تصویر شهر بخشی پر اهمیت از هویت بصری شهر است که می توان آن را زیرمجموعه ای از هویت شهری به شمار آورد. هویت شهری در حیطه موضوعی طراحی شهری قرار می گیرد که مبحثی میان رشته ای است و تنها در گرو هماهنگی و تناسب میان فعالیت های شاخه های متنوعی از رشته های علمی و هنری از جمله: برنامه ریزی شهری، معماری و منظرسازی، طراحی گرافیک شهری، طراحی صنعتی، مهندسی فنی و ترافیک، اقتصاد، روانشناسی، جامعه شناسی و... به دست می آید. گرافیک محیطی را باید یکی از ارکان اصلی زندگی اجتماعی و شهری قلمداد کرد. جلوه های هنرهای تجسمی در زندگی روزمره از طریق گرافیک محیطی میسر می شود، گرافیک محیطی یک پدیده اجتماعی است که باتوجه به فضاسازی تصویری، خصایص ملی، قومی، فرهنگی، اجتماعی، آداب و سنن و گرایش های سیاسی و اقتصادی جامعه قابل تحلیل و بررسی است. درنتیجه گرافیک محیطی تأثیر مستقیمی بر روی فرهنگ یک جامعه، یک شهر، یک محله، یک خانه و حتی اتاق یکی از اعضاء خانواده دارد. در این مقاله سعی شده تا با بررسی تعاریف مرتبط با هویت شهری و نقش طراحی شهری در ایجاد هویت شهر به جایگاه و اهمیت گرافیک محیطی در ارتقاء بخشیدن به هویت بصری شهر پرداخته شود.

۳.

چیدمان گرافیک: تبیین ویژگی های گرافیک محیطی در اماکن تجاری و تأثیر آن بر رفتار مصرف کننده

نویسنده: مریم معماری

منبع: چیدمان سال سوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: نگارگری گرافیک محیطی خاوران نامه عوامل بصری و غیربصری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۶ تعداد دانلود : ۲۸۲۷

پر واضح است که با گسترش زندگی شهری و مشغولیت های فکری، پیچیدگی های زندگی بشری هم بیشتر شده است به گونه ای که افراد بیشتر اوقات خود را در محیط های بیرون از خانه سپری می کنند. این اما فرصت مناسبی را برای طراحان گرافیک فراهم کرده است تا بتوانند بر اساس اصول زیبایی شناسی، جامعه شناسی، روان شناسی و غیره، جذابیت هایی خلق نمایند و بینندگان را متأثر سازند. ساده تر اینکه به کارگیری ابزاری تحت عنوان گرافیک محیطی، که از پر مخاطب ترین ها و در عین حال کاربردی ترین هاست، می تواند به برقراری و بهبود ارتباطات اجتماعی در سطح شهر و به ویژه اماکن عمومی کمک نماید. طرفه آنکه با افزایش روز افزون ابعاد طولی و عرضی مراکز خرید، کاربرد عناصر و شاخصه های گرافیکی در فضای محیطی آن ها نیز بازاری پیدا کرده است. این پژوهش به یکی از اولویت های برنامه ای مراکز تجاری، از جمله رفتارهای اجتماعی فروشندگان و خریداران و عوامل محیطی تأثیرگذار بر آن مثل گرافیک ورود می کند تا با شناخت عوامل رضایت مندی مخاطبان، وفاداری آنان به سرویس دهندگان را شناسایی و فزونی بخشد. امر مهمی که برخی از نتایج آن با تحقیقات میدانی یکساله در میان مردم و مراکز تجاری عمده شهر شیراز حاصل شد.

۴.

ارزیابی اثربخشی گرافیک محیطی در ارتقای سطح فرهنگی جامعه با رویکرد ترغیب محور مطالعه موردی: ارتقای فرهنگ تفکیک پسماند بین دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صفیه حاتمی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: فرهنگ سازی ترغیب گرافیک محیطی تفکیک پسماند

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۵۶ تعداد دانلود : ۵۳۱

فرهنگ هر جامعه نشانه میزان رشد و تعالی معنوی آن جامعه است. بر همین اساس گرافیک محیطی به منزلة شاخه ای جدید از هنرهای کاربردی در کنار کاربردهای متنوعی که دارد، از طریق ایجاد ارتباط تصویری در فضاهای عمومی به ارتقای سطح نگرش افراد می پردازد. اما عوامل زیادی چون همزمانی احتمالی سایر رسانه های جمعی و همچنین مشکلات ارزیابی بازخوردها، موجب عدم اطمینان از میزان خالص اثربخشی این رسانة هنری در میان سایرین شده است. اما به راستی میزان اثربخشی گرافیک محیطی در کمک به ارتقای فرهنگ جامعه یا حل نمونه ای از یک مشکل فرهنگی، از نظر کمی چه مقدار است؟ پژوهش حاضر سعی کرده است از طریق روش های میدانی، ضمن محدود کردن سایر عوامل مؤثر بر رفتار(چون ترغیب، تشویق های کلامی و...) و با ارسال پیام تنها به گروه هدف، میزان تغییر رفتار آن ها را قبل و بعد از اجرای یک کمپین گرافیک محیطی با موضوع تبلیغ فرهنگی از نظرکمی ارزیابی کند. بر همین اساس شیوه نیمه آزمایشی با مطالعه موردی ارتقای فرهنگ تفکیک پسماند در بین دانش آموزان پایة چهارم، پنجم و ششم دبستان، مبنای کار شد. پس از انتخاب تصادفی نمونه آماری با 230 نفر دانش آموز و 14 نفر پرسنل، چند استند محیطی متناسب با موضوع، طراحی، اجرا و در مدرسه نصب شد. برای ارزیابی بازخوردها نیز از دو روش استفاده شد: 1. اندازه گیری حجم پسماندهای ریخته شده در سطل های بازیافت، قبل و بعد از نصب استندها (متغیر مستقل) بر مبنای شیوة سری های زمانی. 2. توزیع پرسش نامه قبل و بعد از نصب استندها (پیش آزمون و پس آزمون) برای ارزیابی میزان اثربخشی طرح بر متغیرهای وابستة آگاهی، ترغیب، بهبود رفتار و تناسب طرح. نتایج پژوهش فوق علاوه بر اثبات اثر ترغیبی گرافیک محیطی در مسائل فرهنگی، نشان داد که حجم پسماندهای تفکیک شده بعد از اجرای این متغیر مستقل، با افزایش بیش از صددرصدی روبه رو بوده است. همچنین تحلیل پرسش نامة دانش آموزان و معلمان، در قالب نمودارهایی به نمایش در آمد که تغییرات معنا داری را در هر یک از متغیرها نشان می دهد.

۵.

چیدمان گرافیک: کاربردهای گرافیک متحرک محیطی در دوره معاصر

نویسنده: حمید صادقیان گیتی نورالدین نژاد

منبع: چیدمان سال چهارم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: معاصر گرافیک محیطی عناصر بصری گرافیک متحرک

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی تصویر سازی گرافیک و چاپ

تعداد بازدید : ۱۸۶۲ تعداد دانلود : ۳۷۶۰

گرافیک متحرک محیطی از علایم و تابلوهای تبلیغاتی تا برندها و کلیه تصاویر پیام رسان اطرافمان از پدیده های مبتنی بر تکنولوژی روز دنیا استفاده کرده و حرکت را در راستای سرعت اتفاقات روزمره زندگی دستمایه انتقال پیام در فضاهای خارجی و داخلی معماری معاصر نموده است. در این عرصه، گرافیک علاوه بر عناصر بصری، از حرکت به عنوان عامل مؤثری برای انتقال مفاهیم سود می جوید. با توجه به حساسیت قوه بینایی انسان، مهم ترین وظیفه گرافیک متحرک در هرگونه تبلیغات، جلب توجه بیشتر مخاطب است. تأثیر عناصر گرافیکی، به ویژه تحرک آن ها بر نماها، در دوران معاصر بسیار چشمگیر است. مقاله حاضر به شیوه توصیفی تحلیلی به مشاهده، تحلیل و توضیح پدیده های عصر حاضر متناسب با موضوع می پردازد. اطلاعات و داده ها به صورت کتابخانه ای و مطالعات میدانی جمع آوری شده اند. پرداخت فضاهای معماری با گرافیک متحرک محیطی در سالیان گذشته عمومیت زیادی پیدا کرده به طوری که در محیط پیرامون ما، چه داخلی و چه خارجی جای خود را به درستی پیدا کرده است. این علایم با استفاده از فناوری روز توانسته اند از متحرک سازی به نحو شایسته ای در محیط استفاده کنند. اطلاع رسانی در محیط اطراف ما به واسطه نور، حرکت و صدا، هیجان و پویایی شگرفی به ویژه به فضاهای عمومی بخشیده است. متحرک سازی در طراحی داخلی و خارجی، غرفه های نمایشگاه، چیدمان های آموزشی، فروشگاه ها، علایم و نشانه های دیجیتال و هنرهای اجرایی از شاخصه های کاربردهای گرافیک متحرک محیطی در دوره معاصر هستند.

۶.

تاثیر سواد بصری بر مصرف علائم و نشانه های مترو توسط مسافران در زندگی روزمره؛ مورد مطالعاتی: سیستم علائم و نشانه های مترو تهران

نویسنده: محمد خزایی سوسن سامانی فر عباس (وریج) کاظمی

منبع: پژوهش در هنر و علوم انسانی سال دوم اسفند ۱۳۹۶ شماره ۶ (پیاپی ۸)

تعداد بازدید : ۸۶۲ تعداد دانلود : ۵۶۸

امروزه ارتباط با محیط و فضای شهری و نظم و منطق ارتباطی در آن تحت تاثیر ارتباط تصویری است. بنابراین تلاش بشر بالاخص جامعه طراحان ایجاد کانال ارتباطی بصری به عنوان جایگزین ارتباط کلامی و زبانی است که سیستم علائم و نشانه-ها از مهم ترین ابزارهای آن بشمار می رود و هرگونه بی توجهی به اصول طراحی و ارائه آن موجب ضعف و اغتشاش ذهنی و بصری می شود. از اینرو فهم عمیق از خصوصیات و کارکرد عناصر اولیه سواد بصری برای تدوین زبانی که هیچ گونه مرزی نمی شناسد ضروری است. از اینرو پژوش حاضر با هدف تعیین نقاط و ضعف علائم و نشانه ها و تاثیر سواد بصری بر میزان مصرف آن از دیدگاه مسافران ایستگاه مترو شهر تهران به عنوان مصرف کنندگان علائم در زندگی روزمره، درباره جنبه های گوناگون کیفیات بصری و اطلاعاتی کلیه علائم و نشانه های مترو پرداخته است. جهت انجام پژوهش و دستیابی به یافته های تحقیق از روش تحلیل محتوای کیفی و استراتژی اتنوگرافی مشاهده ای و اتنوگرافی اطلاع دهنده استفاده و داده ها به روش تحلیل تماتیک کدگزاری و مقوله سازی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بالا بودن میزان عدم رضایت افراد و ارتباط آن با ضعف در اصول بصری، بیانگر عدم توجه لازم به مبانی سواد بصری و در نتیجه عدم رغبت مسافران در مصرف علائم و نشانه ها می باشد.

۷.

گرافیک محیطی و شاخصه های مبلمان شهری در جداسازی زباله ها در شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سوسن خطایی راضیه عارفی

منبع: جلوه هنر سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 39 - 52

کلیدواژه‌ها: گرافیک محیطی زیباسازی هویت مکان مبلمان شهری سطل زباله تفکیک زباله

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی هنر و معماری

تعداد بازدید : ۷۹۸ تعداد دانلود : ۷۹۰

سطل های زباله عناصری از مبلمان شهری هستند، که علاوه بر نقش کاربردی، بر زیبایی محیط و هویت بخشی آن تأثیرگذارند. امروزه با توجه به شیوه های مختلف دفع زباله و بازیافت، جداسازی زباله ها از محل تولید از کارکردهای دیگر سطل های زباله می باشد. حجم عظیمی از زباله هایی که امروزه تولید می شوند، قابل بازیافت و بازگرداندن به چرخه مصرف هستند. در ایران درصد بسیاری از این مواد به دلیل عدم جداسازی مواد گوناگون موجود در پسماندها به روش های دیگری دفع می شوند. توجه به گرافیک محیطی در طراحی و به کارگیری سطل های زباله شهری در کنار رعایت شاخصه های مبلمان شهری می تواند به زیبایی شهر و نیز جداسازی زباله ها از محل تولید کمک رساند. این پژوهش با استفاده از روش های تحقیقات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفت و به عنوان نمونه به صورت تصادفی تصاویری از سطل های زباله در مکان های تفکیک مواد بازیافتی شهر شیراز جمع آوری شد و با شیوه های توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که گرافیک محیطی می تواند به عنوان عامل مهمی در خوانایی شهرها، با طراحی پیکتوگرام ها، علائم و سطل های زباله با رنگ ها و طرح های خاص، در آموزش و تشویق شهروندان در جمع آوری و تفکیک زباله ها از مبدأ بسیار مؤثر واقع شود و با رعایت شاخصه های مبلمان شهری در طراحی و به کارگیری سطل های زباله، بر هویت و زیبای شهر تأثیر بسزایی داشته باشد.

۸.

بازنمود فرهنگ و هویت ملی در هویت بصری شهر؛ مطالعه موردی دیوارنگاره های مترو تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم محمودی محسن حسن پور سوسن خطایی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 25 - 68

کلیدواژه‌ها: گرافیک محیطی هنر ایرانی اسلامی هویت ملی هویت بصری شهر دیوارنگاری مترو

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۵۶۳

دیوارنگاره ها نوعی گرافیک محیطی منظرساز هستند که علاوه بر زیباسازی و تلطیف محیط، نقش مؤثری در شکل دهی هویت بصری شهر دارند و به دلیل ویژگی های ساختاری به طور گسترده در محیط ایستگاه های مترو استفاده می شوند. محیط مترو یکی از پرترددترین محیط ها در زندگی مدرن شهری است که تأثیر به سزایی در تغییرات فرهنگی و هویتی جامعه ایفا می کند. ارزیابی نقش و جایگاه گرافیک محیطی به عنوان رسانه ای قدرتمند در شکل دهی و اثرگذاری بر هویت بصری شهر و همچنین بررسی نقش آن در احیای فرهنگ، هنر و هویت ملی و بومی با تجزیه و تحلیل بخشی از آثار گرافیک محیطی مترو تهران شامل تعدادی از دیوارنگاره های ایستگاه ها، ازجمله اهداف اصلی پژوهش حاضر به شمار می رود. تجزیه و تحلیل کمّی هفتاد دیوارنگاره از منظر ابعاد مختلف هویت ملی و ارزیابی این آثار ازنظر چگونگی بازنمایی ارکان تشکیل دهنده بعد فرهنگی هویت ملی و درنهایت تجزیه و تحلیل کمّی و کیفی این آثار ازنظر محتوایی و ساختاری، شیوه های پژوهشی مقاله حاضر محسوب می شوند. اطلاعات بخش نظری تحقیق به روش کتابخانه ای و با استفاده از مدارک و اطلاعات موجود و داده های بخش تحلیلی پژوهش به روش میدانی و با استفاده از ابزار مشاهده، گردآوری شده است.

۹.

اهمیت هویت بخشی گرافیک محیطی در مناطق تاریخی (مطالعه موردی میراث جهانی چغازنبیل)

نویسنده: مژده ترابی محمدرضا سوداگر

منبع: پیکره دوره چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۸ 1 - 9

کلیدواژه‌ها: هویت گرافیک محیطی مناطق تاریخی چغازنبیل

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی هنر و معماری

تعداد بازدید : ۶۶۱ تعداد دانلود : ۳۲۳

هوی تِ ف ردی، اجتماعی و بوم ی در سراسر جه ان و از جمله کشور م ا موضوعی است که بیش از پیش نیاز به بحث و بررسی دارد. دست یافتن به راهکارهای عملی برای بررسی این موضوع، مستلزمِ پژوهش هایِ میان رشته ای و پرهیز از شعارهایِ کلیشه ای است. احیای هویت اجتماعی وبومیِ ایرانی تنها با زنده نگه داشتن فرهنگ و تمدن ایرانی امکان پذیر است. از این رو، بازپروری باورها و آداب ورسوم، بستری را فراهم می کند که می تواند به گروه هایِ قومیِ مختلف انسجام بخشد. از این منظر، یکی از زمینه های احیای فرهنگ وهویتِ اجتماعی، توجه به هویت بصری گرافیک محیطی و مبلمانِ زیستگاهِ انسانی است که بازتابی از رفتار و کردار آدمی است. برهمین منوال، توجهِ بیشتر به فضایِ بومیِ مناطق تاریخی، به عنوان نماد فرهنگ و تمدن یک منطقه یا یک ملت، ضروری به نظر می رسد. داده هایِ این پژوهش با تحلیل منابع کتابخانه ای و مشاهدات میدانی گردآوری و سپس بصورت توصیفی تحلیل گردیده است. این پژوهش با نگاهی به مبلمان مناطق تاریخی، به خصوص محوطه چغازنبیل از جنبه یِ هویتی، بر این امر تأکید داشته است که پژوهش هایی از این دست، می تواند ضمن بازنمایی فرهنگ و تمدن با شکوه گذشته، باعث ایجاد حس قرابت، آشنایی و تداوم تاریخی در ذهن بازدیدکنندگان گردد.

۱۰.

ارزیابی اثربخشی گرافیک محیطی در یادگیری فعال مطالعه موردی: افزایش دانش عمومی دانش آموزان دبستانی راجع به محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صفیه حاتمی

منبع: نوآوری های آموزشی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۶۴ 127 - 140

کلیدواژه‌ها: گرافیک محیطی رسانه محیطی اثربخشی آموزشی یادگیری فعال محیط زیست

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی

تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۲۷۹

ارائه پیام های آگاهی بخش در قالب هنر و رسانه گرافیک محیطی می تواند یکی از روش های مؤثر و متفاوت افزایش آگاهی در زندگی انسان امروزی باشد. در این پژوهش با استفاده از روش های میدانی به بررسی میزان اثربخشی آموزشی گرافیک محیطی در یادگیری فعال با مطالعه موردی افزایش دانش عمومی دانش آموزان دبستانی راجع به محیط زیست پرداخته شده است. ابزار پژوهش در این تحقیق پرسش نامه است و جامعه آماری موردنظر را کلیه دانش آموزان مدارس ابتدایی دخترانه شهر اصفهان در سه پایه چهارم، پنجم و ششم دبستان تشکیل می دادند. همچنین برای انتخاب نمونه آماری از روش نمونه گیری تصادفی استفاده گردید و یکی از این مدارس به طور تصادفی به عنوان گروه هدف انتخاب شد. در این پژوهش بعد از بررسی روایی پرسش نامه ها، توسط کارشناسان علوم تربیتی و نیز اساتید دانشگاه، پایایی آن ها با استفاده از روش آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت. تعدادی سازه گرافیکی همراه با پیام های آگاهی بخش طراحی و در محیط مورد مطالعه نصب شد و جهت ارزیابی اثربخشی آن ها، پرسش نامه هایی توسط 230 نفر دانش آموز، قبل و بعد از نصب آن، تکمیل گردید. با مقایسه نتایج به دست آمده از پیش آزمون و پس آزمون در قالب شکل، علاوه بر اثبات اثربخشی آموزشی گرافیک محیطی تغییرات معنا داری مشاهده شد؛ به این معنا که سطح اطلاعات دانش آموزان، با ارتقای حدود چهل درصدی مواجه گردید. همچنین آنان این رسانه را در افزایش آگاهی خود نسبت به موضوع، مؤثرتر از سایر عوامل اثرگذار همچون کتاب ها و معلمان دانستند.

۱۱.

آسیب شناسی نقاشی های دیواری همدان از منظر شهری

نویسنده: حسین اردلانی حجت گودرزی

منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال اول بهار ۱۳۹۲ شماره ۳ ۶۷-۷۶

کلیدواژه‌ها: نقاشی دیواری گرافیک محیطی هویت ساختار بصری مخاطب

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری

تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۲۲۸

نقاشی دیواری را می توان اولین زایش راستین هنر انسان در سپیده دم تاریخ هنر دانست. نقاشی دیواری و دیوارنگاری از جمله هنرهایی است که اگرچه سابقه ای چندهزارساله در عرصه هنرهای تجسمی ایران دارد، اما در میان هنرهای معاصر با پا گرفتن مرکز زیباسازی شهرداری ها در دهه های اخیر بود که به صورت گسترده به آن توجه شده است. این پژوهش تلاش دارد تا دلایل ایجاد نقاشی دیواری در دوران معاصر را مورد بررسی قرار دهد. سپس نیازهای امروز جامعه شهری شهر همدان به نقاشی دیواری که همانا ارتقاء محیط شهری مطابق با سلیقه مخاطب عام به همراه ایجاد سرزندگی و شادابی روح شهر است را مطرح نماید. برای نائل آمدن به این هدف ابتدا تعریف صحیحی از نقاشی دیواری مطرح می شود و وجه تمایز آن با نقاشی و همچنین نقاشی های بزرگ مشخص می گردد. سپس با تمرکز بر چهار معیار توجه به فضای فرهنگی و جغرافیایی شهر، توجه به ویژگی های حیطه استقرار اثر در مکان (بررسی جنس مخاطب از نظر کیفیتی و فرهنگی)، ارتباط اثر با بستر پیرامونی، و استخدام تصویر در خدمت هدف و موضوع مورد نظر آثاری از شهر همدان مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی آسیب های بصری ارائه شده در نقاشی های دیواری اجرا شده در شهر همدان را بررسی می کند و در نتیجه راهکارهای جلوگیری از آلودگی بصری که همانا بهره مندی از متخصصان هنر، اجتناب از قضاوت های غیرکارشناسانه و همچنین توجه به موقعیت و فرم و مضمون دیوار را مطرح می نماید.

۱۲.

ارزیابی عوامل مؤثر بر کاربرد بیلبوردهای تجاری توسط شرکت های تبلیغاتی اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: افسانه ناظری یاسر سبحانی فرد سحر اتحادمحکم

منبع: پژوهش هنر سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۱ ۹۸-۸۷

کلیدواژه‌ها: تبلیغات محیطی گرافیک محیطی بیلبورد شرکت تجاری شرکت تبلیغاتی اصفهان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی هنر و معماری

تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۱۳۵

براساس مطالعات انجام شده درباره بیلبوردهای تجاری، عوامل مؤثر در استقبال شرکت های تبلیغاتی از بیلبورد بدین قرار است: نوع فعالیت شرکت تجاری، میزان اندازه شرکت، ادراک شرکت ها نسبت به تبلیغات و اثربخشی آنها، فعالیت رقبا و صنعت، توان مالی شرکت، ادراک شرکت ها نسبت به رسانه بیلبورد و منافع آن، نوع فعالیت بازاریابی شرکت تبلیغاتی و میزان ریسک پذیری آن و پاسخ محسوس نسبت به بیلبورد، قیمت رسانه، نوشته ها و جذابیت بصری، حضور محلی، کارآیی رسانه، قوانین محدودکننده، پراکندگی جغرافیایی، قابلیت مشاهده، هزینه و نوع بیلبورد. این تحقیق درپی پاسخ به این سؤال است که کدام یک از این عوامل بیشترین تأثیر را بر انتخاب و به کارگیری بیلبورد در تبلیغات تجاری شهر اصفهان دارد؟ هدف از سنجش عوامل مذکور این است که بتوان راهکارهایی برای افزایش مناسب کاربرد بیلبورد در تبلیغات تجاری ارائه داد. این تحقیق از نوع کمّی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری به صورت سرشماری، 76 متخصص است که در 35 شرکت تبلیغاتی اصفهان مشغول به کارند. ابزار اصلی جمع آوری داده های تحقیق، پرسش نامه است. پرسش نامه تحقیق پس از سنجش روایی و پایایی آن دراختیار دست اندرکاران تبلیغات قرار گرفت و 60 پرسش نامه برگشت داده شد. داده های به دست آمده از پرسش نامه با استفاده از آمار توصیفی در نرم افزار spss تجزیه و تحلیل گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که در میان این سه عامل، عمده ترین عوامل مؤثر مربوط به قابلیت های بیلبورد با میانگین 55 است که جذابیت بصری آن، میانگین 03/4 دارد. بنابراین طراحان گرافیک شرکت های تبلیغاتی نقش مؤثری در کارآیی این رسانه تبلیغاتی دارند که با تکیه بر طرح های بصریِ جذاب خلاقانه در بیلبوردها می توانند کاربرد بیلبوردها را در تبلیغات تجاری ارتقا دهند.

۱۳.

نقش گرافیک محیطی و چیدمان معماری بر روند درمان کودکان بستری در بیمارستان های کودکان از دریچه چشم کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لاله خداخواه جدی وحید قبادیان وحید شالی امینی

منبع: رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی دوره چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 75 - 84

کلیدواژه‌ها: گرافیک محیطی چیدمان معماری بیمارستان کودکان شهر تهران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی

تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۲۲۳

عدم توجه به گرافیک محیطی و چیدمان معماری ضعیف فضاهای درمانی کودکان از جمله علل مهم اضطراب و مشکلات رفتاری کودکان بستری می باشد، بنابراین توجه به این مقوله می تواند موجب کاهش اضطراب کودکان و تسریع روند درمانی کودکان شود. با توجه به عدم توجه به این مسأله در بیمارستان های کودکان کشور، این پژوهش با هدف ارائه راه کارهای علمی و عملی در مقوله گرافیک محیطی و چیدمان معماری برای ارتقاء کیفیت فضاهای درمانی مختص کودکان انجام شد. روش این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها، از نوع مشارکتی می باشد. هم چنین فرآیند پژوهش از نوع کیفی، مقطعی و استقرائی می باشد. در این پژوهش نیازهای کودکان در فضاهای درمانی از دریچه چشم کودکان دیده می شود. به همین منظور از 70 کودک با سن 7-12 سال (35 کودک با سابقه بستری و 35 کودک بدون سابقه بستری) خواسته شد تا با کشیدن نقاشی و نیز استفاده از بازی استاندارد فضای مطلوب خود را برای بیمارستان کودکان را به تصویر بکشند. با تجزیه وتحلیل نقاشی ها و بازی استاندارد توسط روانشناس متبحر کودکان و نرم افزار Atlas.Ti 9.1.3.0، مشخص شد کودکان توجه زیادی به فضای اطراف داشته و سعی می کنند این فضا را به محیطی امن و آشنا (مانند خانه یا مدرسه) تبدیل نمایند. بنابراین برای تسریع روند درمان کودکان بستری باید فضاهای درمانی کودکان را از طریق استفاده از گرافیک محیطی و چیدمان معماری به شکل فضاهای آشنا و امن درآورد.

۱۴.

ارزیابی عملکرد مبلمان شهری در بهبود کیفیت گرافیک محیطی (مورد مطالعه: محله صادقیه تهران)

نویسنده: کتایون تیموریان پروانه زیویار سید مانی اثنی عشری

منبع: سیاستگذاری شهری و منطقه ای دوره ۱ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 52-65

کلیدواژه‌ها: عملکرد مبلمان شهری گرافیک محیطی محله صادقیه تهران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری

تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۶۶

امروزه اهمیت و نقش مبلمان شهری از اجزای ضروری شهرها محسوب می شود. هدف تحقیق حاضر ارزیابی عملکرد مبلمان شهری در بهبود کیفیت گرافیک محیطی محله صادقیه تهران است. روش شناسی حاکم بر پژوهش توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر اسنادی- میدانی است و به منظور تدوین مبانی نظری و استخراج شاخص های تحقیق در قالب پرسشنامه در جهت بهبود کیفیت گرافیک محیطی استفاده شده است. در تحلیل یافته های پژوهش از آزمون های آماری در قالب نرم افزار Spss برای بررسی عوامل مؤثر بر مبلمان شهری در بهبود کیفیت گرافیک محیطی استفاده شده است. در تحلیل یافته های پژوهش عوامل مؤثر بر عملکرد مبلمان شهری مانند عوامل کالبدی (10 گویه)، عوامل اقتصادی (8 گویه) و عوامل اجتماعی (8 گویه) استفاده شده است. به منظور بررسی رابطه بین معیارها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد بین دو معیار اجتماعی و اقتصادی با اطمینان 95% همبستگی مستقیم وجود دارد. در محاسبه همبستگی بعد اقتصادی و کالبدی ازآنجاکه سطح معناداری رابطه بین این دو معیار از 0.01 کمتر بود؛ بنابراین می توان گفت بین بعد اقتصادی و کالبدی با اطمینان 99% رابطه وجود دارد. نتایج محاسبه رگرسیون چند متغیره بین متغیر مستقل و متغیر وابسته نشان داد که رابطه خطی بین متغیر مستقل و وابسته وجود دارد.

۱۵.

بررسی گرافیک محیطی در راستا زیبا سازی و طراحی شهری

نویسنده: عاطفه نوین نسرین شهباززاده

منبع: معماری سبز سال هفتم تیر ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 11-22

کلیدواژه‌ها: طراحی شهری گرافیک محیطی سیمای شهری معماری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی معماری کاربردی

تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۴۱

امروزه کمتر جایی می توان یافت که ردپای گرافیک محیطی در آن نباشد. ضرورت وجود گرافیک محیطی با پیچیده تر شدن شهرها و افزایش جمعیت آن ها افزایش یافته است، می توان اذعان داشت که گرافیک محیطی در شهرهای امروزی نقشی حیاتی را ایفا می کند. یکی از مهم ترین مسائل در جامعه امروز مسئله بی نظمی ها و آشفتگی های مناظر مختلف شهری است که مولد آلودگی بصری و روانی مردم می باشد و تأثیرات نامطلوبی بر روحیه انسان برجای می گذارد مهم ترین عناصر موجود دریک شهر بناها و ساختمان های آن می باشد که زیبایی و هماهنگی و موزون بودن آن ها می تواند سلامت ذهنی و روحی افراد را در پی داشته باشد دانش های گوناگون نظیر روانشناسی جامعه شناسی شهرسازی و محیط زیست به دنبال راه کارهایی مناسب برای حل این مسئله هستند در این میان مقوله هنر و در میان هنرها هنر تجسمی ازجمله گرافیک محیطی سهم بسزایی در این حیطه دارد گرافیک محیطی از طرق مختلف به زیباسازی فضاهای شهری و همچنین فضاهای داخلی بناها کمک می کند مسائل و مشکلاتی که امروزه در زندگی شهرنشینی وجود دارد ایجاب می نماید تا علم گرافیک قسمتی از فعالیت های خود را در حیطه معماری و محیط زیست انجام دهد به عبارت دیگر در نظم بخشیدن و زیباکردن فضاهای شهرها و اماکن عمومی و ساختمان ها و بناها باید فراهم آوردن محیط زیبای بصری هماهنگی مطلوب با محیط زندگی آرامش بخشی به افراد جامعه را در نظر داشته باشد. این گرافیک ها با توجه به ماهیت ارتباطی خود، قابلیت های فراوانی در ایجاد هویت ویژه مکانی، تقویت سواد بصری و تبیین ساختارها و ارزش های زیباشناختی، جامعه شناختی، روان شناختی مسائل فرهنگی، هنری، سیاسی و ... جامعه دارند. گرافیک محیطی به واسطه ارتباط مستقیم خود با ویژگی های کالبدی، بصری و معنایی فضاهای شهری، در ادراک و ارزیابی شهر و محیط های شهری از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد و به عنوان بخشی از هنرهای شهری، نمود عینی احساسات و تفکرات معاصر شهروندان و همچنین زندگی روزمره آن هاست که می تواند تأثیر بارزی در فعال سازی و پویایی سازی فضاهای شهری داشته باشد. در این مقاله تحلیلی-توصیفی سعی شده پس از پرداختن به گرافیک محیطی و طراحی شهری، آرمان ها و فصل مشترک آن ها مورد بررسی قرار گیرد.

۱۶.

ارائه یک مدل خوانش گرافیکی مبلمان شهری با تا کید بر بهبود حس مکان، نمونه مورد مطالعه: منطقه 2 شهر قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مونا مهران فر جمال الدین سهیلی رضا افهمی

منبع: مطالعات شهری دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 55 - 64

کلیدواژه‌ها: ادراک محیطی گرافیک محیطی حس مکان شهر قزوین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری

تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۷۶

در دوران کنونی در حوزه گرافیک محیطی، به گرافیک محیطی و خلق تجربه های نو به منظور القای حس مکان، اهمیت چندانی داده نشده و گرافیک محیطی در این عرصه با سکون و بی تحرکی روبه روست. این امر ناشی از عدم شناخت و پرداخت کافی به آن در پژوهش های راهبردی است. از این رو پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق کیفی_کمی از نوع توصیفی_پیمایشی و ابزار کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه و مشاهده) و استفاده از آزمون فریدمن و تحلیل محتوا به دنبال رهیافت به هدف اصلی پژوهش" تدوین مدل خوانش گرافیک شهری با تأکید بر ارتقای حس مکان در منطقه 2 شهر قزوین" است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ساختار کالبدی گرافیک شهری منطقه 2 شهر قزوین، کیفیتی متعادل از نشانه های معنادار است که بسته به نوع فرم، رنگ و مصالح خود سبب جلب توجه مخاطبان شده و حس مکان را در این منطقه رقم می زنند. درضمن از میان مؤلفه های خوانش گرافیک محیطی در منطقه 2 شهر قزوین، مؤلفه ساختار بصری و معماری بیشترین نقش را دارند که در این میان توانسته اند از طریق تناسبات با بستر خود و نوع ترکیبات رنگی به کار رفته، حس مکان را در شهروندان این منطقه ایجاد نمایند. چرا که میان مؤلفه تناسبات و ترکیبات رنگی با خوانش گرافیک محیطی ارتباطی دوسویه و قوی برقرار است. همچنین در میان عناصر گرافیک شهری در ایجاد حس مکان در این منطقه، عنصر صندلی و مکان های نشستن همراه با المان های میادین، بالاترین رتبه و عناصری مثل سطل های زباله و نقاشی های دیواری کمترین رتبه را از نگاه شهروندان در رابطه با القای حس مکان به آنها دارند.

۱۷.

تحلیلی در مورد گرافیک محیطی و لزوم پیاده سازی صحیح آن منطبق با فرهنگ ملی و تاثیرات مثبت آن در رابطه با جامعه ای شاداب و امیدوار

نویسنده: امیرحسین آقاجانی

منبع: جستارنامه فرهنگ و هنر اسلامی دوره اول زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 86 - 104

کلیدواژه‌ها: گرافیک محیطی مبلمان شهری شادابی معماری ایرانی اسلامی فرهنگ ایرانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی هنر و معماری

تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۴۱

این گفتار پژوهشی است در باب گرافیک محیطی و مبلمان شهری و در آن سعی شده با توجه به مطالعات و تجربیات پیشینیان در چند حوزه خاص از گرافیک محیطی تحلیل صورت گیرد. نویسنده در ابتدا به تعریف و پیدایش گرافیک محیطی پرداخته و همراه با آن خواننده را متوجه اهمیت و کاربرد آن در دنیای امروز می کند. در ادامه با بررسی ریشه های تاریخی و شکل گرفتنِ تمدن ها و فرهنگ های مختلف به پیدایش جایگاه گرافیک محیطی در سطح جامعه می پردازد. با روشن شدن این موضوع جهت واکاویِ روشن تر به سلسله مراتب نیازهای انسانی پرداخته شده تا ارتباط محیط با انسان بیش ازپیش آشکار گردد. همچنین رابطه فرهنگ بومی با آیین هر مرز و بوم به بحث گذاشته شده و چگونه شکل گیری بافت فرهنگی- آیینی را ترسیم می کند. در انتها و بر اساس داده های استخراج شده، نویسنده پیرو دو هدف اصلی این تحلیل (ارتباط گرافیک محیطی با فرهنگ ملی- آیینی و پیوستگی آن با جامعه ای شاداب و امیدوار) بر لزوم پیاده سازی گرافیک محیطی منطبق با فرهنگ و آیین تاکید می کند. وی با مطرح نمودن چند نمونه که تا حدی در این حوزه مورد قبول محسوب می شوند به سوی تاثیراتِ فرهنگی و فرهنگ سازی رفته و به اثرگذاریِ مثبت آن عوامل بر جامعه ای شاداب و امیدوار می پردازد.

۱۸.

تأثیر گرافیک محیطی متروی تهران بر فرهنگ و هویت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم اسلام دوست

منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۱ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ 37 - 51

کلیدواژه‌ها: فرهنگ گرافیک محیطی متروی تهران هویت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی

تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۲۳

نقش اصلی گرافیک محیطی، راهنمایی و اطلاع رسانی، زیباسازی محیط، تسهیل در امر ارتباط و ایجاد هویت بصری عنوان شده است. این موارد در فرایندی ناخودآگاه بر هویت و فرهنگ مخاطب تأثیر می گذارند. اگر بحران هویت و مشکلات فرهنگی عصر حاضر را از سویی و آشفتگی، نابسامانی و ابهام فضاهای شهری را از سوی دیگر، از مشکلات مهم در مناسبات جوامع شهری در نظر بگیریم، به ارتباط غیرکلامی، دوسویه و تنگاتنگ محیط و فرهنگ به عنوان تأمین کننده دو نیاز روحی و مادی انسان پی می بریم. در جوامع مدرن، عناصر و پدیده های محیطی، مأوایی برای ارتباطات انسانی شده اند. از وسایل حمل ونقل شهری، مترو به عنوان پرکاربردترین و مدرن ترین این وسایل، بی تردید اقتضائات مدرنیته را نیز به همراه دارد که بر سایر کارکردهای فرهنگی و ضروری آن سایه می افکند. پژوهش حاضر در نظر دارد نقش فرهنگی و هویتی گرافیک محیطی متروی تهران را از نگاهی تخصصی و آسیب شناسانه بررسی کند. همچنین عواملی را که در طراحی عناصر محیطی این مجموعه بزرگ شهری، در به کارگیری ارزش های فرهنگی و هویتی جامعه، مؤثر است، شناسایی و نیازسنجی کند. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی، بر اساس ابزار مشاهده گردآوری شده است.

۱۹.

سیر تحول نقوش سردر بناهای شهر اصفهان از دوره صفوی تا پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهاره جهانمرد مهدی محمدزاده

منبع: تاریخ و فرهنگ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰۸ 159 - 190

کلیدواژه‌ها: سردر ورودی نقش مایه گرافیک محیطی مکتب هنر و معماری اصفهان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی تاریخ

تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۲۴

نقوش سردر بناهای تاریخی اصفهان در حکم دیدن معنایی فراتر از زیبایی ظاهری و تمثیلی از فضایی بهشت گونه در نمای بناها است که با اساطیر، نمادها، باورها و عقاید مردم روزگارشان درآمیخته اند و از اجزای لاینفک تزیینات معماری هستند. هدف این پژوهش آن است تا بر اساس مطالعات کتابخانه ای و با روش توصیفی -تحلیلی، سیر تحول نقوش بناهای اصفهان را نشان دهد که در طی چند سده با رویارویی سنت های صفوی در کنار مدرنیته پهلوی به شکلی هماهنگ موجب گسترش و غنی تر شدن نقش مایه ها شده است. این مقاله رهیافتی جهت مطالعه نقوش سردر بناهای مذهبی و غیرمذهبی شهر اصفهان و سیر تحول آن از دوره صفوی تا پهلوی و در پی پاسخ به این سؤالات اساسی است که کدام نقش ما یه ها در سردر بناها بیش تر به کاررفته و از دوره صفوی تا پهلوی، چه تغییر و تحولی یافته اند و هرکدام چه مفاهیمی دارند؟ یافته های مقاله نشان می دهد که نقوش گیاهی و هندسی بیش ترین نگاره ها بر تن سردر بناهای اصفهان (200 مورد مطالعاتی) هستند و از اواخر دوره قاجار و پهلوی نقوش جانوری و انسانی نیز به میزان چشمگیری نمای بناها را زینت بخشیده اند. سردر بناهای اصفهان، برگرفته از مکتب اصفهان، تصویری زمینی از عالم مثال و تعادل با عالم زمینی پدید می آورد و به پیروی از جهان بینی حاکم، به وحدت بیان دست می یابد و مدخلی از بهشت گمشده می شود.

۲۰.

پویاسازی پیاده روها و معابر شهری با تاکید بر کاربست گرافیک محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم نادری امید ابراهیم

منبع: مدیریت شهری دوره ۱۳ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴۱ ۶۶-۴۹

کلیدواژه‌ها: پویاسازی معابر شهری گرافیک محیطی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری

تعداد بازدید : ۷۳

شهرها در گذشته از قابلیت پیاده مداری بالایی بهره می برده اند که به موجب انقلاب صنعتی و گسترش حرکت اتومبیل موضوع حرکت پیاده در شهرها به فراموشی سپرده شد. پیاده روی به دلیل کم هزینه بودن، در دسترس بودن و عدم وابستگی به عنصری خاص به عنوان اصلی ترین الگوی جابجایی در داخل کانونهای زیستی به شمار می رود. به دنبال آلودگی های زیست محیطی، کاهش سوخت فسیلی و پایین آمدن کیفیت فضاهای شهری، سیاست استفاده از حمل و نقل عمومی و کاهش استفاده از اتومبیل شخصی رواج یافت و در این راستا رویکرد برنامه ریزی و طراحی شهری در جهت احیاء حرکت و حضور عابر پیاده در فضاهای شهری در چند دهه اخیر شکل گرفته است. در این پژوهش به بررسی عناصر تصویری و چگونگی تاثیرگذاری آنها به عنوان عناصر پویاساز فضاهای شهری پرداخته می شود. هدف دستیابی به درکی عمیق تر از تصاویر و تاثیر آنها بر روی انسان و برخوردی مفهومی تر با مقوله طراحی عناصر شهری در محیط با توجه به روانشناسی رفتار اجتماعی و ادراک جمعی است که بتوان آن را در قالب طراحی معماری و طراحی منظر شهری را مدنظر قرار داد. پرسش این پژوهش این است که تاثیر عناصر گرافیک محیطی بر انسان در راستای پویاسازی فضاهای شهری چیست؟ نکاتی که مورد بررسی قرار گرفته شامل انواع عناصر تصویری بوده و همچنین تاثیرگذاری طراحی منطقی بر اساس روان شناسی و فیزیولوژی انسان برای پویاسازی شهری با توجه به اطلاع رسانی لحظه ای و بررسی اهداف ادراک جمعی در طولانی مدت می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که با طراحی منطقی عناصر تصویری مبتنی بر استفاده مناسب از گرافیک محیطی و بررسی درک روانشناختی از انسان و حافظه جمعی در فضاهای شهری (در سطوح کوچک یا بزرگ) تاثیرات عمیقی را بر شهروندان و عابرین پیاده در محیط و فضاهای شهری طراحی شده می توان گذاشت که به پویاسازی فضاهای شهری منجر می شود.