعه ادبی)، تخیّل در نوشتن، آرایه های ادبی، اشاره به اهمیت احساس و عاطفه  از تمام درس ها و تمرین های کتاب نگارش استخراج شد و سپس مورد بررسی قرار گرفت تا روشن گردد مؤلفان کتاب های درسی ابتدایی، به کدام یک از مؤلفه های نگارش خلاق توجه داشته اند. یافته های پژوهش نشان داد که در کتاب هایِ نگارش چهارم تا ششم به مؤلفه های خیال انگیزی و بازنویسی داستان، توجه بسیار شده است. این پژوهش همچنین نشان داد که آموزش آرایه های ادبی، از سال ششم ابتدایی شروع می شود که به نظر می رسد شروع آموزش آرایه تشبیه و جان بخشی از سال ششم قابل نقد باشد.

در این مقاله نقش شفافیت معنایی در پردازش اسامی ساده و اسامی مرکب غیرفعلی متشکل از سازه های «اسم+ اسم» که پربسامدترین اسامی مرکب در زبان فارسی هستند، در دو بیمار زبان پریش بروکا و دو بیمار زبان پریش ترانس کرتیکال حرکتی از طریق آزمون های «نامیدن در مواجهه» و «تکرار»  مورد بررسی قرار می گیرد. مقایسه عملکرد بیماران زبان پریش بروکا و ترانس کرتیکال حرکتی نشان می دهد که بیماران ترانس کرتیکال حرکتی کنش بهتری در هر دو تکلیف نامیدن و تکرار داشتند، در حالی که برای هر دو گروه از بیماران، نامیدن مشکل تر از تکرار بود که مؤید گسستگی و سازمان یابی مستقل این دو فرایند در مغز می باشد. به لحاظ شفافیت معنایی، اسامی شفاف، بیشترین و اسامی نیم شفاف کمترین خطا را نشان دادند که تأییدی بر پردازش راحت تر اسامی نیم شفاف است. تحلیل داده ها مؤید آن است که پردازش فرایند های نامیدن و تکرار  اسامی مرکب از طریق مسیر دوگانه (کلی و تجزیه ای) صورت می گیرد، اما در فرایند نامیدن، مسیرِکلی و در فرایند تکرار مسیرِتجزیه ای، رویکرد های غالب بوده اند. تحلیل خطاها نشان می دهد که پردازش اسامی ساده از طریق مسیر کلی صورت می گیرد. علاوه بر این، تحلیل کنش بیماران زبان پریش ناروان فارسی زبان تأییدی است بر اینکه شفافیت معنایی نقشی در پردازش اسامی مرکب غیرفعلی در این بیماران ندارد.

توسعه حرفه ای معلمان ضروری است چرا که باعث ارتقاء کیفیت دانش و مهارت معلمان شده و بر کیفیت یادگیری دانش آموزان نیز تاثیر مستقیم دارد. در طی این فرایند معلم دریافت کننده است، اما بهره وران نهایی دانش آموزان هستند. در تعریف توسعه حرفه ای نکات گوناگون و حتی متفاوت مورد توجه قرار گرفته است، از چشم انداز نگاه سیاستگذاران تا محوریت معلم. البته معلمان هما نند ظروف خالی نیستند که بایستی از طریق توسعه حرفه ای پر شوند یعنی توسعه حرفه ای فقط از طریق برگزاری دوره های خاص و کلی، چه بسا خسته کننده ، به منصه ظهور نخواهد رسید. علاوه بر برگزاری دوره های خاص، "خود راهبر" ی و روش های "حل مسئله" نیز کار ساز ند . به عبارت دیگر، یادگیری حرفه ای بر "بافت"، "شخص یا تجارب زیسته"، و داده ها استوارند. در اینصورت، معلمان با نگاه ژرف به آنچه که در کلاس رخ داده به بصیرت حرفه ای می رسند. با گره زدن تجارب به نظرات علمی در قالب دانش کاربردی بدنبال یافتن راه حل مناسب و ارائه شیوه های تدریس پویا در حرفه خود خواهند بود. مقاله حاضر می کوشد با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین الگوهای توسعه حرفه ای معلمان که دارای سه محور: استاندارد، مدرسه محور، و خود راهبر می باشد، درس پژوهی یا همان پژوهش مشارکتی معلمان در تدریس و فعالیت های یادگیری که یکی از مهمترین ابزارهای توسعه حرفه ای به شمار می روند، بپردازد.