لاله خداخواه جدی

اختلالات رفتاری و اضطراب در کودکان یکی از بیماری هایی است که طراحی ضعیف فضاهای درمانی می تواند در تشدید آن مؤثر واقع گردد. یکی از عواملی که می تواند سبب کاهش این روند گردد، استفاده از فضای سبز و طراحی سبز در این محیط های درمانی است؛ به گونه ای که کیفیت محیطی ایجادشده توسط آن بر روند درمان بیماران و کاهش اضطراب آن ها تأثیرات چشمگیری دارد. هدف این پژوهش، بررسی و ارائه راهکارهایی در طراحی فضای سبز مراکز درمانی با تکیه بر تغییر دیدگاه معماران در طراحی بوده تا بتواند هم در افزایش کیفیت محیطی بیمارستان و هم در سرعت بخشی روند بهبود بیماران و کاهش اضطراب در آن ها مؤثر واقع شود. در این پژوهش 70 کودک 10-12 سال با سابقه بستری در بیمارستان و خانواده های آنان مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 18 استفاده شده است. بین میانگین تأثیر طراحی فضای سبز در بیمارستان و تسریع روند بهبودی بیماران، کاهش اضطراب کودکان، ارتقاء کیفیت محیطی مرکز درمانی و پاسخ گویی به نیازهای بهداشتی و روانی کودکان تفاوت معناداری وجود دارد. ازآنجایی که میانگین تأثیر طراحی فضای سبز در بیمارستان بر این عوامل از میانگین نظری بیشتر است، می توان نتیجه گرفت که طراحی فضای سبز در بیمارستان کودکان بر این عوامل تأثیرگذار بوده است. به همین علت و نیز جهت هماهنگی با فضاهای دیگر معماری جهت محیط بیمارستان، طراحی و به کارگیری فضای سبز می تواند قدمی تأثیرگذار در بالابردن کیفیت محیطی مطلوب برداشته و روند بهبود بیماران این مراکز را تسریع بخشد.اهداف پژوهش:ارزیابی نقش فضاهای سبز در بهبود کیفیت مراکز بهداشتی شهر تهران.ارزیابی نقش فضاهای سبز در کاهش اضطراب و اختلالات رفتاری کودکان در مراکز بهداشتی شهر تهران.سؤالات پژوهش: نقش فضاهای سبز در بهبود کیفیت مراکز بهداشتی شهر تهران چیست؟آیا فضاهای سبز می تواند موجب کاهش اضطراب و اختلالات رفتاری کودکان در مراکز بهداشتی شهر تهران شود؟

عدم توجه به گرافیک محیطی و چیدمان معماری ضعیف فضاهای درمانی کودکان از جمله علل مهم اضطراب و مشکلات رفتاری کودکان بستری می باشد، بنابراین توجه به این مقوله می تواند موجب کاهش اضطراب کودکان و تسریع روند درمانی کودکان شود. با توجه به عدم توجه به این مسأله در بیمارستان های کودکان کشور، این پژوهش با هدف ارائه راه کارهای علمی و عملی در مقوله گرافیک محیطی و چیدمان معماری برای ارتقاء کیفیت فضاهای درمانی مختص کودکان انجام شد. روش این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها، از نوع مشارکتی می باشد. هم چنین فرآیند پژوهش از نوع کیفی، مقطعی و استقرائی می باشد. در این پژوهش نیازهای کودکان در فضاهای درمانی از دریچه چشم کودکان دیده می شود. به همین منظور از 70 کودک با سن 7-12 سال (35 کودک با سابقه بستری و 35 کودک بدون سابقه بستری) خواسته شد تا با کشیدن نقاشی و نیز استفاده از بازی استاندارد فضای مطلوب خود را برای بیمارستان کودکان را به تصویر بکشند. با تجزیه وتحلیل نقاشی ها و بازی استاندارد توسط روانشناس متبحر کودکان و نرم افزار Atlas.Ti 9.1.3.0، مشخص شد کودکان توجه زیادی به فضای اطراف داشته و سعی می کنند این فضا را به محیطی امن و آشنا (مانند خانه یا مدرسه) تبدیل نمایند. بنابراین برای تسریع روند درمان کودکان بستری باید فضاهای درمانی کودکان را از طریق استفاده از گرافیک محیطی و چیدمان معماری به شکل فضاهای آشنا و امن درآورد.